توسعه سریع مانعی در به‌روز شدن رشته‌های علوم پایه است

محمد‌علی محققی در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران در مورد مشکلات آموزشی رشته‌های علوم پایه گفت:
از نظر میزان تحصیلات تکمیلی در دانشگاههای علوم پزشکی هنوز به اهداف برنامه پنجم نرسیده‌ایم و منابع خارجی آموزشی رشته‌های علوم پایه پزشکی نیز با افتضائات کشور همخوانی ندارد.
 وي افزود: علوم پایه طیف وسیعی از رشته‌های دانشگاهی هستند و در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد حدود 53 رشته مختلف و بیش از 50 مورد رشته تحصیلی در مقطع PHD دایر است که در سطح کشور وسیع است.

محققي ادامه داد: به علت توسعه سریع و پایه‌گذاری بسیاری از رشته‌های علوم پایه و مقاطع در یکی دو دهه اخیر، در برخی رشته‌ها الزامات، شرایط و استانداردهای مورد انتظار در مقایسه با رشته‌ها در تراز بین‌المللی و مراکز معتبر بین‌المللی دنیا در برخی دانشگاه‌ها ایجاد نشده است.

بازنگری در برنامه آموزشی صورت نگرفته است

معاون آموزشی وزارت بهداشت افزود: از طرفی بازنگری اساسی برای هماهنگی و هم ایستایی رشته‌ها با مراکز معتبر دنیا و سطح علمی روز در سیلابس درسی و برنامه آموزشی این رشته‌ها هم صورت نگرفته است.

محققی اضافه کرد: در قانون برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی شده این بازنگری در مورد همه رشته‌های دایر انجام شود و این خلاء را پرکند.

وی منابع را مشکل دیگر رشته‌های علوم پایه عنوان کرد و گفت: منابعی که در شرایط موجود مورد استفاده قرار می‌گیرد منابعی است که در نظام‌های آموزشی خارج از کشور تولید شده و اگر چه بسیاری از آنها منابع معتبری در تراز بین‌المللی محسوب می‌شوند ولی ضرورتاً با اقتضائات نظام سلامت ما هماهنگی ندارند.

محققی گفت: یکی از مشکلات مزمن در علوم پایه پزشکی داخل بخشی بودن این رشته‌هاست و به ابعاد فرابخشی کمتر پرداخته‌اند مثلاً ارتباط بین علوم پایه پزشکی و علوم بالینی به اندازه کافی برقرار نشده و در بسیاری از رشته‌ها اصلاً وجود ندارد.

وی افزود: در حالی که تعامل علوم پایه و علوم بالینی می‌تواند بسیار راهگشا باشد و کمبودهایی که در علوم پایه وجود دارد از طریق فضاها در رشته‌های بالینی جبران شود و بالعکس.

وی افزود: البته در بخش پژوهش موضوع بسیار متفاوت است و ما توسعه پژوهشی سریعی که در سال‌های اخیر داشتیم عمدتاً از بیمارستان‌های آموزشی و پژوهش‌های بالینی بوده و مراکز تحقیقاتی که دایر شدند در ارتباط با علوم پایه و صاحبنظران علوم پایه خیلی موفق بودند.

معاون آموزشی وزارت بهداشت به مشکلات مربوط به ظرفیت‌ها اشاره کرد و گفت: طبق هدفگذاری برنامه 5 ساله پنجم توسعه نسبت تحصیلات تکمیلی به مجموع برنامه‌های آموزشی هدفگذاری شده و باید به 32 درصد برسد و به عبارت دیگر در یک سال تحصیلی اگر 100 دانشجو جذب کنیم باید 32 نفر آنها در بخش تحصیلات تکمیلی جذب شده باشند ولی در شرایط فعلی این ظرفیت بیشتر از 20 درصد نشده و طبیعتاً باید ظرفیت بخش تحصیلات تکمیلی را افزایش دهیم.

محققی ادامه داد: افزایش ظرفیت در بخش تحصیلات تکمیلی مستلزم سرمایه‌گذاری و خرید تجهیزات، فضاهای آموزشی و همین طور بکارگیری نیروی انسانی در سطح هیئت علمی است. چون نسبت هیئت علمی به دانشجو در تحصیلات تکمیلی نمی‌تواند از مرز یک نفر هیئت علمی به ازای هر 3تا2 دانشجو کمتر باشد./ع