کد خبر: ۴۳۱۵۸۸۱
تاریخ: ۰۷ فروردين ۱۳۹۲ - ۱۸:۳۶
امروز در تاریخ؛
از مرگ نخستین انسان فضانورد تا تولد مخترع دماسنج
میلاد امام سجاد (ع)، بنا بر روایتی، تولد «گابریل فارنهایْتْ» مخترع دماسنج، تولد کاشف اشعه ایکس، روز جهانی تئاتر و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 7 فروردین 1392 خورشیدی برابر با 15 جمادی الاول 1434 هجری و 27 مارس 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
میلاد امام سجاد (ع)، بنا بر روایتی
ولادت
امام سجاد (ع) به روایتی در تاریخ یک‌شنبه پانزدهم جمادی‌الاولی سال ۳۸
هجری قمری و به روایت دیگر، در پنجم شعبان‌المعظم همان سال در مدینه به
وقوع پیوست. مادر مکرمهٔ آن حضرت، شهربانو و پدر بزرگوارشان حضرت امام حسین
(ع) می‌باشند. سجاد و زین‌العابدین از القاب مشهور آن امام همام می‌باشد
که این القاب به‌دلیل کثرت عبادت به آن حضرت اطلاق شده است.
آن امام
عظیم‌الشأن در طول عمر پربرکتشان و در حوزهٔ سیاسی برای پیش راندن مسلمانان
به سوی نفرت از بنی‌امیه و افزودن حس مبارزه‌جویی با آنان، تلاش‌های مؤثری
را به انجام رساندند و در فرصت‌های مختلف، مردم را بر ضد امویان تحریک
می‌کردند. آن امام بزرگوار برای آگاهی مردم، شیوهٔ دعا را به‌کار گرفتند،
به‌گونه‌ای‌که به گفتهٔ بسیاری از عالمان علوم اسلامی، دعاهای آن حضرت،
بازگوکنندهٔ رویدادهای عصر آن حضرت‌اند. صحیفهٔ سجادیه که به زبور آل‌محمد
(ص) مشهور است، اثر بی‌همتایی می‌باشد که در جهان اسلام، پیوسته مورد توجه
بزرگان و علما و مصنفان قرار گرفته است.
تولد «فرانس هالْسْ» نقاش معروف هلندی (1584 م)
فرانس هالس، نقاش هلندی در 27 مارس 1584 م، در شهر آنورس در بلژیک امروزی به دنیا آمد و بیشتر عمر خود را در هارلم هلند گذرانید. استعداد بارز وی در چهره‌نگاری بود و در دستیابی به حالت‌های زودگذر مهارتی تام داشت. شهرت او بیشتر به دلیل مجموعه چهره‌نگاری از گروه کمان‌داران و تفنگ‌دارانی است که در زمان جنگ، علیه اسپانیا می‌جنگیدند. وی در این آثار به تمام سطح تابلو جان می‌بخشید و هر یک از پیکرها، حالتی زودگذر را بیان می‌کرد. می‌توان گفت نقاشی وی، بیشتر به عکاسی شباهت داشت. سبک خاص هالس، بر امپرسیونیست‌ها تأثیر گذاشت. چرا که این مکتب فکری به حالات طبیعی و ثبت پاره‌هایی از طبیعت تعلق داشت.
هالس بعداً در راه تجربه‌آموزی، طرح‌هایش را ساده‌تر کرد و باعث شد کارهایش، تقریباً تک رنگی شود در واقع او تعداد رنگ‌های محدودی را به کار می‌برد و از خاکستری بسیار استفاده می‌نمود. وی در اواخر عمر به علت ورشکستگی و تنگ‌دستی به تهیه آثاری هنری برای مؤسسات خیریه روی آورد. تعداد زیادی از کارهایش و هر کدام در نسخه‌های متعدد وجود دارد. برادران و پسرانش نیز به این هنر روی آوردند و خود نیز شاگردانی تربیت نمود. فرانس هالس در هشتاد و دو سالگی در یازدهم دسامبر سال 1666 م درگذشت.
تولد «گابریل فارنهایْتْ» فیزیک‌دان معروف آلمانی و مخترع دماسنج (1686 م)
گابریل دانیل فارنهایت فیزیک‌دان مشهور آلمانی، در 27 مارس سال 1686 م در بندر دانْتْزیگ آلمان، متولد شد. او از دوران تحصیل، تحقیقات وسیعی درباره گرما انجام داد و سرانجام در سال 1724 م، دماسنج را اختراع کرد. فارنهایت تقسیمات جدیدی برای دماسنج در نظر گرفت که امروزه در امریکا و انگلیس از این تقسیمات به جای سانتی‌گراد استفاده می‌شود. او نخست الکل اتیلیک و سپس جیوه را در دماسنج به کار بُرد و ضمن تکمیل دماسنج خود، انبساط و انقباض جیوه و الکل در دماسنج را مورد مطالعه قرار داد. وی برای تعیین فشار جو از طریق خواندن مستقیم نقطه جوش آب، یک دماسنج ارتفاع سنج ساخت و دستگاهی برای اندازه‌گیری وزن مخصوص مایعات با نام آب سنج اختراع کرد. در مقیاس فارنهایت، 32 درجه، برابر با صفر درجه سانتی‌گراد و 212 درجه برابر با نقطه جوش آب در صد درجه سانتی‌گراد می‌باشد. گابریل فارنهایت سرانجام در ششم اوت 1736 م در پنجاه سالگی درگذشت.
تولد «ویلهلم رونتْگِن» فیزیک‌دان آلمانی و کاشف اشعه ایکس (1845 م)
ویلهلم کُنراد رونْتْگِن فیزیک‌دان معروف آلمانی در 27 مارس 1845 م در یکی از روستاهای آلمان به دنیا آمد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در هلند گذرانید و سپس در دانشگاه زوریخ سوئیس، زیر نظر فیزیک‌دانان معروف به تحصیل پرداخت. پس از مدتی رونتگن مطالعات خود را درباره الکتریسیته و نور متمرکز کرد و در نهایت، در ادامه مطالعات فیزیک‌دانان هم عصر خود در 20 ژانویه 1896 م موفق به کشف پرتوهای جدیدی شد که قادر بودند از خیلی از اجسام عبور کنند و چون این پرتوها ناشناخته بودند، رونتگن آن‌ها را اشعه ایکس (x) نام‌گذاری کرد. این اشعه می‌توانست در پوست و درون ماده نیز نفوذ کند و با تابش بر بدن، سایه استخوان‌ها را بر روی صفحه بیاندازد. به پاس این کشف، مدال سلطنتی به رونتگن اهدا شد.
کشف عظیم رونتگن اولین کشف از سری کشفیات رادیواکتیویته بود که دانشمندان بعدی آن را دنبال کردند. جنس اشعه ایکس از جنس نور می‌افتد؛ که طول موج آن بسیار کوتاه‌تر از نور می‌باشد. هم‌چنین قابلیت نفوذ اشعه ایکس بسیار زیاد است و از اغلب موانع عبور می‌کند. امروزه از این پرتو در علم پزشکی برای تشخیص بیماری‌ها استفاده می‌شود و در مورد جراحی، برای تعیین محل شکستگی استخوان‌ها، پرتوهای ایکس، وسیله بسیار سودمندی است. ویلهلْم رونتگن سرانجام در دهم فوریه 1923 م در 78 سالگی در نهایت افتخار زندگی را بدرود گفت.
پایان جنگ «شامپانی» بین آلمان و فرانسه در جریان جنگ جهانی اول (1915 م)
جنگ جهانی اوّل، اولین جنگ جهانی و فراگیر در قرن بیستم بود که بعد از یکسری آمادگی‌ها و طی دوران صلح مسلح که به بازسازی و مسلح کردن کشورها اختصاص داشت با بهانه کشته شدن ولی‌عهد امپراتوری اتریش - مجارستان آغاز گردید و حدود 20 کشور به دلائل گوناگون وارد صحنه نبرد شدند. یکی از صحنه‌های پرتلفات این جنگ همگانی، در منطقه شامپانی، میان سپاهیان آلمان و فرانسه رخ داد. این جنگ پرتلفات و بدون نتیجه قطعی پس از چهل روز در 27 مارس 1915 م به پایان رسید. تلفات آلمان‌ها در این نبرد، 36 هزار نفر و فرانسوی‌ها 48 هزار نفر بود. دو سال بعد در همین منطقه، جنگی دیگر به راه افتاد که آن هم با تلفات فراوان اما بدون نتیجه پایان یافت. جنگ جهانی اوّل بعد از 4 سال در سال 1918 م به پایان رسید و بیش از 8 میلیون نفر انسان را قربانی جنگ افروزی قدرت‌مندان نمود.
تأسیس اتحادیه «فرانسه و کشورهای طرفدار» (1948 م)
در 27 مارس 1948 م دولت فرانسه با تأسیس سازمانی به نام اتحادیه فرانسه و کشورهای طرفدار، تعدادی از کشورهای استقلال یافته را که قبلاً مستعمره این کشور بودند، گرد هم آورد. این اتحادیه، مشابه سازمان کشورهای مشترک المنافع، متشکل از مستعمرات سابق انگلیس بود. تشکیل این اتحادیه، مقدمه‌ای بر تأسیس سازمان کشورهای فرانکوفونی در سال 1970 بود. فرانکوفونی به کشورهای افریقایی اطلاق می‌شود که زمانی، مستعمره فرانسه بودند. این سازمان از دهه هشتاد فعالیت خود را افزایش داده و تعداد کشورهای عضو و ناظر آن به 52 کشور رسیده است. هر چند هدف سازمان کشورهای فرانکوفونی، گسترش همکاری کشورهای عضو در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و علمی ذکر شده است و بیشتر به صورت قراردادهای متقابل در زمینه‌های گوناگون عمل می‌شود، اما در واقع دولت فرانسه به دنبال تحکیم نفوذ و تأمین منافع خود در این کشور بوده است.
روز جهانی تئاتر
روز
27 مارس هرسال که مصادف با هفته اول فصل بهارهرسال می‌باشد (7 فروردین در
تقویم خورشیدی) بنام روزجهانی تئاتر انتخاب وبیانیه ویژه آن صادرمی شود.
اولین بیانیه روزجهانی تئاتر در تاریخ 27 مارس 1962 توسط ژان کوکتو
نمایشنامه نویس وفیلم ساز معروف فرانسوی صادرشد.
مرگ یوری گاگارین، نخستین فضانورد جهان (1968 م)
نهم مارس ۱۹۳۴م، یک زوج کشاورز روسی که در منطقه کلوشینو واقع در حوالی مسکو روی یک زمین مشترک، کشاورزی می‌کردند، صاحب پسربچه‌ای شدند که او را یوری نام نهادند. علاقه شدید وی به خلبانی باعث شد که پس از پایان تحصیلات وارد مدرسه آموزش خلبانی ارنبرگ شود. یوری بسیار کوتاه قد بود و فقط ۱۵۷ سانتی‌متر قد داشت. در سال ۱۹۶۰م جست‌وجوی وسیعی برای انتخاب ۲۰ کاندید جهت حضور در برنامه فضایی اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد. سرانجام در دوازدهم آوریل ۱۹۶۱م، یوری گاگارین سوار بر موشک فضاپیمای وستوک ۱ اولین انسانی شد که مرز فضا را گشود و قدم به دنیایی اسرارآمیز نهاد.
یوری بسیار مشهور شده بود و یک شبه ره صدساله پیمود. او به ناگهان از ستوانی ساده به درجه سرهنگی ارتقاء پیدا کرد و با سران حزب کمونیست نشست و برخاست می‌نمود. یوری الکسویچ گاگارین سرانجام در تاریخ بیست و هفتم مارس سال ۱۹۶۸ میلادی، در جریان یک پرواز تمرینی با هواپیمای میگ که بسیار مورد علاقه وی بود، در سن سی و چهار سالگی کشته شد و فرصت آن را نیافت تا برای بار دوم زمین را از مدار و از فراسوی جو آن ببیند.
تولد «میرزا محمد حسن شیرازی» مرجع عالی‌قدر و استکبارستیز شیعه (1230 ق)
ابومحمد، محمد حسن بن محمود بن اسماعیل حسینی شیرازی معروف به میرزای مجدد، معزّالدین و میرزای بزرگ شیرازی، مرجع تقلید شیعیان زمان خود و فقیه امامی بود که در 15 جمادی الاولی سال 1230 ق در شیراز متولد گردید. وی قبل از 20 سالگی، صاحب اجازه از سیدمحقق می‌رسید حسن بیدآبادی شد و در اصفهان به تحصیل پرداخت. از جمله استادان وی صاحب جواهر و صاحب انوارُ الفِقاهَه، محمد ابراهیم کلباسی، محمدتقی اصفهانی و علی تُستَری بودند. میرزای شیرازی پس از شیخ مرتضی انصاری، مرجع عالم اسلام گردید و در حدود سی سال این سمت را به عهده داشت.
شاگردان زیادی در مکتب میرزا کسب علم کرده‌اند که از آن
میان حضرات آیات عظام: علامه سیدمحمد کاظم یزدی، آخوند خراسانی،
شیخ‌فضل‌اللّه نوری، میرزا حسین نوری، سیدحسین صدر، ابراهیم دامغانی، سید
اسماعیل شیرازی و شریف جواهری را می‌توان نام برد. از کارهای بزرگ میرزای
شیرازی، صدور فتوای تاریخی تحریم تنباکو در زمان ناصرالدین شاه قاجار به
عنوان اولین مقاومت منفی مردمی در ایران علیه بیگانگان بود که باموفقیت
انجام شده است. از آثار این مرجع بزرگ: کتابٌ فی الطَّهارَه، نِجاةُ
العِباد، رسالةٌ فی الرَّضاع و رسالَةٌ فی المُشْتَق می‌باشد. میرزا در سال
1312 ق در 82 سالگی در سامرا فوت نمود و در نجف اشرف به خاک سپرده شد.
انتشار اولین شماره از روزنامهٔ «عروةالوثقی» در پاریس (1301 ق)
سیدجمال الدین اسدآبادی، روحانی مبارز و دانشمند بزرگ مسلمان به منظور تحقق آرمان خود، مبنی بر اتحاد ملل اسلامی، انجمنی به نام «عروةالوثقی» دایر کرد و پس از مدتی، روزنامه‌ای نیز به همین نام در پاریس منتشر ساخت. سیدجمال الدین با همکاری شیخ محمد عبده، با درج مقالات اسلامی و نیز مصاحبه با دانشمندان و سیاست‌مداران، نظر مسلمانان را به اندیشه‌های خود و شعار اتحاد ملل اسلامی جلب کرد. سرانجام این روزنامه، در اثر فشارهای سیاسیِ برخی از دولت‌های آن زمان، در ماه ذیحجهٔ همان سال (1301) پس از چند ماه انتشار در اروپا، هند، مصر، ایران و چندین کشور عربی توقیف شد.
رحلت عالم ربانی آیت اللَّه «سیدمحمد حسینی» مؤلف تفسیر «انوار درخشان» (1417 ق)
تفسیر انوار درخشان از جمله تفاسیر کامل فارسی دوران معاصر ایران است که با جهت گیری‌های شیعی در قالب اصطلاحات و مفاهیم فلسفی و عرفانی نگاشته شده است. ویژگی مهم این تفسیر را باید در بحث‌های معنوی و اخلاقی و انسان شناسی این تفسیر دانست. نگارش این تفسیر با نثر و ادبیات فارسی در قالب فرهنگ عمومی حوزه‌های علمیه شیعه و ترکیب جمله‌های فارسی همراه با اصطلاحات عربی متداول است. گر چه این نثر در تمام مجلدات تفسیر یکسان نیست، اما در مجلدات نخست آن آمیختگی کلمات با اصطلاحات فلسفی و عرفانی بیشتر و در مجلدات بعدی نثر آن اندکی آسان‌تر و خوش‌خوان‌تر می‌گردد. در مجموع، مخاطبان تفسیر، افراد آگاه و آشنا با اصطلاحات علوم اسلامی و ادبیات عرب و اهل مطالعه در رشته تفسیراند، نه توده مردم.
ولادت میرزای بزرگ شیرازی
ابومحمد، محمد حسن‌بن‌محمودبن‌اسماعیل حسینی‌شیرازی معروف به میرزای مجدد، معزالدین و میرزای بزرگ شیرازی، مرجع تقلید شیعیان زمان خود و فقیه امامی و مجاهد استکبار ستیز در 15 جمادی الاولی سال 1230 ق در شیراز متولد شد. وی قبل از 20 سالگی، صاحب اجازه از سیدمحقق میرسیدحسن بیدآبادی شد. ایشان پس از شیخ‌مرتضی انصاری، مرجع عالم اسلام شد و در حدود 30 سال این سمت را به‌عهده داشت. از شاگردان ایشان می‌توان علامه سیدمحمد کاظم یزدی، آخوند خراسانی، شیخ‌فضل‌الله نوری، میرزاحسین نوری، سیدحسین صدر، ابراهیم دامغانی، سیداسماعیل شیرازی و شریف جواهری را نام برد. صدور فتوای تاریخی تحریم تنباکو از طرف ایشان در زمان شاه قاجار به‌عنوان نخستین مقاومت منفی مردمی علیه بیگانگان بود.
صدور بیانیه دبیر کل سازمان ملل متحد در محکوم کردن کاربرد سلاح‌های شیمیایی (1367 ش)
با گذشت زمان و استفاده گسترده عراق از سلاح‌های شیمیایی و عدم واکنش جّدی شورای امنیت در سال‌های بعد، خاوْیر پِرِزدکوئیار دبیر کل وقت سازمان ملل به ابتکار خود، بیانیه‌ای صادر کرد و دولت عراق را به رغم سکوت بیانیه‌ها و قطعنامه‌های شورای امنیت، محکوم نمود. یکی از این بیانیه‌ها در هفتم فروردین 1367 برابر با 28 مارس 1988 صادر شد که دبیر کل در آن ابراز می‌کند که با تأسف، شواهد بسیاری در خصوص کاربرد سلاح‌های شیمیایی در روزهای اخیر از طرف نیروهای عراقی در دست دارد که ضایعات فراوانی، از جمله به شهروندان هر دو کشور ایران و عراق وارد شده است.
در بخش دیگری از این بیانیه افزوده شده دبیر کل به طور صریح کاربرد سلاح‌های شیمیایی را تحت هر بهانه‌ای محکوم اعلام کرده است. اعلام این محکومیت از سوی دبیر کل سازمان ملل متحد، به لحاظ جایگاه سیاسی و معنوی وی، واجد اهمیتی اساسی می‌باشد که کمتر اتفاق افتاده است. این جسارت دبیر کل که در عین بی‌طرفی و ضمن انعکاس وقایع، روابط مستمر خود را با طرف‌های مخاصمه در طول هشت سال جنگ حفظ کرده، تاثیری اساسی در محدود کردن نقض قواعد بشر دوستانه بین المللی در طول مخاصمات و پایان دادن به جنگ داشته است.
زادروز خسرو شکیبایی (1323 ش)
خسرو شکیبایی، در تاریخ هفتم فروردین‌ماه سال ۱۳۲۳ هجری شمسی در تهران به‌دنیا آمد. وی فارغ‌التحصیل بازیگری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۴۲ش با بازیگری تئاتر آغاز کرد، پنج سال بعد یعنی در سال ۱۳۴۷ش وارد حرفه دوبلاژ شد. شکیبایی نخستین‌بار در سال ۱۳۵۳ش در فیلم کوتاه و ۱۶ میلی‌متری «کتیبه» به کارگردانی فریبرز صالح مقابل دوربین رفت. در سال ۱۳۶۱ش با بازی در نقش جمال در فیلم «خط قرمز» (مسعود کیمیایی-۱۳۶۱) به سینما آمد اما از بعد از بازی در فیلم «هامون» (داریوش مهرجویی-۱۳۶۸) بود که نام خسرو شکیبایی بر سر زبان‌ها افتاد.
از آخرین
افتخارات شکیبایی در جشنواره فیلم فجر، دیپلم افتخار برای فیلم «اتوبوس شب»
(کیومرث پوراحمد) بود. او جایزه‌های متعددی از جشنواره‌های رنگارنگ دریافت
کرد؛ آخرین جایزه شکیبایی، دو ماه پس از مرگش برای بازی در فیلم سینمایی
«ستاره بود» در جشن خانه سینما به وی تعلق گرفت. شکیبایی سرانجام در ساعت ۴
صبح جمعه بیست و هشتم تیرماه ۱۳۸۷ش در سن شصت و چهار سالگی در اثر عارضه
قلبی در بیمارستان پارسیان تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س)
به خاک سپرده شد. او مدت‌ها از عارضه سرطان کبد رنج می‌برد.
برخی از رخدادهای امروز
1512: هوان پونسه دو لئون Juan Ponce de Leon اسپانیایی نخستین اروپایی بود که پا به منطقه فلوریدا در آمریکای شمالی گذارد و این منطقه تا قرن 19 از مستملکات اسپانیا بود که دولت واشنگتن آن را از اسپانیا خریداری کرد و اینک یک ایالت فدراسیون آمریکا را تشکیل می‌دهد.
1668: کینگ چارلز پادشاه وقت انگلستان منطقه بمبئی هند را به کمپانی انگلیسی هند شرقی بحشید!
1884: تلفن راه دور برای نخستین بار در این روز میان دو شهر نیویورک و بوستون آغاز بکار کرد.
1941: در پی برکناری پرنس «پل» در بلگراد که هواخواه هیتلر بود، رهبر وقت آلمان دستور تصرف یوگوسلاوی را صادر کرد.
1962: (1341 خورشیدی) کاظم زاده ایرانشهر روشنفکر و فرهنگدوست ایرانی در سویس دیده از جهان فروبست.
1962: (1341 خورشیدی) از این روز، ایران مانند سایر کشورها دارای یک شرکت ملی هواپیمایی (اختصارا: هما) شد. قبلا «ایران ایر» یک شرکت غیردولتی بود.
1968: یوری گاگارین فضانورد شوروی و نخستین انسانی که با ماهواره کره زمین را دور زد در یک سانحه عادی هوائی در 34 سالگی جان سپرد.
1977: در برخورد دو جمبوجت مسافربر، یکی آمریکایی و دیگری هلندی، در فرودگاه جزیره کاناری Canary (متعلق به اسپانیا) پانصد و پنجاه و دو تن مسافران دو هواپیما کشته شدند که تا آن زمان حادثه بی سابقه ای بود.
تولد «فرانس هالْسْ» نقاش معروف هلندی (1584 م)
فرانس هالس، نقاش هلندی در 27 مارس 1584 م، در شهر آنورس در بلژیک امروزی به دنیا آمد و بیشتر عمر خود را در هارلم هلند گذرانید. استعداد بارز وی در چهره‌نگاری بود و در دستیابی به حالت‌های زودگذر مهارتی تام داشت. شهرت او بیشتر به دلیل مجموعه چهره‌نگاری از گروه کمان‌داران و تفنگ‌دارانی است که در زمان جنگ، علیه اسپانیا می‌جنگیدند. وی در این آثار به تمام سطح تابلو جان می‌بخشید و هر یک از پیکرها، حالتی زودگذر را بیان می‌کرد. می‌توان گفت نقاشی وی، بیشتر به عکاسی شباهت داشت. سبک خاص هالس، بر امپرسیونیست‌ها تأثیر گذاشت. چرا که این مکتب فکری به حالات طبیعی و ثبت پاره‌هایی از طبیعت تعلق داشت.
هالس بعداً در راه تجربه‌آموزی، طرح‌هایش را ساده‌تر کرد و باعث شد کارهایش، تقریباً تک رنگی شود در واقع او تعداد رنگ‌های محدودی را به کار می‌برد و از خاکستری بسیار استفاده می‌نمود. وی در اواخر عمر به علت ورشکستگی و تنگ‌دستی به تهیه آثاری هنری برای مؤسسات خیریه روی آورد. تعداد زیادی از کارهایش و هر کدام در نسخه‌های متعدد وجود دارد. برادران و پسرانش نیز به این هنر روی آوردند و خود نیز شاگردانی تربیت نمود. فرانس هالس در هشتاد و دو سالگی در یازدهم دسامبر سال 1666 م درگذشت.
تولد «گابریل فارنهایْتْ» فیزیک‌دان معروف آلمانی و مخترع دماسنج (1686 م)
گابریل دانیل فارنهایت فیزیک‌دان مشهور آلمانی، در 27 مارس سال 1686 م در بندر دانْتْزیگ آلمان، متولد شد. او از دوران تحصیل، تحقیقات وسیعی درباره گرما انجام داد و سرانجام در سال 1724 م، دماسنج را اختراع کرد. فارنهایت تقسیمات جدیدی برای دماسنج در نظر گرفت که امروزه در امریکا و انگلیس از این تقسیمات به جای سانتی‌گراد استفاده می‌شود. او نخست الکل اتیلیک و سپس جیوه را در دماسنج به کار بُرد و ضمن تکمیل دماسنج خود، انبساط و انقباض جیوه و الکل در دماسنج را مورد مطالعه قرار داد. وی برای تعیین فشار جو از طریق خواندن مستقیم نقطه جوش آب، یک دماسنج ارتفاع سنج ساخت و دستگاهی برای اندازه‌گیری وزن مخصوص مایعات با نام آب سنج اختراع کرد. در مقیاس فارنهایت، 32 درجه، برابر با صفر درجه سانتی‌گراد و 212 درجه برابر با نقطه جوش آب در صد درجه سانتی‌گراد می‌باشد. گابریل فارنهایت سرانجام در ششم اوت 1736 م در پنجاه سالگی درگذشت.
تولد «ویلهلم رونتْگِن» فیزیک‌دان آلمانی و کاشف اشعه ایکس (1845 م)
ویلهلم کُنراد رونْتْگِن فیزیک‌دان معروف آلمانی در 27 مارس 1845 م در یکی از روستاهای آلمان به دنیا آمد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در هلند گذرانید و سپس در دانشگاه زوریخ سوئیس، زیر نظر فیزیک‌دانان معروف به تحصیل پرداخت. پس از مدتی رونتگن مطالعات خود را درباره الکتریسیته و نور متمرکز کرد و در نهایت، در ادامه مطالعات فیزیک‌دانان هم عصر خود در 20 ژانویه 1896 م موفق به کشف پرتوهای جدیدی شد که قادر بودند از خیلی از اجسام عبور کنند و چون این پرتوها ناشناخته بودند، رونتگن آن‌ها را اشعه ایکس (x) نام‌گذاری کرد. این اشعه می‌توانست در پوست و درون ماده نیز نفوذ کند و با تابش بر بدن، سایه استخوان‌ها را بر روی صفحه بیاندازد. به پاس این کشف، مدال سلطنتی به رونتگن اهدا شد.
کشف عظیم رونتگن اولین کشف از سری کشفیات رادیواکتیویته بود که دانشمندان بعدی آن را دنبال کردند. جنس اشعه ایکس از جنس نور می‌افتد؛ که طول موج آن بسیار کوتاه‌تر از نور می‌باشد. هم‌چنین قابلیت نفوذ اشعه ایکس بسیار زیاد است و از اغلب موانع عبور می‌کند. امروزه از این پرتو در علم پزشکی برای تشخیص بیماری‌ها استفاده می‌شود و در مورد جراحی، برای تعیین محل شکستگی استخوان‌ها، پرتوهای ایکس، وسیله بسیار سودمندی است. ویلهلْم رونتگن سرانجام در دهم فوریه 1923 م در 78 سالگی در نهایت افتخار زندگی را بدرود گفت.
پایان جنگ «شامپانی» بین آلمان و فرانسه در جریان جنگ جهانی اول (1915 م)
جنگ جهانی اوّل، اولین جنگ جهانی و فراگیر در قرن بیستم بود که بعد از یکسری آمادگی‌ها و طی دوران صلح مسلح که به بازسازی و مسلح کردن کشورها اختصاص داشت با بهانه کشته شدن ولی‌عهد امپراتوری اتریش - مجارستان آغاز گردید و حدود 20 کشور به دلائل گوناگون وارد صحنه نبرد شدند. یکی از صحنه‌های پرتلفات این جنگ همگانی، در منطقه شامپانی، میان سپاهیان آلمان و فرانسه رخ داد. این جنگ پرتلفات و بدون نتیجه قطعی پس از چهل روز در 27 مارس 1915 م به پایان رسید. تلفات آلمان‌ها در این نبرد، 36 هزار نفر و فرانسوی‌ها 48 هزار نفر بود. دو سال بعد در همین منطقه، جنگی دیگر به راه افتاد که آن هم با تلفات فراوان اما بدون نتیجه پایان یافت. جنگ جهانی اوّل بعد از 4 سال در سال 1918 م به پایان رسید و بیش از 8 میلیون نفر انسان را قربانی جنگ افروزی قدرت‌مندان نمود.
تأسیس اتحادیه «فرانسه و کشورهای طرفدار» (1948 م)
در 27 مارس 1948 م دولت فرانسه با تأسیس سازمانی به نام اتحادیه فرانسه و کشورهای طرفدار، تعدادی از کشورهای استقلال یافته را که قبلاً مستعمره این کشور بودند، گرد هم آورد. این اتحادیه، مشابه سازمان کشورهای مشترک المنافع، متشکل از مستعمرات سابق انگلیس بود. تشکیل این اتحادیه، مقدمه‌ای بر تأسیس سازمان کشورهای فرانکوفونی در سال 1970 بود. فرانکوفونی به کشورهای افریقایی اطلاق می‌شود که زمانی، مستعمره فرانسه بودند. این سازمان از دهه هشتاد فعالیت خود را افزایش داده و تعداد کشورهای عضو و ناظر آن به 52 کشور رسیده است. هر چند هدف سازمان کشورهای فرانکوفونی، گسترش همکاری کشورهای عضو در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و علمی ذکر شده است و بیشتر به صورت قراردادهای متقابل در زمینه‌های گوناگون عمل می‌شود، اما در واقع دولت فرانسه به دنبال تحکیم نفوذ و تأمین منافع خود در این کشور بوده است.
روز جهانی تئاتر
مرگ یوری گاگارین، نخستین فضانورد جهان (1968 م)
نهم مارس ۱۹۳۴م، یک زوج کشاورز روسی که در منطقه کلوشینو واقع در حوالی مسکو روی یک زمین مشترک، کشاورزی می‌کردند، صاحب پسربچه‌ای شدند که او را یوری نام نهادند. علاقه شدید وی به خلبانی باعث شد که پس از پایان تحصیلات وارد مدرسه آموزش خلبانی ارنبرگ شود. یوری بسیار کوتاه قد بود و فقط ۱۵۷ سانتی‌متر قد داشت. در سال ۱۹۶۰م جست‌وجوی وسیعی برای انتخاب ۲۰ کاندید جهت حضور در برنامه فضایی اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد. سرانجام در دوازدهم آوریل ۱۹۶۱م، یوری گاگارین سوار بر موشک فضاپیمای وستوک ۱ اولین انسانی شد که مرز فضا را گشود و قدم به دنیایی اسرارآمیز نهاد.
یوری بسیار مشهور شده بود و یک شبه ره صدساله پیمود. او به ناگهان از ستوانی ساده به درجه سرهنگی ارتقاء پیدا کرد و با سران حزب کمونیست نشست و برخاست می‌نمود. یوری الکسویچ گاگارین سرانجام در تاریخ بیست و هفتم مارس سال ۱۹۶۸ میلادی، در جریان یک پرواز تمرینی با هواپیمای میگ که بسیار مورد علاقه وی بود، در سن سی و چهار سالگی کشته شد و فرصت آن را نیافت تا برای بار دوم زمین را از مدار و از فراسوی جو آن ببیند.
تولد «میرزا محمد حسن شیرازی» مرجع عالی‌قدر و استکبارستیز شیعه (1230 ق)
ابومحمد، محمد حسن بن محمود بن اسماعیل حسینی شیرازی معروف به میرزای مجدد، معزّالدین و میرزای بزرگ شیرازی، مرجع تقلید شیعیان زمان خود و فقیه امامی بود که در 15 جمادی الاولی سال 1230 ق در شیراز متولد گردید. وی قبل از 20 سالگی، صاحب اجازه از سیدمحقق می‌رسید حسن بیدآبادی شد و در اصفهان به تحصیل پرداخت. از جمله استادان وی صاحب جواهر و صاحب انوارُ الفِقاهَه، محمد ابراهیم کلباسی، محمدتقی اصفهانی و علی تُستَری بودند. میرزای شیرازی پس از شیخ مرتضی انصاری، مرجع عالم اسلام گردید و در حدود سی سال این سمت را به عهده داشت.
انتشار اولین شماره از روزنامهٔ «عروةالوثقی» در پاریس (1301 ق)
سیدجمال الدین اسدآبادی، روحانی مبارز و دانشمند بزرگ مسلمان به منظور تحقق آرمان خود، مبنی بر اتحاد ملل اسلامی، انجمنی به نام «عروةالوثقی» دایر کرد و پس از مدتی، روزنامه‌ای نیز به همین نام در پاریس منتشر ساخت. سیدجمال الدین با همکاری شیخ محمد عبده، با درج مقالات اسلامی و نیز مصاحبه با دانشمندان و سیاست‌مداران، نظر مسلمانان را به اندیشه‌های خود و شعار اتحاد ملل اسلامی جلب کرد. سرانجام این روزنامه، در اثر فشارهای سیاسیِ برخی از دولت‌های آن زمان، در ماه ذیحجهٔ همان سال (1301) پس از چند ماه انتشار در اروپا، هند، مصر، ایران و چندین کشور عربی توقیف شد.
رحلت عالم ربانی آیت اللَّه «سیدمحمد حسینی» مؤلف تفسیر «انوار درخشان» (1417 ق)
تفسیر انوار درخشان از جمله تفاسیر کامل فارسی دوران معاصر ایران است که با جهت گیری‌های شیعی در قالب اصطلاحات و مفاهیم فلسفی و عرفانی نگاشته شده است. ویژگی مهم این تفسیر را باید در بحث‌های معنوی و اخلاقی و انسان شناسی این تفسیر دانست. نگارش این تفسیر با نثر و ادبیات فارسی در قالب فرهنگ عمومی حوزه‌های علمیه شیعه و ترکیب جمله‌های فارسی همراه با اصطلاحات عربی متداول است. گر چه این نثر در تمام مجلدات تفسیر یکسان نیست، اما در مجلدات نخست آن آمیختگی کلمات با اصطلاحات فلسفی و عرفانی بیشتر و در مجلدات بعدی نثر آن اندکی آسان‌تر و خوش‌خوان‌تر می‌گردد. در مجموع، مخاطبان تفسیر، افراد آگاه و آشنا با اصطلاحات علوم اسلامی و ادبیات عرب و اهل مطالعه در رشته تفسیراند، نه توده مردم.
ولادت میرزای بزرگ شیرازی
ابومحمد، محمد حسن‌بن‌محمودبن‌اسماعیل حسینی‌شیرازی معروف به میرزای مجدد، معزالدین و میرزای بزرگ شیرازی، مرجع تقلید شیعیان زمان خود و فقیه امامی و مجاهد استکبار ستیز در 15 جمادی الاولی سال 1230 ق در شیراز متولد شد. وی قبل از 20 سالگی، صاحب اجازه از سیدمحقق میرسیدحسن بیدآبادی شد. ایشان پس از شیخ‌مرتضی انصاری، مرجع عالم اسلام شد و در حدود 30 سال این سمت را به‌عهده داشت. از شاگردان ایشان می‌توان علامه سیدمحمد کاظم یزدی، آخوند خراسانی، شیخ‌فضل‌الله نوری، میرزاحسین نوری، سیدحسین صدر، ابراهیم دامغانی، سیداسماعیل شیرازی و شریف جواهری را نام برد. صدور فتوای تاریخی تحریم تنباکو از طرف ایشان در زمان شاه قاجار به‌عنوان نخستین مقاومت منفی مردمی علیه بیگانگان بود.
صدور بیانیه دبیر کل سازمان ملل متحد در محکوم کردن کاربرد سلاح‌های شیمیایی (1367 ش)
با گذشت زمان و استفاده گسترده عراق از سلاح‌های شیمیایی و عدم واکنش جّدی شورای امنیت در سال‌های بعد، خاوْیر پِرِزدکوئیار دبیر کل وقت سازمان ملل به ابتکار خود، بیانیه‌ای صادر کرد و دولت عراق را به رغم سکوت بیانیه‌ها و قطعنامه‌های شورای امنیت، محکوم نمود. یکی از این بیانیه‌ها در هفتم فروردین 1367 برابر با 28 مارس 1988 صادر شد که دبیر کل در آن ابراز می‌کند که با تأسف، شواهد بسیاری در خصوص کاربرد سلاح‌های شیمیایی در روزهای اخیر از طرف نیروهای عراقی در دست دارد که ضایعات فراوانی، از جمله به شهروندان هر دو کشور ایران و عراق وارد شده است.
در بخش دیگری از این بیانیه افزوده شده دبیر کل به طور صریح کاربرد سلاح‌های شیمیایی را تحت هر بهانه‌ای محکوم اعلام کرده است. اعلام این محکومیت از سوی دبیر کل سازمان ملل متحد، به لحاظ جایگاه سیاسی و معنوی وی، واجد اهمیتی اساسی می‌باشد که کمتر اتفاق افتاده است. این جسارت دبیر کل که در عین بی‌طرفی و ضمن انعکاس وقایع، روابط مستمر خود را با طرف‌های مخاصمه در طول هشت سال جنگ حفظ کرده، تاثیری اساسی در محدود کردن نقض قواعد بشر دوستانه بین المللی در طول مخاصمات و پایان دادن به جنگ داشته است.
زادروز خسرو شکیبایی (1323 ش)
خسرو شکیبایی، در تاریخ هفتم فروردین‌ماه سال ۱۳۲۳ هجری شمسی در تهران به‌دنیا آمد. وی فارغ‌التحصیل بازیگری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۴۲ش با بازیگری تئاتر آغاز کرد، پنج سال بعد یعنی در سال ۱۳۴۷ش وارد حرفه دوبلاژ شد. شکیبایی نخستین‌بار در سال ۱۳۵۳ش در فیلم کوتاه و ۱۶ میلی‌متری «کتیبه» به کارگردانی فریبرز صالح مقابل دوربین رفت. در سال ۱۳۶۱ش با بازی در نقش جمال در فیلم «خط قرمز» (مسعود کیمیایی-۱۳۶۱) به سینما آمد اما از بعد از بازی در فیلم «هامون» (داریوش مهرجویی-۱۳۶۸) بود که نام خسرو شکیبایی بر سر زبان‌ها افتاد.
برخی از رخدادهای امروز
1512: هوان پونسه دو لئون Juan Ponce de Leon اسپانیایی نخستین اروپایی بود که پا به منطقه فلوریدا در آمریکای شمالی گذارد و این منطقه تا قرن 19 از مستملکات اسپانیا بود که دولت واشنگتن آن را از اسپانیا خریداری کرد و اینک یک ایالت فدراسیون آمریکا را تشکیل می‌دهد.
1668: کینگ چارلز پادشاه وقت انگلستان منطقه بمبئی هند را به کمپانی انگلیسی هند شرقی بحشید!
1884: تلفن راه دور برای نخستین بار در این روز میان دو شهر نیویورک و بوستون آغاز بکار کرد.
1941: در پی برکناری پرنس «پل» در بلگراد که هواخواه هیتلر بود، رهبر وقت آلمان دستور تصرف یوگوسلاوی را صادر کرد.
1962: (1341 خورشیدی) کاظم زاده ایرانشهر روشنفکر و فرهنگدوست ایرانی در سویس دیده از جهان فروبست.
1962: (1341 خورشیدی) از این روز، ایران مانند سایر کشورها دارای یک شرکت ملی هواپیمایی (اختصارا: هما) شد. قبلا «ایران ایر» یک شرکت غیردولتی بود.
1968: یوری گاگارین فضانورد شوروی و نخستین انسانی که با ماهواره کره زمین را دور زد در یک سانحه عادی هوائی در 34 سالگی جان سپرد.
1977: در برخورد دو جمبوجت مسافربر، یکی آمریکایی و دیگری هلندی، در فرودگاه جزیره کاناری Canary (متعلق به اسپانیا) پانصد و پنجاه و دو تن مسافران دو هواپیما کشته شدند که تا آن زمان حادثه بی سابقه ای بود.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید