تفسیر آیه 83 سوره بقره

به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ قرآن سر تا سر اعجاز در زندگی مادی و معنوی است. اگر ما آن را با معرفت تلاوت کنیم، حتماً اثرات آن را خواهیم دید. برای آگاهی‌ و فهم بهتر و بيشتر آيات قرآن كريم هرشب تفسير آياتی از اين معجره الهی را برای شما آماده می‌كنيم. در این گزارش تفسیر آیه 83 سوره بقره را می‌خوانید:

وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ لا تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَاناً وَذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً وَأَقِیمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْکُمْ وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ (83)

و یاد بیاورید (ای یهودیان) زمانی را که ما از بنی اسرائیل عهد و پیمان محکم گرفتیم که بجز الله (کسی و یا چیز دیگری را) عبادت ننمایید و به پدر و مادر (تان) نیکی کنید و به خویشاوندان و یتیمان و مسکین ها (نیز نیکی نمایید) و برای مردم سخن نیک بگویید و نماز را برپا دارید و زکات پرداخت نمایید و سپس شما (یهودیان به این دستورات) پشت گردانیدید بجز افراد کمی از شما و در حالی که شما اعراض کنندگان هستید .

تفسیر آیه:

(وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ) این عهد محکم را الله متعال از یهودیان در تورات گرفته است. ناگفته نماند که تمام آنچه در این آیه آمده که الله متعال از یهودیان و بنی اسرائیل عهد گرفته که باید بدان‌ها عمل نموده و پایبند به آنها باشند؛ در اسلام نیز آمده و الله و رسولش مسلمین را ملزم به انجام این اعمال مذکور دراین آیه نموده اند ، زیرآنچه در این آیه آمده یا مسائل اعتقادی است و یا ارکان مهم دینی و یا روابط اجتماعی و مسائل اخلاقی است ودر اصل اینها در ادیان آسمانی هیچ اختلاف و تفاوتی نیست آنچه در ادیان با یکدیگر مختلف و متفاوت اند برخی از مسائل مرتبط به برخی از احکام وجریاناتی از این قبیل می باشند اما در عقاید و اخلاقیات تمام ادیان یکی اند.

(لا تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ) ؛‌ اولین و اصلی ترین عهدی که الله متعال در تورات از یهودیان گرفته است و در اسلام نیز از مسلمان گرفته و بلکه از تمام انسان‌ها در روز الست گرفته و تمام انس و جن برای آن آفریده است؛ همان عبادت نمودن الله متعال است.

آری علمای بزرگوار اسلام می گویند: عبادت در لغت رام و فرمانبردار و تابع بودن است و در اصطلاح شرع عبادت: به هر گفتار و یا کردار ظاهری و یا باطنی گویند که مخصوص الله متعال بوده و الله متعال آن را دوست داشته و از انجام آن راضی باشد.

عبادت در اسلام چند شرط مهم دارد :

1 - عبادت باید در قرآن و سنّت صحیح آمده باشد.
2 - عبادت باید طبق دستور شرع انجام شود .
3 - عبادت باید فقط و فقط برای الله متعال انجام شود .

هر یک از این شرایط سه گانه در عملی یافت نشود آن عمل عبادت شرعی محسوب نمی شود .

آری انجام عبادت برای الله و یکتا پرستی مخصوص یهودیان نبوده است؛ بلکه عبادت را فقط برای الله انجام دادن چیزی است که الله متعال تمام انس و جن را برای آن آفریده است. و توحید جریانی است که تمام ادیان الهی بر آن متفق بوده و تمام انبیا علیهم السلام بدان سو دعوت داده اند.

(وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَاناً)؛‌ نیکی به پدر و مادر مخصوص یهودیان نیست بلکه در تمام ادیان الهی این دستور بوده و در اسلام نیز بر این حکم شرعی بسیار تأکید شده است.

(وَذِی الْقُرْبَى)؛ یکی دیگر از تعهداتی که الله متعال از بنی اسرائیل گرفته است، نیکی به خویشاوندان است و این دستور در اسلام نیز آمده است که وظیفه هر مسلمان است به اقوام و خویشان خود نیکی کند و روابط خوب داشته باشد. این عمل باعث درازی عمر و زیادی ثروت می گردد. همان گونه که در حدیث صحیحی از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم آمده که هر کس دوست می دارد که عمرش دراز و مالش زیاد گردد، پس او روابط خویشاندی را با خویشان خود برقرار نماید .

(وَالْیَتَامَى)؛ تعهد دیگری که الله متعال از بنی اسرائیل گرفته است، این است که به یتیمان نیکی کنند. این دستور در اسلام نیز تأکید بسیاری شده است تا جایی که اسلام گفته کسانی که مال یتیم می خورند، در شکمشان آتش جهنم می خورند و تا جایی که رسول الله دوانگشت دست مبارک را به هم چسبانده و فرمودند: من و سرپرست یتیم در قیامت این گونه (به هم نزدیک) هستیم .

(وَالْمَسَاکِینِ)؛ کمک به مساکین یکی دیگر از تعهداتی است که از بنی اسرائیل گرفته شده است و در اسلام نیز به مساکین توجه خاصی شده و اسلام آنها را یکی از مصارف زکات و صدقات قرار داده است.

آری فقیری و تنگدستی سخت است و الله متعال برخی را با این روش امتحان می کند، در اصل خود مال و پول یک امتحان بزرگی است که افراد امت اسلامی بدان امتحان می شوند. الله متعال به برخی مال و ثروت می دهد و آنها را با دادن مال و ثروت آزمایش می کند تا ببیند که این مال و ثروت را چگونه به دست آورده و در چه راهی مصرف می‌کنند و به برخی دیگر الله متعال مال و ثروت نمی‌دهد و آنها را با فقر و مسکینی آزمایش می‌کند تا ببیند که آیا اینها صبر می کنند یا نه ؟

(وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً)؛ سخن نیک به دیگران گفتن یکی دیگر از تعهدات و عهد و پیمان‌هایی بوده که الله متعال از بنی اسرائیل گرفته است و این حکم در اسلام نیز وجود دارد و اسلام نیز به ما مسلمانان دستور سخن نیک گفتن به مردم را داده است. سخن نیک شامل دو امر بسیار مهم می‌شود:

1 - گفتگوی عادی و معمولی، که افراد با یکدیگر گفتگو می کنند و باید به نحو احسن صورت گیرد و با نیکی انجام شود .

2 - امر به معروف و نهی از منکر، که این نیز سخن نیکی است که باید با مردم به حکمت و روش نیک صورت گیرد.

(وَأَقِیمُوا الصَّلاةَ)؛ نماز را برپا داشتن عهد و پیمان دیگری است که الله متعال از بنی اسرائیل گرفته بود و این دستور در اسلام نیز وجود دارد و برآن تأکید بسیاری شده است. زیرا نماز رکنی از ارکان اسلام است و رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم درباره آن فرمودند: هرکس نماز را به طور عمدی ترک کند، کفری را مرتکب شده است. نماز باعث آرامش روح گشته و انسان را از کارهای زشت و منکرات باز می دارد، با برپایی نماز فرد از کارهای بد دور شده و پایبند عبادات گشته و از محبوبان الله متعال قرار خواهد گرفت.

(وَآتُوا الزَّکَاةَ)؛ پرداخت زکات یکی دیگر از اموری است که الله متعال نسبت به آن از بنی اسرائیل عهد و پیمان محکمی گرفته است. در اسلام نیز زکات مهم بوده و رکنی از ارکان اسلام است. زکات باعث پاکی مال فرد و خود او شده و سبب شادی دل فقرا و نیازمندان گشته و باعث رضایت الله متعال می گردد.

(ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْکُمْ وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ)؛ در این قسمت آیه الله متعال خطاب به بنی اسرائیل می گوید: با وجود عهد و پیمان محکم بستن، نسبت به امور بالا ولی باز هم عهدشکنی نمودید و بجز گروه اندکی، بقیه به آن عهد و پیمان پشت کرده و از اجرای دستورات و بندهای مذکور در آن عهد نامه اعراض و رو گردانی نمودید.

انتهای پیام/

تفسير آيه‌ای از سوره بقره درباره عهدشکنی بنی اسرائیل