بانفوذترین شخصیت سیاسی افغانستان چه کسی است؟

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران به نقل از خبرگزاری «پژواک»، در نظر سنجی «مرکز مطالعات افغانستان معاصر» رئیس جمهور افغانستان به عنوان با نفوذترین شخصیت سیاسی این کشور معرفی شده است.

در این نظرسنجی  که در آن 10 تحلیل‌گر و کارشناس سیاسی، اجتماعی افغان که در داخل افغانستان فعال هستند، شرکت کرده‌اند.

نظر سنجی، میزان نفوذ ٨٧ مقام در تشکیلات دولت، پارلمان، گروه‌ها و احزاب سیاسی، مخالفان مسلح، جامعه مدنی و علمای دینی مورد ارزیابی قرار گرفته است.

مرکز مطالعات افغانستان معاصر، در این برنامه از هر یک از شرکت‌کنندگان خواسته بود تا به این مقام‌ها بر اساس میزان نفوذشان در جامعه، از یک تا پنج نمره بدهند، که بر پایه مجموع این نمرات، ٥٠ تن از افراد با نفوذ در عرصه‌های مختلف مشخص شدند.

براساس این فهرست، چهره‌های جهادی همچنان دارای نفوذ گسترده‌ای هستند و رهبری مخالفان مسلح از جمله طالبان و «حزب اسلامی» نیز نفوذ خود را دارند.

بانفوذترین شخصیت‌های دولتی افغانستان

یافته‌های این نظر سنجی نشان می‌دهد که حامد کرزی، رئیس جمهور با کسب ٤٠ نمره همچنان با نفوذترین شخصیت سیاسی افغانستان است و پس از وی، عطا محمد نور، والی بلخ با ٣٨ نمره، «مارشال فهیم» با ٣٦ نمره به ترتیب دوم و سوم هستند.

گفته شده است که عطا محمد نور، اکنون با نفوذترین شخصیت ائتلاف سابق مجاهدین، موسوم به «ائتلاف شمال» است و وی با ادعای رهبری آینده این ائتلاف، سعی خواهد کرد مرکز آن را از «پنجشیر» به «مزار شریف» انتقال دهد.

در این نظر سنجی، «بسم‌الله محمدی» وزیر دفاع افغانستان با کسب ٣٣ نمره، «اسماعیل خان»، وزیر انرژی و آب با ٣٢ نمره، «فاروق وردک»، وزیر آموزش و پرورش و «محمد کریم خلیلی»، معاون دوم رئیس جمهور با ٣١ نمره در جایگاه چهارم تا ششم قرار گرفته‌اند و میزان نفوذ «غلام مجتبی پتنگ»، وزیر کشور که یک وزارتخانه کلیدی است، بسیار کم و نقش وی تشریفاتی خوانده شده است.

در ادامه فهرست با نفوذترین افراد دولت، «رنگین دادفر اسپتنا»، مشاور امنیت ملی در جایگاه پانزدهم،  «عمر داوودزی»، سفیر افغانستان در پاکستان در جایگاه هفدهم، «گل آغا شیرزی»، والی «ننگرهار» در ردیف هجدهم، «کریم خرم»، رئیس دفتر رئیس جمهور نیز مقام بیستم و «اسدالله خالد»، رئیس امنیت ملی مقام بیست و ششم را بدست آورده است.

بر پایه یافته‌های این نظر سنجی، «انورالحق احدی»، وزیر تجارت، مقام سی‌ام، «اشرف‌غنی احمدزی»، رئیس کمیسیون انتقال مقام سی و یکم، «عبدالهادی ارغندی وال»، وزیر اقتصاد، مقام سی و چهارم، «صلاح الدین ربانی»، رئیس شورای صلح در مقام سی و پنجم، «عمر زاخلیل وال»، وزیر مالیه، مقام سی و هشتم، «جاوید لودین»، معاون سیاسی وزارت امور خارجه با سبقت از «زلمی رسول»، وزیر امور خارجه، مقام چهل و دوم و «وحیدالله شهرانی»، وزیر معادن در ردیف پنجاهم قرار گرفته است.

افراد ذی‌نفوذ در پارلمان و مجلس سنای افغانستان

این مرکز همچنین اعلام کرده است که بر پایه نتایج بدست آمده، «عبدالرب رسول سیاف»، رهبر سابق جهای و عضو کنونی پارلمان، با کسب ٣٦ نمره بر «عبدالرئوف ابراهیمی»، رئیس کنونی پارلمان که ٢٠ نمره دریافت کرده پیشی گرفته و با این امتیاز، در جایگاه «رئیس غیر علنی» پارلمان قرار گرفته است.

سیاف با کسب این نمره، در فهرست عمومی ٥٠ شخصیت دارای نفوذ، جایگاه پنجم را از آن خود کرده است.

بر اساس رأی شرکت کنندگان دراین نظر سنجی، «محمد محقق»، عضو پارلمان افغانستان که همزمان رهبر «حزب وحدت اسلامی» مردم افغانستان نیز هست با ٣٢ نمره، «یونس قانونی»، عضو پارلمان و از رهبران ائتلاف ملی با ٢٩ نمره، با نفوذترین افراد در پارلمان افغانستان پس از استاد سیاف هستند. «فضل الهادی مسلم‌یار»، رئیس مجلس سنا با ٢٤ نمره و «محمد علم ایزدیار»، معاون وی با ٢٠ نمره، با نفوذترین اعضای مجلس سنا شناخته شده‌اند که جایگاه آنان در فهرست عمومی، رتبه بیست و هفتم و چهل و چهارم را دریافت کرده است.

«فوزیه کوفی» و «رمضان بشر دوست»، نمایندگان مردم در پارلمان نیز در جایگاه  سی و نهم و چهلم این فهرست قرار گرفته‌اند.

میزان نفوذ سیاست‌مداران برجسته افغان

نظر سنجی نتایج مرکز مطالعات افغانستان معاصر نشان می‌دهد که «عبدالرشید دوستم»، از اعضای رهبری «جبهه ملی» با کسب ٣٥ نمره پیشتاز سیاست‌مداران است، دوستم در میان فهرست عمومی ٥٠ شخصیت با نفوذ افغانستان، در جایگاه چهارم قرار گرفته است.

«احمد ضیاء مسعود»، رهبر جبهه ملی نیز با کسب ٣٢ نمره  و «عبدالله عبدالله»، رهبر ائتلاف ملی با کسب ٣١ نمره پس از دوستم قرارگرفته‌اند، این 2 سیاست‌مدار در فهرست عمومی به ترتیب مقام های نهم و سیزدهم را به خود اختصاص داده‌اند.

در این میان، «امرالله صالح» با ٢٥ نمره، «زلمی خلیل‌زاد» با ٢٤  نمره، «قیوم کرزی» ( برادر رئیس جمهور) با ١٩ نمره به ترتیب در مقام‌های بعدی قرار گرفته‌اند.

بانفوذترین افراد در بین مخالفان مسلح دولت

شرکت‌کنندگان در این نظر سنجی، با اعطای ٣٤ نمره به «ملا محمد عمر» رهبر طالبان، وی را بانفوذترین شخص در میان مخالفان مسلح دانسته‌اند؛ رهبر طالبان با کسب این نمره، در جایگاه ششم فهرست پنجاه نفری با نفوذترین افراد است.

گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی( شاخه حکمتیار) با کسب ٢٨ نمره و «سراج الدین حقانی»، رهبر نظامی شبکه حقانی( از گروه های وابسته به طالبان) با ٢٧ نمره،  دیگر مقام‌های با نفوذ مخالفان مسلح خوانده شده‌اند.

این نظر سنجی نشان می‌دهد: آن عده از سران طالبان که کنترل اشخاص مسلح را در دست ندارند از نفوذ زیادی برخوردار نمی‌باشند.

جامعه مدنی و رسانه‌ها

یافته‌های نظر سنجی مرکز مطالعات افغانستان معاصر نشان می دهد که «سیما سمر»، رئیس کمیسیون حقوق بشر با ٢٥ نمره و «فضل احمد معنوی»، رئیس کمیسیون مستقل انتخابات، با ٢٣ نمره با نفوذترین افراد در میان نهادهای مدنی هستند.

سیما سمر و فضل احمد معنوی در فهرست با نفوذترین افراد، مقام های بیست و چهارم و سی و سوم قرار گرفته اند.

«سعد محسنی» رئیس تلویزیون خصوصی طلوع با ١٩ نمره و «فضل کریم»، رئیس تلویزیون خصوصی «شمشاد» با ١٤ نمره با نفوذترین چهره‌های رسانه‌ای نام برده شده‌اند.

با نفوذترین علما و روحانیون افغان

شرکت کنندگان این نظر سنجی، با اعطای ٢٥ نمره به «صبغت الله مجددی»، شخصیت روحانی و رهبر سابق جهادی، وی را با نفوذترین چهره مذهبی خوانده‌اند و «آصف محسنی» نیز با 24 امتیاز، مقام دومین چهره مذهبی با نفوذ را بدست آورده است.

با این حساب، مجددی و محسنی به ترتیب در جایگاه بیست و پنجم و بیست و نهم فهرست ٥٠ فرد با نفوذ افغانستان قرار گرفته است.

برترین‌های حوزه تجارت افغانستان

از میان 10 تاجر و سرمایه‌دار که در این نظر سنجی مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند، «احسان الله بیات»، رئیس بنیاد بیات و عضو کنونی مجلس سنا با ٢٦ نمره، «عبدالرحمن الکوزی» تاجر ملی با ٢٢ نمره، «محمود کرزی» با ٢١ نمره و «کمال نبی زاده» با ١٩ نمره در مقام‌های اول تا چهارم فرد با نفوذ در این عرصه هستند.

بانفوذترین افراد لیست 50 نفره مرکز مطالعات معاصر افغانستان

بر اساس آمار به دست آمده از لیست 50 فرد بانفوذ در بین شخصیت‌های سیاسی افغانستان، حامد کرزی با کسب 40 نمره در جایگاه اول است، عطامحمد نور با 38 نمره جایگاه دوم را از آن خود کرده است، قسیم فهیم با 36 امتیاز در جایگاه سوم بوده، پس از وی عبدالرشید دوستم با کسب 35 امتیاز در جایگاه چهارم قرار دارد و پس از وی نیز عبدالرب رسول سیاف و ملاعمر در جایگاه‌های پنجم و ششم قرار دارند.

مرکز مطالعات افغانستان معاصر، در پایان این نظر سنجی به این نتیجه رسیده است که در حال حاضر قدرت و نفوذ واقعی در افراد وابسته به گروه‌ها و احزاب جهادی و کسانی است که از حمایت‌های خارجی برخوردار هستند.

مرکز مطالعات افغانستان معاصر

مرکز مطالعات افغانستان معاصر که «عمر نثار» ریاست آن را بر عهده دارد، اندیشکده‌ای است که در مقر آن در «مسکو» است و عمده فعالیت این مرکز تهیه اطلاعات تحلیلی از افغانستان است.

مرکز مطالعات افغانستان معاصر در سال 2010 بیش از 20 گزارش تحلیلی در مورد روند سیاسی افغانستان منتشر کرده و کارشناسان آن در ده‌ها کنفرانس بین‌المللی و منطقه‌ای شرکت کرده‌اند.

از جمله انتشارات این مرکز، هفته‌نامه اطلاعاتی تحلیلی درباره اقتصاد افغانستان است و هدف از آن توسعه روابط تجاری اقتصادی روسیه و افغانستان بیان شده است.

اطلاعات تحلیلی مرکز مطالعات افغانستان معاصر، توسط نهادهای دولتی و اجتماعی کشورهای آسیای مرکزی، مراکز تحلیلی افغانستان و برخی کشورهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در سال 2010 این گروه نظر سنجی مشابهی را در افغانستان انجام دادند که در آن نیز حامد کرزی با نفوذترین چهره سیاسی افغانستان شناخته شد.

نتایج بدست آمده از نظرسنجی کنونی همانند نظرسنجی سال 2010 این نکته را ثابت کرد که همچنان مجاهدین با نفوذترین چهره‌ها در افغانستان هستند، حال آنکه کمونیست‌های سابق افغانستان هیچ نیرو یا اعتبار سیاسی در افغانستان ندارند.