
باشگاه خبرنگاران جوان - جیمی دونالدسون، یوتیوبر ۲۷ ساله که به مستربیست معروف است، یکی از محبوبترین چهرههای دنیای آنلاین است. کانال یوتیوب او ۴۰۰ میلیون مشترک دارد، یعنی بیشتر از جمعیت آمریکا؛ دو برابر دنبالکنندگان ایلان ماسک در ایکس و بیش از ۱۰۰ میلیون بیشتر از دنبالکنندگان تیلور سویفت در اینستاگرام. این عدد صرفاً کسانی را شامل میشود که بهطور داوطلبانه روی دکمۀ اشتراک کلیک کردهاند، نه کسانی که گذری ویدئوهایش را دیدهاند یا بهخاطر فرزندانشان از او اطلاع دارند یا فقط میدانند که کیست بدون اینکه دلیل شهرتش را بدانند.
در مواجهه با پدیدۀ مستر بیست دو سوال میتوان پرسید: اول، چرا او اینقدر موفق است؟ و دوم، موفقیت او چه چیزی درمورد فرهنگی که چنین فردی را پدید آورده میگوید؟
جواب سوال اول نسبتاً سرراست است: مستربیست موفق است چون ویدئوهایش بهشدت سرگرمکنندهاند. او خیلی خوشقیافه نیست و ظاهر بانمکی هم ندارد، اما اما دلنشین و دوستداشتنی است. شوخطبعیای احمقانه و آنارشیستی دارد، اما طنزش بیشتر شبیه پسربچههای دانشآموز است. بااینحال توانسته است تعادلی خوب بین این رفتار کودکانه و پروژههای بزرگش برقرار کند و البته، او جادوگر الگوریتمهاست. او تواناییای خارقالعاده در سرگرمکردن دیگران و جلب توجه دارد و از این سر تا پای ویدئوهای او مشخص است.
وقتی یکی از ویدئوهای او را باز کنید، احساس میکنید صدها ترقه جلوی چشمتان منفجر میشود، همزمان با چوب بیسبال میکوبند توی سرتان و در پسزمینه ده نفر با هم فریاد میکشند. نه پیشزمینه و مقدمهای در کار است، نه فرصت نفسکشیدن.
مثلاً یکی از ویدئوهایش با عنوان «من از ۵ مکان مرگبار روی زمین جان سالم به در بردم» را در نظر بگیرید. در طول این ویدئو، مستربیست و تیم همراهش را میبینیم که ۱) در جزیرۀ مارها در برزیل که بهخاطر مارهای سمی زیادش معروف است، قدم میزنند؛ از یک دیوارۀ صخرهای یخی بالا میروند؛ ۳) از جادۀ کوهستانی وحشتناکی در بولیوی به نام «جادۀ مرگ» عبور میکنند ؛ ۴) با کوسهها شنا میکنند؛ و ۵) شب را در قفسی وسط دشتی در آفریقا میگذرانند در حالی که اطرافشان پر از حیوانات وحشی است. و کل این ویدئو فقط ۱۳ دقیقه است!
سرعت اتفاقات چنان زیاد است که هیچ فرصتی برای روایتگری باقی نمیماند. همهچیز فقط اتفاق میافتد. این ویژگی خاص مستربیست است: در ویدئوهای او، همهچیز همینطور در حال اتفاق افتادن است و شما هم بیدلیل آنها را تماشا میکنید.
اما دربارۀ فرهنگی که مستربیست را به چنین جایگاهی رسانده است چه میتوان گفت؟ مارک اوکانل در یادداشتی مفصل دربارۀ مستربیست، با شرح فراز و نشیبهای فراوانی که این ستارۀ یوتیوب از ۱۳سالگی تا امروز طی کرده، میگوید: مستربیست شخصیتی سیاسی نیست، اما در ویدئوهای او دنیایی سیاسی را میتوان تشخیص داد: او جهانی را منعکس میکند که در آن مردم منزوی و درماندهاند، تحت سلطۀ الگوریتمها و سازوکارهای اقتصادی غیرانسانی، و در محاصرۀ جمعیتهای عظیم و بیاحساس که در یک نمایش رقابتی آمادهاند همدیگر را نابود کنند.
منبع: ترجمان علوم انسانی