گره‌هایی کور بر نفیس‌ترین فرش ایرانی

به گزارش  خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد ،  فرش دستباف یزد یکی از ظریف‌ترین و نفیس‌ترین فرش‌های ایران است که زیبایی و مهارت بافت آن تحسین‌ برانگیز است.

بانوان هنرمند یزدی گره گشایی از کار دیگران را دوست دارند، اما از قضای روزگار، دست شان به کار گره انداختن است و هر روز، گره بزن، زدم را، مرتب تکرار می‌کنند.

کار گره انداختن‌های این هنرمندان، انگار تمامی ندارد اینجا چشم‌ها را که با چرخش موزون و سریع انگشت‌ها همراه کنی، رج به رج به وصل شیرین تار‌ها و پود‌ها می‌رسی و چند صباحی بعد، نخ ِ نگاهت، به طرح پُر نقش و نگار قالی دستباف یزد از رنگ‌ها دوخته خواهد شد آنها  رنج ِ رج به رج بافتنش را  به جان می‌خرند و هنرشان در بازار فرش فروشان، قد علم می‌کند.

محمدمهدی نبی‌زاده رئیس اداره فرش دستباف سازمان صنعت معدن و تجارت استان یزد گفت: فرش دستباف یزد یک برند تثبیت شده در معاملات بین المللی است که می‌تواند به صادرات و رونق فرش استان کمک کند.

او افزود: امروزه بسیاری از خانواده‌ها به واسطه مشکلات مالی که با آن روبه‌ رو و شرایط خاصی که دارند مجبور به تامین مخارج خود از طریق فعالیت در منازل خود و انجام کار‌های مختلف مانند بافندگی هستند.

نبی زاده ادامه داد: قالی بافی یکی از این مشاغل است که در سالیان سال در بین خانواده‌های ایرانی رواج داشته و در برخی از استان‌ها به واسطه قدمتی که دارد سبب شده تا بانوان آن استان بیشتر به این سمت حرکت کنند.

او گفت: در چند سال گذشته با ورود جوانان به این عرصه و ایجاد کارگاه‌های جدید و با نوآوری‌هایی که داشتند شاهد طرح و تولیدات بیشتری در استان هستیم به طوری که اکنون یزد در بین ۱۱ استان برتر تولید فرش دستباف در کشور قرار گرفته است.

نبی زاده ادامه داد: بیش از ۴۳ هزار بافنده در استان یزد فعالیت می‌کنند که در بیش از ۶۸ کارگاه متمرکز و غیرمتمرکز در استان تولید دارند و علاوه بر آن ۱۱ شرکت تعاونی روستایی فرش دستباف به ازای هر شهرستان یک شرکت در زمینه تولید فرش دستباف در استان فعالیت دارند.

نبی زاده با اشاره به اینکه سالانه بیش از ۲۳۰ هزار متر مربع فرش و تابلو فرش در استان یزد بافته می‌شود، گفت: از میان طرح‌های متنوعی که در استان بافته می‌شود از فرش یزد استقبال بیشتری می‌شود.

او افزود: بعضی از تولیدکنندگان مستقیما فرش خود را در بازار می‌فروشند و عده‌ای در قالب تعاونی برای فروش اقدام می‌کنند، اما بسیاری از بافندگان خانگی آشنایی زیادی با بازار ندارند و حتی توانایی مالی برای خرید مواد اولیه فرش را ندارند از این رو است که به صورت دستمزدی کار می‌کنند.

 نبی‌زاده  با اشاره به واسطه‌ها در بازار فرش دستباف یزد، گفت: در بازار فرش دستباف یزد دلالی و واسطه گری زیاد دیده نمی‌شود و رایج نیست و در زنجیره تولید این هنر صنعت افراد زیادی از طراح، بافنده، تاجر و ... وجود دارند تا یک فرش بافته شود و به فروش برسد.

فعالان عرصه قالی بافی در کلاف مشکلات

زهرا یکی از بافندگان این هنر از مشکلات می‌گوید: مشکلاتی برای فعالان عرصه قالی بافی به وجود آمده و در موارد بسیاری مشاهده شده اگر فردی چندین سالی که در حال انجام فعالیت قالی بافی است اقدام به پرداخت حق بیمه کند، سازمان مربوطه هیچ مشکلی ندارد و تا زمانی که فرد قادر به انجام کار باشد را تحت پوشش خود قرار می‌دهد، اما به محض اینکه آن شخص به هر دلیلی قادر به فعالیت قالی بافی نباشد بیمه را قطع کرده و تمام سوابق او نیز از بین می‌رود و حتی حق بیمه‌ای که در این چند سال پرداخت کرده هم به او باز نمی‌گردد.

اومی افزاید: نزدیک به ۱۶ سال است که حق بیمه قالی بافی را پرداخت کرده‌ام، زمانی که برای بازنشستگی قالی بافی پیگیرشدم به من گفتند که شما مشمول بازنشستگی قالی بافی زیر سن ۵۵ سال نیستید.

این هنرمند می‌گوید: آن‌ها گفتند که شما باید تا سن ۵۵ سالگی حق بیمه قالی بافی خود را پرداخت کنید تا بتوانیم شما بازنشسته کرده و از حقوق آن استفاده کنید.

او با اشاره به اینکه به واسطه قالی بافی در طول این ۱۶ سال مشکلات ریوی و ستون فقرات برایم پیش آمده که حتی دکتر هم من را از کار کردن منع کرده است، می‌گوید: هر زمان که برای بازدید از قالی به منزل ما مراجعه می‌کنند متذکر می‌شوند که اگر فعالیت شما قطع شود، بیمه شما نیز قطع خواهد شد.

چرا حمایتی از قالی بافان خانگی صورت نمی‌گیرد؟

طیبه یکی دیگر از فعالان دراین حوزه می‌گوید: وقتی یک قالی باف سال‌ها در قالی بافی فعالیت داشته، ولی مشکلات جسمانی برایش به وجود آمده و نمی‌تواند به کارش ادامه دهد، چه کاری باید انجام دهد و چرا حمایتی از قالی بافان خانگی صورت نمی‌گیرد؟ چه کسی باید جواب گو باشد؟!

او می‌افزاید: سال گذشته براساس تفاهم نامه همکاری بین سازمان صنعت، معدن و تجارت یزد و صندوق بیمه عشایری و روستایی استان قرار شد بافندگان فرش دستباف و رشته‌های مرتبط زیرپوشش بیمه قرار گیرند و از مزایای آن شامل مستمری بازنشستگی و از کارافتادگی بهره‌مند شوند پس چی شد؟ تفاهم نامه برای چه امضا شد؟

مسعود استقامت، رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف استان یزد گفت:باپیگیری‌های انجام شده قرارشد امسال بودجه بیشتری برای بیمه قالی بافان درنظر گرفته شود که فعلا هیچ برنامه مشخصی در این مورد برای این هنرمندان تعریف نشده است.

او با اشاره به مشکلات بیمه فعالان این هنر صنعت، افزود: به دلیل کمبود بودجه‌ای که وجود دارد، در هنگام بازدید از قالی بافان خانگی اگر فردی فعالیت نداشته باشد سریعا بیمه او را قطع می‌کنند.

استقامت گفت: تأمین مواد اولیه تولید فرش دست باف و پرداخت نشدن سهم دولت از بیمه تامین اجتماعی نیز از جمله گره‌هایی است که تنها با دست دولت گشوده می‌شود و می‌تواند مشکلات قالیبافان و تولید کننده را مرتفع سازد.

فرش دستباف یزد دارای قدمت زیادی است و سالیان متمادی به عنوان یکی از بهترین زیرانداز‌ها در کشور شناخته می‌شد، در حال حاضر رکود حاکم بر بازار تولید کنندگان و مشکلات بیمه آن‌ها را دچار مشکل کرده است.

با توجه به رشد تعداد بافندگان فرش دستباف و نقشه‌ای که برای تأمین آینده‌ای هنرمندان تهیه و بافته شد به خوبی روی دار عمل، اجرا شود.

انتهای پیام/ی

گزارش از صدیقه فلاحتی