باشگاه خبرنگاران جوان- کیومرث حبیبی در جلسه شورای حفاظت از منابع آب و کارگروه سازگاری با کمآبی استان که در محل سالن جلسات معاونت عمرانی برگزار شد، با اشاره به کاهش کمسابقه بارشها و شرایط بحرانی منابع آب استان، بر ضرورت مدیریت علمی و همدلانه منابع موجود تاکید کرد.
وی با بیان اینکه از ابتدای مهر امسال وارد ششمین سال خشکسالی شدهایم، افزود: در سال آبی ۱۴۰۴_۱۴۰۵ میانگین بارش کشور ۶.۸ میلیمتر بوده که کاهش ۸۳ درصدی نسبت به سال گذشته را نشان میدهد و در کردستان نیز بارشها تنها ۲۱ میلیمتر بوده و نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کاهش ۸۱ درصدی داشته است.
حبیبی با تاکید بر اینکه مدیریت منابع آب استان با توجه به خشکسالی موجود دشوار خواهد بود، افزود: میانگین حجم مخازن سدهای استان بین ۲۷ تا ۳۰ درصد است و با توجه به کسری منابع آب، مدیریت منابع موجود با دقت و اولویتبندی نیازهای شرب، صنعت، خدمات و کشاورزی امری حیاتی است.
معاون عمرانی استاندار کردستان با اشاره به اینکه چهار سد مهم استان در دهههای گذشته با رویکرد فرامنطقهای طراحی شدهاند، گفت: این سدها در اولویت بهرهبرداری و تامین نیازهای استانهای دیگر قرار گرفته بودند، اما در سالهای اخیر هیچ تعهد جدیدی برای انتقال آب کردستان به خارج از استان ایجاد نشده است.
حبیبی اذعان کرد: ساختار حکمرانی آب کشور همچنان “حوزهمحور” است و تلاشهای استان برای ایجاد نگاه “استانمحور” کامل نشده، اما پیگیریها برای افزایش سهم استان ادامه دارد و اخیراً ۱۵ میلیون مترمکعب تخصیص جدید برای کردستان جهت تامین نیاز شهر بانه اخذ شده است.
وی با اشاره به اینکه تصمیمات مربوط به منابع آب در استان بر اساس دادههای علمی و فنی و نیز واقعیتهای میدانی انجام میشود، گفت: در کنار هماهنگی و همکاری بخش دولتی و خصوصی برای حکمرانی درست آب استان، رسانهها نیز نقش کلیدی در اطلاعرسانی شفاف و منصفانه دارند تا مردم و مسئولان بتوانند واقعیت منابع آب را درک کنند.
معاون عمرانی استاندار کردستان بحران آب بانه را نمونهای از پیچیدگی مدیریت منابع آب دانست و گفت: سد عباسآباد که تصور میشد مشکل آب شرب بانه را برای همیشه حل کند به دلیل شرایط اقلیمی و الگوی مصرف پاسخگو نبود و کاهش مخازن، تبخیر بالا و محدودیتهای فنی باعث شد دو سد موجود سبدلو و عباسآباد نتوانند نیاز این شهر را پوشش دهند.
حبیبی به پروژه انتقال آب به بانه اشاره و اظهار کرد: این پروژه با سرعت و کیفیت بینظیر به منظور تامین آب پایدار این شهرستان به صورت اضطراری اجرا شده و امیدواریم در صورت مساعد بودن بارندگی در آینده نزدیک آب اولیه وارد شبکه شود.
وی با یادآوری پروژههای سدسازی و صنایع آلاینده که در سنوات گذشته تصویب شدهاند، گفت: در بسیاری از این طرحها همچون سد ژاوه، امکان جابجایی یا بازگشتپذیری وجود ندارد، اما امکان اصلاح همچنان باقی است، بنابراین باید آلایندهها را به حداقل برسانیم و تصمیمهای آینده را با الویت سلامت مردم و محیطزیست اتخاذ کنیم.
معاون عمرانی استاندار کردستان با تاکید بر اینکه هدف ما نجاتبخشی منابع آبی است، اما نه به هر قیمتی افزود: در چند سد، به دلیل احتمال زیر آب رفتن صدها هکتار جنگل و مراتع، بدون تأیید کامل محیط زیست اجازه عملیات عمرانی صادر نخواهد شد و همچنین برای پروژههایی که احتمال آلودگی زیستی یا تهدید سکونتگاهها را داشته باشند، مجوز صادر نمیگردد.
حبیبی درباره آخرین وضعیت سد ژاوه گفت: هیچ تصمیم قطعی درباره آبگیری سد گرفته نشده است و تنها یک مجوز موقت و محدود رهاسازی چند صد هزار متر مکعبی بهمنظور تست تجهیزات فنی الکتریکال، هیدرومکانیکال و انجام کنترلهای اولیه صادر شده است.
وی تاکید کرد: یک کارگروه تخصصی ۷ تا ۸ نفره دادهها و نمونهبرداریها را بررسی خواهد کرد و تصمیم نهایی پس از ارائه گزارش دانشگاه کردستان، محیطزیست، علوم پزشکی و سایر مراجع اتخاذ میشود.
حبیبی تصریح کرد: اختلاف دادههای هواشناسی و منابع آب میتواند ریسک تصمیمات را بالا ببرد، از این رو تصمیمات حوزه آب بدون اتکا به دادههای مستند قابل قبول نیست.