آیا دولت دست به فروش بیش از حد اوراق زده است؟

فروش اوراق برای تامین کسری سرسام آور

مهدی قلی پور کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار بورس گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به این شبه به وجود آمده اظهار کرد: شدت منفی بازار در روزهای اخیر علی رغم تقویت متغیرهای بنیادی شائبه تعمدی بودن را تقویت می کند ولی قابل اثبات نیست، به عنوان نمونه علی رغم رشد نسبی ارز و اخبار و حوادث سیاسی و منطقه ای که می توانست ریال را تضعیف کند، نرخ های خوب فلزات و نفت روند بازار مخصوصا از شنبه همین هفته غیرقابل توجیه بود.

وی در ادامه بیان کرد: البته مشتری اصلی این اوراق بانک ها، صندوق های سرمایه گذاری و شرکت های سرمایه گذاری و بیمه ها و صندوق های بازنشستگی هستند.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه تاکید کرد: ولی نکته مهم نرخ این اوراق است که شائبه دستکاری را تقویت می کند، برای خریدار نرخ بازده تا سررسید اوراق بسیار اهمیت دارد و در بازار منفی نرخ این اوراق به طور طبیعی افزایش یافته و جذاب تر می شوند، نرخ های بازده تا سررسید اوراق فروش رفته در پنجم اسفند هم بالای ۲۱ درصد بود که برای سرمایه گذار نهادی خیلی خوب است.

وی افزود:  البته این صرفا یک شک است ولی حجم خرید سهام توسط حقوقی ها مخصوصا چهارشنبه و شنبه گذشته در منفی کامل می تواند ناشی از عدم تقارن اطلاعاتی باشد، یعنی هم سهام در نرخ خوب خریداری می شود، هم به خاطر منفی شدن بورس، نرخ های بازدهی در بازار بدهی افزایش می یابد و در نتیجه خرید اوراق بدهی نیز جذاب تر می شود، البته همه این ها حدس و گمان است و نمی توان اثبات کرد تعمدی بوده ولی نتایج رویدادها این شائبه را برانگیخته است. در صورت صحت چنین سناریویی، مردم باید صبر کنند و اگر هم به نفدینگی نیاز دارند، فروش خود را به تعویق بیندازند.

محمدخبری زاد کارشناس بازار سرمایه در این راستا بیان کرد: این شبه در بازار ایجاد شده است ولی دامنه نامتقارن سبب قفل شدن بازار سرمایه در صف فروش وکاهش تقاضا و ایجاد روند فرسایشی در بازار سرمایه شده است ولی درکل حتی اگر دامنه نامتقارن نیز نبود، چون دولت امسال کسری بودجه بسیاری دارد و برای پرداخت حقوق و عیدی باید به فروش اوراق در این ماه می پرداخت.

فروش حدود 160 هزار میلیارد تومان اوراق دولتی از ابتدای سال

قلی پور در خصوص میزان اوراق دولتی فروخته شده در این مدت بیان نمود: بودجه دولت تامین ۱۲۵ هزار میلیارد تومان از طریق فروش اوراق بود و تا هفته سی و نهم حراج اوراق دولتی که پنج اسفند مرحله سی و نهم انجام شد، ۱۱۱ هزار میلیارد تومان اوراق به فروش رفته است.

کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: عمده این اوراق انواع اوراق مرابحه عام دولتی با نمادهای «اراد» و تعداد کمی اوراق سلف موازی نفت بوده اند، با این اوصاف اگر قرار بر رسیدن دولت به اهداف خود باشد، ۱۴ هزار میلیارد تومان اوراق برای عرضه تا پایان سال وجود خواهد داشت.

وی تاکیدکرد: موضوعی که اطلاعات منتشره درباره مرحله چهلم حراج اوراق دولتی مؤید آن است و طبق اطلاعیه بانک مرکزی و وزارت اقتصاد، ۲۷ هزار میلیارد تومان اوراق مرابحه (اراد) و ۵ هزار میلیارد تومان اوراق سلف موازی نفت سه شنبه جاری عرضه خواهد شد که نسبت به فروش های هفته قبل رقم بسیار قابل توجهی است.

وی اشاره کرد: هفته سی و نهم کلا دولت ۳.۸۹۰ اوراق عرضه کرده بود و ۱.۷۹۰ هزار میلیارد  آن فروش رفته بود، بنابراین حجم عرضه این سه شنبه نسبت به مجموع عرضه ها از ابتدای سال بسیار چشمگیر است و به نظر نمی رسد بدون هماهنگی با خریداران بالقوه این حجم عرضه صورت گرفته باشد و باز شائبه تعمدی بودن سوق دادن بورس به منفی برای تقویت بازار بدهی را پیش می کشد.

خبری زاد در خصوص اینکه خریداران این اوراق چه کسانی هستند و فروش اوراق در این بازار با این میزان آسیب به بازار را بیشتر نکرده است؟ گفت: متقاضی این اوراق سهامداران خرد نیستند  و صندوق های سرمایه گذاری و بانک ها این اوراق را خریداری می کنند.

کارشناس بازار سرمایه در ادامه بیان کرد: فروش  اوراق بر روی روند بازار اثر گذار است ولی اینطور نیست که اگر اوراق را نمی فروختند سبب مثبت شدن تقاضا در بازار سرمایه شود، البته می توانستند بخشی از پولی که در این راستا کسر شده به نحوی به بازار برای افزایش تقاضا به بازار تزریق کنند .

خبری زاد در ادامه تاکید کرد: درکنار کسری بودجه، دولت یکسری اوراق دارد که سررسید آن نزدیک است و برای تامین اصل پول آن اوراق مجبور است مجدد اوراق جدید چاپ کند و به مردم بفروشد، در کل از ابتدای سال دولت حدود 160 هزار میلیارد تومان اوراق فروخته است.

رقابت معاملات بورس و بازار بدهی

قلی پور درپاسخ به این سوال که، هم اکنون چه مقدار پول و چه میزان معامله در بازار جریان دارد؟ پاسخ داد: آخرین ارزش بازار ابزارهای نوین مالی (بدهی) فرابورس ۲۷۰ هزار میلیارد است و این مقدار هر ساله در حال افزایش بوده و این رقم در سال ۹۴ حدود ۱۰ هزار میلیارد و در سال ۹۷ کمتر از ۱۰۰ هزار میلیارد است . بنابراین عمده اوراق اوراق در یکی دو سال اخیر به فروش رسیده اند.

وی افزود: ارزش معاملات اوراق بدهی از ابتدای سال نزدیک به ۴۶۰ هزار میلیارد  بود ولی هر چه به انتهای سال نزدیک شدیم حجم و ارزش معاملات افزایش یافته به نحوی که فقط دو هفته منتهی به هشت اسفند ماه بیش از ۸۰ هزار میلیارد  معامله شده یعنی متوسط روزانه نزدیک به ۱۰ هزار میلیارد ، به عبارت دیگر هر چه ارزش معاملات در بورس کاهش و در بازار بدهی افزایش یافته است که منطقی است، چرا که دو بازار رقیب هم هستند، ولی مشکل حجم عرضه ها و افزایش حجم معاملات به واسطه فروش اوراق جدید توسط دولت و نه معامله اوراق موجود است.

خبری زاد در رابطه با میزان معاملات در امروز بیان کرد: آمار معاملات درآمد ثابت امروز حدود 6 هزار 400 میلیارد تومان بوده است، که بخش زیادی از آن توسط دولت صورت گرفته است و1900 میلیارد تومان مربوط به سهام خرد بوده است.

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص اینکه دولت تا چه زمانی به فروش اوراق دولتی برای تامین کسری بودجه در بازار سرمایه ادامه خواهد داد؟ اظهار کرد: دولت روش دیگری برای تامین مالی غیرتورم زا فعلا ندارد و تقاضا برای اوراق بدهی دولتی در نرخ های جذاب بیش از ۲۱ درصد وجود دارد، و تا زمان بازگشت شرایط فروش نفت و میعانات به حالت عادی، این فشار بر بازار قابل تصور است.

انتهای پیام/