جمال شورجه:

سینمای ایران نیاز به حضور بیشتر در عرصه بین المللی دارد

سینمای ایران نیاز به حضور بیشتر در عرصه بین المللی دارد.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، هجدهمین نشست "اتاق رسانه سینمای ایران" که به نقد و بررسی فیلم "33 روز" اختصاص داشت عصر روز سه شنبه 13 دی ماه با حضور جمال شورجه (کارگردان)، حجت الاسلام زائری (کارشناس) و مسعود فراستی (منتقد) در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.

جمال شورجه در نشست نقد و بررسی فیلم "33 روز" در فرهنگسرای رسانه گفت: سینمای ایران نیاز به حضور بیشتر در عرصه بین المللی دارد. بهتر است فیلمسازان عزیز ایرانی کم کم به افق های بلندتری نگاه کنند و آرمان های شگرف تری را در آثارشان به نمایش بگذارند. باید خودمان را ارتقا دهیم و قدرت تجزیه و تحلیل را در خود تقویت کنیم. شاید دیگر سوژه هایمان هم تکراری شده باشد. این سوژه های تلخ و سیاه که گاهی اوقات حتی در تعارض با اعتقادات مردم ایران نیز قرار می گیرد دیگر کهنه شده است. بهتر است وجوه روشن را هم منعکس کنیم. البته شیرینی جایزه های بین المللی کام بعضی از همکاران من را آنقدر شیرین کرده است که دیگر شاید نمی توانند به مسیر درست بازگردند.

کارگردان فیلم "33روز" در ابتدای این نشست ضمن تشکر از عوامل فیلم و همراهی صمیمانه آنها در ساخت این فیلم گفت: همه سعی ما در هنگام ساخت "33 روز" این بوده است که بتوانیم از طریق سینما آرمان ها و ارزش های خودمان و انقلاب اسلامی را در سطحی بین المللی بیان کنیم. چیزی که تا کنون کمتر در سینمای ایران به آن توجه شده است. از همان ابتدا که برای ساخت این فیلم هماهنگی های اولیه انجام شد، هدف اصلی را تاثیرگذاری بر مردم جهان اسلام تعیین کردیم. سعی کردیم بهترین های لبنان و سوریه و مصر را در این فیلم به خدمت بگیریم. جالب این است که تمامی این عوامل هم با این فیلم همراهی بسیار خوبی داشتند و حتی نیمی از دستمزد واقعی خودشان را هم نگرفتند. این فیلم با یک پروداکشن کاملا حرفه ای ساخته شد تا بتواند حرف خود را به خوبی به کشور های جهان اسلام برساند.
وی در ادامه افزود: خدا را شاکرم که در این فیلم توانستم تا حدودی به هدف خود دست پیدا کنم. در جلسه ای که با حضور فیلمسازان مصری در ایران برگزار شد، فیلم "33 روز" مورد توجه این عزیزان قرار گرفت و درخواست شد تا اینگونه آثار در کشور آنها به نمایش درآید. آنها معتقد بودند این فیلم در تقویت امید برای مردم مصر که در آن زمان در حال و هوای انقلابی قرار داشتند، تاثیرگذار خواهد بود.
شورجه در خصوص میزان استقبال مخاطبان عرب زبان از این فیلم گفت: من فیلم را همراه با قشر های مختلف دیده ام. مثلا در نمایشی که در بغداد داشتیم حاضر بودم و در آنجا مخاطب ارتباط بسیار عمیقی با فیلم برقرار کرد. جالب اینکه صاحب آن سینما بعد از اکران از من خواست کپی فیلم آنجا بماند تا زمان پخش بین المللی فیلم برسد. یا مثلا اطلاع دارم که مردم لبنان برای اکران "33 روز" لحظه شماری می کنند. حال ممکن است فیلم با بعضی از منتقدان ارتباط برقرار نکرده باشد. اما با مخاطب عام و به خصوص جهان عرب توانسته است ارتباط خوبی برقرار کند.
جمال شورجه ضمن گلایه از عدم همکاری نهادهای فرهنگی و رسانه ملی در تبلیغ و معرفی فیلم به مخاطب ایرانی گفت: متاسفانه سینمای ایران در شرایط فعلی دچار ستاره زدگی شده است و به طبع مخاطب این سینما نیز دچار این سوء هاضمه می گردد. ما در 33 روز از ستاره های ایرانی استفاده نکردیم و حتی بخشی از فیلم کاملا عربی است. از سوی دیگر با توجه به شروع فصل امتحانات و نزدیکی به زمان جشنواره فیلم فجر فصل خوبی برای اکران این فیلم انتخاب نشده است. تبلیغات فیلم هم اصلا مورد قبول نیست و متاسفانه نهاد های فرهنگی و رسانه ملی نیز در این خصوص کوتاهی کرده اند. به نظر من مخاطب اصلی این فیلم در ایران با سینما قهر کرده است. به علل مختلف فرهنگی و سیاسی. بزرگان و علما ما نیز این فیلم را با همان چوبی می رانند که دیگر فیلم های نازل فرهنگی را رانده اند. مجموعه این عوامل باعث شده است این فیلم آن طور که باید با مخاطب ارتباط برقرار نکند.
* سینمای جشنواره ای ما یک سینمای بی هویت و وطن فروش است
مسعود فراستی منتقد و کارشناس این نشست، در ارتباط با تجربه های بین المللی سینمای ایران بیان داشت: حاصل تجربه سینمای ایران از حضور در سطوح بین المللی یک فاجعه ملی است. سینمای جشنواره ای ما یک سینمای بی هویت و وطن فروش است. اسکار هم که بگیریم فرقی نخواهد کرد. در حوزه سینما کاری که باید در عرصه بین المللی انجام دهیم توجه به مناطق نزدیک به کشور خودمان است. من اصلا اعتقادی به اینکه فیلمساز ما به اروپا برود و فیلم بسازد ندارم. اما حضور فیلمساز ایرانی در کشورهای همسایه مثل لبنان که بعضا دارای فرهنگ مشترک نیز هستیم، حتما نتیجه خوبی خواهد داشت. به شرط اینکه در این کشورها تبدیل به فروشنده هویت خود نشویم. کاری که امثال بهمن قبادی در کردستان و عراق انجام داده اند و نتیجه اش جز شرمساری برای من به عنوان یک ایرانی نیست.
وی در ادامه اظهار داشت: من به اینکه سینما یک زبان بین المللی است اعتقادی ندارم. سینما یک پوسته ظاهری دارد که زبان تصویر است و همه گمان می کنند که با این تصویر می توانند حرف های بین المللی بزنند. نکته مهم اینجاست که ما بتوانیم با مخاطب ارتباط فرهنگی و هنری برقرار کنیم. اگر این ارتباط درست برقرار شود، می تواند در کشورهای همسایه ما تاثیر خود را بگذارد. اینکه کشوری که سینما و تلویزیون ندارد از ما فیلم و سریال بخرد به این معنی نخواهد بود که ما در این حوزه صاحب سبک و حرف هستیم.
فراستی زاویه نگاه سازنده را در این فیلم نامشخص دانست و افزود: نکته ای که درباره "33 روز" باید به آن اشاره کرد این است که مشخص کنیم ما از نگاه چه کسی در این فیلم به لبنان نگاه کرده ایم. به نظر من این چیزی است که در این فیلم غایب است و به آن توجه نشده است. آیا یک عرب به جنگ نگاه می کند یا یک ایرانی یا یک فرانسوی همسو با این رویداد؟ در سینما و هنر هویت ملی ما بسیار مهم است. از این جهت که جایگاه ما را مشخص می کند. در هنر این تفاوت ها باید معلوم شود. یعنی مشخص شود این فیلم از نگاه یک هنرمند ایرانی روایت می شود که مدافع آرمانهای مردم لبنان است.
وی در ادامه با اشاره به ضعیف بودن فیلمنامه "33روز" گفت: شخصیت ها در فیلم "33 روز" به درستی شکل نگرفته اند. در واقع شخصیت ها نمی توانند مخاطب را با خود درگیر و همراه کنند. ما باید به فیلمنامه توجه جدی داشته باشیم. سینما نه ایدئولوژی است نه فرم و نه هویت. سینما باید باور من را درگیر کند. من باید فیلم و حرفش را باور کنم. این باور از طریق شعار منتقل نمی شود. این شعار باید سینمایی شود.


* برای شنیده شدن حرفهایمان در دنیا، به سینما نیازمندیم

حجت الاسلام محمدرضا زائری، دیگر کارشناس این نشست نیز گفت: سکونت من در لبنان بعد از جنگ شروع شد. چند ماهی هم هست که به ایران بازگشته ام. فیلم "33 روز" را اولین بار در یک نمایش خصوصی در بیروت و با حضور عده ای از مردم لبنان دیده ام. به اعتقاد من، دیگر وقت آن رسیده است که بتوانیم با دنیا حرف بزنیم چراکه برای این حرف زدن هم پشتوانه داریم و هم انگیزه. ولی متاسفانه تاکنون سینما نداشته ایم. یعنی سینمایی که در قد و قواره یک گفتگوی بین المللی باشد، نداشته ایم. اگر هم فیلمی ساخته شده فقط برای خودمان بوده است. به ندرت فیلمی برای مخاطب بین المللی تولید شده است. فکر می کنم نقطه شروع این اتفاق باید با قوت صورت می گرفت که 33 روز تا حدودی توانسته است این حرکت را به خوبی آغاز کند. یعنی در آن مسائلی که ما حرف برای گفتن داریم و دنیا هم منتظر شنیدن حرف های ماست. مثل جنگ 33 روزه لبنان.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به ارزشمند بودن تجربه ساخت فیلمی مثل "33 روز" بیان داشت: اگر می خواهیم در دنیا حرف برای گفتن داشته باشیم و حرف هایمان شنیده شود، باید از ابزار سینما استفاده کنیم. نکته مهم اینجاست که این بحث در فرمایشات مقام معظم رهبری هم وجود دارد. از این جهت تجربه ای مثل "33 روز" تجربه بسیار ارزشمندی است. باید اعتراف کنیم که در این حوزه کم کاری داشته ایم. امیدوارم در آینده شاهد ساخت فیلم های بیشتری از این جنس باشیم.
این نشست با اهداء لوح تقدیر و منشور هنر متعهد امام (ره) به جمال شورجه پایان یافت./ي2

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار