کمبود ۳۰ میلیون متر مکعبی گاز در ایام پیک/ ماجرای فولادی‌های خراسان و قطعی گاز

حسن افتخاری،مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی گفت:تمام تلاش ما در درجه اول این است که بخش خانگی تعطیل نشود و برای واحد‌های صنعتی هم مشکلی صورت نگیرد.

او با اشاره به مساله کمبود گاز در فصل سرد سال و اقدامات شرکت گاز برای قطع نشدن اشتراکات خانگی در این ایام افزود: مشکل اصلی ما از اینجا شروع می‌شود که وقتی هوا سرد می‌شود اشتراکات خانگی دچار یک رشد چشمگیر و غیرعادی می‌شوند، به طوری که میانگین مصرف در دمای منفی ۱۰ درجه در کشور ما بسیار بیشتر از استاندارد جهانی است.

مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی ادامه داد: ما حتی در دنیا دما‌های منفی ۲۰ درجه را هم داریم، اما میزان مصرف گاز در این زمان‌ها اینقدر بالا نمی‌رود که در بخش خانگی ما افزایش پیدا می‌کند. مشکل کمبود گاز هم از اینجا شروع می‌شود که، چون مصرف خانگی در دما‌های سرد بسیار افزایش پیدا می‌کند ما با کمبود گاز در ایام پیک مصرف مواجه می‌شویم.

افتخاری با اشاره به اینکه مشکل ما در حوزه تامین گاز در زمان پیک مصرف صورت می‌گیرد، بیان کرد: در استان بالغ بر ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار مشترک را داریم که بعد از تهران بیشترین میزان اشتراک است، در کنار بخش خانگی، ۷ نیروگاه تولید برق، ۵ مجتمع تولید فولاد و یک سری واحد‌های صنعتی بزرگ دیگر را داریم که مجموع این باعث شده در حال حاضر عمده گاز مورد نیاز خود را از تولیدات گاز پالایشگاه شهید هاشمی نژاد تامین کنیم، علاوه بر آن اقدام مهمی که در خراسان رضوی اتفاق افتاده این است که یک مخزن ذخیره سازی در سرخس داریم که از بزرگترین منابع ذخیره گاز در کشور و خاورمیانه است.

کمبود ۳۰ میلیون متر مکعبی گاز در خراسان رضوی در ایام پیک

او تصریح کرد: مجموع گازی که از ذخیره‌سازی و پالایشگاه برداشت می‌کنیم روی هم ۵۵ میلیون متر مکعب در زمان پیک بار است، در حالی که مصارف استان در ایام پیک، ۸۵ میلیون متر مکعب است، پس حدود ۳۰ میلیون متر مکعب در روز در خراسان رضوی کمبود گاز داریم که از این میزان بخشی را از طریق منابع گازی جنوب و از طریق خطوط انتقال سراسری و بخش دیگر را ناچارا با اعمال محدودیت و قطع گاز واحد‌های صنعتی بزرگ تامین می‌کنیم، بدین صورت که در این ایام ما از نیروگاه‌ها می‌خواهیم که با سوخت مایع، برق خود را تامین کنند. عمدتا نیروگاه‌های ما در استان گازوئیل می‌سوزانند و فقط یک نیروگاه است که مازوت می‌سوزاند.

این مقام مسئول درباره این مساله که چرا میانگین و شدت مصرف انرژی در ایران دارای بالاترین رتبه در دنیا است، تأکید کرد: اگر بخواهیم این مساله را ریشه‌یابی کنیم علل متفاوتی دارد، بخشی از آن به ساخت‌و ساز‌های ما برمی‌گردد اینکه اولویت اول ما در ساخت و ساز‌ها بحث راندمان و مصرف بهینه انرژی نیست.

مصرف بهینه گاز همکاری‌های فراوزارتخانه‌ای می‌طلبد

افتخاری اظهار کرد: فرهنگ‌سازی جهت مصرف بهینه نیازمند همکاری‌های فراوزراتخانه‌ای و حتی فرادولتی است. مساله دیگر این است که اقداماتی که ما در این خصوصی در پیش می‌گیریم زودبازده نیست. مثلا برای افزایش راندمان وسایل گرمایشی باید چند وزارتخانه پای کار بیایند، بخاری‌های ما در رده F و یا E است، یعنی پایین‌ترین حد استاندارد را دارند، برای اصلاح این موضوع و بهبود تولیدات ما که در نهایت منجر به کاهش مصرف انرژی می‌شود ضرورت دارد تا چند وزارتخانه پای کار بیایند.

او افزود: برای بهینه سازی مصرف گاز، استفاده از تجهیزات راندمان بالا بسیار گران است، بنابراین گاهی تامین این تجهیزات برای مشترکین خانگی با این قیمت گازی که پرداخت می‌کنند خیلی توجیهی ندارد.

سرمایه‌گذاری؛ حلقه مفقوده در مدیریت بهینه مصرف گاز

مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی در خصوص میزان سرمایه‌گذاری‌ها در جهت افزایش راندمان تجهیزات گازسوز در کشور ادامه داد: سرمایه‌گذاری یک حلقه مفقوده در این زمینه است، سرمایه جایی می‌نشیند که اطمینان خاطر داشته باشد، شاید در این ربطه ما در بخش‌های قانونی کمبود‌هایی داریم چرا که اگر سرمایه‌گذاری بیاید و سرمایه‌گذاری را انجام دهد، بعد همان گازی که صرفه جویی می‌شود را با نرخ جهانی حساب کنیم در کمتر از یک سال سرمایه او برمی‌گردد. در این حوزه برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید بر روی قوانین و مقررات بیشتر کار کنیم.

افتخاری با اشاره به اینکه ضلع بعدی مصرف بهینه گاز به فرهنگ مصرف بازمی‌گردد، بیان کرد: درست است که برای کاهش مصرف باید تجهیزات گازسوز ما به روزرسانی شوند، اما رفتار‌های مصرف کنندگان هم در این زمینه نقش مهمی ایفا می‌کند. مثلا وقتی در خانه، پوشش ما در فصل تابستان و زمستان فرقی ندارد و کاهش احساس سرما را صرفا با افزایش شعله‌های بخاری تنظیم می‌کنیم نشان می‌دهد در فرهنگ سازی جهت مصرف بهینه گاز عقب هستیم.

مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی در ادامه درخصوص پیامد‌های قطع گاز برای واحد‌های صنعتی، گفت: امسال برای مدیریت مصرف، وزارت نفت بخشنامه‌ای ابلاغ کرد که طی آن از تمامی واحد‌های بخش تولیدی و صنعتی که در سامانه‌های مختلف داشتیم خواهش کردیم نسبت به ذخیره‌سازی و مصرف سوخت دوم اقدام کنند. اما در بخش خانگی چنین امکانی وجود ندارد.

افتخاری با اشاره به اینکه سوخت مایعی هم که ما به واحد‌های تولیدی می‌دهیم لیتری ۵۰۰ تومان است، بیان کرد: در حالی که ارزش صادراتی این فرآورده در خارج از کشور لیتری ۵۰ هزار تومان است، هیات دولت تصویب کرد بخش‌هایی که ما در زمستان به آن‌ها گاز نمی‌دهیم سوخت مایعی که در اختیارشان قرار می‌گیرد به قیمت همان گاز طبیعی محاسبه شود. عمده محدودیت‌هایی که در صنایع داریم واحد‌هایی هستند که از قبل نسبت به قطعی گاز به آن‌ها اطلاع‌رسانی شده است، به عنوان مثال تلاش می‌کنیم تا کارخانجات سیمان تعطیل نشود و با سوخت دوم به کار خود ادامه دهند.

سعی می‌کنیم با تعاملات مشکلات واحد‌های صنعتی را به حداقل برسانیم

او با تاکید بر اینکه با تعاملاتی که داریم سعی می‌‎کنیم مشکلاتی که در پی قطعی گاز در واحد‌های مولد ایجاد می‌شود را به حداقل برسانیم، افزود: تمام تلاش ما در درجه اول این است که بخش خانگی تعطیل نشود و برای واحد‌های صنعتی هم مشکلی صورت نگیرد، اما همراهی مردم هم خیلی در جلوگیری از ایجاد کمبود در تامین گاز موثر است.

مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی در بخش دیگری از سخنانش درخصوص ابهامات قانونی که درباره قطع گاز واحد‌های صنعتی مطرح می‌شود و پیامد‌هایی که قطع گاز بر این واحد‌ها وارد می‌کند، گفت: بخش صنعت از ما انتظار دارد ۱۲ ماه سال را به آن‌ها گاز بدهیم، برای ما هم واضح است که در ایام سرد سال امکان گازرسانی به این واحد‌ها وجود ندارد و ما از قبل به آن‌ها می‌گوییم ۸ ماه در سال به آن‌ها گاز می‌دهیم.

افتخاری بیان کرد: اگر یک کارخانه فولاد می‌خواهد ۱۲ ماه سال کار کند باید در جنوب و عسلویه کارخانه بزند. اخیرا یکی از این کارخانه‌ها با ما مکاتبه کرده که اگر شما یک روز به ما گاز ندهید ۱۰ میلیارد تومان سودمان از بین می‌رود، طبیعتا این میزان سود به دلیل انرژی تقریبا رایگانی است که این واحد‌ها دریافت می‌کنند، اگر واقعا برایشان توجیه دارد برای آن دو ماه گاز را وارد کنند، در مرز به ما تحویل دهند تا ما گاز را برایشان در ۱۲ ماه سال وصل نگه داریم.

او با تاکید بر اینکه وقتی می‌دانیم در زمستان با کمبود گاز مواجه هستیم، چاره‌ای نداریم تا از صنایعی همچون فولاد بخواهیم در آن ایام کار نکنند، تصریح کرد: در قانون هم آمده که در صورت شرایط اضطراری با تصویب مراجع امنیتی قطع گاز واحد‌های صنعتی باید اتفاق بیفتد و ما قطعا برای قطع گاز فولاد مصوبه مراجع امنیتی را می‌گیریم.

مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی تأکید کرد:  اما با وجود این شرایط همچنان یک سوم فولاد استان در حال فعالیت است و برنامه‌ریزی کردیم به صورت نوبتی صنایع فولادی استان در حال فعالیت باشند و گاز مصرف کنند. این برخلاف ابلاغیه‌هایی است که اعلام شده، اما هماهنگی‌هایی انجام دادیم که این واحد‌ها به صورت نوبتی فعال باشند.

 افتخاری در پاسخ به این سوال که صنایع سیمانی وقتی قرار است با سوخت دوم به فعالیت خود ادامه دهند، مازوت می‌سوزانند و بدین ترتیب از سوی محیط زیست تحت فشار قرار می‌گیرند و جریمه می‌شوند بیان کرد: درخصوص صنایع سیمانی این نکته درستی است و تا یک سال پیش این اتفاق می‌افتاد، اما امسال دولت این موضوع را در جلسه هیات دولت حل کرده و قرار است در دوره زمانی اجرای این مصوبه کل سوخت مورد نیاز کارخانجات سیمان با سوخت مایع تامین شود. این مصوبه برای سازمان حفاظت از محیط زیست هم لازم الاجراست.

مشکل کارخانجات سیمان با مصوبه هیات دولت حل شد

او درخصوص اینکه بعضی از کارخانجات سیمان استان مخزن ندارند، تصریح کرد: این مشکل تنها مربوط به کارخانه سیمان تربت جام است، این کارخانه در جایی قرار گرفته که شکننده‌ترین خط انتقال را داریم، زمان افتتاح این کارخانه طبق قانون شرکت گاز استان حق نداشته بدون مخزن، گاز کارخانه را وصل کند، اما با رایزنی استاندار وقت گاز کارخانه وصل می‌شود و از مدیران آن تعهد گرفته می‌شود تا حداکثر ۶ ماه بعد نسبت به ایجاد مخزن اقدام کنند، الان حدود ۶ سال از آن تعهد می‌گذرد و تاکنون این کارخانه نسبت به ایجاد مخزن اقدامی انجام نداده است، اما باز هم امسال، چون این کارخانه تعهدات صادراتی داشت گاز آن را تا زمانی که تعهدات صادراتی خود را تمام نکرد قطع نکردیم.

مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی تاکید کرد: اقدامات ما درخصوص قطع گاز صنایع استان قهری نبوده و همواره سعی کرده‌ایم با تعاملات مثبتی با بخش صنعت ارتباط برقرار کنیم.

افتخاری همچنین درخصوص پروژه احداث منبع ذخیره گاز استان اظهار کرد: طی تعهدی که دوستان ما در مپنا به رئیس جمهور دادند پروژه احداث منبع ذخیره گاز استان قرار است ظرف ۳ سال به بهره‌برداری برسد. در فاز یک این طرح در تابستان می‌توانیم روزی ۴۰ میلیون متر مکعب گاز ذخیره کنیم، در زمستان هم میتوانیم بین ۱۷ تا ۲۰ میلیون متر مکعب در روز برداشت کنیم. فاز دو هم دقیقا همین ظرفیت را دارد، این پروژه قرار است با اعتبار ۶۱۰ میلیون یورو اجرایی شود.