باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - عوارض شهری ستون فقرات توسعه شهری است. شهر بدون درآمد پایدار، مانند بدنی است که خون در رگهایش جریان ندارد. عوارضی که شهروندان پرداخت میکنند، سرمایهای است برای نگهداری معابر، توسعه فضای سبز، ساماندهی ترافیک، بهبود روشنایی، مدیریت پسماند، حفظ بافت تاریخی و حتی تقویت زیرساختهای فرهنگی و گردشگری است.
خرمآباد، با همه ظرفیتهای طبیعی و تاریخیاش، به شهری درآمدمحور تبدیل نشده و هنوز بخش عمدهای از هزینههایش را از طریق روشهای ناپایدار یا وابستگی به دولت تأمین میکند. این یعنی شهر نه توان برنامهریزی بلندمدت دارد و نه قدرت واکنش سریع به بحرانها است.
بیتوجهی به عوارض، کیفیت شهر خرم آباد را زمینگیر کرده است
امیرمحمد حسنوند، مدیر روابطعمومی شهرداری خرمآباد، در گفتوگو با خبرنگار ما با اشاره به اهمیت مشارکت شهروندان در توسعه شهری اظهار کرد: «در حال حاضر تنها حدود ۷ درصد از مردم خرمآباد عوارض شهرداری را پرداخت میکنند؛ رقمی که بسیار پایین است و بهطور مستقیم بر روند اجرای پروژههای عمرانی و خدماتی شهر تأثیر میگذارد.»
وی با بیان اینکه عوارض شهری یکی از اصلیترین منابع درآمدی شهرداریها محسوب میشود، افزود: «کاهش مشارکت مالی شهروندان موجب کندی در بازسازی معابر، بهسازی فضای شهری و توسعه خدمات عمومی شده است.»
حسنوند در بخش دیگری از سخنان خود به وضعیت فرسودگی زیرساختهای خرمآباد اشاره کرد و گفت: «بخش زیادی از خطوط فاضلاب، گاز و سایر تأسیسات شهری قدمت بالا دارند و پیش از هرگونه عملیات عمرانی، از جمله آسفالتریزی، باید استعلامهای لازم از شهرداری و دستگاههای خدماترسان اخذ شود.»
وی تأکید کرد که عدم هماهنگی با شهرداری در این زمینه میتواند خسارات مالی قابل توجهی ایجاد کند و منجر به تخریب آسفالتهای جدید و دوبارهکاریهای پرهزینه شود. حسنوند خواستار همکاری بیشتر شهروندان و دستگاههای خدماترسان برای ارتقای کیفیت خدمات شهری شد.
بیتوجهی به پرداخت عوارض تنها بخشی از ماجراست. اطلاعرسانی ناکافی، شفاف نبودن هزینهکردها و نبود مشوقهای مؤثر نیز در تشدید این وضعیت نقش دارد. در بسیاری از شهرهای پیشرو، شهرداریها با گزارشهای دورهای، سامانههای شفافیت و ارائه خدمات تشویقی، پرداخت عوارض را به یک رفتار شهروندی تبدیل کردهاند نه یک اجبار اداری.
خرمآباد برای رهایی از این بنبست، نیازمند یک بازتعریف جدی در رابطه میان شهروند و مدیریت شهری است. شهرداری باید با شفافسازی هزینهها، اجرای پروژههای ملموس، ایجاد سامانههای مشارکتی، بهکارگیری فناوریهای نوین و ارائه مشوقهای اقتصادی، اعتماد عمومی را بازسازی کند. از سوی دیگر، شهروندان نیز باید بپذیرند که توسعه شهر بدون مشارکت مالی آنان ممکن نیست و «شهر خوب» با «شهروند مسئول» ساخته میشود.
در نهایت اگر خرمآباد میخواهد کیفیت زندگی، زیبایی منظر و قدرت رقابتپذیریاش را بازیابد، چارهای جز حرکت بهسوی درآمدهای پایدار شهری و تقویت فرهنگ پرداخت عوارض ندارد. این یک انتخاب نیست؛ یک ضرورت برای ادامه حرکت این شهر بر ریل توسعه است.