سنتهای مردم استان مرکزی در روزهای نزدیک به نوروز

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران؛استان مرکزی استانی در دل ایران است این استان به لحاظ جغرافیا در مرکز کشور و به لحاظ مردم نگاری دارای مردمانی با خلق و خو و آئین های متفاوت است.
تاریخ این استان به بیش از 1600 سال می رسد و ازسویی دارای جوانترین شهرهای کشور است.
از خطه کهن تفرش، آشتیان، فرمهنین، فراهان و... گرفته تا اراک 200 ساله نوروز را به زیباترین شکل برگزار می کنند تا فرصتی شود برای پیوستن و هم آوایی بیشتر.
مراسم " هله هله" در دلیجان
یکی از رسومات نوروزی رایج در بین مردم شهرستان دلیجان "هله هله" است.
در این مراسم که امروزه بسیار کمرنگ شده ، عده ای از جوانان در حالی که کوله هایی روی دوش خود داشتند، دور هم جمع می شدند، یکی از آنها لباس زنانه می پوشید و دیگری به نقش تگه (بز) در می آمد و زنگوله های زیادی به کمر خود می بندد و در روستا به راه می افتند و با سر و صدا و شادی سرود سر می دادند.
عکس تزئینی است
مراسم "هله، هله، هو، هو صد به غله، هو، هو" در محلات
"هله، هله، هو، هو صد به غله ، هو، هو" یعنی صد روز به جمع آوری غله (گندم و جو) مانده است.  با خواندن این اشعار از مردم انعام دریافت می کردند که این انعام در پایان مراسم بین فقرا تقسیم می شد.
این مراسم قبل از نوروز انجام می شود که نوعی آمادگی برای رسیدن به نوروز باستانی است.
رسم "کوزه سفالی" در ساوه
این آئین و رسم از سرگرمی ها و باورهای قدیمی نوروزی در شهر ساوجی هاست که توسط زنان انجام می شود و به این ترتیب است که شب قبل از عید زنانی که نذر دارند، نیت کرده و اسم خود را روی کاغذ می نویسند وآن را داخل "بستو" ( کوزه سفالی) می اندازند.
گاهی به جای نوشتن اسم، یک سکه، انگشتر یا چیز دیگری را برای نشان داخل ظرف می اندازند و صبح روز بعد، یکی از زنان مورد اعتماد در حالی که دعا می خواند، هر یک از نشانه ها را بیرون آورده و بدین ترتیب هرکس به نیتش می رسد.
آئین روشن کردن چراغ بر بام خانه های خمین
مردم شهرستان خمین از دیرباز شب قبل از تحویل سال در تمام اتاقهای منزل شمع و چراغ می افروزند و بر روی بام خانه ها آتش روشن می کنند.
در روستاها بچه ها پشت در خانه ها می روند و از هر منزل به نیت خوشی و سلامت و بهروزی تخم مرغ پخته و شیرینی می گیرند.
جلوه های نوروز اراک
نوروز در اراک با خانه تکانی در آستانه نوروز و کاشتن سبزه شروع می شود.
اراک شهری مهاجرپذیر است که اکنون از همه نفاط کشور در آن زندگی می کنند و می توان گفت مجموعه ای از آئین ها را در اراک می توان یافت.
گرچه بسیاری از مردم اراک برای گذران نوروز به زادگاه خود بازمی گردند با این حال آنانی که در اراک می مانند تعطیلات را با آداب مخصوص خود می گذرانند.
اراکی های اصیل به آداب پدران و مادران خود وفادارند.
آخرین جمعه سال متعلق به "اهل قبور" و مزار شهداست، شب عید کوچکترها در خانه بزرگترها جمع می شوند تا آخرین روز سال و اولین شب سال جدید را در کنار هم بگذرانند.
سفره هفت سین اراکی با تنقلات بومی منطقه پر می شود، باسلق هزاوه، بادام و گردو، فتیر محلی و کشمش و... شیرینی های سفره است.
عید در روستاهای استان مرکزی
استان مرکزی بیش از هزار روستا دارد که آئین های مختلف بومی و ملی رنگ و بوی خاصی به این روستاها می بخشد.
و البته نوروز باستانی فرصتی است تا این آئین ها در لباس طبیعت جلوه زیباتری به خود بگیرد و یادآور بزرگی خداوند باشد.
در روستای خوگان در روز علفه از کنار جوی آب مقداری علف سبز می‌چینند و بر سر در همه اتاق‌های منزل نصب می‌کنند و بر روی بام خانه‌ای آتش روشن می‌کنند، در آغاز سعی می‌کنند بر روی بام خانه‌ای آتش روشن ‌کنند که در آن سال یکی از افراد خانواده‌اش مرده باشد.
در این شب بچه‌ها پشت در خانه‌های روستاییان می‌آیند و از هر منزل تخم‌مرغ پخته و شیرینی می‌گیرند.
در روستای برزیجان در مجمعی گندم بو داده و تخم مرغ می‌گذارند و معتقدند که این غذاها متعلق به قره یا پیرزن است که در موقع عید می‌‌آید و سهم خود را برمی‌دارد علاوه بر آن نان‌های سوراخ‌دار می‌پزند و داخل مجمع می‌گذارند تا پیرزن بیاید و از آن بخورد.
در روستای آقچه ‌قلعه در شب عید مراسم شال سان ماخ اجرا می‌شود.   در این مراسم جوانان روستا به گروه‌های سه تا پنج نفری تقسیم می‌شوند، هر یک از گروه‌ها محدوده‌ای از منازل روستا را برای خود مشخص می‌کند و گروه‌ها به پشت بام‌خانه‌ها رفته و با استفاده از طناب، چارقدی که همراه دارند را به داخل ایوان خانه می‌فرستند، صاحبخانه که از این مراسم مطلع است و متوجه حضور آنها می‌شود، تخم‌مرغ، جوراب، پول و یا هر چیز دیگری را که از قبل آماده کرده است، داخل چارقد آنها می‌گذارد.   شمع شب عید می سوزد تا خود خاموش شود بر سر سفرهای هفت سین شمع یا چراغ روشن می کنیم.
در سفره هفت سین های مردم استان مرکزی شمع یا چراغ نفتی باید آنقدر روشن بماند تا با تمام شدن سوخت، خود به خود خاموش شود.
همچنین نانی که بر سر سفره هفت سین به عنوان برکت در سال جدید گذاشته شده پس از تحویل سال بین افراد خانواده تقسیم و تناول می شود.
پختن رشته پلو در شب عید و سبزی پلو با ماهی در بین خانواده های استان مرکزی بسیار مرسوم است.
مردم استان مرکزی، خوردن رشته پلو در شب عید و سیزده بدر را نشانه ای از پیوستگی رشته زندگی و محبت می دانند./س