به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،دریاچه ارومیه، بزرگترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه بزرگ آب شور دنیا است، این دریاچه در شمال غربی ایران بین دو استان آذربایجان شرقی و غربی قرار گرفته است.

آب این دریاچه بسیار شور بوده و عمدتاً از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می‌شود.

مساحت این دریاچه در سال 2015 درفصل تابستان حدود 6 هزار کیلومتر مربع بوده که در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار دارد.

بزرگترین آبگیر دایمی که در شمال غربی فلات ایران قرار دارد دریاچه ارومیه است.

این آبگیر بزرگ توسط 60 رودخانه سیرآب شده که 21 رودخانه دایمی یا فصلی است و 39 رودخانه دوره‌ای می‌باشد دو رودخانه آجی چای و زرینه رود جزو ورودی‌های اصلی به این دریاچه هستند.

این حوضچه و آبگیر بزرگ یکی از کانون‌های ارزشمند فعالیت‌های کشاورزی و دامداری ایران به شمار می‌رود که با داشتن دشت‌هایی مثل دشت تبریز، ارومیه، بناب، مهاباد، میاندوآب و ... از پتانسیل و قابلیت بالایی برای پرورش و تولید محصولات کشاورزی برخوردار است.

این دریاچه شور یکی از زیست‌گاه‌های مناسب برای پرورش انواع مختلفی از پرندگان، خزندگان و پستاندارانی چون گوزن زرد ایرانی است.

این زیست بوم به صورت بین‌المللی به وسیله یونسکو به عنوان منطقه محافظت شده به ثبت رسیده است.

اغلب نقاط این دریاچه بزرگ توسط سازمان محیط‌زیست ایران به عنوان پارک ملی شناسایی شده است.

همچنین این آبگیر بزرگ به دلیل داشتن بیش از یک صد جزیره کوچک و بزرگ صخره‌ای شرایط مناسبی را برای زندگی پرندگن مهاجر مثل فلامینگو، پلیکان و دیگر گونه‌های نادر دارد.

به علت شوری بیش از اندازه این دریاچه هیچ نوع ماهی در آن زندگی نمی‌کند.

اما متأسفانه علی رغم مامی این سرمایه ها چند سالی است که این زیستگاه طبیعی دچار خشکسالی شده است. تقریبا از اواسط دهه 1380 بود که این دریاچه شور شروع به خشک شدن کرد که امروز به وضعیت قرمز خشکسالی کامل خود رسیده است.

به دلیل عدم توجه بسیاری از دستگاه‌های ذی‌ربط در زمینه حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی کشور در چند سال اخیر شاهد احداث و ساخت و ساز سدهای عظیم در نقاط مختلف بودیم که یکی از عوامل اصلی خشکی برخی رودخانه‌ها و دریاچه‌های کشورند.

البته استفاده بی‌رویه از منابع آب نیز برای مصارف شهری و حتی کشاورزی و عدم برنامه‌ریزی در زمینه مصرف صحیح این منبع حیاتی موجب شده تا با کمبود آب مواجه شویم.

این دریاچه بزرگ در شهر ارومیه به علت استفاده بی‌رویه کشاورزان و مصارف خانگی شهروندان موجب شده تا آب دریاچه به صورت‌های مختلف برداشت شود و حال با توجه به کاهش میزان بارندگی‌های کشور در سال‌های اخیر روز به روز از حجم آب این آبگیر کاسته شده است و زنگ خطر خشکسالی آن در همه جا به گوش می‌رسد.

کارشناسان چند وقتی است که برای نجات این دریاچه و دریاچه‌های در حال خشک شدن کشور طرح‌هایی را برنامه‌ریزی کردند.

از جمله طرح‌های نجات این دریاچه شور انتقال آب از حوضچه‌های آبریز و یا دریاچه‌های دیگر به این منطقه است.

این روزها خبرهایی از انتقال آب دریاچه وان ترکیه به گوش می‌رسد.

حال جای بسی تأمل است که انتقال آب دریاچه دیگر و رودخانه‌های آبریز به این دریاچه آیا موجب بر هم زدن اکوسیستم و موجب به خطر افتادن حیاط وحش این منطقه نمی‌شود؟هر چند که خشکسالی دریاچه ارومیه با خود خطرات بسیاری را از قبیل تغییر آب و هوای معتدل این منطقه به هوای گرمسیری با بادهای نمکی به همراه دارد و موجب تغییر در محیط‌زیست منطقه شده است.

حتی در سال‌های اخیر بادهای نمکی به علت خشکی کشاورزان و دامداران و ساکنان این منطقه را با مشکلات بسیاری روبه‌رو کرده است به طوری که این بادهای نمکی موجب شده تا از کیفیت محصولات تولید کشاورزان کاسته شود و باغ‌ها و مزارع این منطقه دیگر کارایی خود را از دست دهد.

خشکی این دریاچه باعث شده تا دیگر پرندگان مهاجری که هر سال به این منطقه کوچ می‌کردند نیز تغییر مکان دهند.

خشکسالی باعث نابودی گونه‌های مختلف جانوران موجود در منطقه نیز شده است.

اما مسئله اساسی این است که چرا باید رسیدگی به حیاتی‌ترین موضوع کشور به جایی رسیده باشد و از زمانی مهم شده باشد که به خطر افتاده است؟

حال باید مسئولین در سازمان محیط‌زیست کشور تمام دقت و توجه خود را بر مشکلات احتمالی و پیامدهای انتقال آب از دریاچه‌های دیگر مخصوصاً دریاچه وان ترکیه به این آبگیر شور خشکیده داشته باشند.

انتهای پیام/