امروز در تاریخ؛
از تحریم حزب شاهنشاهی رستاخیز تا آغاز نهضت نافرمانی در هند به دستور گاندی
تحریم شرکت در حزب شاهنشاهی رستاخیز توسط امام(ره)، تولد خواجه نصیرالدین طوسی، امضای معاهده "قسطنطنیه"، درگذشت اولین رئیس جمهور چین ملی، آغاز نهضت نافرمانی در هند به دستور گاندی و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 21 اسفند 1392 خورشیدی برابر با 11 جمادی الاول 1435 هجری و 12 مارس 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
صدور پیام حضرت امام خمینی درباره تحریم شرکت در حزب شاهنشاهی رستاخیز (1353 ش)
پس از تشکیل حزب شاهنشاهی رستاخیز در 11 اسفند 1353 و دعوت رژیم از مردم برای عضویت در آن و تهدید دستگاه جور به خروج از کشور برای کسانی که عضو حزب نشوند، حضرت امام خمینی که در آن زمان در نجف اشرف به سر می‌بردند، طی پیامی شرکت در این حزب دین‌ستیز را حرام و کمک به استیصال مسلمین عنوان کردند.
رحلت آیت اللَّه "شیخ محمدصالح حائری مازندرانی" (1349 ش)
آیت‌اللَّه شیخ محمد صالح حائری مازندرانی در حدود سال 1260 ش در کربلا به دنیا آمد. هنوز 15 سال از عمر محمد صالح نمی‌گذشت که "رساله غَسّاله" را تألیف کرد و به مرحوم آخوند خراسانی عرضه نمود. آیت‌اللَّه مازندرانی در 26 سالگی راهی بابل گردید و در آنجا به اقامه شعائر دینی و خدمات مذهبی مشغول شد و بعدها مرجع دینی بسیاری از مؤمنین قرار گرفت. شیخ محمدصالح در زمان رضاخان پهلوی، سخنان قاطعی در مسجد جامع بابل ایراد کرد و از حکومت و شخص شاه انتقاد نمود که به حبس وی در تهران انجامید. بر اثر این حرکت، قرار بر اعدام ایشان شد که به دلیل اعتراض شدید مراجع وقت، به آزادی و تبعید وی به سمنان منجر گردید و این عالم سترگ تا پایان عمر در سمنان اقامت گزید. از این عالم ربانی در حدود سیصد تألیف و رساله بر جای مانده که حکمت بوعلی در 5 جلد، سیمای ایمان، دیوانُ الادب و تاریخ معارف امامیه از آن جمله‌اند. این فقیه مجاهد سرانجام پس از عمری خدمت و تلاش و زندگی پربار، در 21 اسفند 1349 ش برابر با سال 1391 ق در سن 89 سالگی در سمنان به لقاءاللَّه پیوست و پس از تشییعی باشکوه، در جوار حرم حضرت ثامن‌الحجج (ع) به خاک سپرده شد.
رحلت عالم ربانی آیت‌اللَّه "محمود انصاری قمی" از علمای مشهور تهران (1363 ش)
آیت‌اللَّه حاج شیخ محمود انصاری قمی در حدود سال 1300 ش در قم به دنیا آمد. او با آغاز نهضت اسلامی مردم ایران و دستگیری امام خمینی (ره) در سال 1342، در ترغیب و تشجیع علمای نجف به حمایت از امام راحل، نقش مهمی ایفا کرد و فعالیت زیادی نمود. ایشان در حدود سال 1343 ش به تهران آمد و به فعالیت‌های دینی و اجتماعی و امور خیریه پرداخت. آیت‌اللَّه انصاری در کنار تاسیس دو مسجد و دو بیمارستان، در راه برطرف کردن مشکلات مردم تلاش فراوانی از خود نشان می‌داد و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کرد. آیت‌اللَّه انصاری مورد وثوق و اعتماد بسیاری از مراجع تقلید بود و تعدادی از آنان، امر غُسل و تدفین خویش را به ایشان محوَّل کرده بودند. از این عالم خدمتگزار، تالیفات چندی بر جای مانده که برخی از آثار ایشان عبارتند از: تقریرات درس فقه آیت‌اللَّه سید محسن حکیم و تقریرات دروس فقه، اصول و تفسیر آیت‌اللَّه خویی. سرانجام آن خدمتگزار صادق دین در سحرگاه 21 اسفند 1363 ش برابر با 23 ذی قعده 1419 ق در هفتاد و هفت سالگی بدرود حیات گفت و پس از تشییع باشکوه، در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.
فتح شهر بغداد توسط معزالدوله آل بویه (334 ق)
در زمان آل بویه، بغداد، در دست غلامان ترک بود و آشفتگی اوضاع آن شهر به آل بویه فرصت داد که به بغداد حمله کند. بنابراین معزالدوله در سال 334 ق بغداد را محاصره کرد و به زودی بر آن شهر دست یافت و المستکفی باللَّه خلیفه‌ی عباسی را بر کنار کرد و پس از کور کردن وی، المطیع للَّه را به خلافت نشاند. از این پس احمد معزالدوله از طرف خلیفه به لقب امیرالامراء ملقب گردید.
درگذشت "علی بن عیسی رُمانی" از علمای معتزله (382 ق)
ابوالحسن علی‌بن عیسی‌بن علی رمانی، فقیه، ادیب، نحوی، معتزلی، در اصل از سامراء و متولد بغداد، نزد ابن اخشید، زجاج، ابوبکربن درید و ابوبکر بن سراج تلمّذ نمود. ابوالقاسم تنوخی و ابومحمد جوهری از شاگردان وی به حساب می‌آیند. حدود صد تألیف برای او شمرده‌اند. می‌توان وی را در ردیف ابوسعید سیرافی و ابوعلی فارسی دانست. از آثار اوست: اکوان المعلوم و المجهول، شرح سیبویه، الاشتقاق الصغیر.
تولد عالم شهیر و دانشمند بزرگ ایرانی خواجه نصیرالدین طوسی (597 ق)
محمد ابوجعفر مشهور به خواجه نصیرالدین طوسی معروف به محقق طوسی و استاد البشر در طوس زاده شد. پس از آن که عطش علمی وی در زادگاهش برطرف نگردید راهی نیشابور گردید و از اساتید آن سامان بهره گرفت. بعدها به ری، اصفهان و قم و سرانجام به عراق عزیمت نمود و خوشه چین معارف آنان گردید. محقق طوسی پس از حمله‌ی وحشیانه‌ی مغول به ایران، به دعوت یکی از حکام فرقه‌ی اسماعیلیه راهی قُهِستان شد و در مدت 26 سالی که در این قلعه‌ها به سر برد، کتاب‌های متعددی را به رشته‌ی تحریر درآورد. پس از حمله‌ی مغول، هلاکوخان وی را در شمار بزرگان خود قرار داد و خواجه با استفاده از این موقعیت از قتل عام مردم، علما و نیز ویران ساختن اماکن علمی و فرهنگی جلوگیری می‌نمود. خدمات گسترده‌ی خواجه بسیار وسیع و در سطوح مختلف انجام گرفته است. سرانجام این عالم نستوه در 18 ذی قعده 673 ق در بغداد وفات یافت و در جوار مرقد مطهر حضرت امام موسی کاظم (ع) در خاک آرمید.
شهادت فقیه شیعه "حسن بن محمد سکاکینی" به جرم شیعه بودن (744 ق)
حسن بن محمد بن ابوبکر بن ابوالقاسم دمشقی همدانی معروف به سکاکینی، از اکابر علمای امامیه در قرن هشتم هجری می‌باشد. سکاکینی در چندین علم متبحّر و استاد بود. موافق آنچه از ریاض العلماء نقل شده است. به واسطه تهمت و مفتریات مشهودی که به وی نسبت دادند، قاضی شرف‌الدین مالکی، به واجب القتل بودن او حکم داد. سرانجام وی را در سوق الخیل دمشق به شهادت رساندند.
تولد "کریستین هِبِل" ادیب و منتقد برجسته آلمانی (1813 م)
کریستین فریدریش هِبِل، در 18 مارس 1813 م در آلمان به دنیا آمد. هبل در طول سال‌های کار، آثار متعدد و معروفی نوشت که یادداشت‌های روزانه، یودیت، تراژدی ماریا ماگدالنا و هرود و ماریا مِنه از آن جمله‌اند. آثار نمایشی هبل شامل نمایش اندیشه‌ها و احساس‌های بدبینانه و نامطبوع زندگی است که همگی روح تیره و تنهایی و شکست را نمایان می‌سازد. در نظر هبل، صحنه‌های غم انگیزْ، نتیجه و محصول اجتناب‌ناپذیر تلاش فردی است. نمایش‌نامه‌های نخستینِ هبل به نثر نوشته و نمایش‌نامه‌های بعدی در شعر آزاد ساخته شده است. نامه‌های هبل نیز نه تنها به سبب گیرایی، بلکه به علت اهمیتی که از نظر تاریخ و نقد ادبی دارد، بسیار جلب توجه کرده و جزء نوشته‌های رسمی آلمان درآمده است. هبل نوعی از درام آفرید که در آن‌ها شخصیت‌هایی که زندگی‌شان در روحی بی‌قرار و خویشتن‌خواهی شدید می‌گذرد ترسیم شده و او در آن‌ها به توصیف ابرمردان و زنان برتر پرداخته است. وی هم‌چنین در آثارش به مسئله تضاد عاطفی در شخصیت آدمی پرداخته است. محرومیت‌های دوره کودکی و جوانی بر جسم هبل اثر گذاشت و بیماری مهره پشت، او را به سوی مرگ زودرس کشاند. کریستین فریدریش هبل سرانجام در 13 سپتامبر 1863 م در پنجاه سالگی درگذشت.
امضای معاهده "قسطنطنیه" عثمانی، انگلیس و فرانسه (1854 م)
در دوازدهم مارس 1854 م معاهده تاریخی قسطنطنیه در شهر اسلامبول پایتخت عثمانی میان فرانسه، انگلستان و امپراتوری عثمانی منعقد شد. اساس این معاهده حفظ منافع کشورهای غربی بود و نه به نفع عثمانی. در حقیقت با توجه به حملات ارتش روسیه و اشغال بلغارستان و رومانی، دول اروپایی احساس خطر نمودند و براساس این معاهده الحاق دو بخش فوق به روسیه را نپذیرفتند. پس از امضای این معاهده، سه کشورِ مذکور در مقابله با توسعه‌طلبی روسیه تزاری در اروپا، به موفقیت‌هایی دست یافتند که پیروزی بر روسیه در جنگ کریمه، از آن جمله بود. این پیروزی به واسطه حمایت کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و انگلستان به دست آمد و در نتیجه روسیه مجبور به خروج از مناطق اشغالی گردید.
درگذشت "سون یاتْ سِنْ" انقلابی چینی و اولین رئیس جمهور چین ملی (1925 م)
سون یاتْ سِن، در سال 1866 م در شهر کانتون در جنوب‌چین به دنیا آمد. وی در سال 1892 م در 26 سالگی موفق به اخذ دکترای پزشکی گردید. پس از حمله ژاپن به چین در سال 1894 م و عقب نشینی نیروهای چین در جبهه‌های جنگ، زمینه فعالیت‌های سیاسی سون یات سن علیه نظام پادشاهی منچو در چین آغاز شد و با شکست این حرکت انقلابی، سون یاتْ‌سِن به خارج از کشور فرار کرد. وی در آنجا مبارزات خود را ادامه داد و چینی‌های مقیم خارج را به انقلاب و مبارزه علیه حکومت پادشاهی دعوت کرد. سون یاتْ‌سن در سال 1905 م به چین بازگشت و اتحادیه انقلابیون چینی را برای استقرار دموکراسی به وجود آورد. سون یات سن در سال 1907 م اصول عقاید و اهداف خود را در سه اصلِ حکومت مردم شامل ملت، حقوق سیاسی برابر و تقسیم عادلانه عرضه نمود. پس از وقوع چندین شورش بزرگ از سال 1907 تا 1911 م، سرانجام در جریان قیام سراسری و عمومی سال 1911 م، حکومت خاندان امپراتوری منچو پس از 267 سال پادشاهی سرنگون شد و با اعلام حکومت جمهوری در چین، سون یات سن به عنوان اولین رئیس جمهور، قدرت را در دست گرفت. وی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1913 م از رقیب خود شکست خورد و به شغل ساده و محقر ریاست راه آهن چین منصوب شد. با این حال، با آشکار شدن نشانه‌های دیکتاتوری در حکومت، سون یات سن با تأسیس حزب ناسیونالیست مردم موسوم به کومین تانْگْ موفق شد برخی از مناطق چین را به تصرف خود درآورد و در سال 1914 م تشکیل یک دولت جدید انقلابی را در زادگاه خود، کانتون اعلام نمایند. سون یات سن پس از جنگ جهانی اول، حکومت خود را در سطح کشور چین گستراند تا اینکه در 12 مارس 1925 م در 59 سالگی درگذشت.
آغاز نهضت نافرمانی در هند به دستور مهاتْما گاندی رهبر آزادی این کشور (1930 م)
در دوازدهم مارس 1930 م نهضت عظیم نافرمانی در هند به دستور مهاتْما گاندی رهبر معنوی این کشور، با حضور و شرکت انبوه میهن‌پرستان و آزادی‌خواهان هند به منظور مقابله با تصمیمات جدید دولت استعماری انگلیس در مورد افزایش مالیات نمک آغاز شد. گاندی برای مبارزه با این قانون ظالمانه، با هزاران تن از یارانش به تهیه نمک از آب دریا پرداخت. بُعد دیگر از اقدامات گاندی در این نهضت، راه‌اندازی راهپیمایی نمک بود. در جریان این راهپیمایی که به طرف دریای عرب در شمال غربی اقیانوس هند انجام گرفت، گاندی یاران خود را از میان طبقات مختلف و مذاهب گوناگون انتخاب کرد. گاندی در انجام راهپیمایی، ایجاد وحدت میان همه مردم را به عنوان هدف ضمنی خود مدّنظر داشت.
آغاز اشغال اتریش توسط نیروهای آلمان نازی پیش از جنگ جهانی دوم (1938 م)
طی سال 1937 م، هیتلر، رهبر آلمان نازی، بر تلاش خود برای تقویت نیروی نظامی آلمان افزود و قسمت اعظم بودجه کشور را به تجهیزات ارتش و افزایش نفرات نیروهای مسلح آلمان اختصاص داد. در ماه مارس 1938 م، هیتلر فرمان حمله به خاک اتریش را صادر کرد. در نهایت، از سحرگاه دوازدهم مارس 1938 م نیروهای آلمان بدون برخورد با کمترین مقاومتی وارد خاک اتریش شدند و با مقدماتی که قبلا از طرف نازی‌های اتریش فراهم شده بود همه جا با استقبال پرشور مواجه شدند. در ادامه، هیتلر در بعدازظهر همان روز وارد اتریش شد و در میان استقبال گرم مردم، وارد زادگاه خود در اتریش گردید. این استقبال، خیلی طبیعی بود و منکر این واقعیت نمی‌توان شد که اتریشی‌الاصل بودن هیتلر یکی از عوامل مهم گرایش جمع کثیری از مردم اتریش به وحدت با آلمان و زندگی تحت رهبری پیشوای اتریشی آلمان بود. فردای آن روز، در 13 مارس 1938 م، رهبر نازی‌های اتریش که به مقام صدراعظمی این کشور انتخاب شده بود، وحدت اتریش و آلمان را اعلام کرد و این امر با مراجعه به افکار عمومی در دهم آوریل آن سال محقق شد، در حالی که دنیا در برابر این اقدام، عکس‌العمل حادی از خود نشان نداد. الحاق اتریش به آلمان، زمینه را برای تجاوز آلمان به چکسلواکی و سپس لهستان آماده ساخت و جرقه آتش جنگ جهانی دوم را روشن کرد.
ارائه دکترین "هاری ترومن" رئیس جمهوری امریکا موسوم به "طرح در برگیری" (1947 م)
هاری ترومن، سی و سومین رئیس جمهوری امریکا، خشن‌ترین زمام‌دار این کشور در برابر شوروی سابق در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم بود. روحیه خشونت طلب و متعصب این ژنرال امریکایی از یک سو و ترس از تبدیل استالین رهبر شوروی به هیتلری دیگر و نفوذ خزنده کمونیسم در اروپا، باعث به وجود آمدن ترسی هماهنگ میان امریکا و اروپا شده بود. ترومن و تمام دولتمردانش به تمام اقدامات و مواضع سیاسی استالین بدبین بودند و از آنجا که در مورد اروپای شرقی کاری از دستشان ساخته نبود، سایر اقدامات شوروی در دیگر نقاط جهان را با حساسیت خاصی بررسی می‌کردند. این سردی روابط و سوءظن ترومن نسبت به استالین، انگیزه اصلی ترومن در ارائه دکترین دربرگیری بود که در حقیقت باید از آن به عنوان یکی از نخستین طرح‌های مدون امریکا برای نفوذ آشکار در اروپا و به زیر سلطه کشاندن این قاره یاد کرد. ترومن در دوازدهم مارس 1947 م در برابر نمایندگان کنگره امریکا اعلام کرد که "ایالات متحده می‌بایست ملت‌هایی را که تحت انقیاد اقلیت‌های مسلح و فشارهای خارجی هستند و به کمک نیاز دارند حمایت کند. اگر امریکا در این امر قصور ورزد، چه بسا که صلح جهانی به خطر افتد و بی‌تردید آسایش و رفاه ملت امریکا به مخاطره خواهد افتاد." ترومن طرح خود را طرح دربرگیری نامیده بود و منظورش این بود که اگر ملت یا کشوری نیاز به کمک داشت حمایت امریکا باید دربرگیرنده همه نوع کمک‌های مادی و اقتصادی و نظامی باشد. هرچند ظاهر این طرح، کمک به دولت‌ها بود ولی در واقع امریکا قصد داشت با نفوذ در کشورهای مختلف، جای پای بیشتری باز کند و در برابر نفوذ کمونیست سدی را ایجاد نماید. دکترین ترومن در واقع اساس و هدف اولیه‌اش انسجام بخشیدن و تقویت کردن مهره‌های اصلی سرمایه داری جهانی در اروپا و آسیای شرقی بود. در پی ارائه این دکترین، چهارصد میلیون دلار کمک مالی و نظامی به دولت یونان ارسال شد و یونان با همین وسیله بر کمونیست‌های این کشور فائق آمد.
روز ملی کشور افریقایی "گابن" از استعمار فرانسه (1960 م)
سرزمین گابن در اواخر قرن پانزدهم، توسط کاشفان پرتغالی کشف شد و سواحل آن به زودی از مراکز عمده تجارت اروپاییان در افریقا گردید. از سال 1839 م فرانسویان وارد گابن شده و پس از چندی این منطقه را رسماً به مستعمرات خود الحاق کردند. این وضعیت در جریان کنگره برلین به سال 1885 رسمیت یافت و تا نیمه قرن بعد، ادامه پیدا کرد. با اوج‌گیری نهضت استقلال‌طلبی در افریقا و نیز پایان دوره استعمار مستقیم، گابن به عنوان یکی از جمهوری‌های خودمختار جامعه فرانسه شناخته شد و سرانجام در 17 اوت 1960 به استقلال دست یافت و دارای حکومت جمهوری گردید. اکثریت مردم گابن پیرو آیین مسیحیت و بقیه پیرو مذاهب بومی هستند. نظام سیاسی گابن جمهوری و پایتخت آن شهر لیبرویل است. از شهرهای مهم این کشور افریقایی پورژانتی و فرانس ویل می‌باشد. واحد پول کشور گابن "فرانک سی اف آ" می‌باشد.
روز ملی و استقلال "موریس" از استعمار انگلستان (1968 م)
کشور موریس جزیره‌ای با وسعت 2/040 کیلومتر مربع در جنوب شرقی افریقا در اقیانوس هند و در هشت‌صد کیلومتری شرق ماداگاسکار واقع شده است. جمعیت این جزیره بیش از یک میلیون نفر می‌باشد که اکثریت آنان را نژاد هندی و دورگه تشکیل می‌دهند. پیش‌بینی جمعیت آن تا سال 2025 م در حدود یک و نیم میلیون نفر خواهد بود. بیش از نیمی از مردم موریس هندو بوده و مسیحیت و اسلام، در رتبه‌های بعدی قرار دارد. زبان رسمی این کشور، انگلیسی و پایتخت آن پورت لویی است. از شهرهای مهم موریس، کواتربورن و بوباسن رزهیل است. حکومت موریس فرمانداری کل بوده که از جانب ملکه انگلستان انتخاب می‌شود. به بیان دیگر، موریس از کشورهای وابسته به تاج و تخت انگلیس است و ملکه انگلستان رئیس کشور به شمار می‌آید. موریس که از سال 1814 م به عنوان مستعمره بریتانیا بود در 12 مارس 1968 از انگلستان مستقل شد. نظام سیاسی این کشور، جمهوری با یک مجلس قانون‌گزاری است و روز استقلال این کشور به عنوان روز ملی انتخاب شده است.
آغاز حکومت دیکتاتوری ژنرال "سوهارتو" در اندونزی (1966 م)
ژنرال سوهارتو، سیاست‌مدار نظامی اندونزی در 20 فوریه 1921 م در جاکارتا به دنیا آمد. وی در 19 سالگی به ارتش پیوست و از جوانی رهبری یک سازمان چریکی را که علیه نیروهای اشغال‌گر و استعماری هلند در اندونزی فعالیت می‌کرد به عهده گرفت. سوهارتو در سال‌های بعد از استقلال کشورش، مدارج ترقی را طی کرد تا اینکه در سال 1962 م معاونت ریاست ستاد ارتش اندونزی را احراز نمود. سوهارتو در زمان حکومت احمد سوکارنو به هرم قدرت نزدیک شد و درصدد قبضه کردن قدرت برآمد. از این رو، در روز 30 سپتامبر 1965 م ارتش اندونزی به بهانه خنثی کردن توطئه کودتا از طرف حزب کمونیست دست به کودتا زد و سوهارتو با یک ضد کودتا در اول اکتبر 1965 م قدرت را در دست گرفت. در طی این کودتا، صدها هزار نفر از مردم اندونزی نیز به بهانه کمونیست بودن، قتل عام شدند.
برخی دیگر از رویدادهای 12 مارس
1925: دکتر سون یات سن بنیاد گذار نظام جمهوری در چین در 58 سالگی درگذشت.
1938: شوشنیگ از صدر اعظمی اتریش کناره گیری کرد تا مانعی بر سر راه وحدت دو سرزمین آلمانی نژاد (آلمان و اتریش) باقی نباشد.
1941: قانون عاریه و کرایه (Lend - Lease) اسلحه از جانب آمریکا به کشورهایی که با آلمان و ایتالیا در جنگ بودند به تصویب کنگره این کشور رسید. هنوز آمریکا وارد جنگ جهانی دوم نشده بود.
1942: ژنرال مک آرتور بر اثر فشار نیروهای ژاپنی، فیلیپین را ترک و به استرالیا رفت.
1957: اعلام شد که 22 لشکر شوروی در آلمان شرقی مستقر هستند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
