درپی قتل هولناکِ جورج فلوید به دست پلیس آمریکا، اعتراضات سراسری علیه نژادپرستیِ نهادینه‌شده در این کشور خیلی زود در ایالت‌های مختلف زبانه کشید. اعتراضات اخیر در آمریکا از ابعاد مختلفی بی‌سابقه است. از جمله ویژگی‌های خاص این اعتراضات می‌توان به حضور پررنگ سفیدپوستان دوشادوشِ سیاهان و همچنین حضور انبوه آمریکایی‌ها در اعتراض به خشونت‌های وحشیانه پلیس اشاره کرد.
هرچند که از شدت اعتراضات قدری کم شده، اما به اعتقاد کوین بارت، تحلیلگر آمریکایی، ناآرامی‌ها در آمریکا تا روز انتخابات ریاست جمهوری یعنی ۱۳ آبان ادامه خواهد یافت. بارِت تاکید می‌کند که هیچ یک از طیف‌های سیاسی در آمریکا، قادر به حل مشکلات ساختاری جامعه آمریکا نیستند. به گفته این تحلیلگر آمریکایی سرکوب اعتراضات به خشم آمریکایی‌ها دامن می‌زند و جنگی شدن وضعیت داخلی در چارچوب منافع دونالد ترامپ است.
بارت که خود در ویسکانسینِ آمریکا ساکن است، عملکرد بسیار ضعیف ترامپ در مدیریت شیوع ویروس کرونا و همچنین بیکاری گسترده در میان جوانان آمریکایی را از جمله دلایلی می‌داند که به اعتراضات اخیر در این کشور دامن زده است. در ادامه متن مصاحبه‌ای که کوین بارت برای گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان ارسال کرده را می‌خوانید.
اعتراضات ضد نژادپرستی در آمریکا تا کجا ادامه پیدا می‌کند و دامنه تاثیرات آن چقدر خواهد بود؟
این سوالی است که پاسخ دادن به آن سخت است، شدت اعتراضاتی که در پی مرگ وحشیانه جورج فلوید آغاز شد، طی هفته‌های اخیر کاهش یافته، اما به هر حال، اعتراضات در برخی نقاط همچنان ادامه دارد. مثلاً در پورتلند، هنوز هم شاهد اعتراضات خیابانی هستیم و یا معترضان حدوداً دو هفته پیش در کپیتال هالِ سیاتل منطقه‌ای خودمختار در آمریکا را اعلام کردند.
سرکوب اعتراضات به خشم آمریکایی‌ها دامن می‌زند
واقعاً سخت است که بگوییم اعتراضات کنونی در چه مرحله‌ای به پایان خواهد رسید. اما فکر می‌کنم که اعتراضات در برخی از شهر‌ها تا موعد انتخابات ریاست جمهوری ادامه پیدا خواهد کرد. مسئله‌ای که در اعتراضات اخیر وجود دارد، اصرار ترامپ به برقراری قاعده «قانون و نظم» است. این رویکرد ترامپ و اصرار او به پایان اعتراضات، باعث می‌شود تا حضور معترضان در خیابان‌ها ادامه یابد. از نظر معترضان تا وقتی که اعتراضات ادامه دارد، تظاهرات در خیابان‌ها جاری است، معترضان شعار می‌دهند و در کل تظاهرات تحت تاثیر نیروی فدرال تحت امر ترامپ قرار نگرفته، این یک پیروزی بزرگی رقم خورده است.واقعیت اشاره شده ما را به سوال دوم می‌رساند.
تا چه میزان اعتراضات اخیر در آمریکا در محبوبیت ترامپ در انتخابات آتی تاثیرگذار خواهد بود؟
البته شاید بتوان این سوال را به صورت عکس هم پرسید طی روز‌های اخیر ترامپ به طور میانگین ده درصد ازجو بایدن رقیب دموکرات خود عقب بوده است. این موضوع گویای شرایط خوب برای نامزد دموکراتها در آستانه انتخابات ریاست جمهوری است. پیش از این و به خاطر مسائل مختلفی که طی ماه‌های اخیر آمریکا شاهد آن بوده، از وضعیت ناگوار اقتصادی گرفته تا اعتراضات مربوط به قتل جورج فلوید، ابهاماتی بزرگی در رابطه با رهبری ترامپ در جامعه آمریکا ایجاد کرده است.
به نظر می‌رسد که دونالد ترامپ قادر به کنترل شیوع ویروس کرونا نیست. نظریه غالب در آمریکا این است که ترامپ باید با قاطعیت در ماه فوریه در خصوص ویروس کرونا تصمیم گیری می‌کرد. اما وی اقدام معناداری در این باره انجام نداد و گفت که مشکلی پیش نخواهد آمد. بدین ترتیب زمان زیادی از دست رفت و شیوع ویروس غیر قابل کنترل شده است. آمریکایی‌ها عمده مشکلات کنونی را از چشم دونالد ترامپ می‌بینند، بنابراین عدم اقدام و یا اقدامات نامنظم، آشوب زده و مغایر از سوی ترامپ هم طی ماه‌های اخیر حس شد.
ذهنیت کنونی در جامعه آمریکا این است که علت اصلی آشوب فعلی در آمریکا واقعاً خودِ ترامپ است و همین مسئله موجب پیشتازی جو بایدن شده، اما فراموش نکنیم که همواره امکان وقوع سناریوی دیگری هم وجود دارد. اگر خشونت اعتراضات از حدی بالاتر رفته و تبدیل به یک شورش واقعی شود، یا اگر شاهد ظهور اقدامات تروریستی در اعتراضات باشیم و یا اینکه طرفداران ترامپ حمله‌ای تروریستی را انجام داده و آن را گردن معترضان بیاندازند، آنگاه آمریکا ممکن است از کاخ سفید حمایت کند و بخواهد تا دست به سرکوب شدید اعتراضات بزند. بدین ترتیب اگر آمریکا وارد یک جنگ داخلی شود رسانه‌هایی که دشمن ترامپ هستند هم حمایت از او را آغاز خواهند کرد؛ بنابراین اینکه ترامپ جنگی داخلی به راه بیاندازد تا مجدداً در انتخابات پیروز شود هم دور از ذهن نیست.
فرضیه مطرح شده، قطعیت ندارد. شاید هم اعتراضات به حکومت ترامپ پایان دهد و ما از شرش خلاص شویم. هرچند که تاکنون و با توجه به شرایط موجود این سناریو‌ها چندان محتمل به نظر نمی‌رسد.
خواسته‌های معترضان آمریکایی چیست؟
خوب، این سوال خوبی است. دلایل متعددی وجود دارد که موجب مشارکت افراد در اعتراضات شده. بر اساس داده‌ها، حضور جوانان در اعتراضات اخیر بسیار چشمگیر بوده. این افراد عموما تحصیل کرده‌اند و از دانشگاه‌های خوب فارغ‌التحصیل شدند، آن‌ها انتظار داشته‌اند که بتوانند در موقعیت‌های خوبی مشغول کار شوند، در دولت، رسانه، سیاستگذاری و ... نقش آفرینی کنند، اما هرگز نتوانستند به خواسته‌های خود برسند.
اساتید حق‌التدریسی در آمریکا درآمد بسیار کمی دارند و شماری از آن‌ها حتی در نیویورک پیشخدمت رستوران هستند. بسیاری معتقدند انتظارات آن‌ها برآورده نشده. این عامل مهمی است که به تظاهرات دامن زده، بیکاری در آمریکا زیاد است و ویروس کرونا هم به حجم بیکاران افزوده. در نظر بگیرید که این مردم با ظلم و خشونت پلیس هم مواجه شدند آن‌ها دیده‌اند که پلیس نژادپرست اقدام به قتل یک سیاهپوست کرده است؛ بنابراین به اعتقاد من بزرگترین خواسته معترضان اصلاح رفتار پلیس است. پلیس باید شلیک کردن به سمت مردم مخصوصاً افراد سیاه پوست را متوقف کند. البته تحقق این درخواست سخت به نظر می‌رسد. امکان محدودسازی شلیک پلیس آمریکا به سمت معترضان و اجرای قوانین سختگیرانه وجود دارد، اما به هر حال تعداد مشخصی از تیراندازی‌ها به هر حال از بین نخواهد رفت.
اختلافات بین پلیس و مردم در مناطق فقیر نشین همچنان ادامه خواهد یافت. آمریکایی‌هایِ آفریقایی‌تبار که در مناطقی با میزان جنایت بالا ساکن هستند، همچنان با خطر شلیک پلیس مواجه خواهند بود. خواهیم دید که آیا معترضان واقعا می‌توانند یک اصلاح معناداری در این باره انجام دهند یا خیر؟
طی اعتراضات اخیر در برخی از موارد شاهد درخواست برای پایین آوردن نماد رهبران قدیمی آمریکا بودیم که از نگاه معترضان خط فکری سیاسی اشتباهی داشتند. معترضان در این باره موفق بودند و در خیلی از موارد دولت با درخواست آن‌ها موافقت و نماد‌ها را حذف کرده است. البته تأثیرات حذف این نماد‌ها بر اوضاع نژادپرستی در آمریکا در آینده باید مشخص شود.
آیا در رفتار با اقلیتهای نژادی، تفاوتی بین جمهوری‌خواهان و دموکراتها وجود دارد؟
به نظر من تفاوت‌هایی بین رفتار دموکراتها و جمهوری خواهان علیه سیاه پوستان وجود دارد. دموکراتها در پی سر کار آمدن فرانکلین روزولت در دهه ۱۹۳۰ میلادی، سیاست سودجویانه‌ای را در خصوص سیاه پوستان اعمال کردند. براساس این سیاست، دموکراتها از خود حس علاقه و همدردی به سیاه پوستان نشان می‌دادند. البته خیلی پیش از روزولت نبود که که وودرو ویلسون، ۲۸اُمین رئیس جمهور آمریکا از «کلو کلاکس کلان»ها که جنبشی نژادپرست و سفیدپوست هستند، حمایت می‌کرد.
اما از زمان روزولت و دهه ۱۹۳۰ میلادی به بعد، دموکراتها سعی کردند تا سیاه پوستان را به ائتلاف خود ملحق کنند و تا حدود زیادی هم موفق شدند. شمار زیادی از سیاه پوستان در انتخابات آمریکا به حزب دموکرات رای می‌دهند.
اما جمهوری خواهان هم در این باره بیکار نبوده و و در سال ۱۹۶۸، استراتژی جدیدی را اتخاذ کردند. با انتخاب نیکسون به عنوان رئیس جمهور جدید، آن‌ها سفیدپوستان را از خطر ادعایی سیاهان می‌ترساندند و تلاش می‌کردند تا آن‌ها را متقاعد کنند تا به جمهوری خواهان رای دهند؛ بنابراین از آن زمان تاکنون تحولات سیاسی به همین ترتیب بوده است.
جو بایدن تلاش می‌کند تا نظر سیاه پوستان را به کارزار انتخاباتی خود جلب کند. البته ترامپ هم در تلاش است تا آرای سیاه پوستان را به طور مطلق از دست ندهد. وی این پیام را به سیاه پوستان می‌فرستد که برقراری قاعده به اصطلاح «قانون و نظم» می‌تواند به نفع آن‌ها باشد؛ و البته ترامپ در این باره موفق هم بوده. اگر محتوای منتشر شده برخی از نظرسنجی‌ها صحیح باشد تا ۴۰ درصد از سیاه پوستان به ترامپ رای می‌دهند. همین میزان از آرا هم یک پیروزی برای ترامپ محسوب می‌شود.
اما نهایتا باید بدانیم که نه جمهوری خواهان و نه دموکراتها به این زودی‌ها قادر به حل مشکلات واقعی و ساختاری جامعه آمریکا از جمله تفاوت فاحش بین ثروتمندان و فقرای آمریکایی نیست و اقدامی در این باره هم انجام نخواهند داد.
هرچند که برخی از دموکراتها از اصلاح ساختاری جامعه آمریکا سخن می‌گویند، اما امید چندانی به اتخاذ سیاستی استوار در این باره وجود ندارد.
در جامعه آمریکا بی عدالتی در حال افزایش است، کارخانه‌ها و تولیدی‌ها به خارج از کشور برون‌سپاری شده است. موقعیت‌های شغلی کم شده و ربات‌ها و سیستم‌های اتوماسیون جای انسان‌ها را گرفته اند. این هم علت دیگری است که اوضاع را برای سیاه پوستان و دیگر آمریکایی‌ها سخت کرده است.
هیچ یک از احزاب حداقل تاکنون قادر به حل نگرانی‌ها نبوده‌اند. تنها ظهور یک حزب دیگر و یا اصلاح اساسی در یکی از احزاب می‌تواند مشکلات بزرگی که آمریکا با آن مواجه است را حل کند. آمریکا تحت رهبری عده‌ای است که از سوی یک باند تبهکار بین‌المللی حمایت می‌شود. جنگ‌های جهانی، حادثه یازده سپتامبر، رکود‌های اقتصادی کوتاه‌مدت و بلندمدت نیز ناشی از همین باند تبهکار بین‌المللی است. خلاص شدن از شر این باند تبهکار بین المللی باید اولویت شماره یک مردم آمریکا باشد. هر چند که هیچ نشانه‌ای دال بر تغییر وضعیت کنونی نمی‌بینم.
محمدحسن نیک‌بین
انتهای پیام/