عکس مستند

اربعین حسینی(ع) بزرگترین اجتماع انسان‌هایی از سراسر جهان با ملیت و زبان‎ و نژاد و منزلت‌های اجتماعی گوناگون است که در واقع می‌توان آن را به مثابه نمونه‌ای عظیم از وحدت جامعه بشری دانست و این فقط مغناطیس و جاذبه حسینی(ع) است که دلدادگان امام عاشقان را از سراسر دنیا با ندای «لبیک یاحسین(ع)» و «حُب الحُسین یَجمعنا» به جاده عشق رسانده و حول محور سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام جمع می‌نماید.

هر سال با فرا رسیدن ایام پیاده‌روی اربعین حسینی، علاقه‌مندان بیشتری به حضور در بزرگترین اجتماع معنوی بشری، خود را به این سیل عظیم می‌رسانند. حضور میلیونی زوار اباعبدالله الحسین(ع) صحنه‌های شورانگیز و کم‌نظیری را خلق می‌کند؛ اما جمعیت مشتاق برای زیارت قبور ائمه اطهار(ع) در این مسیر سختی‌ها و مشکلاتی را نیز متحمل می‌شوند. یکی از مشکلات این مسیر که به دلیل ازدحام خودرو‌های حامل زائرین و گرد و غبار مناطق مختلف عراق حاصل می‌شود آلودگی هوا و ریزگردهاست. زائران برای جلوگیری از بیماری‌های تنفسی و دیگر امراض و همچنین مشکلات بهداشتی، از ماسک روی صورت استفاده می‌کنند. اگر چه هدف نهایی مسیری که زوار سیدالشهدا(ع) در آن قدم می‌گذارند هرگونه مشکل و سختی را آسان می‌کند، اما با توجه به رشد هر ساله آمار زوار اربعین، ضرورت رفع این مشکلات مهم به نظر می‌رسد.

کلمه «وادی» در عربی به معنای بیابان، سیل‌گاه و جایی میان دو کوه و آبراه که اندک اندک در زمین فرو می‌رود و کلمه «السلام» نزد مسلمانان از نام‌های خدا و در عربی از جمله به معنای سلامت از آسیب و آفات ظاهری و باطنی است. قبرستان «وادِی‌السَّلام» قبرستانی بزرگ و تاریخی است که در شمال شرقی شهر نجف اشرف عراق واقع و با ۲۰ کیلومتر مربع مساحت، دارای چندین میلیون قبر بوده و قدمت آن به بیش از هزار سال می‌رسد. بنابر برخی روایات، این قبرستان محل رجعت بعضی از پیامبران و صالحان است و گفته می‌شود هر مؤمنی در هر جای دنیا وفات کند، روح او به این مکان مقدس خواهد آمد. قرار گرفتن وادی السلام در شهر نجف، که مرقد امام اول شیعیان، امیرالمؤمنین امام علی (ع) در آن قرار دارد و به سبب وجود احادیثی درباره فضیلت آن، برای شیعیان اهمیت مذهبی دارد. زائران عتبات عالیات عراق و خصوصا زوار اربعین پیش از شروع پیاده روی از نجف، این قبرستان تاریخی را نیز زیارت می‌کنند. مقبره‌های منسوب به هود و صالح از پیامبران پیشین و مقام‌هایی با نام برخی از امامان شیعه در این قبرستان وجود دارد.

روح‌الله، جوانِ روشن‌دل مادرزاد، ۳۸ ساله و دارای دو فرزند است. او در پی امیدی که در رسیدن به بینایی ظاهری داشته و با مشورت با پزشکان چند عمل جراحی انجام داده که نتیجه‌ای از آن حاصل نشده است. روح‌الله با وجود عدم بینایی لازم برای کار‌های سخت، از کودکی کار گاوداری را در کنار پدربزرگش فرا گرفته و بعد از اتمام تحصیل، زمینی از پدربزرگش گرفته و با علاقه‌ای که داشته شروع به ساختن گاوداری می‌کند؛ او کار دامداری را با تلاش خود فرا می‌گیرد و هر روز مانند یک فرد بینا تمام امور مربوط به دامداری را به تنهایی انجام می‌دهد و در دوشیدن شیر گاو، چیدن علوفه از مراتع و کار‌هایی که از نظر ما نیازمند چشم بیناست تبحر و مهارت بسیار زیادی دارد. او با کمک حس شنوایی و لامسه تمام کار‌ها و وظایف بک دامدار را به خوبی پیش می‌برد و از داشتن دستیار بی‌نیاز است، اما خب برای فروختن شیر از برادرش کمک می‌گیرد... این گزارش که روایت ساعاتی از زندگی این جوان نابینای ساده دل، اما پرتلاش روستایی در حوالی شهرضاست، به مناسبت ۱۵ اکتبر (۲۳ مهرماه) روز جهانی عصای سفید تهیه شده است.

آنچه پیش روی چشمان شماست، عکس‌های برگزیده هفته (۱۳ تا ۱۹ مهر ۱۳۹۸) آثار و تلاش تصویری عکاسان گروه عکس باشگاه خبرنگاران جوان در ثبت لحظه‌ها و رویداد‌های خبری و داستانی است.

آنچه پیش روی چشمان شماست، عکس‌های برگزیده هفته (۶ تا ۱۲ مهر ۱۳۹۸) آثار و تلاش تصویری عکاسان گروه عکس باشگاه خبرنگاران جوان در ثبت لحظه‌ها و رویداد‌های خبری و داستانی است.

در این گزارش نگاهی داریم به برترین عکس های هفته از سراسر جهان.

آنچه پیش روی چشمان شماست، عکس‌های برگزیده هفته (۳۰ شهریور تا ۵ مهر ۱۳۹۸) آثار و تلاش تصویری عکاسان گروه عکس باشگاه خبرنگاران جوان در ثبت لحظه‌ها و رویداد‌های خبری و داستانی است.

در این گزارش نگاهی داریم به برترین عکس های هفته از سراسر جهان.

مادر؛ مادری که اگر چه در کربلا نبود، ولی دلش تا ابد در کربلا ماند و نگاهش بر افق، که کاروان عشق را بازگشتی خواهد بود؟ مادری که برای همیشه با ناله‌های نینوایی، به یاد پسرانش لالایی سرود و سروده‌هایش را فرات هنوز هم هر روز هنگام غروب نجوا می‌کند. مادری که در کربلا نبود، ولی تا ابد در کربلا ماند و دل از گودال قتلگاه نگرفت و فریاد یا حسین‌اش را نه تنها در مدینه، که از صحن مطهر بین‌الحرمین کربلا می‌توان شنید. درود خداوند و سلام پاکان بر روح بلند و وفاداری بی‌نظیرش باد. مادران معاصر این مادران بهشتی به تأسی از الگویشان حضرت ام‌البنین سلام الله که به ندای هل من ناصر ینصرنی امام حسین(ع) لبیک گفت، به ندای پير و مراد خود معمار كبير انقلاب اسلامی حضرت امام خمينی(ره) لبيك گفته و زينب‌گونه در حماسه هشت سال دفاع مقدس با تشويق همسران و فرزندان برومند خود آنها را برای حضور در جبهه‌ها تشویق و رهسپار می‌کردند... مادران صبور و مقاوم شهیدان گلگون کفن ایرانی اسلامی که قطعا بهشت در انتظار آن‌هاست.

مواجهه ما با مرگ هر روز اتفاق می‌افتد، نگاه ما به حیات و ممات بر خلاف توصیه‌ها و آموزه‌های دینی «مرگ آگاهی» نیست و بیشتر نگاه کردن به مرگ از پشت ویترین‌ها تبدیل شده است. حضرت امام علی(ع) می‌فرمایند: نَفَس‌های انسان گام‌هایی است که به سوی مرگ بر می‌دارد. مردمان این روزگار سخت از آن می‌ترسند و بنابراین شنیدن این سخنان برایشان دشوار است. اما در یک حقیقت عینی زندگ انسان با مرگ درآمیخته است و بقایش با فنا. پیش از ما میلیون‌ها نفر بر روی کره‌ی خاکی زیسته‌اند و پس از ما نیز. انسان امروز فارغ از خود، به اعلامیه‌های زندگی پایان یافته فامیل، دوست، آشنا و غریبه در مقابل‌اش به مثابه یک «آگهی پایانی» برای دیگری نگاه می‌کند و از کنارش به سادگی می‌گذرد بدون آنکه باور کند خودش روزی صاحب این آگهی پایانی خواهد شد. ای کاش آگهی پایانی ما، آگهی زندگی دوباره ما «شهادت» باشد.

آنچه پیش روی چشمان شماست، عکس‌های برگزیده هفته (۲۳ تا ۲۹ شهریور ۱۳۹۸) آثار و تلاش تصویری عکاسان گروه عکس باشگاه خبرنگاران جوان در ثبت لحظه‌ها و رویداد‌های خبری و داستانی است.

در ایران کهن بنا‌های بیشماری اعم از مسجد و سکونت‌گاه و تجارت‌خانه و... به وسیله آجر سنتی ساخته شده‌اند. به این دلیل آجرپزی سنتی به شیوه دستی در ایران سابقه زیادی دارد. روستای نومل در نزدیکی شهر گرگان، بیشترین کوره‌های آجرپزی به روش سنتی استان گلستان در آن قرار دارد. نومل از گذشته محل داد و ستد و فعالیت کوره‌های آجرپزی بوده، و این روز‌ها پذیرای نیروی کار غیر بومی از جنوب ایران و مهاجران افغانستانی شده است. کارگرانی که برای بهبود وضعیت معیشت، رنج دوری از خانه، کاشانه و وطن را تحمل می‌کنند و در فصل گرما از صبح تا عصر مشغول کار در کوره‌های آجرپزی هستند. کارگران از خنکای صبح و پیش از طلوع خورشید به محل کار خود می‌روند. تپه‌های خاکی را کَنده، خاک را الک و خاک تمیز الک شده را به حالت گودال درآورده و درون آن آب ریخته تا جان‌مایه خِشت را فراهم کنند و در نهایت پس از تهیه خشت‌ها و پختن آن، محصول آجر به دست آمده، خشت خشتِ سرپناه خانه‌های ما شود. کوره‌های آجرپزی فقط در تابستان‌ها فعال هستند. زن و مرد، کودک و پیر و همه اعضای خانواده با هم خِشت می‌زنند و کار می‌کنند. یکی بیل می‌زند، یکی قالب آماده می‌کند، یکی صبحانه را می‌آورد، یکی هم در کوره خِشت‌ها را می‌چیند. در آخر آجر پخته شده بار کامیون‌ها شده و بین مصالح فروشی‌ها توزیع می‌شود؛ برای کارگران، اما فردا، روز از نو و روزی از نو...

در پایان فصل برداشت، برخی از کشاورزان با آتش زدن گسترده مزارع گندم و برنج، زمین خود را مهیای کشت جدید پاییزه می‌کنند. آتش زدن بقایای مزارع کشاورزی همچون کاه و کلش، علاوه بر تخریب و آسیب به بافت و مواد مغذی ارزشمند خاک و تأثیر منفی بر حاصلخیزی مزارع، با تولید حرارت، دود، گردوغبار، گاز دی اکسید کربن، سبب آلودگی هوا، انتشار گاز‌های آلاینده، تهدیدات زیست محیطی و تشدید بیماری‌های قلبی و ریوی و... می‌شود. با استناد به ماده ۳۰ آیین نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند و همچنین ماده ۴۵ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل‌ها و مراتع، آتش زدن بقایای مزارع و باغات داخل یا مجاور جنگل بدون اجازه و نظارت ماموران جنگلبانی ممنوع است.

حسین بن علی مظهر عشق به خداست، چرا که برای اصلاح اُمت جدش در برابر ظلم قیام و همه چیزش را فدای دوست کرد و کربلایش بهشت زمینیان شد. در کربلای حسین، فرشتگان الهی، ریزش انسان‌های فاسد، خون‌ریز و اشقیاء را دیدند که چه بسیار بودند، از آن طرف رویش طرفداران اندک امام عشق، حسین بن علی علیه السلام را هم دیدند و مات و مبهوت جانفشانی خلیفه خدا بر روی زمین شدند. اصحاب امام آن‌چنان در راه عشق درخشیدند که عاشورا رویشی بزرگ، کم‌سابقه و فوق‌العاده را در تاریخ رقم زد. همان رویشی که نسل به نسل منتقل شد و ۱۴۰۰ سال بعد موجب پدیداری انقلاب اسلامی شد. اما این حسین کیست که موجب رویش عظیم این نسل عاشورایی شده؟! حسینی که شنیدن نامش دل هر انسان آزاده و پاک فطرتی را می‌لرزاند، اشک‌ها جاری می‌کند و محبت‌اش را در دل همه می‌نشاند. وجود مقدس اباعبدالله(ع) برای خدا و نجات بشریت، از زن و فرزند و خانواده و یاران و همه دارایی‌اش گذشت، مظلومانه فدا شد تا دین بماند و این چنین است که بعد از این داغ جانسوز، عشق به حسین و اقامه عزای حسین پدید آمد تا مرهمی باشد بر دل‌های آتش گرفته که نه جغرافیا و مرز می‌شناسد، نه زن و مرد و پیر و جوان و کودک و حتی آئین و مذهب! و نسل به نسل این عشق منتقل می‌شود تا نسل عاشورایی به یاری قیام قائم آل محمد (ص) بشتابند...

آنچه پیش روی چشمان شماست، عکس‌های برگزیده هفته (۱۶ تا ۲۲ شهریور ۱۳۹۸) آثار و تلاش تصویری عکاسان گروه عکس باشگاه خبرنگاران جوان در ثبت لحظه‌ها و رویداد‌های خبری و داستانی است.

طبق آئینی قدیمی هر سال در شب دوازدهم ماه محرم که سوم شهادت سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) و روز شهادت حضرت امام سجاد(ع) است، اهالی برخی محلات قدیم گرگان مانند سبزه مشهد، سر پیر، دباغان و میخچه‌گران، «هیأت دسته‌چوبی» به خون‌خواهی امام و اصحاب باوفایش عازم محلات دیگر این شهر می‌شوند. دسته‌چوبی شبیه دسته سینه‌زنی یا زنجیرزنی است، با این تفاوت که افراد یک چوب یا نی به طول یک متر یا بیشتر را به طور عمودی به دست می‌گیرند و همراه با روشن کردن چند مشعل، چوب‌ها بر بالای سر برده و آن را به بالا و پایین حرکت می‌دهند، با دست دیگر سینه می‌زنند و اشعار خاصی را چون شعار مدد یا علی در مسیر محلات دیگر می‌خوانند. سپس مشعل داران این مشعل ها را در محل دور می‌دهند. در گذشته گاهی به همراه مشعل، طوق یا علم هم می‌بردند. بعد از ورود مشعل به محله، عزاداران چوب به دست وارد محل می شدند. در پایان هم با شعار ای اهل عزا خدا نگهدار از محل خارج می شوند، سپس به محل دیگری می روند تا این که به محله میدان می‌رسند و در آن جا مراسم دسته چوبی را با دعا به پایان می‌برند.

آئین سنتی مذهبی چغچغه‌زنی، یکی از رسوم قدیمی و مراسم خاص سوگواری مردمان و اهالی روستای تاریخی انجدان از توابع استان مرکزی است که برای عزاداری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در روز‌های نهم و یازدهم محرم برگزار می‌شود و در فهرست آثار میراث معنوی کشور نیز به ثبت رسیده است. این آئین در روز‌های نهم (تاسوعا) و یازدهم محرم (روز اسارت خاندان سیدالشهداء) هر سال اجرا می‌شود و نحوه برگزاری آن به این صورت است که مردم محله دیلم‌آباد انجدان ابتدا به طرف محله پایین و بعد به طرف محله بالای روستا حرکت کرده و در حالی که ابزاری چوبی و خراطی شده به شکل سنگ به نام «چغچغه» در دست دارند، با نوا‌هایی حزن انگیز و زمزمه اشعار سوگواری عاشورایی به جای کوبیدن بر سر و سینه، چغچغه‌ها را به هم می‌کوبند. بر اساس گفته قدیمی‌ها در ابتدا این چغچغه از جنس سنگ بوده و به مرور به چوب تبدیل شده است. شبیه و نمونه این آئین مذهبی در برخی مناطق روستایی کاشان و ابیانه و مناطق دیگری از کشور نیز مشاهده شده است.

آیین سنتی عزاداری زار خاک عصر تاسوعای حسینی در قلعه تاریخی روستای قورتان از توابع استان اصفهان برگزار شد. در این مراسم که شامل دو قسمت است ابتدا زار کوچک برگزار می شود و پس از آن زار خاک انجام میگیرد. پس از شروع مراسم که با ذکر « امام محمد است و علی، لعن بر قاتلان امام حسین» توسط دستۀ سادات و ذکر « رحمت خدا بر موالیان امام حسین » توسط عام ها شروع می شود ، دستۀ سادات ذکر اول را می گوید که عبارت است از: « بهر حسین در کربلا، امشب ملامت می شود/این شام را صحبش مباد، فردا قیامت می شود. » پس از اتمام این ذکر، در حین اینکه نخل به حرکت درمی‌آید مردم بر سر و سینه زده و یاحسین وشاه حسین گویان به سوگواری می‌پردازند.و دستۀ عام ها نیز آن را دوباره جواب می دهد. دستۀ سادات ذکر بعدی را که می خواهد شروع کند به دستۀ زار خاک علامت می دهد تا آنها به خاک بیفتند وسپس دستۀ سادات ذکر بعدی را می گوید و بعد از آن یا حسین ، شاه حسین سر می دهند تا ذکر دستۀ زار خاک تمام شود وهنگامی که دستۀ زار خاک بلند شدند دستۀ سادات ذکرهای بعدی خودش را می گوید. هنگامی که دستۀ زار خاک به خاک می افتند سجده می کنند وبعد از آن به حالت تشهد نشسته و با زدن بر روی پاهای خود ذکر اول دسته سادات را می گویند یعنی بیت : « بهر حسین در کربلا، امشب ملامت می شود/این شام را صحبش مباد، فردا قیامت می شود. » ذکردستۀ زار خاک در طول مراسم ثابت است اما ذکر دستۀ سادات متغیر است ودر هر منزل عوض می شود. که بعضی از ذکر های آن عبارت است از: « ای مومنان عشور است، آفاقُ پُر زشور است/ از بهر آل حیدر، جانها زتن نفور است » و « بگذار تا بگرییم، چون ابر در بهاران/کز سنگ ناله خیزد، روز وداع یاران » و « ای شیعه گر تو را هست، عقل و بصیرت و هوش/آل علی و اولاد یکدَم مکن فراموش » و... دستۀ سادات که به درب حسینیه رسید طبق زارهای معمول فرد های کوچک دیگری را با لحنی متفاوت بیان میکند و دستۀ عام ها نیز فرد اول آن را در جواب دستۀ سادات می گویند دستۀ سادات فرد اولیه را که عبارت است از « ای میکند یاران وداع امشب حسین » دو بار می گوید تا وارد حسینیه شوند. ودور حسینیه می گردند تا تمام عام ها داخل حسینیه شوند. پشت سر سادات، عام ها وارد حسینیه می شوند و گرداگرد حسینیه می ایستند. در داخل حسینیه دستۀ سادات پس از آمدن عام ها در حسینیه به صورت دایره وار در قسمتی از حسینیه می گردند و ذکر های زیر را می خوانند. « ای در مدینه مصطفی گوید حسین/ای در نجف شیر خدا گوید حسین/ ای در سما عرش عُلا گوید حسین / ای مادرش خیرالنساء گوید حسین» که در جواب هر بند آنها ، عام ها ذکر« ای میکند یاران وداع امشب حسین» را می گویند.

با آغاز ماه محرم و ایام عزاداری حضرت سیدالشهداء (ع) مردم جای جای ایران اسلامی با سنت‌ها و رسوم مختلف به سوگ سالار شهیدان و اصحاب عاشورایی امام عشق می‌نشینند. یکی از این آیین‌های مذهبی و سنتی، مراسم عزاداری در روستای خالخیل ساری می‌باشد. در ایام ماه محرم و صفر در استان مازندران آیین‌های متعددی برگزار می‌شود. آیین‌های نظیر علم گردانی، سیاه‌پوشان، نخل‌گردانی، پیرعلم، تعزیه و ده‌ها سنت به‌جای مانده از گذشتگان که در ایام عاشورا و تاسوعای حسینی در مازندران برگزار می‌شود. صبح دوشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ همزمان با تاسوعای حسینی، مردم استان علوی تبار از نخستین ساعات روز خود را به مساجد، حسینیه‌ها و تکایای شهر و روستا‌های اطراف می‌رسانند و در عزاداری سیدالشهداء (ع) شرکت می‌کنند.