علی اشرف صندوق آبادی قائم مقام انجمن خوشنویسان ایران، در گفت و گو با خبرنگار حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره درباره ادعای کشور ترکیه مبنی بر ثبت خوشنویسی اسلامی به نام خود و اعتراض رسمی ایران به این موضوع گفت: این اعتراض اقدام درستی بود و باید پیشتر انجام میشد؛ زیرا خوشنویسی میراث ماندگار ایران زمین است. قبل از سده نهم، اصلاً دولت عثمانی وجود نداشت. بعد از آن با حضور استاد نابغه خوشنویسی ایران میرعماد قزوینی در استانبول، خوشنویسی در آنجا رونق گرفت. بعدها میرعماد و شاگردانش با حضور در کشورهایی مثل هند و مصر، خوشنویسی را آموزش دادند؛ عملاً خوشنویسی از ایران به دولت عثمانی ورود کرده است.
بیشتر بخوانید؛ اعتراض رسمی ایران به اقدام ترکیه برای ثبت جهانی «خوشنویسی اسلامی»
وی افزود: درست است که در حال حاضر ترکیه در حوزه خوشنویسی و نستعلیق بسیار فعال است و این فعالیت در استانبول قدمت ۵۰۰ ساله دارد؛ اما ترکیه نمیتواند این فعالیت را به هنر خوشنویسی در جهان اسلام تعمیم دهد، زیرا چنین چیزی اصلاً قابل پذیرش نیست.
صندوق آبادی عنوان کرد: هر کشوری سعی میکند این میراث ماندگار را به نام خود ثبت کند. ترکیه هم تلاشهای زیادی در این زمینه کرده است؛ به طور مثال در کتابهای آموزشی آن کشور، میرعماد قزوینی ایرانی را میرعماد استانبولی معرفی کرده اند و یا نستعلیق را با نام تعلیق معرفی میکنند و یا جشنوارههای بزرگ با سرمایههای عظیم برپا میکنند که نشانگر یک برنامه ریزی بسیار دقیق و آینده نگری آنهاست. طبیعی است که خیلی از کشورها تلاش کنند تا سرمایههای هنری و فرهنگی ما را به نام خودشان ثبت کنند. در این زمینه متولیان فرهنگی کشور ما کوتاهی کرده اند.
بیشتر بخوانید؛هنری که شاید به نام کشور دیگری ثبت شود/ خوشنویسی ایران در خطر تصاحب دیگر کشورها
وی با بیان اینکه هرکس به اندازه خود در حفظ خوشنویسی کشور که خاستگاه واقعی آن ایران است، سهم دارد، ادامه داد: متأسفانه نتوانستیم توجهی ویژه به این هنر داشته باشیم و در سهم خواهی آن از رقبا عقب ماندهایم. مهمترین کاری که الان میتوان انجام داد، حفظ اتحاد و یکپارچگی است. متولیان فرهنگی باید بدون فوت وقت، خط تعلیق، نستعلیق و شکسته که به خطوط فارسی معروف هستند را به نام ایران ثبت کنند. باید مسئولانه، سریع و جدی با این موضوع برخورد کنیم و آنچه که متعلق به ایران است را از چنگ رقبا درآوریم.
این خوشنویس پیشکسوت تصریح کرد: در حال حاضر عمان که در حوزه نگارگری مسابقاتی را برگزار میکند، آرام آرام آثاری را میخرد و ایرانیها هم در آن مسابقات شرکت میکنند. در نتیجه کشور عمان چند سال دیگر با تکیه به همین فعالیتها مدعی میشود که نگارگری متعلق به اوست؛ بنابراین باید در ثبت این هنرها خیلی فوری اقدام کنیم تا بعدها پشیمان نشویم. ضمن احترام به فعالیتهای کشور ترکیه و هنرمندان عزیزمان که در آنجا در حوزه خوشنویسی اسلامی کار میکنند، باید بگویم آنچه که حق و سهم ایرانیان است، باید محفوظ بماند. ما مدیون گذشتگان هستیم و باید میراث دار آنها باشیم و از فرهنگ و تمدنی که به دست ما رسیده مواظبت کنیم.
کمیته پژوهش انجمن خوشنویسان فعال می شود
قائم مقام انجمن خوشنویسان ایران درباره اقدام این مجموعه برای انجام فعالیتهای پژوهشی در حوزه خوشنویسی گفت: کتابهای زیادی در حوزه پژوهش خوشنویسی توسط پژوهشگران تالیف شده است. قبول دارم که انجمن در بخش پژوهش آن طور که باید فعالیت نداشته است. به همین دلیل ما کمیته پژوهش را بنا کرده و از پژوهشگران برتر که خود صاحب تالیف هستند، برای حضور و فعالیت در این کمیته دعوت کرده ایم تا این کار به صورت علمی دنبال شود. متاسفانه کرونا مانع از شروع فعالیتهای کمیته پژوهش شد.
وی در خصوص همکاری انجمن با میراث فرهنگی نیز بیان کرد: انجمن تاکنون همکاریهای خوبی با میراث فرهنگی داشته است. به طور مثال از سال گذشته موضوع گنجینه زنده بشری در خط نستعلیق را دنبال کردیم که در نهایت نام استاد امیرخانی در فهرست میراث ناملموس ثبت شد. همچنین برای ثبت شیوه نستعلیق میرعماد هم کارهایی انجام شد؛ اما این اقدامات را باید خیلی سریع و بدون تعارفهای اداری به سرانجام برسانیم. من اعلام میکنم که انجمن خوشنویسان ایران آمادگی لازم را برای همکاری تنگاتنگ با میراث فرهنگی و کمیسیون ملی یونسکو دارد.
انتهای پیام/