آشنایی با گیربکس
گیربکس ها که درزبان فارسی معادل آن "جعبه دنده "می باشد ماشینهایی هستندکه بعد از موتورسرراه وسایل صنعتی قرارمی گیرند و می توان باکم و زیادکردن نسبت توسط مکانیزم داخل گیربکس ،گشتاورموردنیازدستگاه رابدست آورد.
به گزارش خبرنگار نبض بازار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان،ماشینهای ساده وسایلی هستندکه بدون تغییردرمقدارکار،انجام آن را اسان می کنند و یا به تعریف دیگراینگونه وسایل انسان را قادرمی سازد که به کمک نیروی کم اجسام سنگین تری راجابجاکند مانند:اهرمها-قرقره ها-جرثقیل ها-چرخدنده هاو....
چون برای اثبات روابط اصلی ماشینهای ساده ؛ازتساوی کارصحبت می شودلذا ابتدا کار راتعریف می کنیم:
تعریف کار:هرگاه نقطه اثرنیرویی تغییرمکان پیداکندگوییم کارانجام شده است بنابراین برای انجام کارنیازبه دوعامل نیرو(F)وتغییرمکان (S)می باشد:
نیروعاملی است که باعث حرکت ،تغییرحرکت ویاتغییرفرم دراجسام می گردد.
اجسام مختلف وقطعات ماشین آلات ممکن است درآن واحد تحت تاثیر نیروهای مختلفی قرارگیرندکه مقدار،امتدادجهت ونقطه اثرآنهاباهم متفاوت باشد.دراینگونه مواردازترکیب آنهانیروی معادلی بدست می آورندکه به تنهایی بتوانداثرهمه نیروها راداشته باشداین نیرورا نیروی برایند می نامند.
گشتاور:
نیرویی که بخواهد قطعه ای راحول محوری بگردانددرآن قطعه تولیدگشتاورمی نماید.
باتوجه به اینکه مقدارکار(W)نیزازحاصل ضرب مقدارنیرودرتغییرمکان بدست می آید لذا گشتاور وکارمی توانندواحد مشترک N.M راداشته باشندولی بایستی توجه داشت که مقدارآنهادریک قطعه گردنده مساوی نمی باشد بعنوان مثال دردستگاه لنگی که بانیروی ثابتی می گرددگشتاورثابت مانده ولی مقدارکاربه نسبت مسافتی که نیروطی میکند تغییرمی یابد.
گیربکس ها که درزبان فارسی معادل آن "جعبه دنده "می باشد ماشینهایی هستندکه بعد از موتورسرراه وسایل صنعتی قرارمی گیرند و می توان باکم و زیادکردن نسبت توسط مکانیزم داخل گیربکس ،گشتاورموردنیازدستگاه رابدست آورد.
گیربکس ها به دودسته هستند؛ دسته اول گیربکس های کاهنده و دسته دوم گیربکس های افزاینده
دسته اول-گیربکسهای کاهنده:
این نوع گیربکسها بین محرک ومتحرک قرارمیگیرد و دور مورد نیاز را تأمین می کند و درتیپ های مختلفی ساخته می شود.
الف) گیربکس باچرخ دنده های ساده
ساده ترین سیستم درگیری دومحورموازی بااستفاده ازچرخ دنده های ساده امکانپذیر می باشد که دنده کاملاً موازی درامتداد محورشافت می باشد و بیشترین کاربرد را در گیربکس های خودرو و گیربکس های ماشینهای ابزارمانند تراش و فرز غیره رادارد.انتقال نیرودردنده های ساده به صورت سطح وخطی می باشد این نوع چرخ دنده ها در ابعاد مختلف با بالاترین کیفیت تولیدمی شود.
ب)گیربکس باچرخ دنده های هلیکال
این نوع چرخ دنده ها از دسته چرخ دنده های مارپیچ است و انتقال نیرو دراین دنده هاباحرکت یک نقطه درامتداد سطح دنده انجام می شود کاربرد این نوع دنده ها به منظور کاستن صدا و درگیری نرم چرخ دنده ها در سیستم های مختلف انتقال نیرو به کار می روند ومی توانند دردورها وتوان های بالاتری نسبت به دنده های ساده استفاده شوند.
این گیربکس هادرتیپ های سری GHP -سریRAP-سری S1…..4یاگیربکس های هلیکال دنده مورب بابهره گیری ازدستگاههای سنگ پروفیل دنده با کیفیت بسیار بالا تولیدمی شود.
ج)گیربکس باچرخ دنده های جناغی
به منظورکاستن نیروی محوری اعمال روی شفت دنده ها وچرخ دنده های هلیکال وهمچنین افزایش میزان گشتاورانتقال یافته ،دنده های هلیکال به صورت متقابل به عنوان جناغی بکارمی روند.این نوع دنده ها در گیربکسه ای کاهنده پرقدرت مانندآسیاب های سیمان –ورودی خط فولاد و امثال آن بیشترین کاربرد را دارند
د)گیربکس باچرخ دنده های حلزونی
درحالاتی که میزان کاهش سرعت بالابوده وهمچنین فضامحدود می باشد و دومحور ورود و خروج در یک امتداد نباشد ازگیربکس های حلزونی VF ویامرکب VF/VF که ازچرخ دنده حلزون وپیچ حلزون استفاده می گردد.
ﻫ )گیربکس باچرخ دنده اسپیرال (مخروطی پیچ)
درگیربکسهایی که به منظورانتقال نیرو درمحورها ،متعامد وغیرمتعامد ومتنافر نیاز به سیستم درگیری دنده ها دردو سطح مورب بوده که توسط چرخ دندههای مخروطی مارپیچ (اسپیرال)وبادنده های هلیکال ترکیب شده تامین می گردد این نوع گیربکس هادرسری K1…4 وBHP وB1..4و گیربکس های مخروطی هلیکال به بازارعرضه می گردد.
و)گیربکس باچرخ دنده های خورشیدی
امروزه درصنایع سبک وسنگین برای کاهش ویا افزایش دور در صورت بالابودن نسبت تبد یل و توان های بسیاربالادرفضاهای محدود و راندمان بالای گیربکس ،ازاین نوع چرخ دنده ها استفاده می شود.چرخ دنده های خورشیدی باقابلیت استفاده دردورهای بالا وتوان های بالایکی ازپرکارترین چرخ دنده هادرصنایع نوین معرفی شده اند این نوع گیربکس هاهمراه بانوع چرخ دنده ها به صورت تک استیج ویا چند استیج طراحی وتولید می گردد.
ز)گیربکس فن برجهای خنک کن (کولینک تاور)
درصنایعی که می بایست ازفن های خنک کن آب مصرفی وکاهش حرارت چرخه تولید انرژی استفاده کرد به منظورتأمین دور لازم جهت خنک کنندگی کافی ازگیربکس های مخصوصی به نام گیربکس های فن برجهای خنک کن (کولینگ تاور)استفاده می شود.
دسته دوم –گیربکس های افزاینده
درصنایع کشوربخصوص صنایع نیروگاهی وصنایع پالایشگاهی وصنایع پتروشیمی وغیره نیازبه گیربکس های پر دور بالا می باشد که آنها گیربکس های افزاینده نامیده می شوند.
انتهای پیام/
چون برای اثبات روابط اصلی ماشینهای ساده ؛ازتساوی کارصحبت می شودلذا ابتدا کار راتعریف می کنیم:
تعریف کار:هرگاه نقطه اثرنیرویی تغییرمکان پیداکندگوییم کارانجام شده است بنابراین برای انجام کارنیازبه دوعامل نیرو(F)وتغییرمکان (S)می باشد:
(کار) W=F×S
تعریف نیرو:نیروعاملی است که باعث حرکت ،تغییرحرکت ویاتغییرفرم دراجسام می گردد.
اجسام مختلف وقطعات ماشین آلات ممکن است درآن واحد تحت تاثیر نیروهای مختلفی قرارگیرندکه مقدار،امتدادجهت ونقطه اثرآنهاباهم متفاوت باشد.دراینگونه مواردازترکیب آنهانیروی معادلی بدست می آورندکه به تنهایی بتوانداثرهمه نیروها راداشته باشداین نیرورا نیروی برایند می نامند.
گشتاور:
نیرویی که بخواهد قطعه ای راحول محوری بگردانددرآن قطعه تولیدگشتاورمی نماید.
باتوجه به اینکه مقدارکار(W)نیزازحاصل ضرب مقدارنیرودرتغییرمکان بدست می آید لذا گشتاور وکارمی توانندواحد مشترک N.M راداشته باشندولی بایستی توجه داشت که مقدارآنهادریک قطعه گردنده مساوی نمی باشد بعنوان مثال دردستگاه لنگی که بانیروی ثابتی می گرددگشتاورثابت مانده ولی مقدارکاربه نسبت مسافتی که نیروطی میکند تغییرمی یابد.
گیربکس ها که درزبان فارسی معادل آن "جعبه دنده "می باشد ماشینهایی هستندکه بعد از موتورسرراه وسایل صنعتی قرارمی گیرند و می توان باکم و زیادکردن نسبت توسط مکانیزم داخل گیربکس ،گشتاورموردنیازدستگاه رابدست آورد.
گیربکس ها به دودسته هستند؛ دسته اول گیربکس های کاهنده و دسته دوم گیربکس های افزاینده
دسته اول-گیربکسهای کاهنده:
این نوع گیربکسها بین محرک ومتحرک قرارمیگیرد و دور مورد نیاز را تأمین می کند و درتیپ های مختلفی ساخته می شود.
الف) گیربکس باچرخ دنده های ساده
ساده ترین سیستم درگیری دومحورموازی بااستفاده ازچرخ دنده های ساده امکانپذیر می باشد که دنده کاملاً موازی درامتداد محورشافت می باشد و بیشترین کاربرد را در گیربکس های خودرو و گیربکس های ماشینهای ابزارمانند تراش و فرز غیره رادارد.انتقال نیرودردنده های ساده به صورت سطح وخطی می باشد این نوع چرخ دنده ها در ابعاد مختلف با بالاترین کیفیت تولیدمی شود.
ب)گیربکس باچرخ دنده های هلیکال
این نوع چرخ دنده ها از دسته چرخ دنده های مارپیچ است و انتقال نیرو دراین دنده هاباحرکت یک نقطه درامتداد سطح دنده انجام می شود کاربرد این نوع دنده ها به منظور کاستن صدا و درگیری نرم چرخ دنده ها در سیستم های مختلف انتقال نیرو به کار می روند ومی توانند دردورها وتوان های بالاتری نسبت به دنده های ساده استفاده شوند.
این گیربکس هادرتیپ های سری GHP -سریRAP-سری S1…..4یاگیربکس های هلیکال دنده مورب بابهره گیری ازدستگاههای سنگ پروفیل دنده با کیفیت بسیار بالا تولیدمی شود.
ج)گیربکس باچرخ دنده های جناغی
به منظورکاستن نیروی محوری اعمال روی شفت دنده ها وچرخ دنده های هلیکال وهمچنین افزایش میزان گشتاورانتقال یافته ،دنده های هلیکال به صورت متقابل به عنوان جناغی بکارمی روند.این نوع دنده ها در گیربکسه ای کاهنده پرقدرت مانندآسیاب های سیمان –ورودی خط فولاد و امثال آن بیشترین کاربرد را دارند
د)گیربکس باچرخ دنده های حلزونی
درحالاتی که میزان کاهش سرعت بالابوده وهمچنین فضامحدود می باشد و دومحور ورود و خروج در یک امتداد نباشد ازگیربکس های حلزونی VF ویامرکب VF/VF که ازچرخ دنده حلزون وپیچ حلزون استفاده می گردد.
ﻫ )گیربکس باچرخ دنده اسپیرال (مخروطی پیچ)
درگیربکسهایی که به منظورانتقال نیرو درمحورها ،متعامد وغیرمتعامد ومتنافر نیاز به سیستم درگیری دنده ها دردو سطح مورب بوده که توسط چرخ دندههای مخروطی مارپیچ (اسپیرال)وبادنده های هلیکال ترکیب شده تامین می گردد این نوع گیربکس هادرسری K1…4 وBHP وB1..4و گیربکس های مخروطی هلیکال به بازارعرضه می گردد.
و)گیربکس باچرخ دنده های خورشیدی
امروزه درصنایع سبک وسنگین برای کاهش ویا افزایش دور در صورت بالابودن نسبت تبد یل و توان های بسیاربالادرفضاهای محدود و راندمان بالای گیربکس ،ازاین نوع چرخ دنده ها استفاده می شود.چرخ دنده های خورشیدی باقابلیت استفاده دردورهای بالا وتوان های بالایکی ازپرکارترین چرخ دنده هادرصنایع نوین معرفی شده اند این نوع گیربکس هاهمراه بانوع چرخ دنده ها به صورت تک استیج ویا چند استیج طراحی وتولید می گردد.
ز)گیربکس فن برجهای خنک کن (کولینک تاور)
درصنایعی که می بایست ازفن های خنک کن آب مصرفی وکاهش حرارت چرخه تولید انرژی استفاده کرد به منظورتأمین دور لازم جهت خنک کنندگی کافی ازگیربکس های مخصوصی به نام گیربکس های فن برجهای خنک کن (کولینگ تاور)استفاده می شود.
دسته دوم –گیربکس های افزاینده
درصنایع کشوربخصوص صنایع نیروگاهی وصنایع پالایشگاهی وصنایع پتروشیمی وغیره نیازبه گیربکس های پر دور بالا می باشد که آنها گیربکس های افزاینده نامیده می شوند.
انتهای پیام/
