واقعه ۲۳ آذر نقطه عطفی از تاریخ انقلاب اسلامی

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد؛ مشهد در چند ماه آخر منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی آبستن حوادثی شد که در تسریع پیروزی آن نقش بسیار مؤثری داشت. یکی از این حوادث مهم و ماندگار که سرآغازی برای فعالیت بعدی انقلاب در مشهد گردید، واقعه ۲۳ آذر سال ۱۳۵۷ و حمله رژیم به بیمارستان امام رضا(ع ) بود که برای همیشه در تاریخ مبارزات سیاسی مردم این شهر به ثبت رسید.

حوادث پی‌درپی مشهد سبب شد تا بیمارستان امام رضا (ع) پایگاهی برای دانشگاهیان شود. پیوستن پزشکان و کادر بیمارستان‌ها به جنبش و به ویژه تبدیل شدن بیمارستان امام رضا (ع) به پایگاه نهضت، خشم دستگاه امنیتی مشهد را برانگیخت.

از آن مقطع این بیمارستان، مورد توجه دو گروه مأموران امنیتی و انقلابیون قرار گرفت. انقلابیون می‌کوشیدند با اتخاذ راه‌کار‌هایی نقش‌آفرینی و حضور پزشکان را در عرصه‌ی مبارزه تداوم بخشند.

روز ۱۲ آذر (دوم محرم) ۱۵۰۰ تن از استادان و دانشجویان و حتی کارمندان دانشکده‌های دانشگاه فردوسی، در محوطه دانشکده علوم تجمع و به طرف حرم تظاهرات کردند که در مسیر حرکت با حمله مأموران و شلیک گاز اشک‌آور مواجه شدند و تعدادی از دانشجویان دستگیر شدند.

تظاهرات کنندگان عکس‌هایی از امام خمینی (ره) را در دست داشتند و شعار همیشگی «مرگ بر شاه» را سر می‌دادند.

در پایان این راهپیمایی حضرت آیت‌الله واعظ طبسی پس از سخنرانی، قطعنامه‌ای ۹ ماده‌ای در خصوص مراجعت امام به ایران، برکناری شاه، و… قرائت کرد.

دستگاه امنیتی که از تداوم حضور نقش‌آفرین کادر بیمارستان و اصولاً پزشکان و استادان دانشگاه در جنبش نگران شده بود، عده‌ای چماق‌دار را اجیر و روانه‌ی بیمارستان کردند.

آنان در روز ۲۲ آذر از در شرقی بیمارستان ۱۷ شهریور (۶ بهمن) وارد بیمارستان شدند و نگهبانان بیمارستان را مضروب ساختند.

این عمل سبب شد تا جامعه‌ی پزشکان از خود عکس‌العمل نشان دهند و تصمیم گرفتند که کلیه‌ی بیماران بیمه‌ی ارتش اعم از افسران و درجه‌داران و خانواده‌های آنان را به طور رایگان ویزیت و مداوا کنند.

یکی از فجایع اصلی در آغاز دهه دوم محرم، تهاجم عوامل مزدور رژیم شاه به بیمارستان امام رضا (ع) و بیماران بی‌گناه و بی‌دفاع بود.

در ۲۳ آذر بود که چماق به دستان با حمایت نیرو‌های امنیتی از در جنوبی وارد باغ بیمارستان امام رضا (ع) شدند. آنان ابتدا ماشین‌های سواری پزشکان و کارکنان بیمارستان را مورد هجوم قرار داده و شیشه‌های آنان را شکستند.

سپس در ادامه‌ی حرکت خود به بخش اطفال بیمارستان هجوم آوردند و ضمن شکستن اثاثیه داخل آن شروع به تیراندازی کردند.

 

هنگام ورود به این بخش، نگهبانان از خود مقاومت به خرج دادند که بر اثر درگیری تعدادی از آنان مجروح شدند.اما هنگامی که با مقابله‌ی انبوه کارکنان بخش روبه‌رو شدند، به شلیک گاز اشک‌آور و تیراندازی هوایی پرداختند. این تهاجم چندان دوام نیاورد، زیرا مردم به محض اطلاع به طرف بیمارستان حرکت کردند و هنگامی که به آن‌جا رسیدند، چماق به دستان فرار را بر قرار ترجیح دادند.

مهم‌ترین واقعه بعد از حمله به بیمارستان، اقدام هوشیارانه‌ی جمعی از علمای مبارز در حمایت از تحصن پزشکان و کادر بیمارستان بود.

در پی تحصن پزشکان و پیوستن علما به آنان از ساعت ۱۱ صبح، دانشجویان و گروه‌های دیگری از مردم با پارچه‌های سفید که به عنوان پلاکارد در دست داشتند، با دادن شعار به طرف بیمارستان امام رضا (ع) حرکت کردند و بدون اعتنا به اخطار مأموران وارد بیمارستان شدند و به جمع تحصن پزشکان و علما پیوستند.

 

در پی وقوع این حادثه، بار دیگر وقایع مشهد در کانون توجهات انقلابیون کشور قرار گرفت و مراجع، علما و طلاب با صدور اعلامیه‌هایی عاملان آن را محکوم کردند.

آیت‌الله‌العظمی سیّد عبدالله شیرازی روز بعد از واقعه با صدور اعلامیه شدیداللحنی با اشاره به حمله‌ی چکمه‌پوشان نظامی و چماق به دستان مزدور به بیمارستان، از این اقدام به عنوان نشانه‌ی زوال قطعی رژیم یاد کرد و از تمام مبارزان خواست که اتحاد و همبستگی خود را حفظ کنند.

آیت‌الله‌العظمی شیرازی پس از آن در نامه‌ای خطاب به آیت‌الله صدوقی و در پاسخ به حمایت علمای یزد از تحصن روحانیون مبارز مشهد و پزشکان و استادان دانشگاه در بیمارستان امام رضا (ع) جریان حمله، خسارات، مجروحان و شهادت این واقعه را یادآور می‌شود.

 

همچنین مراجع قم نیز با صدور اعلامیه‌ای مشترک با اشاره به اخباری که از مشهد و برخی شهر‌های دیگر می‌رسد، یادآور شدند که دستگاه امنیتی در ترفندی مزدورانه، نیرو‌های امنیتی را در پوشش لباس معمولی به عنوان طرفدار رژیم به خیابان‌ها فرستاده است که مردم را مورد ضرب و شتم قرار دهند.

در پایان نیز روز ۲۷ آذرماه را عزای عمومی اعلام کردند. سرانجام، تحصن کنندگان در بیمارستان امام رضا (ع) پس از چندین روز با تشییع جنازه شهید محمد منفرد به تحصن خود خاتمه دادند.

پایان تحصن بیمارستان امام رضا (ع) با صدور قطعنامه‌ای همراه بود که در آن سه دلیل را برای خاتمه دادن به تحصن یادآور شد؛ ادامه‌ی تحصن و تجمع، آنان را از رسیدگی به دیگر امور مذهبی و تبلیغی بازمی‌دارد، ادامه‌ی تحصن ملازم با تعطیلی مطب پزشکان خواهد بود که حضور آنان در مطب‌های خصوصی برای مداوای مردم ضروری است و آیات عظام شیرازی و قمی خواستار پایان دادن به تحصن بوده‌اند.

در این قطعنامه نیز به دستاورد‌های آن اشاره شده است که اهم آن عبارت است از: اخراج مسئول اصلی جنایت بیمارستان امام رضا (ع)، سرکوب شدن مزدوران چماق به دست و آزادی زندانیان بی‌گناه.

در این روز، جوانی به نام «محمد منفرد» به ضرب گلوله عوامل پهلوی شهید شد و دکتر «دهقان» از ناحیه پا و استاد «کاظم برجسته» از ناحیه دست مورد اصابت گلوله قرار گرفته و مجروح شدند.

انتهای پیام//ف. ج.