مزاج فصل بهار از دیدگاه طب ایرانی

نفیسه حسینی یکتا اظهار داشت: بهار به سبب اعتدال مزاج و لطافت مقوی نیرو‌های بدنی است و به دلیل اینکه این فصل مناسب مزاج روح انسان است، موجب تقویت آن می‌شود. در فصل زمستان دستگاه گوارش قوی‌تر است و نیاز بدن به غذا بیشتر می‌شود.

وی افزود: به دلیل نیاز بدن به انرژی بیشتر برای مقابله با سرمای بیرونی انسان غذای بیشتری می‌خورد؛ در نتیجه به دنبال هضم و جذب غذاها، مواد زائد بیشتری در بدن تولید می‌شوند که بخشی از آن‌ها به دلیل سرمای زمستان، کم شدن فعالیت‌های بدنی و کاهش تعریق امکان تحلیل و دفع پیدا نمی‌کنند؛ این مواد زائد در فصل بهار به علت گرمای معتدلی که ایجاد می‌شود رقیق شده و در بدن پخش می‌شوند.

مدیرکل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: اگر بدن نتواند مواد زائد را به طور کامل دفع کند به سوی اندام‌هایی که به هر دلیل ضعیف شده باشند می‌روند و بیشتر کشاله‌های ران و زیر پوست بطن‌های مغزی غشا‌های مغزی چشم‌ها، بینی، مفاصل و. جاری می‌شوند و انسان را مستعد ابتلاء به بیماری‌هایی مانند، دُمَل، ورم‌های چرکی، جوش، خارش و برخی دیگر از بیماری‌های جوشدار پوستی، ورم لوزه‌ها و حلق خونریزی از بینی و مقعد، زکام، گرفتگی صدا، سرفه، حساسیت فصلی، رینیت آلرژیک، درد و ورم‌های مفصلی، وسواس سوداوی و بیماری‌های روحی و حتی صرع و سکته می‌کنند.

حسینی یکتا یادآور شد: افرادی که در زمستان به سبب پرخوری و کم حرکتی دچار اضافه وزن و انباشت مواد زائد در بدن شده‌اند در بهار بیشتر بیمار می‌شوند. رعایت برخی نکات ساده به ویژه در کسانی که سابقه ابتلاء به این مشکلات را دارند می‌تواند تا حدود زیادی از این عوارض پیشگیری کند.

وی با اشاره به پرهیز‌های بهاره گفت: در فصل بهار، پرهیز از نوشیدنی‌های گرمی بخش و یا بسیار تری بخش مانند شربت‌های بسیار شیرین که از انگور یا خرما تهیه شده باشند، شیر و دوغ زیاد، پرهیز از زیاد خوردن غذا‌های خونساز مانند شیرینی‌ها، کیک و خامه زیاد و انواع گوشت و پرهیز از خوراک‌های رشته‌ای و خمیری مانند ماکارونی لازانیا و آش‌های غلیظ و سنگین، پرهیز از مصرف غذا‌های چرب و سرخ کردنی، پرهیز از پرخوری، برهم خوری و باهم خوری مانند خوردن پیش غذا، غذا، نوشابه، دوغ یا ماءالشعیر، بستنی، چای، شربت، آجیل در مهمانی نوروزی بسیار مهم است.

مدیرکل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت اضافه کرد: به طور کلی به خاطر پری بدن از مواد و ا اخلاط چهارگانه، کم خوری در فصل بهار در کنار مصرف بیشتر غذا‌های لطیف و سبک بسیار توصیه شده در حالی که معمولاً در روز‌های عید و دید و بازدید، خلاف آن انجام می‌شود.

حسینی یکتا تصریح کرد: منظور از غذای «لطیف» در طب ایرانی، خوراکی است که با وجود حجم زیاد، غذائیت کمی دارد یعنی اصطلاحاً شکم پرکن است. با خوردن چنین غذا‌هایی دستگاه گوارش سرگرم هضم غذا می‌شود، ولی مواد غذایی زیادی وارد عروق نمی‌شود و به پُری (امتلاء) بدن از اخلاط دامن نمی‌زند. انواع آش‌های سبک و سوپ‌های ساده میوه‌ها و سبزیجات از این رو توصیه شده‌اند.

وی با بیان اینکه خوراکی‌های تلخ، تند، شور و تیز که همگی مزاج گرم دارند مانند آجیل‌های، شور، تخمه، گردو و دیگر مغز‌ها و همچنین ادویه تند مانند، فلفل دارچین و زنجبیل باید کمتر استفاده شود، گفت: پرهیز از خوردن میوه‌های لطیف و تری بخش که در بدن به سرعت دچار تغییرات نامطلوب می‌شوند مانند خیار و هندوانه، پرهیز از نوشیدن آب با معده خالی و ناشتا، پرهیز از ورزش سنگین و جنبش‌های بیش از حد بدنی، پرهیز از جنبش‌های زیاد روانی، چون خشم و اضطراب و حتی شادی خارج از حد و پرهیز از حمام طولانی یا سونای خیلی گرم و همچنین شستشوی بدن با آب خیلی گرم یا سرد مورد توصیه است.

منبع: جام جم آنلاین