سردار حسین رحیمی رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره وضعیت قاچاق در کشور اظهار کرد: قاچاق یکی از مسائل مهم و پیچیدهای است که تاثیرات منفی بسیاری بر اقتصاد کشورها دارد. این پدیده نه تنها منابع مالی کشور را به خطر میاندازد، بلکه به آسیبهای اجتماعی و امنیتی نیز منجر میشود. مناطق آزاد به دلیل ویژگیهای خاص خود، از جمله معافیتهای گمرکی و تسهیلات تجاری، به عنوان نقاط حساسی در زمینه قاچاق مطرح هستند.
وضعیت کنونی قاچاق در مناطق آزاد
او ادامه داد: مناطق آزاد به دلیل شرایط خاص خود، همچون معافیت از بسیاری از مقررات گمرکی و مالیاتی، همواره به عنوان بستر مناسبی برای فعالیتهای تجاری قانونی و همچنین غیرقانونی مطرح بودهاند. این مناطق به دلیل کمبود نظارتهای کافی و پیچیدگیهای قانونی، به محل عبور و مرور کالاهای قاچاق تبدیل شدهاند. گزارشهای اخیر نشان میدهد که قاچاق در این مناطق به ویژه در زمینه کالاهای مصرفی، پوشاک، لوازم الکترونیکی و حتی دارو افزایش یافته است.
سردار رحیمی بیان کرد: آمارها نشان میدهد که کشفیات کالاهای قاچاق در سالهای اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است. به طور مثال، در سال گذشته بیش از ۱۰۰ درصد افزایش در کشفیات کالاهای قاچاق گزارش شده است. این روند در سال جاری نیز ادامه داشته و در چهار ماهه اول سال، افزایش ۱۲۰ درصدی در کشفیات مشاهده شده است. این آمارها نشاندهنده آن است که قاچاق همچنان یک مشکل جدی در مناطق آزاد کشور است.
علل افزایش قاچاق در مناطق آزاد
او گفت: یکی از دلایل اصلی افزایش قاچاق در مناطق آزاد، عدم نظارت کافی و کارآمد است. نبود زیرساختهای مناسب برای کنترل و نظارت بر ورود و خروج کالاها، قاچاقچیان را به بهرهبرداری از این خلأها تشویق کرده است. علاوه بر این، وجود فساد اداری و همکاری برخی از مقامات با قاچاقچیان نیز به گسترش این پدیده دامن زده است.
سردار رحیمی بیان کرد: دیگر عامل مؤثر در افزایش قاچاق، تفاوت قیمت کالاها در داخل و خارج از مناطق آزاد است. این تفاوت قیمتها، انگیزهای قوی برای قاچاقچیان فراهم میکند تا کالاها را از مناطق آزاد به بازارهای داخلی وارد کنند. همچنین، ضعف قوانین و مقررات موجود در زمینه مبارزه با قاچاق و عدم همافزایی بین نهادهای مرتبط نیز به تشدید این مشکل کمک کرده است.
تاثیرات منفی قاچاق بر اقتصاد و جامعه
او گفت: قاچاق در مناطق آزاد، نه تنها به اقتصاد ملی ضربه میزند، بلکه به ضرر تولیدکنندگان داخلی نیز تمام میشود. ورود کالاهای قاچاق به بازارهای داخلی، باعث کاهش تقاضا برای کالاهای تولید داخل و در نتیجه، کاهش اشتغال و تعطیلی واحدهای تولیدی میشود. این امر در شرایط اقتصادی کنونی که بسیاری از صنایع با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکنند، تهدیدی جدی محسوب میشود.
سردار رحیمی بیان کرد: از سوی دیگر، قاچاقچیان کالاها به طور معمول از شبکههای سازمانیافته و بزرگ برای انتقال و توزیع کالاهای قاچاق استفاده میکنند. این شبکهها نه تنها به قاچاق کالا بلکه به جرایم دیگر نیز مشغول هستند و امنیت جامعه را تهدید میکنند. همچنین، ورود کالاهای بیکیفیت و تقلبی به بازار از طریق قاچاق، سلامت مصرفکنندگان را به خطر میاندازد.
راهکارهای مقابله با قاچاق در مناطق آزاد
او گفت: برای مقابله با پدیده قاچاق در مناطق آزاد، نیازمند یک رویکرد جامع و هماهنگ بین تمامی نهادهای مسئول هستیم. اولین و مهمترین گام، تقویت نظارتها و کنترلها در این مناطق است. ایجاد زیرساختهای مناسب برای رهگیری و کنترل ورود و خروج کالاها، استفاده از فناوریهای نوین همچون سامانههای هوشمند و افزایش تعداد نیروی انسانی کارآمد در گمرکات، میتواند تاثیر بسزایی در کاهش قاچاق داشته باشد.
سردار رحیمی تصریح کرد: در کنار این اقدامات، مبارزه با فساد اداری و بهبود شفافیت در عملکرد نهادهای مرتبط نیز ضروری است. تقویت قوانین و مقررات موجود، به ویژه در زمینه مجازات قاچاقچیان عمده و باندهای سازمانیافته، باید در اولویت قرار گیرد. همچنین، ایجاد هماهنگی و همکاری بیشتر بین نهادهای دولتی، نظامی و قضایی در مبارزه با قاچاق نیز اهمیت ویژهای دارد.
او گفت: علاوه بر این، باید به تفاوت قیمتها و عوامل اقتصادی که انگیزه قاچاق را افزایش میدهند، توجه شود. بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش تفاوت قیمتها بین مناطق آزاد و بازارهای داخلی، میتواند از جذابیت قاچاق برای افراد و گروههای سودجو بکاهد.
سردار رحیمی بیان کرد: قاچاق در مناطق آزاد یکی از چالشهای مهم اقتصادی و امنیتی کشور است که مقابله با آن نیازمند تلاشهای جدی و هماهنگ است. افزایش نظارتها، تقویت زیرساختها و اصلاح قوانین، از جمله اقداماتی هستند که میتوانند به کاهش این پدیده کمک کنند. در نهایت، مبارزه با قاچاق تنها با مشارکت و همکاری همه نهادهای مسئول و همچنین افزایش آگاهی عمومی اتفاق خواهد افتاد.
خبرنگار: عطیه رضایی