سنگ‌باران زمین در دل گمنام كوير یزد +عکس

پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس بزرگ‌ترین و بکرترین پناهگاه حیات وحش کشور، جاذبه ای تماشایی در دل کویر برای علاقه مندان به حیات وحش است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، استانهای کویری همچون یزد مناطق حفاظت شده بسیار زیبایی دارد که این مناطق کمتر به علاقه مندان حیات وحش معرفی شده و بسیاری از آنها در گمنامی به سر می برند. به عنوان مثال پناهگاه حیات وحش نایبندان بزرگ‌ترین و بکرترین پناهگاه حیات وحش کشور در عمق کویر یزد - طبس از جمله جاذبه های بکری است که کمتر به معرفی آن پرداخته شد در حالی که این پناهگاه می تواند به عنوان جاذبه گردشگری حیات وحش معرفی و سالانه هزاران نفر از علاقه مندان را به سوی خود جذب کند.

پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس واقع در مناطق خشک ایران با هدف حمایت از گونه های جانوری کمیاب از جمله جبیر و یوزپلنگ از اول آذر 1374 تا اول آذر 1379 به مدت پنج سال به عنوان منطقه شکار ممنوع انتخاب شد و در نهایت با تلاش ماموران محیط زیست و احیای حیات وحش منطقه در سال 1380 مساحتی در حدود یک میلیون و 422 هزار و 542 هکتار از این عرصه به پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس اختصاص یافت.

بخش عمده ای از این منطقه دشتی است که در نزدیکی تیپ کوهستان قرار دارد و دارای شوره زارهای وسیع است.پناهگاه حیات وحش نایبندان با چشم اندازهای وسیع و زیبا و وجود گونه های مختلف و متنوع جانوری و گیاهی تصویری از اوج زیبایی های خلقت و واجد ارزش های گردشگری طبیعی است.



از مهمترین ویژگی های این پناهگاه ، وجود یکی از مهم ترین زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی، زیستگاه های متنوع جانوری و کاروانسراهای قدیمی است که زمینه مناسبی برای فعالیت های علمی و گردشگری است. وجود جلگه های وسیع و اراضی تپه ماهوری ، ماسه بادی و شوره زارهای گسترده از جلوه های موجود در پناهگاه است.

علاوه بر آن وجود رویشگاه های جنگلی طبیعی و گسترده تاغ در پیرامون این بیابان ها و تپه ماهورهای ماسه ای در بخش های شرقی و مرکزی منطقه از عمده ترین چشم اندازهای زیبای منطقه محسوب می شود. گرچه پناهگاه حیات وحش نایبندان به علت وجود برخی موانع طبیعی شرایط لازم را برای فعالیت های کشاورزی ندارد اما بستر مناسبی است برای رشد و گسترش بخشی از گونه های گیاهی و امکان زیست بسیاری از گونه های جانوری.

پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس با توجه به رطوبت کم ، فقدان منابع آبی و تبخیر زیاد ، محل رویش مجموعه نباتی خشکی پسند در منطقه می باشد.به طور کلی تاکنون 177 گونه گیاهی در این پناهگاه شناسایی شده که نام 26 گونه از آنها در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت ( IUCN ) آمده و تنها پنج گونه از این دسته آندمیک نیستند.



چوبک تماشایی، کلا میرحسین خار سفید، کلاه میرحسین دم عقربی، بادام عاجی، بادام خاکستری، گون درختچه ای، زیره کرمانی و زیره سیاه از انواع گونه های گیاهی این منطقه است که از ارزش حفاظتی بالایی برخوردارند.

جمعیت مناسبی از قوچ و میش در تپه ماهورها تا دامنه ارتفاعات نایبندان وجود دارند و به همراه جمعیت کم، تراکم جبیر در زیستگاه های دشتی و تپه ماهورها طعمه های مناسبی برای معدود بازمانده های یوزپلنگ آسیایی می باشند. کل و بز، سلطان صخره ها و ارتفاعات پناهگاه به ویژه قله نایبندان محسوب می شوند و شواهدی نیز مبنی بر زیست پلنگ در این ارتفاعات به دست آمده است.

گونه های متعددی از راسته حشره خواران ، جوندگان ، گوشت خواران ، خرگوشیان ، زوج سمان و خفاش ها در زیستگاه های مختلف پناهگاه حیات وحش نایبندان زیست می کنند.دامنه انتشار یوزپلنگ آسیایی که از گونه های برجسته پناهگاه حیات وحش نایبندان محسوب می شود به طور عمده در بخش های تپه ماهوری ، نیمه کوهستانی ، مناطق نیمه بیابانی و بیابانی است.

پستانداران شناسایی شده منطقه به چهار راسته و هفت خانواده تعلق دارند که بز کوهی، قوچ و میش، جبیر، شغال، روباه شنی، شاه روباه، خارپشت ایرانی، تشی ، خرگوش، پامسواکی بزرگ، کفتار، کاراکال، گربه شنی، یوزپلنگ و روباه معمولی از آن جمله هستند.

همچنین گونه هایی از پرندگان استان شامل گونه های زیستگاه های بیابانی و نیمه بیابانی با تراکم نسبتا پایینی در مناطق کویری شهرستان طبس و در پناهگاه حیات وحش نایبندان گسترده اند و تعدادی از این پرندگان در طول سال ، بومی این منطقه هستند و سایر گونه ها مهاجرند و مدتی از سال به منطقه کوچ می کنند.هوبره، باقرقره شکم سیاه، باقرقره گندمی، کبک ، تیهو و چکاوکها پرندگان بومی زیبا و ارزشمند در کنار طیف وسیعی از پرندگان شکاری نظیر دلیجه ، سنقر ، سارگپه ، عقاب طلایی ، بحری و ... جلوه های دیگری از تنوع زیستی پناهگاه حیات وحش نایبندان را به تصویر کشیده اند.



12 گونه پرندگان شناسایی شده منطقه نایبندان طبس در معرض تهدید و یا کمیاب هستند.
کارشناسان مهم ترین گونه های شناسایی شده خزندگان این منطقه نیز مار شتری، شترمار شیرازی، مار قیطانی، مار خالدار، مار جعفری، جکوی دم پخ گایزرلینگ ، آگامای استپی ، آگامای چابک و آگامای سر وزغی دم سیاه می دانند.

در نهایت وجود زیستگاه های متنوع ، تنوع زیستی و کاروانسرای قدیمی در مسیر راه ابریشم از جمله قابلیت های گردشگری پناهگاه حیات وحش نایبندان بستر مطلوبی برای فعالیت علمی گردشگری است.

علاوه بر آن سرزمین سیاه، چشمه های آب سرد و گرم، دیگ رستم، قلعه ملک شور، کاروانسرای حوض قربان و رباط چهل پایه تنها چند نمونه از ده ها نمونه اماکن و ابنیه تاریخی پناهگاه نایبندان طبس است که معرفی مطلوب آنها در توسعه صنعت گردشگری این منطقه نقش به سزائی دارند.

به گفته شاهدان عینی سنگ های سیاهی در سطح زمین این منطقه پراکنده شده و جنس آنها بازالت از مواد آتشفشانی درونی است و گفته می شود این سنگ ها به علت جابجایی گسل نایبند در اواخر دوران دوم زمین شناسی به فضا پرتاب و در سطح وسیعی از زمین پراکنده شده اند.

در معرفی این جاذبه طبیعی می توان گفت که سرزمین سیاه و چشمه های آب سرد و گرم دیگ رستم زمینی است که واقعا سنگ باران شده است.

در کنار این سنگها ، جلگه ای به نام جلگه سرد و گرم وجود دارد و دو چشمه آب سرد و گرم در کنار این جلگه جاری است که آب سرد آن به طور معمول جاری و آب گرم از زمین می جوشد و به گفته کارشناسان محیط زیست احتمال می رود دهانه فوران سنگ های مذکور، همین جلگه سرد و گرم باشد.

آنچه بیان شد گوشه ای از جاذبه های بکر و تماشایی نایبندان طبس است و در صورت معرفی مطلوب و سرمایه گذاری بخش خصوصی برای توسعه صنعت توریسم، نایبندان به یکی از قطب های جهانی گرشگری کشور تبدیل خواهد شد.
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار