مجموعه گنجعلیخان ، شگفت انگیزترین جاذبه ی گردشگری کرمان

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگارانِ کرمان ، وارد مجموعه ی گنجعلیخان که می شوی ، ابهت و معماری بی نظیرش جاذبه خاصی دارد ، صدای کوبیدن چکش روی مس و صدای زیره فروشی که می گوید : بیا زیره ی کرمان ببر ، هنوز بعد از گذشت بیش از 300سال هنوز هم در مجموعه گنجعلیخان به گوش می رسد.

مجموعه گنجعلیخان در مرکز قدیمی شهر کرمان و در کنار بازار بزرگ کرمان قرار دارد.

گنجعلیخان از حکام مشهور زمان شاه عباس صفوی است که از سال ۱۰۰۵ تا ۱۰۳۴ هجری قمری بر کرمان فرمانروایی و آثار و بناهای زیادی بنا کرده است.

مدیر مجموعه گنجعلیخان کرمان در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران کرمان گفت: مجموعه گنجعلیخان شامل: میدان، بازار، حمام، ضرابخانه، مدرسه، مسجد، چهارسوق و آب‌انبار است.

محمد مهدی افضلی افزود: معمار زبردسـت این مجموعه سلطان محمد معمار یزدی بوده است.

میدان گنجعلیخان:

این میدان همانند میادین اصیل ایرانی مستطیل شکل می‌باشد، در سه ضلع آن بازار واقع شده و در ضلع دیگر آن مدرسه گنجعلیخان قرار دارد.

این میدان در مرکز داد و ستد شهر قدیـم واقع شده که طول آن 99 متر و عرض آن 53 متر و دارای مساحت 5326 متر مربع وسعت است.

بازار گنجعلیخان:

این بازار حد فاصل بین چهار سوق و بازار اختیاری است که سبک معماری جالبی از عصر صفوی به یادگار گذاشته و در بخش جنوبی میدان گنجعلیخان قرار گرفته اسـت، در سمـت چپ آن 16 طاق نما این بازار را به میدان مربوط می سازد.

ضرابخانه گنجعلی‌خان( موزه سکه):

در ضلع شمال میدان گنجعلیخان، داخل بازار مسگری شمالی و روبروی حمام، ضرابخانه گنجعلیخان واقع است که با گـچ‌بری زیبایی تزئین شده‌است.

درگذشته در آن مسکوکات طلا و نقره دولتی را ضرب می کردند، در سال 1370 همزمان با بزرگداشت خواجوی کرمانی، این مکان به عنوان موزه سکه مورد بهره برداری قرار گرفـت.

در این موزه مسکوکات متعلق به ادوار مختلف تاریخی از قبیل: اشکانی، ساسانی، اموی، عباسی ، قاجاری و پهلوی به همراه اطلاعات مربوط در معرض دید بازدید کنندگان قرار دارد.

حمام گنجعلیخان:

حمام گنجعلیخان در سمت راسـت بازار گنجعلیخان واقع اسـت. این حمام مجموعه‌ای از تلفیق هنر معماری و کاربرد مصالح گوناگون با فضایی متناسـب و مردم وار است.

حمام اثری بدیع با کاشی کاری‌های زیبا، نقاشی ها، گچ‌‌بریها، مقرنـس کاری ها و کاربندی‌هایی است که هر بیننده را به تحسین وا می دارد.

حمام گنجعلیخان در سال 1005 ه. ق( دوره صفوی) به دستور گنجعلیخان حاکم وقت کرمان و معماری سلطان محمد معمار یزدی آغاز و در سال 1020 به پایان رسید.

حمام تا حدود 72سال پیش دایر بوده است اما درحال حاضر نقش و کارکرد توریستی پیدا کرده و به موزه مردم شناسی تبدیل شده‌است.

مجسمه‌هایی توسط اساتید دانشکده هنر و دانشگاه تهران (استاد میربابایی و نشان تانیک) طراحی و در قسمـت‌های مختلـف حمام قرار داده شده است تا بدین وسیله صحنه‌هایی از استحمام به شیوه سنتی به معرض نمایش گذاشته شود.

مدرسه گنجعلیخان:

این مدرسه در ضلع شرقی میدان واقع شده، گویا روزگاری مدرسه بوده و بعدها به کاروانسرا مبدل شده‌است.

نمای داخلی و خارجی این مدرسه کاشی‌کاری معرق جالبی از عصر صفوی به یادگار گذاشته است.

این مکان تا زمان حمله آقا محمد خان قاجار به کرمان مدرسه بوده و پس از ویران شدن به دستور وی، تعطیل شده است و در اواسط قرن سیزدهم به عنوان کاروانسرا مورد استفاده قرار می گیرد.

سال 1007 ساخت بنا شروع می شود و در سال 1029 به اتمام می رسد.

مسجد گنجعلیخان:

این بنا در گوشه شمال‌شرقی میدان و همجوار با مدرسه واقع شده‌است.

این مسجد کوچک(خصوصی) اما بی‌نهایـت زیبا در واقع موزه کوچکی از هنرهای تزئینی اسلامی نظیر کاشی‌کاری، گچ‌بری و خطاطیست که به سبک زیبایی آراسته شده‌است.

چهارسوق گنجعلیخان:

محل متقاطع دو راسته بازار را چهار سوق می‌گویند ، به دلیل برخورد متقاطع دو راسته بازار شمالی ـ جنوبی و شرقی ـ غربی، در محل چهار سوق گنجعلیخان در گذشته این مکان مهم‌ترین نقطه شهر محسوب می شده است.

نمای داخل این چهار سوق با گـچ‌بری‌‌های جالب و نقاشی‌های زیبای عصر قاجار که چهره شهروندان آن دوره را به تصویر کشیده تزئین شده‌است.

چهار سوق مرکز ثقل بازار و گنبد چهارسوق مرتفع‌ترین گنبد شهر به‌شمار می‌آمده است.

آب‌انبار علیمردان‌خان:

آب‌انبار علیمردان‌خان (پسر گنجعلیخان) که در ضلع غربی میدان، داخل بازار مسگری غربی و روبروی مدرسه واقع شده است، معماری جالبی دارد که توجه هر بیننده را به خود جلب می‌کند.

این آب انبار هم‌اکنون به چایخانه سنتی تغییر کاربری داده‌است.

گزارش از: مرضیه کریمی افشار