ایجاد بازارچه های مرزی هیچ کمکی به مرزنشینان نکرده است

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران، مهدی ابویی معاون پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و عباس معمار نژاد رئیس کل گمرک کشور با حضور در استودیوی گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به بررسی معضلات ناشی از قاچاق کالا ور اهکارهای مبارزه با این پدیده شوم پرداختند. سرهنگ زمانیان رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس آگاهی کشور نیز پاسخگوی پرسشهای مجری برنامه از طریق تلفن بود.
مهدی ابویی در پاسخ به اولین سوال مجری برنامه که از علت قاچاق کالا به کشور پرسید گفت: در اقتصاد همواره در کنار اقتصاد سالم و اقتصادی که براساس ضوابط قوانین و منافع کشور در حال حرکت است اقتصادی به نام اقتصاد پنهان نیز وجود دارد که مدیریت آن با شبکه های سودجو است.

وی تصریح کرد: سودجویی عده ای خاص منشا پدید آمدن معضل قاچاق است و محوریت اقتصاد پنهان با قاچاق کالاست. ابویی یکی از ویِژگیهای انقلاب اسلامی ایران را تاکید بر استقلال سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دانست و خاطرنشان کرد: دشمنان این انقلاب از همان ابتدا به مقابله سیاسی و نظامی با ایران پرداختند و پس از نتیجه نگرفتن در طول 8سال دفاع مقدس جنگ اقتصادی را به همراه جنگ فرهنگی علیه مردم این مرز و بوم آغاز کردند. در همین راستا می توان به فرمایشی از امام راحل اشاره کرد که فرمودند دشمنان برای 50سال بعد ما نیز برنامه ریزی کرده اند.

وی قاچاق کالا را یکی از محورهای اصلی جنگ اقتصادی دشمن علیه کشور دانست و گفت: مبارزه با این نبرد اقتصادی از سال1373در کشور آغاز شد. وی در پاسخ به این سوال که آیا این حجم قاچاق کالا در کشور منطقی است یا خیر اظهار داشت:اصولا قاچاق کالا امری منطقی نیست چرا که قاچاق کالا به عنوان حربه ای در دست مخالفان توسعه و استقلال اقتصادی کشور مطرح است و در کشور به موازات گسترش فعالیتهای اقتصادی قاچاق کالا نیز گسترش یافته است.

وی در ادامه به فرازی از بیانات مقام معظم رهبری در سال 81اشاره کرد و گفت: ایشان در سال 81فرمودند آثار مخرب قاچاق خطر جدید برای کشور است و قاچاق چه کم وچه زیادش ضد ارزش اقتصادی است.
مجری برنامه در ادامه از ابویی خواست تا به تشریح ارکان و علل اصلی قاچاق کالا در کشور بپردازد که معاون پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در پاسخ به این درخواست اظهار داشت: محوریت بروز چنین رفتاری سودطلبی و عدم توجه به منافع مردم و اقتصاد ملی است و افرادی که به مقررات پایبند نیستند در این وادی بدون توجه به نوع کالا تنها به سودآوری بیشتر توجه می کنند.

وی درخصوص نقش نهادهای مرتبط در جلوگیری از قاچاق کالا نیز گفت:پس از اینکه نظام در سال 73به مقوله مبارزه با قاچاق کالا ورود پیدا کرد مشخص شد که مبارزه با قاچاق کالا به تنهایی از عهده یک دستگاه یا سازمان بر نمی آید و تمامی دستگاههای مرتبط با اقتصاد کشور باید برای ریشه کنی قاچاق با یکدیگر و در قالب ستادی همکاری داشته باشند.

وی افزود:ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز می بایست به رئیس جمهور به عنوان نفر اول اجرایی کشور نزدیک باشد و با 17دستگاه عضو نیز ارتباط خوبی برقرار کند.

وی یکی از مشکلات اصلی مبارزه با قاچاق کالا طی 15سال اخیر را تمرکز نگاهها برروی نیروی انتظامی و نیروهای اطلاعاتی برای مبارزه با پدیده قاچاق دانست و اذعان داشت: این تفکر شاید بزرگترین اشتباه در راه مبارزه با پدیده قاچاق باشد چراکه در اصل قاچاق کالا و ارز یک معضل اقتصادی است و باید با راهکارهای اقتصادی به مقابله با آن برخاست.

وی سیاستگذاری،آسیب شناسی و مهار بسترهای بروز قاچاق در کشور را از جمله وظایف تعریف شده برای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز دانست و افزود: بر اساس بررسی های انجام شده در ستاد تنها 1.5درصد از پرونده های مربوط به قاچاق در کشور به نتیجه رسیده بودند که این مشکل ریشه در قانون مبارزه باقاچاق دارد.

وی خاطرنشان کرد: قانون مهمترین لنگرگاه عدم تحقق اهداف مبارزه با قاچاق بود و با تلاش صورت گرفته در ستاد قانون جامع تهیه وبرای بررسی به مجلس شورای اسلامی ارسال شده است.
مجری برنامه با اشاره به قاچاق های صورت گرفته در بازارچه های مرزی هرچند به میزان اندک از ابویی خواست تا راهکار ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز را برای مقابله با قاچاق از طریق بازارچه های مرزی بیان کند.سوالی که معاون پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در پاسخ به آن گفت: نقش کنونی ستاد مبارزه با قاچاق کالا وارز که نقش سیاستگذاری، برنامه ریزی
،تهیه طرح های فراسازمانی ونظارت بر نحوه عملکرد دستگاههاست اگر طی 16سال گذشته به خوبی انجام می شد امروز شاهد چنین اتفاقاتی در کشور نبودیم تا تحت عنوان تامین معیشت مرزنشینان میان بری برای شبکه های قاچاق کالا پدید آورده شود. درجنوب کشور واردات ملوانی از 150هزار تومان معافیت در هرسفر آغاز شد و حال به یک ونیم میلیون تومان در هرسفر و چهار سفر درسال افزایش یافته است.

وی از نمایندگان مجلس خواست تا از مجریان قانون برای اجرای قوانین در مرزها توضیح بخواهند تا امتیازاتی که دولت به مرزنشینان وملوانان داده است به دلیل عدم اجرای صحیح قانون به کالای قاچاق بدل نشود.

وی اظهار امیدواری کرد با اجرای قانون جدیدبین 40تا 50درصد از حجم قاچاق کالا در کشور کاسته شود.
مجری برنامه در ادامه این سوال را مطرح کرد که به عنوان معاون پیشگیری ستاد با برخورد انتظامی با مقوله قاچاق موافقید یا با برخوردها و اصلاحات اقتصادی؟
ابویی در پاسخ به این سوال گفت: مصوبات اخیر هیئت دولت که در شهریور ماه برای اجرا ابلاغ شد می تواند منجر به یک حرکت ملی در کشور شود.

وی در خصوص معیشت مرز نشینان نیز گفت: ایجاد بازارچه های مرزی هیچ کمکی به معیشت مرز نشینان نکرده است ودولت می بایست مرزنشینان را با اعطای تسهیلات به سمت
تجارت قانونی هدایت کند.

وی ارزش کالاهای قاچاق وارد شده از طریق بازارچه های مرزی را 1.5میلیارد دلاردر سال و ارزش کالاهای قاچاق وارد شده از طریق ملوانی را 5میلیارد دلاردرسال برآورد کرد و اظهار امیدواری کرد: با استفاده از سیستمهای الکترونیکی و مکانیزه شدن عملیات اجرایی واردات کالا به کشور واجرای قانون جدید در سال آینده شاهد کاهش 90درصدی حجم واردات قاچاق به کشور باشیم.
عباس معمار نژاد رئیس کل گمرک کشور در پاسخ به اولین سوال مجری برنامه که پرسید این میزان واردات کالای قاچاق به کشور چه توجیهی دارد گفت: قاچاق کالا چه به میزان کم باشد چه به مقدار زیاد غیر قابل توجیه است.

وی افزود: برآوردها نشان می دهد که نسبت قاچاق کالا به واردات رسمی در حدود 20درصد است.

وی خاطرنشان کرد: از آنجا که بخش اعظمی از کالاهای قاچاق شده به کشور را کالاهای مصرفی تشکیل می دهند مردم در بازار با حجم بالایی از کالاهای قاچاق مواجه می شوند ولی آنچه درواقعیت اتفاق می افتد این است که بالغ بر 90درصد از حجم واردات کالا به کشور را کالاهای سرمایه ای تشکیل می دهند وبر اساس بررسی های صورت گرفته میزان قاچاق کالا به کشور نسبت به دوسال گذشته کاهش چشمگیری یافته است.
مجری در بخش دیگری از برنامه از معمارنژاد خواست تا ارزیابی خود را از نقش گمرک در راه مبارزه با قاچاق اعلام کند که معمار نژاد در جواب اظهارداشت: کالای قاچاق از دومسیر امکان ورود دارد مسیررسمی و مسیرهای غیررسمی.

رئیس کل گمرک کشور در تشریح این دومسیر گفت:مرزهای رسمی که مصوب دولت است توسط گمرک کشور کنترل می شود و مطابق قانون اگر شخصی کالایی را به اشتباه به گمرک اظهار کند کالای مذکور قاچاق تلقی می شود. اما در مورد معابر غیر رسمی گمرک وظیفه ای برای استقرار ندارد.

وی به مصاحبه ای از فرمانده نیروی انتظامی اشاره کرد که در آن مصاحبه سردار احمدی مقدم از شناسایی برخی معابر غیر رسمی توسط ناجا خبر داده بود و گفته بود بارها از گمرک درخواست استقرار دراین معابر را کرده ایم که متاسفانه گمرک در این زمینه اقدام عملی انجام نداده است.

معمار نژاد با تایید صحبتهای احمدی مقدم تاکید کرد از آنجا که این معابر به عنوان مرز رسمی از سوی دولت مشخص نشده است گمرک نیز وظیفه ای برای استقرار درآنها را ندارد.

رئیس کل گمرک کشور خاطرنشان کرد: بررسی ها نشان می دهد قاچاق صورت گرفته از مبادی رسمی در مقایسه با قاچاق صورت گرفته از مبادی غیر رسمی بسیار ناچیز است و تنها 17تا 18درصد از کالاهای قاچاق وارد شده به کشور از مسیرهای رسمی به کشور وارد شده اند.
مجری برنامه در بخش دیگری از برنامه این سوال را مطرح کردکه آیا به عقیده شما بروکراسی موجودبر سرراه واردات کالا خود ترغیب کننده قاچاق کالانیست ؟سوالی که رئیس کل گمرک کشوربا تایید آن گفت: طولانی شدن پروسه واردات کالا تا حدی باعث شده تا واردکنندگان به جای مبادی رسمی از مبادی غیر رسمی برای واردات کالاهای خود استفاده کنند.به عنوان مثال برای واردات کالا 32روز زمان وبرای صادرات کالا 25روز زمان لازم است که در بررسی های انجام گرفته مشخص شده که در پروسه واردات 15روز اول صرف آماده سازی اسناد و ثبت سفارش می شود،دو روز صرف تشریفات گمرکی،5تا 6روز صرف تخلیه در بنادر و 5تا 6روز هم صرف حمل ونقل داخلی می شود.
این مقام مسئول یکی از اهداف گمرک در سال جهاد اقتصادی را کاهش دادن زمان تشریفات گمرکی دانست و گفت:با ارائه تسهیلاتی که برای تولید کننده و واردکننده در نظر گرفتیم در 9ماهه نخست سال نزدیک به 15درصد زمان تشریفات گمرکی را کاهش دادیم. وی به تصویب سه مصوبه در دولت به منظوراعمال مدیریت واحد در مرزها اشاره کرد و گفت: درگیر بودن 16دستگاه در انجام تشریفات گمرکی باعث شده تا این پروسه طولانی شود به همین منظور براساس مصوبات اخیر دولت مقررشد تا تنها موسسه استاندارد و گمرک در مرزهای کشور مستقر ونسبت به انجام تشریفات گمرکی اقدام کنند.

وی اظهار امیدواری کرد شواری عالی اداری با اجرایی کردن این مصوبه به میزان قابل توجهی از زمان وپروسه ترخیص کالا در گمرک بکاهد.

وی برکاهش مراکز صدور مجوز وسازمان های دخیل در اعطای مجوز واردات و صادرات تاکید کرد و گفت: با این کار انگیزه تجارت از مسیرهای غیر رسمی در بین تجار از بین خواهد رفت.

معمار نژاد زمان انجام تشریفات گمرکی در گمرک را حداکثر دو روز عنوان کرد و یادآور شد کالاهای وارداتی از سه مسیر سبز،زرد وقرمز به کشور وارد می شوند که بیشترین زمان برای مسیرسبز5ساعت،بیشترین زمان برای مسیرزرد 12ساعت و برای مسیر قرمز نیز 17ساعت بوده است.
این مقام مسئول یکی دیگر از مسایلی را که باعث گرایش عده ای از واردکنندگان سوی مسیرهای غیرمجاز شده است را غیر منطقی بودن برخی تعرفه ها دانست و گفت: اگر تعرفه کالایی که به آن درکشور نیازاست وجایگزین داخلی نیز ندارد به شدت افزایش یابد شاهد افزایش قاچاق برای آن کالا خواهیم بود.به عنوان مثال وقتی تعرفه واردات تلفن همراه از 25درصد به 10درصد کاهش یافت واردات رسمی این کالا طی سه ماه به رشدی معادل 158درصد رسید .
سرهنگ زمانیان رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس آگاهی نیز در پاسخ به این پرسش که نقش پلیس در کاهش قاچاق کالا چیست وآیا در این زمینه موفق بوده اید یا خیر گفت: نیروی انتظامی نوک هرم مقابله با قاچاق در مرز وعقبه مرز است و براساس تجربه و نیاز پلیس یکی از اولویت های خود را مبارزه با قاچاق کالا در مرزها قرار داده است.

مجری از زمانیان پرسید نگهداری وکنترل بازارچه های مرزی برعهده کدام نهاد است که زمانیان در جواب گفت: بازارچه های مرزی تابع مقررات خاص خود هستند وبازارچه ها باتوجه به شرایط
جغرافیایی ونیازمندیهای منطقه ای وبر اساس مصوبات دولت و اختیاراتی که دولت به استان های مرزی داده است احداث شده اند.

وی افزود: حفظ و امنیت بازارچه های مرزی برعهده ناجا ست اما اینکه کالای قاچاق از طریق این بازارچه ها وارد کشور شود به دور از تعریف ماست چراکه واردشدن کالا از طریق بازارچه های مرزی مشمول قاچاق کالا نیست و تنها کالاهایی قاچاق محسوب می شوند که به دور از چشم ماموران به کشور وارد یا از کشور خارج شوند.

وی افزود: به نظر نمی رسد حجم زیادی از کالاهای قاچاق از طریق این بازارچه ها وارد بازار شوند اما با اینحال معتقدیم همین مقدار اندک نیزباید تحت شرایط ومقررات خاص خود به کشور وارد شوند./ط