باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - شرکت اروپایی ایرباس روز جمعه اعلام کرد که دستور تعمیرات فوری ۶۰۰۰ فروند از هواپیماهای پُراستفاده خانواده A۳۲۰ را صادر کرده است. این فراخوان گسترده که بیش از نیمی از ناوگان جهانی این مدل را تحت تأثیر قرار می‌دهد، می‌تواند در هفته شلوغ سفر‌های آخر سال در ایالات متحده اختلال ایجاد کند و موجب بینظمی در سراسر جهان شود.
این مشکل به نظر می‌رسد یکی از بزرگترین فراخوان‌های ایرباس در تاریخ ۵۵ ساله این شرکت باشد و تنها چند هفته پس از آن رخ می‌دهد که A۳۲۰ از نظر تعداد تحویل، از بوئینگ ۷۳۷ پیشی گرفت. در زمانی که ایرباس این اطلاعیه را برای بیش از ۳۵۰ شرکت بهره‌بردار این هواپیما صادر کرد، حدود ۳۰۰۰ فروند هواپیمای خانواده A۳۲۰ در آسمان بودند.
بر اساس اطلاعیه‌ای که رویترز آن را دیده است، این تعمیر عمدتاً شامل بازگشت به نسخه قبلی نرم‌افزار است و نسبتاً ساده است، اما باید قبل از پرواز مجدد هواپیما‌ها - به جز برای انتقال به مراکز تعمیر - انجام شود.
بسیاری از خطوط هوایی از ایالات متحده تا آمریکای جنوبی، اروپا و هند، روز جمعه در ساعات پایانی روز اعلام کردند که این تعمیرات به طور بالقوه می‌تواند باعث تأخیر یا لغو پرواز‌ها شود.
بزرگترین بهره‌بردار A۳۲۰ در جهان، خطوط هوایی آمریکن ایرلاینز، گفت که حدود ۳۴۰ فروند از ۴۸۰ هواپیمای A۳۲۰ این شرکت نیاز به این تعمیر دارند. این شرکت گفت که عمدتاً انتظار دارد این تعمیرات تا روز شنبه با صرف حدود دو ساعت برای هر هواپیما به پایان برسد.
خطوط هوایی دیگر از جمله لوفت‌هانزای آلمان، ایندیگوِ هند و ایزی‌جت انگلیس گفتند که هواپیما‌ها را به طور مختصر از سرویس خارج می‌کنند تا تعمیرات را انجام دهند.
شرکت هوایی کلمبیایی آویانکا گفت که این فراخوان بیش از ۷۰ درصد ناوگان آن را - که حدود ۱۰۰ فروند هواپیما تخمین زده می‌شود - تحت تأثیر قرار داده و در ۱۰ روز آینده اختلال قابل توجهی ایجاد کرده و این شرکت را وادار کرده است تا فروش بلیت برای تاریخ‌های سفر تا ۸ دسامبر را متوقف کند.
حدود ۱۱٬۳۰۰ فروند هواپیمای خانواده A۳۲۰ در حال فعالیت هستند که شامل ۶۴۴۰ فروند از مدل اصلی A۳۲۰ می‌شود که اولین بار در سال ۱۹۸۷ به پرواز درآمد. چهار مورد از ۱۰ بهره‌بردار بزرگ خانواده A۳۲۰ در جهان، خطوط هوایی عمده آمریکایی هستند: آمریکن ایرلاینز، دلتا ایرلاینز، جت‌بلو و یونایتد ایرلاینز. شرکت‌های هواپیمایی چینی، اروپایی و هندی نیز از جمله بزرگترین مشتریان این هواپیما هستند.
به گفته منابع صنعتی، برای حدود دو سوم هواپیماهای آسیب‌دیده، این فراخوان از نظر تئوری منجر به زمین‌گیری کوتاه‌مدت می‌شود، زیرا خطوط هوایی به نسخه قبلی نرم‌افزار بازمی‌گردند.
با این حال، این اتفاق در زمانی رخ می‌دهد که کارگاه‌های تعمیر خطوط هوایی از قبل با حجم کار تعمیر و نگهداری تحت فشار هستند، زیرا صد‌ها فروند هواپیمای ایرباس به دلیل زمان‌های انتظار طولانی برای تعمیرات یا بازرسی‌های جداگانه موتور، زمین‌گیر شده‌اند. این صنعت همچنین با کمبود نیروی کار مواجه است.
یک منبع ارشد صنعت خطوط هوایی به رویترز گفت: زمان‌بندی تعمیرات در شرایطی که تقاضا بالا است و ناوگان از قبل با تأخیر در تعمیر و نگهداری مواجه هستند، چالشی بزرگ خواهد بود.
«راب موریس»، تحلیلگر هوانوردی، گفت که این اقدام این سؤال را مطرح می‌کند که چه ظرفیتی از آشیانه‌ها به طور فوری در دسترس خواهد بود.
ایرباس گفت که یک حادثه اخیر مربوط به یک هواپیمای خانواده A۳۲۰ نشان داده که شعله‌های خورشیدی ممکن است داده‌های حیاتی برای عملکرد کنترل‌های پرواز را خراب کنند.
منابع صنعتی گفتند حادثه‌ای که این اقدام تعمیراتی غیرمنتظره را رقم زد، مربوط به پرواز خطوط هوایی جت‌بلو از کانکون مکزیک به نیوآرک نیوجرسی در ۳۰ اکتبر بود، که در آن چندین مسافر در پی کاهش شدید ارتفاع مجروح شدند.
این پرواز پس از یک مشکل کنترل پرواز و کاهش ناگهانی و غیردستوری ارتفاع، در تامپای فلوریدا فرود اضطراری کرد، که منجر به آغاز یک بررسی توسط اداره فدرال هوانوردی (FAA) شد.
جت‌بلو و FAA اعلام کردند در این مورد نظری ندارند.
سازمان ایمنی هوانوردی اتحادیه اروپا در پایان روز جمعه یک دستورالعمل اضطراری صادر کرد و انجام این تعمیر را اجباری اعلام کرد.
یک سخنگوی ایرباس تخمین زد که این تعمیرات در مجموع حدود ۶۰۰۰ فروند هواپیما از انواع مختلف این مدل را تحت تأثیر قرار خواهد داد که تأییدی است بر گزارش قبلی رویترز.
منابع مذکور گفتند که زمین‌گیری موقت برای تعمیرات برای برخی از خطوط هوایی ممکن است بسیار طولانی‌تر باشد، زیرا بیش از ۱۰۰۰ فروند از هواپیماهای آسیب‌دیده ممکن است مجبور به تعویض سخت‌افزار نیز باشند.
این فراخوان ناگهانی تأثیراتی در سراسر جهان داشت. یک مسافر گفت که در شمال اروپا، یک پرواز فن‌ایر تقریباً یک ساعت به تأخیر افتاد، زیرا خلبانان بررسی کردند که کدام نسخه نرم‌افزاری را دارند.
در پاریس، ایرفرانس گفت که ۳۵ پرواز - معادل ۵ درصد از کل پرواز‌های روزانه این شرکت - را لغو می‌کند. شرکت مکزیکی وولاریس اعلام کرد که برای حداکثر ۷۲ ساعت با تأخیر یا لغو پرواز مواجه خواهد شد.
A۳۲۰ که در سال ۱۹۸۴ معرفی شد، اولین هواپیمای جت مسافربری جریان اصلی بود که کنترل‌های کامپیوتری fly-by-wire (کنترل پرواز الکتریکی) را معرفی کرد.
این هواپیما با بوئینگ ۷۳۷ مکس رقابت می‌کند که پس از سوانح مرگبار در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، که به نرم‌افزار ضعیف طراحی‌شده کنترل پرواز نسبت داده شد، برای مدتی طولانی در سراسر جهان زمین‌گیر شد.
تقاضا برای دو برند اصلی این هواپیماهای کارگر در سال‌های اخیر به شدت افزایش یافته است، زیرا رشد اقتصادی به رهبری آسیا ده‌ها میلیون مسافر جدید را به آسمان‌ها آورده است.
این مدل‌های تک‌راهرو که در ابتدا برای خدمت‌رسانی به قطب‌های پروازی طراحی شده بودند، بعد‌ها به طور گسترده توسط شرکت‌های حمل و نقل کم‌هزینه به کار گرفته شدند. ارتباطاتی که اکنون برقرار می‌کنند، بخش قابل توجهی از اقتصاد را نمایندگی می‌کنند.
اطلاعیه ایرباس که رویترز آن را دیده است، مشکل را به یک سیستم پرواز به نام ELAC (کامپیوتر ارتفاع‌سنج و شهپر) ردیابی کرد که دستورات را از اهرم کناری خلبان به ارتفاع‌سنج‌های عقب می‌فرستد. این قسمت به نوبه خود زاویه پیچ یا دماغه هواپیما را کنترل می‌کند.
تولیدکننده این کامپیوتر، شرکت تالس فرانسه، در پاسخ به استعلام رویترز گفت که این کامپیوتر با مشخصات ایرباس مطابقت دارد و عملکرد مورد بحث توسط نرم‌افزاری پشتیبانی می‌شود که تحت مسئولیت تالس نیست.
منبع: خبرگزاری فرانسه