هوش مصنوعی (AI) در سال‌های اخیر، رشد بی سابقه‌ای داشته و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ تحولات عمیقی در این فناوری رخ دهد. مدل‌های هوش مصنوعی، از جمله ChatGPT، Gemini و مدل‌های چندوجهی، به سرعت در حال پیشرفت هستند و در آینده، تأثیرات گسترده‌ای بر صنایع مختلف، اقتصاد و زندگی روزمره خواهند گذاشت. توانایی هوش مصنوعی و قابلیت‌های پیشرفته آن، باعث شده تا این سوال مطرح شود که آینده هوش مصنوعی به کجا ختم می‌شود؟ هوش مصنوعی، روز‌به‌روز درحال پیشرفت است و به‌همین‌صورت نیز نگرانی‌های مربوط به این فناوری درحال افزایش است. درحال‌حاضر یکی از نگرانی‌های مربوط به پیشرفت هوش مصنوعی، امکان رقابت آن با انسان‌ها در آینده است. حال این سوال مهم پیش می‌آید که آیا، هوش مصنوعی می‌تواند معنای جدیدی از "هوش" و "خلاقیت" خلق کند؟ هرچند هنوز مشخص نیست که مدل‌های هوش‌مصنوعی چه زمانی قادر خواهند بود تا مانند انسان فکر کنند. برخی از دانشمندان معتقدند که AI در آینده میتواند از انسان هوشمندتر شود و حتی به سطحی از هوش برسد که ما قادر به درک آن نیستیم. این پدیده را «هوش مصنوعی عمومی» می‌نامند. از نگاهی دیگر هوش مصنوعی در حال تبدیل شدن به بستر اصلی تحولات جهانی است، از پزشکی و آموزش تا صنعت و هنر. این فناوری با سرعتی شتابان، در حال دگرگونی کامل شیوه زندگی، کار و تعاملات انسان هاست. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند ظهور نسل بعدی هوش مصنوعی (Artificial General Intelligence) نه تنها اقتصاد جهانی، که خود مفهوم هوش و خلاقیت را بازتعریف خواهد کرد. با این حال، این مسیر با چالش‌های بزرگی از نگرانی‌های اخلاقی و حریم خصوصی تا تهدید‌های امنیتی و افزایش شکاف دیجیتالی همراه است. در کشورمان ایران هم مانند سایر کشور‌ها، کم‌وبیش درگیر رشد و توسعه فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی شده است. اگرچه این روند صعودی با شیب ملایمی طی می‌شود، در حال حاضر در کشور، بیش از صد شرکت و بیش از سی صد و پنجاه استارتاپ در حوزه فناوری‌های‌ای آی مشغول فعالیت هستند. فرصت‌های ناشی از این تحول، در صورت برنامه‌ریزی مناسب، می‌تواند به رشد اقتصادی ایران منجر شود. اگر آموزش مهارت‌های جدید در حوزه‌هایی مانند یادگیری ماشین، تحلیل داده و توسعه سیستم‌های هوشمند به‌درستی انجام شود، ایران می‌تواند از بازار جهانی خدمات هوش مصنوعی نیز بهره ببرد. / تهیه گزارش : سهراب سیدجمالی