برداشت آب از ۴۲۲ آبخوان کشور

علیرضا الماسوندی در جلسه مدیریت توأمان آب و برق و دستورالعمل اجرایی آن در شهرکرد گفت: طی چند دهه گذشته ۱۴۰ میلیارد مترمکعب آب از آبخوان‌ها (آب زیرزمینی) به‌صورت تجمعی برداشت شده است که این میزان برداشت باعث شد از ۶۰۹ محدوده آبخوان‌ها، ۴۲۲ محدوده بحرانی و فوق بحرانی شود.

رئیس حوضه آبریز رودخانه زاینده‌رود و حوضه‌های جنوب غربی فلات افزود: موضوع احیا و تعادل بخشی آبخوان‌ها بعد از دهه ۶۰ به دلیل رشد جمعیت، معیشت بخش کشاورزی، سبک زندگی و اشتغال مطرح شد.

وی اضافه کرد: رشد جمعیت، نوع برداشت‌ها و شرایط مصرف، تقسیم اراضی و خرده مالکین و توجه میزان تولید در هکتار و افزایش درآمد باعث شد، عده‌ای منابع طبیعی را متصرف شوند و یا اراضی دیم را از طریق برداشت آب زیرزمینی به اراضی آبی تبدیل کنند.


بیشتر بخوانید


الماسوندی ادامه داد: الگو‌های کشت کم‌مصرف به سمت پر مصرف سوق پیدا کردند و با وجود قوانین برنامه پنج ساله‌های توسعه و تاکید بر تعادل و احیا بخشی، با وجود برنامه‌ها و قوانین به لحاظ نبود کنترل برداشت و نبود نصب کنتور‌ها هوشمند و مدیریت مصرف، متاسفانه امروزه شاهد اُفت شدید آبخوان‌ها، شوری منابع آب و در برخی آبخوان‌ها شاهد فرونشست هستیم.

وی ادامه داد: در برخی چاه‌های مجاز به لحاظ نبود کنترل و رسیدگی، بیش از اندازه سهم پروانه، برداشت آب صورت می‌گیرد و چاه‌های غیرمجاز نیز به تهدید آبخوان از نظر کمی و کیفی اضافه شده است.

الماسوندی گفت: با توجه به اینکه ۲۱۰ هزار چاه برقدار کشاورزی در کشور وجود دارد، در گام نخست این چاه‌ها باید کنترل‌پذیر شوند که تا پایان شهریورماه همه چاه‌ها تطبیق شده در سامانه ساماب، کنترل‌پذیر خواهند شد و این سهم برداشت بر اساس روشی که میزان انرژی را با دِبی می‌تواند مشخص کند و با این روش، بررسی و کنترل خواهد شد.

رئیس حوضه آبریز رودخانه زاینده‌رود و حوضه‌های جنوب غربی فلات اظهار داشت: این قابلیت وجود دارد که برداشت‌ها به صورت سیستماتیک از طریق سامانه و کنترل انرژی مصرفی که تبدیل به میزان برداشت می‌شود در سامانه ملی در دیسپاچینگ مرکزی شرکت توانیر و سامانه دو سویه آب و برق قابل مدیریت است.

وی افزود: دستورالعمل کنترل برداشت و یا مدیریت توامان آب و برق در قالب شیوه‌نامه و آیین‌نامه به تمامی شرکت‌های آب منطقه‌ای کشور ابلاغ و این نشست بین دو استان چهارمحال و بختیاری و اصفهان برگزار شده است و شرکت‌های دانش‌بنیان در این زمینه فعال شده‌اند و به سمت تولید رفته‌اند.