باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم سادات بهادر - برای نسل جدید، «حاج قاسم» فقط یک تصویر روی دیوار یا نامی در تقویم نیست. او قصهای است که هنوز نوشته میشود؛ قصهای که از میدانهای دوردست آغاز شد، اما امروز در کلاس درس، خوابگاه دانشجویی، گروههای جهادی و حتی انتخابهای روزمره جوانان ادامه پیدا کرده است. نسلی که جنگ را ندیده، اما معنای «ایستادن» را از مردی آموخته که شجاعتش، با انساندوستی گره خورده بود.
روایت اول | دانشآموز؛ نسل تصمیم، نه شعار
محمدحسین، دانشآموز دبیرستانی میگوید: «حاج قاسم» را از میان شعارها پیدا نکردهایم؛ بلکه از میان انتخابها برگزیدهایم.
او میافزاید: ما نسلی هستیم که زیاد شنیدهایم، اما کمتر قانع شدهایم. «حاج قاسم» برای ما وقتی معنا پیدا میکند که ببینیم در لحظههای سخت چه تصمیمی گرفته، نه اینکه دربارهاش چه گفتهاند.
در نگاه وی، «حاج قاسم» قهرمانِ هیجانساز نیست؛ قهرمانِ عقلانیت در میدان خطر است. کسی که بلد بود هزینه هر انتخاب را بسنجد و با این حال، مسئولیتش را زمین نگذارد.
محمدحسین مکث میکند و ادامه میدهد: درس «حاج قاسم» برای ما این است که اگر تصمیمی درست است، باید پایش ایستاد؛ حتی وقتی نتیجهاش محبوبیت نیست. ما از او یاد گرفتیم شجاعت، توانِ تحملِ پیامدهاست.
برای این نسل، «حاج قاسم» نه اسطورهای دستنیافتنی، بلکه الگویی برای فکر کردن است؛ معیاری برای سنجیدن راه، پیش از برداشتن قدم.
روایت دوم | دانشجو و معنای تازه «تعهد»
زهرا، دانشجوی علوم اجتماعی، «حاج قاسم» را از زاویه دیگری میبیند: برای من مکتب «حاج قاسم» یعنی انسانبودن، حتی وسط سختترین تصمیمها. یعنی قبل از هر چیز، آدمها مهمند.
او میگوید: بسیاری از همنسلانش، مفهوم تعهد اجتماعی را نه از کتابها، که از روایت زندگی «شهید سلیمانی» فهمیدهاند؛ تعهدی که به سکوت ختم نمیشود و به عمل میرسد.
روایت سوم | جوانی که راه را انتخاب کرد
علی، عضو یک گروه جهادی، میگوید: «حاج قاسم» برایش «جرأت انتخاب» است: ما یاد گرفتیم منتظر شرایط ایدهآل نباشیم. «حاج قاسم» وسط سختترین شرایط کار میکرد. این نگاه، آدم را از بهانه گرفتن نجات میدهد.
اینجا، مکتب «حاج قاسم» به یک دستورالعمل ساده تبدیل میشود: اگر کاری زمین مانده، سهم توست.
چرا این قصه هنوز زنده است؟ | نظر کارشناس
دکتر کریمی، جامعه شناس میگوید: راز ماندگاری «حاج قاسم» در این است که او الگویی ملموس و انسانی ارائه داد. جوانان امروز نه با تصاویر و شعارها، بلکه با روش زندگی او درگیر شدهاند. آنها میبینند که مسئولیتپذیری، انتخاب شجاعانه و ایستادن پای تصمیمات، تنها راه ساختن دنیای بهتر است.
او میافزاید: نسل جدید میداند که قهرمانی به لباس و عنوان نیست، بلکه به عمل و اثرگذاری است. این تجربه مستقیم و بیواسطه، همان ضربهای است که ذهن آنها را فعال و مسیر آینده را روشن میکند.
چشمانداز آینده | وقتی قصه ادامه دارد
اگر امروز نام «حاج قاسم» هنوز در ذهن نسل جدید زنده است، به این دلیل است که این قصه گذشتهگرا نیست؛ آیندهساز است.
دانشآموزی که مسئولیتپذیری را تمرین میکند، دانشجویی که به جای بیتفاوتی، کنش اجتماعی را انتخاب میکند و جوانی که به جای گلایه، قدم برمیدارد، همه نشانههای امتداد یک راهاند.
قهرمانی که تمام نشد
«حاج قاسم» رفت، اما قصهاش تمام نشد. او از یک نام، به یک «نگاه» تبدیل شد؛ نگاهی که به نسل جدید یاد داد، قهرمان بودن، به لباس و عنوان نیست، به ایستادن در لحظه لازم است؛ و شاید راز ماندگاری او همین باشد: «حاج قاسم»، هنوز دارد نسل تازهای از «مسئولیتپذیرها» را تربیت میکند.
حرف آخر | چراغی که هنوز روشن است
«حاج قاسم» برای نسل جدید، نه یک قاب طلایی بر دیوار است و نه خطی در تقویم؛ او چراغی است که در مهِ انتخابها مسیر را روشن میکند.
اگر این قصه تنها روایت شود، خاموش میشود؛ اما اگر به برنامه و عمل بدل شود، آینده را روشن میسازد.
امروز مسئولیت ما تنها گفتن از «حاج قاسم» نیست، ساختن راههایی است که شبیه او شفاف، شجاع و انسانی باشند.
«حاج قاسم» رفت، اما چراغش هنوز روشن است و نسلی را هدایت میکند که میخواهد به جای حرف، عمل قهرمانانه بسازد.