سوء مدیریت، 60 درصدِ منابع آب‌های زیرزمینی را نابود کرد / بحران آب، چالش جدیِ دولت دوازدهم+جدول

به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، قرار گرفتن ایران در منطقه خشک و نیمه خشک جهانی، خشک شدن تالاب ها، کاهش منابع آبی سفره‌های زیرزمینی و همه و همه سبب شده تا ایران با چالش بزرگی به نام بحران کم آبی مواجه شود.

بر این اساس آمارها در بخش آب بسیار نگران کننده است . در گزارش سازمان ملل در سال 2016 در خصوص چالش های ایران بر اقتصاد و امنیت آب متمرکز شده  و در حالی که دوسوم منابع آب کشور در استان‌های غربی وجود دارد اما مردم این منطقه بویژه استان خوزستان با مشکلات عدیده ای در خصوص آب شرب روبرو هستند.

چندی پیش حمید چیت چیان در آیین بهره برداری از مدول دوم تصفیه خانه خوی عنوان کرد: هم اکنون مسئله آب حادترین مشکل کشور است اما با وجود این مسئله، همواره شاهد مصرف بی رویه منابع آبی هستیم. علاوه بر این موضوع، طی سال های اخیر میزان متوسط بارندگی در کشور از 250 به 240 میلی متر تقلیل یافته است.

وضعیت بارندگی استانها از اول مهر ماه تا 15 مرداد

 وزیر نیرو همچنین معتقد است؛ مدیریت آب یکی از اساسی ترین اقدامات به منظور مقابله با جنگ آب است و درجه حرارت دما در کشور به علت وقوع پدیده گرمایش زمین و تغییر اقلیم افزایش یافته  و همین امر سبب شده تا به دلیل بارش کم و میزان تبخیر بالا در شرایط بحران قرار گیریم و در نتیجه منابع آبی در اختیار، کمتر شود.

برخی داده ها حاکی از آن است که میزان بارندگی در سال های اخیر به طور محسوسی کاهش یافته است که تأثیر بسزایی بر آب انباشته شده در پشت سدها دارد و از طرفی نبود مدیریت منابع آب و مصرف بی رویه موجب شده تا چالش های این حوزه بیش از پیش شود.

 اسد الله قره خانی سخنگو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی  اظهار داشت: کلیه کشور‌های نیمه خشک می‌بایست برنامه ریزی‌های لازم را برای مقابله با این بحران در دستور کار خود قرار دهند، لذا کشور ما نیز باید از قبل پیش بینی‌های لازم را انجام می‌داد تا هم اکنون با این بحران بزرگ مواجه نبودیم.

وی ادامه داد: هدر رفت آب در حوزه کشاورزی و مصارف خانگی طی سال‌های اخیر افزایش یافته  و باید اقدامات جدی در جهت کاهش مصرف آب در این دو حوزه باشیم.

قره خانی با اشاره به برخی اقدامات برای مقابله با بحران کم آبی اذعان داشت: باید برای نقاط مختلف کشور الگوی کشت مناسب تعریف شود به گونه‌ای که در مناطق کم آب از کشت‌های آب بر جلوگیری به عمل آید و این الگو‌ها را به نحوی تغییر دهیم که کشاورز  به لحاظ اقتصادی، کمترین آسیب را ببیند.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: در صورت تحقق این امر دیگر مجبور نیستیم از سفره‌های زیرزمینی استفاده کنیم و عمق چاه‌های حفر شده را تغییر دهیم.

وی در پایان بیان کرد: با توجه به اینکه در بیشترمواقع از روش‌های غرقابی و ثقلی استفاده می‌شود، باید در راستای مقابله با بحران آبی از تکنولوژی‌ها روز دنیا بهره‌گیری شود تا مصرف آب کاهش یابد.

نابودی ۶۰ درصد منابع آب زیرزمینی

هدایت الله خادمی نایب رئیس کمیسیون انرژی در گفتگو با خبرنگار  اقتصاد و انرژی با بیان اینکه  در مرحله بحران آبی قرار داریم، گفت: با توجه به روند کاهشی منابع آبی در جهان به ویژه در خاورمیانه و نیز بی توجهی‌های به این حوزه سبب شد تا هم اکنون میزبان این پدیده شوم شویم.

وی ادامه داد: برداشت بی حد و حصر منجر به نابودی ۶۰ درصد از منابع آب زیرزمینی کشور شده و همچنین تخریب برخی از سد‌های کشور، فرسودگی شبکه‌های آبیاری، فرهنگ نامناسب مردم برای استفاده بهینه و مناسب از آب و نیز سوء مدیریت در این حوزه بر تشدید معضل بحران آب دامن زده است.

خادمی انتقالات آبهای بین حوزه‌ای را یکی از مشکلات کنونی کشور برشمرد و اظهار داشت: تأسیس برخی صنایع آب بر در مناطق خشک و نیمه خشک و انتقال آب از استانی به استان دیگر مشکلات عدیده‌ای را برای هر دو استان ایجاد کرده است.

نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ضمن توضیح بیشتر مطلب فوق عنوان کرد: تداوم این امر سبب می‌شود یکی از استان‌ها با کمبود آب مواجه شود، در عین حال به علت کمبود انتقال آب به استان دیگر، صنعت آن را تحت تأثیر قرار داده و این مسئله به مرور زمان، اقتصاد کشور را متضرر می‌کند.

وی با اشاره به طرح آمایش سرزمین گفت: اجرای این طرح باید هر چه سریعتر در دستور کار مسئولان قرار گیرد و کشت محصولات آب بر در مناطق خشک نیز هر دو بخش نیرو و کشاورزی را متحمل خسارات جدی کرده و به همین منظور انتظار می‌رود مسئولان ذی ربط از استمرار این امر جلوگیری کنند.

این نماینده مجلس تصریح کرد: هندوانه یکی از محصولاتی است که هزینه تولید آن ۱۰ برابر هزینه صادرات آن تمام می‌شود و این یعنی، هندوانه را به قیمت یک آب معدنی هم نمی‌فروشیم، بنابراین بهتر است کاشت آن کمتر شود.

خادمی تقسیم بندی تقسیم ناعادلانه آب در کشور را یکی از دلایل بحران آب دانست و ادامه داد: در حوزه آب باید از نگاه بخشی خودداری کرد و با بررسی‌های کلی به این نتیجه رسیدیم که از برداشت‌های غیر مجاز خودداری شود، چراکه همین مسئله منجر به کاهش آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌ای را به دنبال خواهد داشت، بنابراین نیازمند جدیت و پیگیری‌های جدی است.

نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ضمن ابراز گلایه از وضعیت مکانیزاسیون در بخش کشاورزی بیان کرد: لزوم توجه بیشتری در این بخش احساس می‌شود چرا که در حال حاضر تمامی کشور‌ها برای بخش کشاورزی اهمیت ویژه‌ای قائلند، ضمن اینکه مکانیزاسیون در صنعت هم بخوبی انجام نمی‌شود.

وی در پایان در پاسخ به این سؤال که مجلس شورای اسلامی چه اقداماتی در رابطه با مقابله با بحران آب باید انجام شود، گفت: کمیسیون انرژی طرح تحقیق و تفحص را به کمیسیون کشاورزی ارائه داده و به صورت جدی در حال پیگیری این مسئله است و مقرر شده تا طرح سؤال از وزیر در دستور کار قرار گیرد و با توجه به عقب ماندگی ما در برخورد جدی با بحران آب انجام دهیم.

به نظر می رسد که کمبود منابع انرژی به ویژه آب یکی از چالش اصلی وزیر نیرو آینده خواهد بود و هر کسی که بر کرسی وزارت نیرو تکیه زند باید برنامه ریزی دقیق، جامع و بلند مدت برای مدیریت منابع آب انجام دهد، هرچند موازی کاری و ذی‌نفعان متعدد در بحث آب از جمله وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاوری،  سازمان حفاظت از محیط زیست و سایر دستگاه های اجرایی کشور یکی از مشکلات است و هر گونه اقدام در این حوزه مستلزم هماهنگی با سایر دستگاه ها است.

گزارش از زهرا ابهری

انتهای پیام/