خداحافظی با کمربند سبز زاگرس نزدیک است/ استقبال دردناک دنا نشینان از سرما

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج؛  سهم استان کهگیلویه و بویراحمد از جنگل های زاگرس در بین استان‌های زاگرس کشور ۲۰ درصد است که شامل گونه‌های بلوط، بنه ، افرا، زبان گنجشک ، زالزالک و گلابی وحشی است.

کهگیلویه و بویراحمد با داشتن ۸۷۴ هزار هکتار جنگل ۲۰ درصد جنگل‎های حوزه زاگرس را دارد که طی دو سال گذشته ۸۰ هزار هکتار از این میزان دچار آفت خشکیدگی شده است.

سالانه مقدار زیادی از این سرمایه ملی و نبض جنگل‌های کهگیلویه وبویراحمد به علت قطع بی‌رویه برای تهیه زغال و گرم کردن محفل خانه های روستایی به شماره می افتد و سلامت محیط زیست را به خطر می اندازد.

زمستان در راه است و مردم مناطق سخت‌گذر و محروم استان‌های زاگرسی مانند کهگیلویه‌وبویراحمد، چهارمحال‌وبختیاری در حال آماده‌کردن خانه‌هایشان برای فصل سرما هستند. بخشی از مراحل این آمادگی تأمین سوخت مورد نیاز برای گذران این فصل است.

تأمین سوخت برای بسیاری از روستاییان و عشایر این استان‌ها یعنی قطع درختان و بریدن شاخه‌های آنها برای درامان‌ماندن از سوز سخت سرما. 

در حوزه‌های نفت‌خیز شهرستان گچساران اگرچه حدود یک‌چهارم نفت کشور تأمین می‌شود، اما در همین استان که ٣٣٠‌هزار نفر از جمعیت ٦٣٠‌هزارنفری‌اش روستا‌نشین هستند، روستاهای بسیاری را می‌توان دید که خبری از گاز لوله‌کشی‌شده و نفت‌رسانی آسان در آنها نیست. بخشی از مشکل به کوهستانی‌بودن راه‌های دسترسی آنها برمی‌گردد، اما علت بخش بزرگی از ماجرا چیزی نیست جز محرومیت؛ محرومیتی که باعث شده اهالی بسیاری از این روستاها حتی با حدنصاب خط فقر هم فاصله‌ای معنا‌دار داشته باشند. 

بهره گیری از ظرفیت آموزش و هماهنگی با شوراهای اسلامی روستاها و دهیاران بهترین و ارزان ترین راهکار برای بازدارندگی در امر حفاظت از جنگل ها،کاهش تخریب و صیانت بهتر از این زیباترین و ارزشمند ترین برکت گهواره خاک است.

هیزم های انباشت شده جایگزین بخاری

علاوه بر کوره های زغال در مناطق دور دست کوهستانی، وجود انباشت هیزم در برخی روستاهای جنگل نشین، دل دوستداران طبیعت را به شدت آزار می دهد.

انباشت تل های بزرگ هیزم در برخی روستاها اقدام غیرقانونی و مجرمانه آشکار خانوارهای جنگل نشین در برخی مناطق روستایی کهگیلویه وبویراحمد است.

نحوه تهیه هیزم به گونه ای است که روستائیان پس از قطع و یا آتش زدن ریشه درختان بعد از گذشت چند ماه که درخت کاملا خشک شد با تبر و یا اره برش داده و به قطعه های کوچکتر تبدیل می کنند.

گاهی نیز هیزم های تر را از مناطق کوهستانی وجنگلی  به منزل انتقال می دهند و در یکی از اتاق های گلی خود انباشت می کنند که پس از خشک شدن قابل استفاده در بخاری هاست.

اقدام به قطع بی محابای جنگلها از سوی روستائیان در حالی است که هزینه قطع هر اصله درخت بلوط طبق قانون پنج میلیون ریال برآورد شده گرچه این میزان نسبت به ارزش افزوده بلوط ملبغ بسیار اندکی است اما همین میزان جریمه انگار اعمال نمی شود.

درختان بلوط سبزی که روز و روزگاری آب و هوای سالم و ریه تنفسی مفرحی را به مردم هدیه می کردند یکی پس از دیگری برای تامین سوخت گرمایشی، تهیه زغال و حتی حصارکشی خانه ها به بهای اندک قلع و قمع می شوند.

فقر فرهنگی از این حیث که برخی جنگل نشینان هنوز به رغم سال ها همجواری با سایه سار درختان بلوط و استفاده از میوه این درختان حیاتی، اهمیت نقش زیست محیطی این ارزنده ترین موهبت الهی را درک نکرده اند.

صیانت از این نعمت الهی که در حقیقت بهترین نعمت سلامت حیات موجودات زنده است به ضمانت های اجرایی و نظارتی بیشتری از سوی مسئولان نیازمند است.

به رغم  توجه دولت در امر گازرسانی به روستاها و درعین حال تامین نفت سفید برای سوخت اهالی روستایی اما با این وجود بهره برداری غیرقانونی و حتی بی رویه از جنگل ها در برخی مناطق ادامه دارد.

اما با نگاهی عمیق به موضوع و درک صحیح از شرایط و مشکلات موجود در این روستاها شاید این حق را نیز برای برخی ساکنان قائل شویم که قطع درختان و جنگل ها و انباشت هیزم ها نه از روی اراده و با هدف تخریب و کسب سود که از سرناچاری و اجبار اقدام به این کار می کنند.

در حین صحبت با مردم فقیر این روستاها خواهید فهمید که ازسر ناچاری اقدام به قطع درخت می کنند، گر چه میزان تخریب کم شده اما برداشت از جنگل همچنان ادامه دارد.

البته شاید این اقدام از نظر برخی دستگاه ها و سازمان های متولی همچون منابع طبیعی نیز جرم محسوب می شود و حتی برخوردها و جریمه های حقوقی نیز برای آنها در نظر گرفته شده اما حرف ها و درد دل های آنان نشان می دهد که خود نیز از انجام این کار ناراضی اند و تنها از سرناچاری و نداری اقدام می کنند.

نمایشگاه چوب در روستاهای کهگیلویه وبویراحمد

منطقه سیلاب وکلوار یکی از محروم ترین مناطق روستایی در استان کهگیلویه وبویراحمد دارای بیشترین میزان استفاده از بخاری های نفتی و هیزمی است که ایوان و پشت بام خانه های کاه گلی خود را مملو از هیزم برای گذر از زمستان های سخت و سرد در منطقه کرده اند.

صرفنظر از نبود راه مناسب، امکانات بهداشتی، درمانی و آموزشی و رنج زندگی در خانه های گلی و فقیرانه بسیاری از زنان سرپرست خانوار به همراه دختران و فرزندان خردسالشان در نبود پدرخانواده مجبور به تلاش برای تامین نیازهای زندگی خود و فرزندان هستند. 

زنان و دخترانی که مجبور هستند وزن سنگین هیزم های بلوط را برای  مسیرطولانی بر دوش خود تحمل کنند.

تجمیع روستاها راه حل منطقی برای خروج از مشکلات

بخشدار مارگون بویراحمد نیز در این زمینه گفت:تجمیع برخی روستاهای به ویژه زیر 20 خانوار بهترین راه حل برای خروج از مشکلات، تنگناها و چالش های فرارو در مناطق روستایی است.

علی اصغر ملکی افزود: برخی اقدام های لازم برای کاهش میزان تخریب جنگل ها در روستاهای بخش مارگون انجام شده اما به نظر می رسد جوابگو نیست.

وی گفت: نصب و راه اندازی پنل های خورشیدی یکی از این اقدام ها بوده که تاکنون 79 روستا در منطقه محروم سیلاب و کلوار از این نیروگاه های خورشیدی مجهز شده اند.

وی افزود: بخش مارگون با جمعیتی بالای 35 هزار نفر و 155 روستای دارای سکنه است که حدود 80 روستا از این تعداد کمتر از 20 خانوار جمعیت دارند.

ملکی با بیان اینکه هم اینک گازرسانی به بیش از 70 روستا در منطقه محروم زیلایی در حال اجراست، گفت: برخی روستاها به لحاظ فنی و مهندسی امکان گازرسانی ندارند.

وی ادامه داد: میزان انباشت هیزم ها و تخریب جنگل ها در این روستاها نیز به مراتب ظرف سال های گذشته کمتر شده است.

هزینه های بالا جوابگوی تامین سوخت نیست

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد نیز گفت: بارها با مردم مناطقی که از هیزم برای سوخت استفاده می کنند برخورد شده اما باید واقعیت را پذیرفت که آنها ناچار و مجبور به این کار هستند.

عزت الله بهشتی فر افزود: آنگونه که مردم این مناطق می گوید از یک طرف با هزینه های هنگفت سوخت مواجه هستند و از سوی دیگر سوخت کافی به آنان نمی رسد.

وی تصریح کرد: عمده این روستاها وخانوارها چون فقیر هستند و توان مالی برای پرداخت هزینه های هنگفت خرید کپسول های گازی را ندارند مجبور به استفاده از هیزم با هزینه های کم و ارزان هستند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: البته اقدام های خوبی ظرف سال های گذشته از جمله تامین سوخت های جایگزین انجام شده است.

بهشتی فر گفت: چنانچه این سوخت های جایگزین به صورت یارانه ای در اختیار این روستاها قرار نگیرد بدون شک تغییری در رویکرد آنها به سمت این سوخت ارزان نخواهد کرد.

وی افزود: این در حالی است که میزان تخریب و نابودی جنگل ها در سطح شهرها و توسط سودجویان و ناشی از آتش سوزی ها به هیچ وجه قابل مقایسه با تخریب این جنگل ها توسط روستاییانی که از سرناچاری اقدام به حمل هیزم برای گرمای خانه خود در زمستان های سرد می کنند، نیست.

هزار روستای فاقد گازرسانی در کهگیلویه وبویراحمد

براساس آمارها همچنان بیش از یکهزار روستای دارای سکنه در استان کهگیلویه وبویراحمد فاقد گازرسانی هستند که این مهم خود زمینه ای برای افزایش روزافزون تخریب های زیست محیطی و نابودی انبوه جنگل های بلوط در جای جای این استان شده است.

استان کهگیلویه وبویراحمد با داشتن یک درصد خاک و جمعیت کشور دارای یک هزار و 676روستای دارای سکنه است که بیش از هزار روستای آن کمتر از 20 خانوار جمعیت دارند و این مهم خود دستمایه ای برای جدی نگرفتن مسئولان ومتولیان امور برای خدمات رسانی بیشتر و ایجاد توسعه متوازن در این روستاها شده است.

یکی از مهمترین نیاز این روستا ها بهره مندی از نعمت گاز است که بر اساس تازه ترین آمار ها تاکنون تنها حدود580 روستا که عمده و بیش از 98 درصد آنها بالای 20 خانوار جمعیت هستند از نعمت گاز برخوردارند.

مسئولان شرکت گاز در توجیه خود برای گازرسانی نشدن این تعداد روستا را فاقد شرایط برای برخورداری از این نعمت می دانند و معتقدند که بر اساس قانون روستاهای بالای 20 خانوار و مناطقی که در فاصله حداکثر 15کیلومتری از خط اصلی انتقال لوله گاز باشند در اولویت هستند.

این در حالی است که از مجموع یکهزار و 676 روستای دارای سکنه در کهگیلویه وبویراحمد، حدود 720 روستای آن بالای 20 خانوار هستند و مابقی که عمده آنها در مناطق با پوشش جنگلی انبوه کمتر از 20 خانوار جمعیت دارند.

بر اساس اعلام مسولان شرکت گاز کهگیلویه وبویراحمد پس از انقلاب تاکنون حدود 570 روستای واجد شرایط در این استان گازرسانی شده اند.

گازرسانی 80درصد روستاهای واجدشرایط گاز رسانی

مدیر عامل شرکت گاز کهگیلویه و بویراحمد در همین زمینه گفت: تاکنون 80 درصد از روستاهای واجد شرایط در استان از نعمت گاز برخوردار شده اند.

رحمان خادم افزود: این میزان در شهرستان گچساران 100درصد، بویراحمد 81 درصد، کهگیلویه 46درصد، باشت 85درصد، دنا 87درصد، چرام 86 درصد، بهمئی 39درصد و لنده 67 درصد است.

وی تصریح کرد: 170 هزار مشترک گاز طبیعی در استان وجود دارد که از این تعداد 125 هزار مشترک شهری و 45هزار مشترک روستایی هستند.

168هزار خانوار در استان کهگیلویه و بویراحمد از نعمت گاز طبیعی بهرمند هستند که از این تعداد 122هزار و 600 خانوار شهری و 45 هزار و 400 خانوار روستایی است.

با این وضعیت 97 درصد کل خانوارهای شهری و 72 درصد خانوارهای روستایی استان از این نعمت خدادادی بهرمند شده اند.

در شرایطی که دنیا در حال عبور از سوخت فسیلی به سمت سوخت‌ها و انرژی‌های پاک است، وضعیت در کشور ما به‌گونه‌ای شده که باید تلاش کنیم سوخت مردم این مناطق را از چوب به سوخت فسیلی تغییر دهیم. در این سال‌ها، در شرایطی که کشور ما کشور آفتاب و انرژی‌های پاک است و با هزینه‌ای کم می‌توان برای مردم مناطق محروم انرژی‌های پاک مانند انرژی خورشیدی برای تأمین نیازهای گرمایشی و انرژی تأمین کرد، به نظر در این شرایط ما راهی نداریم جز اینکه میان‌بر بزنیم و از سوخت چوبی به سمت انرژی‌های پاک برویم تا این مشکل به سمت حل‌شدن برود.

گزارش از مرضیه سادات غلامی

انتهای پیام/س