بندر چابهار دروازه ترانزیتی برای صادرات، واردات و ترانشیپ بیش از ۸۰ میلیون تن کالا

به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زاهدان،  بندر چابهار به علت نزدیکی به کشور‌هایی نظیر افغانستان، پاکستان و آسیای میانه در آینده‌ای نزدیک با اتصال به شبکه ریلی کشور جایگاه ویژه‌ای در ترانزیت کالا در کریدور شمال - جنوب و کریدور شرق - غرب خواهد داشت.

فعال شدن کریدور بین المللی و ترانزیتی شمال - جنوب در محور شرق خزر بین جمهوری اسلامی ایران، افغانستان و کشور‌های آسیای میانه از مزیت‌های آماده شدن فاز اول طرح توسعه بندرچابهار در شرق کشور است.

 بندر چابهار به عنوان دروازه ترانزیتی کشور با ۵۴۱ کیلومتر مرز دریایی در کریدور شرق - غرب نیز می‌تواند در زمینه ترانزیت و ترانشیب کالا به بنادرجنوبی کشور‌های خلیج فارس ایفای نقش کند و با افتتاح طرح توسعه فاز اول بندر چابهار این بندر به عنوان یکی از کانون‌های داد و ستد و تجارت بین المللی در کشور مطرح خواهد شد.

در سال ۱۳۵۲ طرح جامع تاسیس بندر چابهار مطرح و قرارداد‌های تاسیس با پیمانکاران مربوطه منعقد شد و پس از انقلاب اسلامی به دلیل کمبود منابع مالی بخشی از طرح به تعویق افتاد و بخشی از طرح شامل اسکله نصب سریع و موج شکن آغاز و به انجام رسید.

عملیات اجرایی بندر شهید کلانتری که یکی از دو بندر مهم چابهار نیز از سال ۶۲ بطور جدی آغاز و با تکمیل ۴ پست اسکله فلزی در سال ۶۲ در عملً به بهره برداری رسید و بندر شهید بهشتی چابهار نیز به عنوان دومین بندر مهم این منطقه در سال ۶۱ با توجه به شرایط خاص حاکم بر خلیج فارس (جنگ تحمیلی عراق بر علیه ایران) و با تاکید دولت بر لزوم داشتن بندری خارج از تنگه هرمز و خلیج فارس مورد توجه جدی دولت قرار گرفت.

با سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری هم اکنون ۲ پست اسکله کانتینری بندر شهید بهشتی چابهار با یک هزار و ۷۲۰ متر طول و ۳۲ هکتار پسکرانه برای تخلیه و بارگیری کالا‌های کانتینری و با ۳ پست اسکله چند منظوره برای تخلیه و بارگیری غلات و فله به طول ۶۸۴ متر آماده شده و ۳۳ هکتار زمین پسکرانه آن در مجموع ۵ پست اسلکه بزرگ برای پهلوگیری کشتی‌های بزرگ اقیانوس پیما در بندر چابهار آماده سازی شده است.

حوضچه بندر چابهار ۳۰۰ هکتار وسعت دارد و کشتی بزرگ اقیانوس پیما و کانتینری با عمق ۱۶ متر آبخور به آسانی می‌تواند با پهلوگیری در این بندر کالا‌های خود را تخلیه و یا بارگیری کنند و از سال ۹۲ تاکنون پیشرفت فیزیکی طرح توسعه بندر چابهار ۶۵ درصد بوده است.

بندر چابهار با قرار گرفتن در شمال اقیانوس هند و شرقی‌ترین نقطه سواحل کشور موسوم به سواحل مکران از نظر جایگاه حمل و نقل چند وجهی بین المللی در مسیر ۲ کریدور شمال - جنوب و شرق - غرب دروازه طلایی ترانزیت به کشور‌های GIS (کشور‌های آسیای میانه) و افغانستان بحساب می‌آید.

بندر چابهار با بندر کاندلا هند ۵۷۵ مایل دریایی فاصله دارد و با ۶۲۲۰ مایل دریایی با بندر هامبورگ آلمان، ۵۹۷۰ مایل با بندر روتردام هلند و ۵۴۷۰ مایل با بندر بیلبائو اسپانیا و ۴۱۳۵ مایل دریایی با بندر جنوا ایتالیا می‌تواند نقش مهمی را در جابجایی کالا بین کشور‌های جنوب شرقی اسیا به اروپا ایفا کند.

با توجه به فاصله ۳۱۵ مایلی بندرچابهار با بندر شهیدرجایی، ۵۶۰ مایلی بادوحه قطر ۵۷۵ مایل با منامه، ۳۶۰ مایل دریایی با دبی، ۲۳۵ مایل با فجیره، ۱۵۰ مایل با مسقط، کراچی با ۳۵۸ مایل و بمبئی با ۷۸۵ مایل دریایی می‌تواند نقش مهمی را در ترانشیب کالا به این بنادر داشته باشد.

بندر چابهار با وجود ۳۲۰ کیلومتر مرز آبی، ‌ ۱۱ ‌بندر ماهگیری و جایگاه تخلیه صید، ‌ ۲ بندر منحصر به‌ فرد خارج از نقطه بحران با بریدگی‌های طبیعی و با قابلیت پهلوگیری کشتی‌های غول‌پیکر، وجود بیش از ۲۰۰جاذبه گردشگری و زمین های کشاورزی مستعد میوه‌های گرمسیری و همچنین موقعیت مناسب برای پرورش میگو به عنوان قلب سواحل مکران و محور توسعه شرق مطرح است.

در قرن بیستم بسیاری توسعه انسانی و اقتصادی را در یک تعریف قرار می دادند، حال آنکه توسعه اقتصادی می‌تواند به عنوان یکی از ارکان مهم توسعه انسانی برای برقراری حداقل های زندگی انسانی مورد توجه باشد و با توجه به نقش کلیدی حمل و نقل دریایی در اقتصاد، می‌توان گفت توسعه اقتصادی به ویژه در کشورهای بحری همچون ایران تا حد زیادی در گرو توسعه حمل و نقل دریایی است.

موقعیت استراتژیک این بندر و قرار گرفتن آن در محور توسعه شرق کشور، باعث شده تا سازمان بنادر و دریانوردی تدوین و اجرای طرح جامع توسعه آن را در دستور کار قرار دهد و در همین راستا ۱۲ سال پیش فاز یک طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار به مناقصه بین‌المللی گذاشته شد که خوشبختانه چندی پیش و با حضور رئیس جمهور و مقامات ۱۷ کشور جهان و با تکیه بر توان متخصصان داخلی فاز نخست پروژه توسعه بندر شهید بهشتی افتتاح شد.

بندر چابهار موقعیت مناسبی برای حمل و نقل، ترانزیت و ترانشیپ کالا دارد

بهروز آقایی مدیر کل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زاهدان، گفت: بندر چابهار موقعیت مناسبی برای حمل و نقل، ترانزیت و ترانشیپ کالا دارد و بهترین و کم هزینه‌ترین مسیر ترانزیت به کشور‌های آسیای میانه و افغانستان است.

آقایی به مزیت‌های بندرچابهار اشاره کرد و گفت: زیرساخت‌های کنونی و پسکرانه‌ای در حال توسعه بندر چابهار نگاه جدید شرکت‌های کشتیرانی منطقه و جهان را برای رسیدن به بازار‌های کشور‌های CIS (کشور‌های آسیای میانه) و افغانستان از تمرکز بر خلیج فارس خارج و به دریای عمان و بین بنادر چابهار، صحار و گوادر معطوف می‌کند.

وی افزود:هم اکنون کشتی های بزرگ ۱۰۰ هزار تنی قابلیت پهلوگیری در این بندر را دارند و این مهم می تواند نقش بسزایی در واردات و صادرات کالاهای اساسی و عمومی داشته باشد و در آینده با تکمیل فازهای بعدی در نهایت ظرفیت این بندر به بیش از ۸۲ میلیون تن افزایش خواهد یافت.

وی افزود: اجرا و تکمیل راه آهن چابهار- زاهدان - سرخس، خط لوله گاز ایرانشهر- چابهار، پتروشیمی توسعه نگین مَکران، ایجاد صنایع فولاد، ساخت فرودگاه بین المللی چابهار و همچنین توسعه بنادر کشور‌های همسایه از جمله عمان (بندر صحار) و پاکستان (گوادر) می‌تواند نقش مهمی برای جذب سرمایه گذاران داخلی وخارجی و توسعه تجارت و ترانزیت در این منطقه داشته باشند.

وی بیان کرد: در همین راستا حرکت به سمت آسانتر کردن قوانین مناطق ویژه اقتصادی در بنادر شهید بهشتی و کلانتری به منظور تسهیل سرمایه گذاری و ارائه خدمات بندری ارزان و سریع و سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه ترمینال مواد معدنی، مخازن نگهداری مواد پتروشیمی و نفتی و ساخت اسکله‌های اختصاصی نفتی علاوه بر فراهم کردن زمینه رسیدن به افق‌های برتر منطقه ای، تعیین کننده نقش کلیدی بندر چابهار به عنوان موتور مولد توسعه سواحل مکران و محور شرق کشور و دروازه طلایی ترانزیتی به کشور‌های CIS و افغانستان است.

وی گفت: چابهار فاصله نزدیکی با افغانستان محصور در خشکی دارد و این کشور را می‌تواند به آب‌های اقیانوسی متصل و انواع کالا‌های آن (معادن، محصولات کشاورزی و خشکبار) را به دنیا صادر کند و بزودی این منطقه راهبردی به قطب اقتصاد و تجارت تبدیل خواهد شد و شاهد اشتغال و توسعه در این منطقه خواهیم بود.

وی گفت: بندر چابهار محدودیتی برای توسعه ندارد و یک بندر مطمئن در حوزه ترانزیت، صادرات، واردات و ترانشیپ به کشور‌های همجوار ایران است و این بندر ظرفیت خوبی برای بانکرینگ (سوخت رسانی به کشتی عبوری) دارد و در این زمینه مطالعات لازم از سوی سازمان بنادر و دریانوردی انجام شده و یک شرکت سوئدی نیز برای این کار ابراز تمایل کرده است.

آقایی تصریح کرد: در صورت ترانزیت و ترانشیپ کالا در بندر چابهار با بندر صحار عمان یک مرحله عملیات تخلیه وبارگیری کمتر از سایر بنادر است و هزینه تخلیه کالا در بندر شهید بهشتی چابهار یک هزار دلار به ازای هر کانتینر ارزانتر از بندر گوادر پاکستان و ۱،۵ میلیون تومان ارزانتر از بندر شهید رجایی است.

وی با بیان اینکه از سه سال گذشته تجهیزات مورد نیاز این بندر در چهار سری وارد کشور شده که در حال نصب است، خاطرنشان کرد: ۸۵ میلیون دلار سرمایه گذاری هندی‌ها برای تامین تجهیزات در حال ابلاغ قرارداد است و تا ماه آینده قرارداد آن نهایی خواهد شد و به صورت بی. او. تی (طراحی، ساخت واجرا) پس از ۱۰ سال این تجهیزات به این بندر اختصاص می‌یابد.

شهرستان چابهار براساس سرشماری آبان سال ۱۳۹۵ با جمعیت ۲۸۳ هزار و ۲۰۴ نفر شامل ۴۸ هزار و ۱۴۷ خانوار از شمال به شهرستان‌های نیک شهر، قصرقند و سرباز، از شرق به کشور پاکستان، از جنوب به دریای عمان (مکران) و از غرب به شهر کنارک متصل است.

بندر چابهار تنها بندر اقیانوسی ایران نقش ملی و بین المللی در توسعه ایران اسلامی دارد

کردی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهاردر گفتگو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زاهدان، گفت: مهمترین نیاز چابهار به عنوان یک نقطه راهبردی و اتصال به آب‌های اقیانوسی توسعه حمل و نقل ریلی، جاده ای، بندری و هوایی در این منطقه است.

عبدالرحیم کردی اظهار داشت: چابهار یکی از بهترین نقاط ایران و به عنوان چهار راه ارتباطی برای اتصال به کشور‌های منطقه است و ساخت فرودگاه بین المللی، تکمیل راه آهن چابهار- سرخس، احداث بزرگراه و آزادراه چابهار- میلک و اتصال مناسب این منطقه به شهر‌های پرجمعیت کشور می‌تواند اقتصاد و تجارت منطقه را متحول کند.

وی تصریح کرد: هم اینک راه آهن چابهار- زاهدان با پیشرفت ۲۷ درصدی در حال ساخت است و مجوز احداث فرودگاه بین المللی نیز سال گذشته از سوی کمیته فضایی کشور صادر شده است.

وی با بیان این که چابهار به عنوان کانون توسعه جهانی مطرح است و کشور‌های آسیای میانه و افغانستان را به آب‌های اقیانوسی و آزاد متصل می‌کند، افزود: برای نقش در اقتصاد ملی طرح‌های بزرگی نظیر پتروشیمی با ظرفیت هشت و نیم میلیون تن و فولاد با ظرفیت ۱۰ میلیون تن در چابهار پیش بینی شده است.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: توسعه زیرساخت‌ها از نیاز‌های مهم چابهار است و این شهرستان با داشتن ۲۸۳ هزار نفر جمعیت ۱۱۵ کیلومتر مرز آبی و ۱۳۵ کیلومتر مرز زمینی در نزدیک‌ترین فاصله آب‌های آزاد جهان (اقیانوس هند) قرار گرفته است.

کردی تصریح کرد: چابهار در خارج از محدوده بحران، پر تنش و پرترافیک آب‌های خلیج فارس واقع شده است و به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران نقش ملی و بین المللی در توسعه ایران اسلامی دارد.

وی افزود: از نقاط قوت مهم چابهار حمل و ترانزیت کالا به افغانستان است و این مسیر بهترین و کم هزینه‌ترین مسیر برای واردات و صادرات کالا‌های اساسی به این کشور است و با راه اندازی خط منظم کشتیرانی در بندر چابهار در حال حاضر محموله گندم اهدایی دولت هند به افغانستان پس از انتقال به بندر چابهار بوسیله کامیون از مسیر چابهار - میلک به این کشور حمل می‌شود.

ایجاد مهم‌ترین زیرساخت‌های بندری و دریایی به منظور محرومیت زدایی، شکوفایی و رونق اقتصادی و تحول در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی منطقه از مهم‌ترین مزیت‌های طرح توسعه بندر چابهار در جنوب شرقی ایران است.

در افق ۱۴۰۴ دولت در نظر دارد این بندر اقیانوسی کشور به ظرفیت ۶ میلیون کانتینر، ۹ میلیون تن کالای چند منظوره، ۱۲ میلیون تن کالای نفتی و مایعات و ۱،۳ میلیون تن کالای فله دست پیدا کند.

طرح‌های توسعه فاز‌های بعدی بندر چابهار نشان می‌دهد که چابهار به عنوان منطقه راهبردی و متصل به آب‌های آزاد اقیانوس هند یکی از محور‌های مهم و کلیدی توسعه سواحل مکران و پیشرفت ایران در سال‌های آینده خواهد بود.

گزارش از عاطفه گنجعلی بنجار

انتهای پیام/ع