ثبت چهار آیین ویژه محرم قزوین در تقویم ملی گردشگری

علیرضا خزائلی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین از ثبت چهار آیین ویژه محرم قزوین در تقویم ملی گردشگری خبر داد و گفت: این رویداد‌ها شامل مراسم زاری زاری روستای آکوجان و آیین چاق چاقی روستای موشقین در منطقه الموت، مراسم عاشورایی کومه شهرستان آوج و آیین مافی زیاران در شهرستان آبیک هستند که با ثبت این چهار رویداد تعداد رویداد‌های ثبت‌شده‌ی استان در تقویم ملی به ۱۶ عدد رسید.

وی اضافه کرد: پیش از این ۱۲ رویداد دیگر استان شامل آیین کهن پنجاه به‌در، جشن فندق، جشن سماق، شور زرآباد، سوگواری زنانه حسینیه آقاسیدجمال، مراسم سوم امام، آیین سمنوپزان و هفته خوشنویسی، علامت‌‍‌کشی، طشت گذاری و جشن گل محمدی و مراسم پشم‌چینی شهرستان بویین‌زهرا در این تقویم ثبت شده است.

خزائلی یادآور شد: سه مراسم چاق‌چاقی و زاری‌زاری الموت و آیین مافی زیاران پیش از این در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس نیز به ثبت رسیده‌اند و پرونده ثبتی مراسم کومه آوج نیز تهیه شده و این مراسم نیز به عنوان یکی از آثار ارزشمند معنوی استان در راه ثبت ملی قرار دارد.

این مسئول بیان کرد: زاری زاری نام نوحه‌ای است به همین نام که یک ساعت قبل از اذان صبح عاشورا در مسجد روستای آکوجان و چند روستای اطراف آن اجرا می‌شود؛ ‏برگزاری مراسم شب عاشورا با خواندن نوحه‌های مختلف تقریبا در نیمه شب به پایان می‌رسد و از گذشته‌ها رسم بر ‏این بوده که پس از اتمام عزاداری مردم به خانه‌های خود می‌روند و پس از استراحت یک ساعت قبل از ‏اذان صبح به مسجد باز می‌گردند.

خزائلی ادامه داد: شخصی با نواختن شیپور یا کرنا آمادگی مسجد جهت برگزاری این ‏مراسم را اعلام می‌کند، پس از شنیدن صدای کرنا مردم راهی مساجد می‌شوند و پس از تجمع اقدام به نوحه‌خوانی ‏در صفوف منظم می‌کنند؛ آخرین نوحه، نوحه زاری زاری است که در واقع بسیار سوزناک بوده و بعضا بداهه‌های ‏مناسب شرایط روز نیز در آن آورده می‌‍شود. ‏

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین در خصوص مراسم چاق‌چاقی گفت: پس از پایان سوگواری‌های شب عاشورا هیاتی کوچک که عمدتا هشت تا ۱۰ نفر هستند در کوچه‌های روستای موشقین حرکت می‌کنند و تک به تک جلوی منازل رفته و ‏شروع به نوحه‌سرایی می‌کنند و صاحب‌خانه به آن هیات اقلامی به عنوان نذری اهدا می‌کند که این هیئت و مراسم به چاق چاقی شهرت دارد.

به گفته این مسئول، مراسم کومه نیز یکی از مراسم عاشورایی شهرستان آوج محسوب می‌شود که در آن روز بعد از نماز صبح مردم شهر به صورت ۲ دسته بزرگ از امام‌زاده محمدطاهر (ع) بیرون می‌آیند و دسته‌ها و پرچم‌ها به ‏فاصله چند متر جدا از یکدیگر به‌راه می‌افتند، پرچم اول جلوتر از دسته و پرچم سوم در انتهای دسته و ‏پرچم دوم مابین دو دسته حرکت می‌کند و عزاداران امام حسین (ع) با حرکت در خیابان‌ها و ‏کوچه‌های شهر با خواندن اشعاری در وصف امام سوگواری می‌کنند.

خزائلی بیان کرد: آیین مافی زیاران همه‌ساله و به یاد حرکت کاروان امام‌حسین (ع) و یاران آن حضرت از مدینه به سمت کربلا در روستای زیاران از توابع شهرستان آبیک برگزار می‌شود، عزاداران حسینی در این مراسم صبح روز عاشورای حسینی و پیش از طلوع آفتاب با حمل یک خیمه (مافی) با پارچه‌های نذری سبز و سیاه تزیین شده، برروی دوش شیفتگان آن حضرت به محل اجرای تعزیه‌خوانی حرکت می‌کنند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین یادآور شد: مراسم مافی هم‌زمان با برپایی نماز ظهر عاشورا و پخش غذا‌های نذری از سوی روستاییان به میهمانان حاضر در مراسم، پایان می‌یابد.