کتابخانه های سیار روستایی، یار این روزهای بچه های روستایی

به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز،  پس از انقلاب اسلامی بر تعداد روستا‌های دارای خدمات آب، برق و گاز افزوده شده و جاده کشی و آسفالت به بسیاری از مناطق دور دست رسیده است، اما همه این اقدامات و ایجاد زیرساخت‌های مطلوب؛ از جمله وظایف معین و مقرر یک دولت برای برخورداری شهروندان از حداقلِ حقوق است. مسائل فرهنگی و ایجاد رفاه معمولا در روستا‌ها به آن کمتر توجه می‌شود و یا به هیچ وجه اهمیتی داده نمی‌شود.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خوزستان برای گسترش اوقات فراغت و فراهم آوردن لحظاتی شاد و مفرح برای کودکان روستایی کتابخانه‌های سیار را راه اندازی کرده است.   کتابخانه‌های سیار روستایی باعث برقراری عدالت فرهنگی در مناطق محروم و دوردست می‌شود و کمبود‌های فرهنگی را جبران می‌کنند. هر چند ممکن است در روستا‌ها با کمبود مکان مناسب یا نبود بودجه روبرو شود اما می‌توان با استفاده از ایده‌های خلاقانه، کمبود فضا و امکانات را جبران کرد.به سراغ یکی از کتابخانه های سیار روستایی رفته ایم و با آن ها همراه شدیم تا برای شما روایت آنان را بازگو کنیم.

سعی ما، خدمت رسانی بیش از اعداد و ارقام است

وحید کیانی مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، با بیان اینکه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان خوزستان ۵۴ مرکز ثابت و ٧ مرکز سیار دارد، گفت: مجموعه کتابخانه های سیار ما ٧ مورد است که از این تعداد یک کتابخانه سیار روستایی و ۵ کتابخانه سیار شهری در حال خدمت رسانی هستند. آنچه که برای ما مهم است ادامه توزیع برابر فرصت‌های فرهنگی برای کودکان و نوجوانان خوب خوزستان است. ما توان حضور در مناطق محروم و کم برخوردار روستایی را به واسطه همین کتابخانه‌های سیار داریم، اما همه ظرفیت کانون در واقع این نیست و ما نیرو بسیار بیشتری داریم تا بتوانیم آن را در اختیار علاقه‌مندان بگذاریم.

او افزود: می‌توان این ظرفیت را با برپایی برنامه‌های فرهنگی، هنری، ادبی، علمی و اجتماعی عرضه کرد که لازمه آن تلاش مدیران ارشد استانی برای ارائه خدماتی نظیر ناوگان خودرویی به کانون پرورش فکری برای خدمت رسانی بهتر به سایر روستا‌ها و مناطق محروم است تا خدمات با کیفیت هر چه بهتر پیشکش شوند.

کیانی بیان داشت: آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد ما در طول ۱۰ سال گذشته بیش از یکصد و ٧ هزار عضو کودک و نوجوان را تحت پوشش برنامه‌های فرهنگی قرار داده ایم. اما همه این‌ها خدماتی نیست که ارائه می‌شود و در کنار ظرفیت‌های فرهنگی که در سطح شهرستان‌های استان خوزستان وجود دارد به شکل مداوم به کودکان در قالب هفته‌های فرهنگی و طرح بزرگ امداد فرهنگی سر می‌زنیم و سعی می‌کنیم فراوان‌تر و بیشتر از اعداد و ارقامی که داده می‌شود به کودکان و نوجوانان خدمات رسانی کنیم.

مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خوزستان در ادامه اظهار کرد: عمده کتابخانه‌های سیار ما در اهواز متمرکز هستند و محل شروع این حرکت نیز همین کلانشهر بوده. اما نیاز است که در سطح شهرستان‌ها و با توجه به تعدد و تکثر روستا‌ها در خوزستان در هر شهرستان یک کتابخانه سیار روستایی داشته باشیم. در خوزستان بیش از ۴ هزار روستا، ٧۰ نقطه شهری و حدود یکصد و ٣۰ دهستان وجود دارد و این‌ها همه ظرفیت‌هایی هستند که می‌توانند فعال شوند. اگر که امکانات آن فراهم گردد و به کانون نیز این امکان داده شود تا خودرو بخرد یا مشارکت‌های مردمی به کمک ما بیاید تا بتوانیم کودکان را شایسته و بایسته‌تر برای ایران آینده تربیت کنیم.

این مقام مسئول در ادامه اذعان داشت: به شکل مستقر در هیچ روستایی از خوزستان کتابخانه سیار وجود ندارد و دلیل آن نیز کمبود امکانات است. اما این امکان وجود دارد تا روستا‌های بزرگ استان را با همکاری دهیاران، بخشداران و فرمانداران تجهیز کنیم و در هر دهستان یا بخش این امکان در اختیارمان باشد تا خدمات خوب کانون پرورش فکری را به سمت کودکان نیازمند امکانات فرهنگی در روستا‌ها روانه کنیم.

عشق و علاقه به روستا و بچه ها، آسان کننده کار است

عباس مستقیمی نژاد مسئول یکی از کتابخانه‌های سیار روستایی شهرستان اهواز، که ۱۶ سال است در این بخش فعالیت می‌کند و هدف اصلی خود را جا انداختن فرهنگ کتابخوانی و فراهم آوردن مکانی برای مطالعه بچه‌های روستایی می‌داند. در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز،گفت: شور و اشتیاقی که بچه‌ها به کتابخوانی دارند بسیار امید بخش است. به من می‌گویند هفته‌ای یکبار به ما سر بزن. در حال حاضر هر ٢ هفته یکبار به روستا‌ها می‌رویم. حدود ۱٩ روستا تحت پوشش ما هستند و روزانه به ٢ روستا سرکشی می‌کنیم. حدود یک هزار و ۵۰۰ دختر و پسر عضو این کتابخانه سیار هستند؛ که عضویت دختران بیشتر است و به کتابخوانی علاقه بیشتری دارند. پسران نیز معمولا بازی، سرگرمی یا کاردستی دوست دارند.

او در ادامه افزود: کانون تجمع ما در مدارس است و هر ٢ هفته یکبار که به مدرسه می‌رویم دانش آموزان ٢ کتاب را با توجه به بلوغ سنی شان به امانت می‌برند. اما علاوه بر امانت دهی فعالیت‌های دیگری از جمله کارگاه عربی، نقاشی، کاردستی، قصه گویی، نمایش خلاق، خوش نویسی، معرفی شخصیت و مشاهیر وجود دارد. اما در کل اصل فعالیت ما ترویج فرهنگ کتابخوانی میان شهروندان است و خوشبختانه بچه‌های روستا به خصوص دختران هم علاقه‌مند هستند.

مستقیمی نژاد با اشاره به وضعیت آب و هوایی خوزستان درباره مسائل و مشکلات کاری خود بیان داشت: مشکلات این کار کم نیست. مانند فرسوده بودن خودروها، قدیمی بودن لب تاپ‌ها و یا انجام همه کار‌ها توسط یک مربی. و این در حالی است که در مراکز ثابت عملکرد به این شکل نیست. یک مسئول مرکز وجود دارد و ٣ یا ۴ مربی کمک رسان، اما مربی‌های سیار همه کار‌ها را خودشان انجام می‌دهند. از توزیع کتاب گرفته تا مربی گری برای کودکان انجام می شود. (لازم به ذکر است که بزرگسالان نیز می توانند از کتابخانه های سیار روستایی کتاب تهیه کنند)

این مسئول کتابخانه سیار روستایی با اشاره به مشکلات حمل و نقل کتابخانه هایی روستایی اظهار کرد: اگر یک روز خودرو مشکلی پیدا کند، در این صورت به ٢ روستا نمی‌رویم و فردا هم نمی‌توانیم برویم، زیرا هر روز به ٢ روستا مشخص اختصاص دارد و طی این مدت یک ماه ممکن است کتاب‌ها گم شوند و بچه‌ها نیز شاکی می‌شوند. واقعیت ماجرا این است که در این کار تا عشق نباشد انجامش سخت است. باید بچه‌ها را دوست داشته باشیم، باید روستا را دوست داشته باشیم؛ و تنها چیزی که می‌تواند فرایند کار را هموار کند عشق و علاقه است.

لزوم گسترش فرهنگ کتابخوانی در مناطق محروم/ عزم و خلاقیت مسئولان لازمه کار است

در روستا‌های خوزستان با توجه به فرهنگ‌های سنتی و قومی بسیاری از خانواده‌ها ممکن است علاقه‌ای نداشته باشند تا فرزندان شان، به خصوص دختران به مکان‌های عمومی بروند که این موضوع لزوم گسترش کتابخانه‌های روستایی رو بیش از پیش می‌طلبد. خواندن کتاب موجب درک بهتر انسان از جامعه، مناسب رفتار کردن با مردم، دوری از یک جانبه گرایی و دیدگاه های افراطی و در نتیجه اتخاذ تصمیم های منطقی در مواقع حساس می شود. کما اینکه در جوامع محروم نیز بسیاری از مصیبت های موجود به دلیل سطح فرهنگ پایین در این افراد است و چه بهتر که با گسترش فرهنگ کتابخوانی در بین کودکان بتوان به جامعه ای مفید و سالم دست یافت. البته این موضوع عزم راسخ مسئولان برای یاری رساندن به کتابخانه های سیار را می خواهد و در صورت نبود بودجه، یافتن راه های کم هزینه و ایده های خلاقانه با استفاده از دانش افراد چابک را طلب می کند.

گزارش از ساسان ناصری زاده

انتهای پیام/