هشدار امام علی(ع) درباره فهم حق

به گزارش خبرنگارحوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛امام علی (عليه السلام) فرمودند: قدْ أَضَاءَ الصُّبْحُ لِذِي عَيْنَيْنِ.
صبح براى آنها كه دو چشم بينا دارند روشن است.

شرح و تفسير حکمت 169 نهج البلاغه

امام علی(عليه السلام) در اين كلام حكيمانه به كسانى كه حق را با تمام ظهور و بروز آن فهم نمى كنند هشدار مى دهد و مى فرمايد: «صبح براى آنها كه دو چشم بينا دارند روشن است»، (قَدْ أَضَاءَ الصُّبْحُ لِذِي عَيْنَيْنِ).

اشاره به اين كه كسانى كه چشم بصيرت دارند حق را به خوبى درك مى كنند، زيرا نشانه هاى آن كاملاً آشكار است، خواه اين حق به معناى ذات پاك پروردگار باشد آن گونه كه قرآن مجيد مى فرمايد: «(سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِى الاْفَاقِ وَفِى أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَىْء شَهِيدٌ)، به زودى نشانه هاى خود را در اطراف عالم و در درون جانشان به آنها نشان مى دهيم تا براى آنان آشكار گردد كه او حق است. آيا كافى نيست كه پروردگارت بر همه چيز شاهد و گواه است» و يا اين كه مراد از صبح قرآن مجيد است، همان گونه كه مى فرمايد: «(قَدْ جَاءَكُمْ مِنَ اللهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُبِينٌ)، (آرى) از طرف خدا نور و كتاب روشنگرى به سوى شما آمد».

يا اين كه منظور آيين اسلام و آورنده آن باشد آن گونه كه قرآن مى فرمايد: «(لاَ إِكْرَاهَ فِى الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنْ الغَىِّ)، اكراهى در قبول دين نيست. (زيرا) راه راست از راه انحرافى روشن شده است» و يا اين كه مراد رسول گرامى اسلام باشد همان گونه كه مى خوانيم: «(يَا أَيُّهَا النَّبِىُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِداً وَمُبَشِّراً وَنَذِيراً * وَدَاعِياً إِلَى اللهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجاً مُّنِيراً)، اى پيامبر! ما تو را گواه فرستاديم و بشارت دهنده و بيم دهنده، و تو را دعوت كننده به سوى خدا به فرمان او قرار داديم و چراغى روشنى بخش».

يا مقصود خود حضرت (و امامان اهل بيت) باشد، چنان كه در زيارت «جامعه» آمده است: «خَلَقَكُمُ الله أنواراً فَجَعَلَكُمْ بِعَرْشِهِ مُحْدِقينَ حَتّى مَنَّ عَلَيْنا بِكُمْ». و در خطبه 87 نهج البلاغه نيز به اين معنا اشاره شده است. يا اين كه منظور تمام آنچه گذشت و تمام حقايق عالم هستى است.

قرآن مجيد در سوره «اسراء» آيه 72 نيز مى فرمايد: «(وَمَنْ كَانَ فِى هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِى الاْخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِيلا)، اما كسى كه در اين جهان (از ديدن چهره حق) نابينا بوده است در آخرت نيز نابينا و گمراه تر است». به هر حال اين جمله به صورت ضرب المثلى در آمده و واژه «صبح» كنايه از حق و «ذى عَيْنَيْن» كنايه از صاحبان بصيرت و آگاه و واژه «أضاء» اشاره به ظاهر بودن حق است. حال اگر كسانى گمراه شوند به علّت نابينايى آنهاست، يا اين كه چشم دارند و بر هم مى گذارند يا خفاش صفت از ديدن آفتاب حق به شب هاى تاريك و ظلمانى پناه مى برند.

انتهای پیام/

شرح حکمت169 نهج البلاغه