کمبود عضو؛ بزرگ‌ترین چالش پیوند در ایران/ فارس هم‌سطح کشورهای پیشرو

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم رضایی - محمد باقر خسروی رئیس بیمارستان پیوند اعضا ابوعلی سینا امروز در جمع خبرنگاران تصریح کرد: بزرگ‌ترین چالش تیم‌های پیوند در ایران و سراسر جهان، کمبود عضو اهدا شده است.

او با بیان اینکه هرچقدر امکانات و تخصص فراهم باشد، در صورت نبود عضو کافی، بیماران در لیست انتظار باقی می‌مانند، افزود: در حال حاضر، متأسفانه بسیاری از بیماران جوان و کودکان در لیست انتظار ما هستند، زیرا تعداد و زمان‌بندی دریافت عضو کافی نیست.

رئیس بیمارستان پیوند اعضا ابوعلی سینا همچنین با تأکید بر اهمیت فرهنگ‌سازی در زمینه اهدای عضو، گفت: فعالیت‌های رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی انجام شده باعث شده که استان فارس در شاخص اهدا عضو، با کشور‌هایی مانند اسپانیا که در دنیا پیشرو هستند، برابری کند. متوسط اهدای عضو در کشور ما تقریبا با متوسط جهانی برابر است و استان فارس به تنهایی در این شاخص در سطح بالاترین کشور‌ها قرار دارد.

خسروی تاکید کرد که فرهنگ‌سازی نقش بسیار مهمی دارد و مردم باید پیش از مواجهه با شرایط بحرانی، مرگ مغزی و امکان اهدا هشت عضو حیاتی را درک کنند تا بتوانند جان بیماران نیازمند را نجات دهند.  

او خاطرنشان کرد: به عنوان مثال؛ بافت‌های بیماران مرگ مغزی به بیماران سوختگی منتقل می‌شود و زندگی بسیاری از آنان نجات پیدا می‌کند.

رئیس بیمارستان پیوند اعضا ابوعلی سینا اضافه کرد: فرهنگ‌سازی در زمینه اهدا عضو و جذب خیرین بسیار حیاتی است و رسانه‌ها با هنر اطلاع‌رسانی خود می‌توانند این فرهنگ را بهتر از ما منتقل کنند. همکاری رسانه‌ها در این زمینه، موجب افزایش تعداد اعضای اهدا شده و نجات جان بیماران می‌شود.

خسروی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به عملکرد شاخص این مرکز در زمینه پیوند اعضا، گفت:  فارس با نرخ ۴۱.۳ در یک میلیون جمعیت، عملکرد بسیار بالایی نسبت به میانگین کشوری که ۱۴.۵ است، دارد. در شش ماه اول سال جاری، نرخ پیوند دو عضو استان فارس ۴۵.۸ بوده، در حالی که میانگین کشور کمتر است.

او افزود: تا کنون در بیمارستان ما ۷ هزار و ۷۸۳ مورد پیوند کبد، ۷ هزار و ۲۳۴ مورد پیوند کلیه، ۲۹۳ مورد پیوند کلیو پانکراس، ۱۷ مورد پیوند پانکراس تنهایی، ۱۹۸ مورد پیوند قلب، ۲۱ مورد پیوند ریه و ۹۷ مورد پیوند چندعضوی انجام شده است. همچنین ۵ مورد پیوند روده تاکنون صورت گرفته است.

رئیس بیمارستان پیوند اعضا ابوعلی سینا با تاکید بر این موضوع که موفقیت‌های پیوند در این مرکز با استاندارد‌های جهانی همخوانی دارد، گفت: به عنوان مثال؛ موفقیت پیوند کلیه و کبد حدود ۹۵ تا ۹۶ درصد، پیوند ریه ۶۰ درصد و پیوند روده ۴۰ درصد است و این ارقام وابسته به شرایط هر بیمار و تیم درمانی است.

خسروی همچنین خط قرمز اخلاقی بیمارستان ابوعلی سینا را عدم انجام پیوند کلیه از غریبه ذکر و با رد شایعات مربوط به خرید و فروش اعضای حیاتی بدن گفت: اینکه گفته می‌شود افراد قلب‌شان را می‌فروشند، کبدشان را می‌فروشند یا ریه‌شان را می‌فروشند، کاملا غلط است، چرا که از نظر فیزیولوژی اصلا امکان ندارد کسی بتواند قلب یا ریه خود را بفروشد و زنده بماند.

او ادامه داد: در مورد کلیه هم باید گفت که این مسئله در برخی جا‌ها امکان‌پذیر است و اتفاق می‌افتد، اما بزرگ‌ترین افتخار مجموعه ابوعلی سینا این است که در طول ۱۰ سال گذشته که این بیمارستان پایه‌گذاری شده، حتی یک مورد پیوند کلیه از غریبه انجام نشده است.

رئیس بیمارستان پیوند اعضا ابوعلی سینا تأکید کرد: این خط قرمز اخلاقی بیمارستان است و ما حاضر هستیم شفاف پرونده‌هایمان را برای هر کسی که بخواهد بررسی کند، باز کنیم و همه می‌توانند با بیماران ما مصاحبه کنند.  

به گفته خسروی، تمام پیوند‌های کلیه در این بیمارستان یا از موارد مرگ مغزی انجام می‌شود و یا در سال تنها دو تا سه مورد از زنده انجام می‌شود که آنها نیز برای ما ثابت شده از اقوام نزدیک هستند؛ برادر، خواهر، همسر، پسر یا برادر بیمار. هیچ رابطه خرید و فروشی وجود ندارد و به جرئت می‌گویم که هیچ پیوند کلیه از غریبه در این بیمارستان در طول حیاتش انجام نشده و این افتخار ماست.

او همچنین به تلاش‌های مستمر تیم بیمارستان در ایام تعطیلات اشاره کرد: در ایام تعطیلات نوروز، تیم ما حتی شب‌ها در بیمارستان حضور داشت تا از مرگ مغزی ۱۰۳ هموطن عزیز جلوگیری شود و اعضای حیاتی آنان به بیماران نیازمند منتقل شود.

خسروی در پاسخ به پرسش‌هایی در خصوص استفاده از هوش مصنوعی در اقدامات درمانی و تحقیقاتی هم گفت: در مجموعه ابوعلی سینا با نگاه علمی و واقع‌بینانه به فناوری، از ابزار‌های هوش مصنوعی و سایبرناتیک در حد نیاز و مطابق با استاندارد‌های پزشکی استفاده می‌کنیم. هدف ما از به‌کارگیری این فناوری‌ها، بهبود کیفیت عمل‌های جراحی و خدمات درمانی است و نه تبلیغات بزرگنمایانه.