کد خبر: ۴۴۲۲۳۹۸
تاریخ: ۳۰ خرداد ۱۳۹۲ - ۰۰:۰۳
امروز در تاریخ؛
از انفجار در حرم رضوی تا ورود منافقین به فاز نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران
انفجار بمب در حرم مطهر امام رضا (ع)، تولد عزت الله انتظامی، درگذشت «سنایی غزنوی»، درگیری منافقین با مردم و نیروهای انقلابی، آغاز انقلاب کبیر فرانسه و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 30 خرداد 1392 خورشیدی برابر با 11 شعبان 1434 هجری و 20 ژوئن 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
انفجار بمب در حرم مطهر امام رضا (ع) توسط منافقین کوردل در عاشورای حسینی (1373 ش)
در بعدازظهر سیام خرداد 1372 ش برابر با عاشورای سال 1415 ق، در حالی که مردم عزادار در اوج برگزاری مراسم بزرگداشتِ قیام تاریخی امام حسین (ع) بودند، توسط منافقین کوردل بمبی داخل حرم مطهر و در نزدیکی ضریح منور امام رضا (ع) در مشهد منفجر شد. در پی این انفجار، دهها تن از زائران و علاقهمندان اهل بیت (ع) در حرم امام رضا (ع) شهید یا مجروح شدند و خسارت زیادی به حرم رضوی وارد آمد.
پس از این اقدام ضد بشری، مقام معظم رهبری حضرت آیتاللَّه خامنهای طی پیامی فرمودند: «منافقین کوردل نشان دادند که برای حریم مقدس اهل بیت عصمت و طهارت (ع) نیز هیچ گونه حرمتی قائل نیستند. دشمنان منافق، معاند و سنگدل، با این جنایت نشان دادند که به هیچ یک از موازین انسانی پایبند نیستند و دشمنی آنان با ملت غیور و مؤمن ایران، هیچ حد و مرزی را نمیشناسد».
ارتحال علامه «سید سعید اختر رضوی» مبلّغ بزرگ اسلام در قاره آفریقا (1381 ش)
استاد علامه حجت الاسلام و الملسمین سید سعید اختر رضوی، یکی از مبلغین بزرگ اسلام و تشیع در قاره آفریقا، در سال 1305 ش (1345 ق) در یکی از روستاهای منطقه بیهار در شرق هند در بیت علم و فضیلت زاده شد. وی پس از فراگیری تحصیلات مقدماتی نزد پدر دانشمندش، در 15 سالگی سطوح عالی و زبانهای اردو، انگلیسی و فارسی را آموخت و درجه فخرالاَفاضل دریافت کرد. وی توانست با همت فراوان و پس از نامه نگاریهای بسیار با علمای شیعه در مناطق آفریقا، مؤسسه بلال را تأسیس نماید و پس از مدتی در کشورهای آفریقایی، شُعباتی را افتتاح کند.
سید سعید در این راستا توانست پنجاه هزار نفر را به مذهب حقه جعفری رهنمون سازد و حدود 200 کتاب از جمله تفسیر المیزان و الغدیر را به زبانهای گوناگون منتشر ساخته، دهها مسجد، مدرسه، کتابخانه، حوزه علمیه و درمانگاه و... تأسیس نماید. آن مرد بزرگ عمرش را یکسره به تحقیق و تألیف و تبلیغ گذراند و بیش از چهل اثر به زبانهای انگلیسی و سواحیلی از خود بر جای نهاد که الحجاب، یوم القیامه، الاسلام، العدل الالهی و الامامه از آن جملهاند. علامه رضوی سرانجام پس از 43 سال اقامت در تانزانیا در سیام خرداد 1381 ش برابر با هشتم ربیعالثانی 1423 ق، در 76 سالگی در دارالسلام پایتخت این کشور درگذشت و پس از تشییع باشکوه در قبرستان شیعیان این شهر به خاک سپرده شد.
تولد عزت الله انتظامی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون (1303 ش)
عزتالله انتظامی متولد ۱۳۰۳ تهران بازیگر پر سابقهٔ تئاتر و سینمای ایران است. پدر او که از شهر اشتهارد برای خدمت سربازی به تهران آمده بود با مادر وی که یک اشراف زاده بود آشنا میشود و عزت الله حاصل ازدواج این زن و شوهر میشود. داریوش مهرجویی کارگردان گاو (۱۳۴۸) استعداد انتظامی را کشف کرد و پروراند. بازیهای او در دیگر آثار مهرجویی همچون آقای هالو، دایره مینا، پستچی، اجاره نشینها، هامون و بانو باعث بروز تواناییهای بسیار او شد. انتظامی علاوه بر نقش آفرینی در آثار مهرجویی، در فیلمهای کارگردانان دیگری چون علی حاتمی و محسن مخملباف نیز بازی کرده است. او در فیلم مستند عشق پرداز (به کارگردانی: محمد هادی (حمید) کاویانی) در کنار استاد محمود فرشچیان حضور داشته است.
درگذشت عالم زاهد و مجاهد «آقا نجفی اصفهانی» (1331 ق)
آیتاللَّه شیخ محمدتقی اصفهانی معروف به آقانجفیاصفهانی در 22 ربیعالثانی 1262 ق در اصفهان بهدنیا آمد و در آنجا به تحصیل پرداخت تا به مقام اجتهاد رسید. او را به عنوان جامع علومِ معقول و منقول شناخته و به قوَّت حافظه، حضور ذهن، سخاوت و شجاعت ستودهاند. آقانجفی اصفهانی صاحب نفوذ و قدرت معنوی فراوانی بود و از آغازگران مبارزه در جنبش تنباکو به شمار میرود. این فقیه وارسته در دوران مرجعیت خود، در کمک به مردم و رفع ستم از ایشان اهتمام میورزید و در جهت تامین وسایل آسایش آنان کوشش میکرد. بیش از یکصد اثر از آیت اللَّه شیخ محمدتقی رازی باقی است که الاجتهاد و التقلید، اسرارُ الآیات، اسرارُ الاحکام و اسرارُالشَّریعه از آن جملهاند.
ولادت حضرت علی اکبر (ع) فرزند ارشد امام حسین (ع)(33 ق)
درگذشت «سنایی غزنوی»، عارف و شاعر بزرگ مسلمان (545 ق)
ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی، موصوف به حکیم، از بزرگان، حکما و شعرای ایران، در اواسط قرن پنجم هجری در طوس به دنیا آمد. او آن هنگام که به شاعری روی آورد، مداح و شاعر سلطان ابراهیم غزنوی بود و پس از حادثهای از این کار توبه کرد و به عرفان روی آوَرد. اشعار سنایی براخلاق، مواعظ، حقایق توحید، عرفان، حکمت و نکات لطیف بسیاری تکیه دارد و آدمی را به تزکیهٔ درونی و توجه به شناخت خود و بازگشت به اللَّه سوق میدهد. سنایی، کلام خود را به اشاراتِ مختلف از احادیث و آیات و قصص و تمثیلات و استدلالات عقلی و نتیجهگیری از آنها برای اثباتِ مقاصد خود و نیز اصطلاحاتِ فراوانی علمی آراسته است و به همین سبب، بسیاری از ابیات او، دشوار و محتاجِ شرح و تفسیر شدهاند. آثار فراوانی از سنایی به جا مانده است که: حدیقةُ الحقیقه و شریعةُ الطَّریقه، زادُالسالِکین، سیرُالعباد الی المعاد و کارنامهٔ بلخ از آن جملهاند. وفات وی را سال 555 ق نیز گفتهاند.
درگیری منافقین با مردم و نیروهای انقلابی (1360 ش)
با گستردهتر شدن اختلاف نیروهای انقلابی با عناصر ضدانقلاب به رهبری منافقین و بنی صدر، طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر در مجلس عنوان گردید و حضرت امام، طی حکمی در بیستم خرداد 1360، وی را از فرماندهی کل قوا عزل کردند. در این میان نیروهای انقلابی خواستار سرعت عمل در عزل این عنصر غربزده توسط مجلس و تأیید حضرت امام بودند که در روز 30 خرداد 1360 در بیرون مجلس تجمع کردند.
از آن سو، گروهکهای ضدانقلاب و طرفدار بنیصدر که تدارک وسیعی برای
ایجاد آشوب و جلوگیری از کار مجلس دیده بودند، اعلان مبارزه مسلحانه
کردند. در بعد از ظهر این روز این گروهکها به خیابانها ریختند و به تخریب
اموال عمومی و قتل و غارت و آشوب در تهران و بسیاری از شهرستانها
پرداختند. کم کم نیروهای مردمی، سپاه و کمیتهها به مقابله با آشوبگران
برخاستند که در این میان درگیریهای متعددی روی داد. سرانجام با مقاومت
شدید انقلابیون، آشوبگران شکست خورده و متفرق شدند.
رحلت فقیه گرانقدر شیعه، علامه «ملامحمد تقی مجلسی» در اصفهان (1070 ق)
علامه محمد تقی مجلسی در سال 1003 ق در اصفهان به دنیا آمد. مقدمات علوم را نزد پدرش مولاعلی مجلسی فراگرفت و سپس به حلقهٔ درس علامه عبداللَّه شوشتری راه یافت. وی سالها از محضر این عالم بزرگ، فقه، حدیث، اصول فقه، کلام و تفسیر را آموخت. علاوه بر آن از درس عالم کم نظیری همچون «شیخ بهایی» بهره برد و روح تشنهٔ خودرا از دریای علم استاد، سیراب ساخت. علامه مجلسی همچنین از محضر اساتید دیگر زمان از جمله میر فندرسکی، قاضی ابوالسُّرور و امیر اسحاق استرآبادی نیز استفاده کرد. ایشان پس از سفری به نجف، به حیطهٔ شرح احادیث روی آورد و به تالیف و تدریس پرداخت. علامه محمدباقر مجلسی صاحب بحارالانوار (فرزندش)، محقق خوانساری، سیدنعمت اللَّه جزایری، ملامحمدصالح مازندرانی و ملامحمدصادق کرباسی از جمله شاگردان و رَوضةُ المتقین، اربعین و شرح زیارتهای مختلف از تالیفات اوست. علامه مجلسی در 67 سالگی در اصفهان درگذشت.
وفات حکیم «ملااسماعیل خواجویی» عالم و فقیه بزرگ شیعه (1173 ق)
ملااسماعیلبن محمدحسین (مازندرانی الاصل) در منطقهٔ خواجویی از محلات اصفهان ساکن بود. وی عالمی جامع، حکیم و از بزرگان فقها و متکلمین شیعهٔ عهد افشاریه به شمار میرفت و به دلیل قناعت و عدم توجه به دنیا، مورد توجه نادرشاه قرار گرفت. احیای حوزهٔ علمیهٔ اصفهان پس از جنگهای محمود و اشرف افغان از کارهای او و تحریر کتب بشارةُ الشیعه و الجبر و التفویض از تألیفات ایشان است. این عالم بزرگوار در تخت فولاد اصفهان مدفون است.
وفات علامه محمد تقی مجلسی (1070 ق)
عالم دینی، ملا محمدتقی در اصفهان به دنیا آمد. او نخستین کسی است که بعد از ظهور دولت صفویه به نشر احادیث شیعه پرداخت. در اصفهان درگذشت و در جنب جامع عتیق دفن شد. مقبرهٔ وی به سر قبر آخوند معروف است. از آثار وی: «روضة المتقین»، در شرح «من لا یحضره الفقیه» که آن را به امر شاه عباس به فارسی شرح کرد و «اللوامع القدسیة» یا «لوامع صاحبقرانی» نامید؛ «حدیقة المتقین فی معرفة احکام الدین لارتقاء معارج الیقین»؛ «احیاء الاحادیث فی شرح تهذیب الحدیث» که همان شرح «تهذیب» شیخ طوسی است؛ «تفسیر» فارسی؛ «مناسک الحج»؛ «الاربعون حدیثا» که در آن به ذکر مشایخ خود پرداخته است؛ شرح بر «صحیفهٔ سجادیه»، به عربی و فارسی؛ حاشیه بر «نقد الرجال»؛ «طبقات الرواة»؛ شرح «خطبه همام»؛ حاشیه بر «اصول کافی».
آغاز انقلاب کبیر فرانسه (1789 م)
با فراگیر شدن ظلم و ستم در فرانسه و بی اعتنایی به طبقات عادی جامعه و مردم و نیز با توجه به خالی بودن خزانه لویی شانزدهم، انقلاب فرانسه وارد اولین مرحله خود شد و مردم خشمگین از وضع موجود سر به شورش برداشتند. آنان به مخازن اسلحه دولت حملهور شده و مقداری توپ و تفنگ به دست آوردند و به طرف زندان باستیل که محل زندانیان سیاسی بوده رفته و آن جا را با خاک یکسان کردند.
فتح باستیل که آغاز اصلی انقلاب کبیر فرانسه محسوب میشود، ضربه مستقیمی بود که توسط ملت بر حکومت استبداد وارد آمد. این حوادث، تاثیرات متعددی در فرانسه و حتی دیگر کشورهای مجاور ایجاد کرد به طوری که این انقلاب به عنوان مبداء تاریخ معاصر این کشور به شمار میآید. گرچه انقلاب کبیر فرانسه با شعار فریبنده آزادی، برابری و برادری آغاز شد ولی حاصل آن نه آزادی و نه عدالت بود و نه برادری و برابری. خفقان دوران حکومت رهبران انقلاب کبیر فرانسه از هر دورانی در فرانسه بیشتر و دامنه ظلم و بیعدالتی از هر زمانی گستردهتر بود.
فرار «لویی شانزدهم» پادشاه فرانسه در جریان انقلاب این کشور (1791 م)
یکی از مهمترین وقایعی که در جریان انقلاب فرانسه موجب تزلزل و سقوط رژیم سلطنتی گردید، ماجرای فرار لویی شانزدهم و خانوادهاش از پاریس بود. این تصمیم زمانی اتخاذ شد که لویی شانزدهم پس از ممانعت مردم برای مسافرتش به خارج از پاریس، احساس کرد که با او مانند یک زندانی رفتار میشود. از این رو با خانواده اش اقدام به ترک پاریس کرد اما هنگامی که کالسکه بزرگ سلطنتی در بیستم ژوئن 1791 م در حال خارج کردن اعضای خانواده سلطنتی فرانسه بود، توسط نیروهای انقلابی شناسایی و به پاریس باز گردانده شد.
بازگشت شاه و همسرش به پاریس توأم با تحقیر و اهانت بود و با جنجالی که بر سر آن برخاست، خانواده سلطنتی از آن به بعد تحت مراقبت بیشتری قرار گرفتند تا اینکه با اعدام لویی شانزدهم در 21 ژانویه 1793 م سلطنت برچیده شد.
آغاز سلطنت «ملکه ویکتوریا» بر انگلستان (1837 م)
ملکه ویکتوریا پادشاه معروف بریتانیا در 18 سالگی به پادشاهی انگلستان رسید و با پسر عموی خود ازدواج کرد. با ادامه دوران سلطنت ویکتوریا، امپراتوری بریتانیا به سوی شرق پیش رفت و به اوج عظمت خود نزدیک شد. فتح کامل هندوستان نیز در روزگار او صورت گرفت و پیروزیهای فراوانی نصیب انگلیسیها گردید. ویکتوریا با مرگ شوهرش بسیار پریشان شد؛ زیرا وی مردی کاردان و مشاوری برجسته بود.
وی در آن هنگام، 42 سال داشت و چهل سال بقیه عمر را به سوگواری از دست دادن شوهر گذرانید و لباس سیاه را از تن بیرون نیاورد. ولی در عین حال به کار کشورگشایی و استعمار دیگر کشورها میپرداخت. در دوران حکومت او، به دلیل وسعت مستعمرات انگلستان این مثل معروف بود که «آفتاب» هیچ گاه در بریتانیا غروب نمیکند. ویکتوریا سرانجام در 1901 پس از 63 سال سلطنت در 82 سالگی درگذشت.
تصرف جزیره اوکیناوا در اقیانوس آرام توسط ارتش ژاپن (1875 م)
جزیره اوکیناوا واقع در جنوب ژاپن در 20 ژوئن 1875 م به تصرف نیروهای امپراتوری ژاپن درآمد. این منطقه که 1250 کیلومتر مربع مساحت و 350 مایل تا جزایر ژاپن فاصله دارد از این تاریخ جزئی از کشور ژاپن به حساب آمد. جزیره اوکیناوا تا آخرین سال جنگ جهانی دوم، در دست قوای ژاپنی بود اما در سال 1945 م این جزیره استراتژیک شرق دور با وجود دفاع سرسختانه ارتش ژاپن، توسط نیروهای امریکایی اشغال شد.
آغاز قیام مردم چین معروف به «بوکسورها» علیه استعمار انگلستان (1900 م)
در حالی که چین در اواخر قرن نوزدهم، شبه جزیره کره را در جنگ با ژاپن از دست داده بود و کشورهای قدرتمند آن روز اروپا همچون انگلیس، آلمان و روسیه قسمتهایی از سرزمین چین را اشغال کرده بودند تعدادی از نظامیان چینی یک جنبش ناسیونالیستی ضدغربی موسوم به «بوکسورها» علیه خارجیان پدید آوردند. بوکسورها، سفارتخانههای دولتهای غربی در پکن راتصرف کردند و به مبارزه شدید با مبلّغین اروپایی در چین پرداختند.
این حوادث که میتوانست به قطع کامل نفوذ بیگانگان از خاک چین منتهی گردد به مذاق هیچ یک از کشورهای استعماری آن روز سازگار نبود؛ بنابراین آنان ارتشی از شش کشور ژاپن، انگلیس، روسیه، فرانسه، آلمان وبه بهانه حفظ جان اتباع خویش تشکیل داده و به سرکوب قیام پرداختند. پس از سرکوب جنبش بوکسورها دولت وقت چین مجبور به پرداخت غرامت سنگینی به استعمارگران شد. این رویداد و وقایع بعدی باعث ظهور سونیات سن رهبر انقلاب چین، سقوط خاندان امپراتوری منچو و استقرار نظام جمهوری در سال 1912 گردید.
کشف ویتامین توسط «کازیمیر فونک» دانشمند لهستانی (1912 م)
کازیمیر فونک بیوشیمیدان لهستانی در سال 1884 م به دنیا آمد و تحصیلات خود را در آلمان، انگلستان و فرانسه ادامه داد و به عنوان بیوشیمیست به کار مشغول گردید و به مطالعه و تحقیق پرداخت. دکتر زیمیر فونک بعد از یک سلسله تحقیقات در 20 ژوئن 1912 متوجه شد که در مواد غذایی مصرفی انسان، موادی وجود دارد که برای سلامتی و ادامه حیات ضروری است. او این مواد را ویتامین نامید. ویتامینها موادی هستند که مغذّی نیستند بلکه برای رشد، ترمیم و تولید مثل طبیعی، ضروریاند.
درگذشت «احمد سوکارنو» بانی استقلال اندونزی (1970 م)
احمد سوکارنو قهرمان استقلال اندونزی و اولین رئیس جمهور این کشور در ششم ژوئن 1901 م در جاوه اندونزی به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات متوسطه، در رشته مهندسی ادامه تحصیل داد و به اخذ درجه دکتری نائل آمد. سوکارنو از زمان تحصیل، فعالیتهای سیاسی داشت و وارد گروههای سیاسی شد. وی در سال 1926 احزاب بومی اندونزی را برای جنگ علیه نیروهای استعمارگر هلند سازماندهی کرد و در این بین چند بار توسط هلندیها دستگیر و در سال 1940 به سوماتْرا تبعید شد.
سوکارنو در سال 1956 م با صدور دستور تأسیس مجلس ملی اندونزی به موقعیت سیاسی خود اعتبار بیشتری بخشیدند. او به همراه تیتو و جمال عبدالناصر رؤسای جمهور یوگسلاوی و مصر از بنیانگذاران اصلی جنبش عدم تعهد بود. سوکارنو، در نهایت در ماجرای اسرارآمیز کودتای حزب کمونیست اندونزی و سپس طی کودتای وابسته به غرب به رهبری ژنرال سوهارتو در سال 1965 م به شدت منزوی شد و در 12 مارس 1967 م مجبور به استعفا گردید و سرانجام در 20 ژوئن 1970 م در 69 سالگی درگذشت.
برخی دیگر از رخدادهای امروز
• 1402: لشکریان امیر تیمور و سلطان ایلدرم بایزید برای جنگ، در آنکارا (آنقره) به مقابل هم رسیدند.
• 1674: نیکلاس رو Nicholas Rowe شاعر انگلیسی که در اشعار انتقادی از پادشاه وقت، ویلیام، به جای نام او «تیمور لنگ» را خطاب کرده است به دنیا آمد.
• 1793: الی ویتنی Eli Whitney اختراع خود ماشین پنبه پاک کنی (جین) را به ثبت داد.
• 1837: ویکتوریا در 18 سالگی پادشاه انگلستان شد و 63 سال سلطنت کرد.
• 1895: بانو Caroline Willard Baldwin نخستین زن در تاریخ آمریکا شد که مدرک دکترا در علوم به دست آورد.
• 1895: نیکارگوئه، هندوراس و السالوادور میان خود یک فدراسیون تشکیل دادند که عمری نکرد.
• 1963: سران آمریکا و شوروی در ژنو موافقت کردند که میان دفاتر آنان یک تلفن مستقیم کار گذاری شود تا از وقوع حوادث ناگوار ناشی از اشتباه جلوگیری بعمل آید.
در بعدازظهر سیام خرداد 1372 ش برابر با عاشورای سال 1415 ق، در حالی که مردم عزادار در اوج برگزاری مراسم بزرگداشتِ قیام تاریخی امام حسین (ع) بودند، توسط منافقین کوردل بمبی داخل حرم مطهر و در نزدیکی ضریح منور امام رضا (ع) در مشهد منفجر شد. در پی این انفجار، دهها تن از زائران و علاقهمندان اهل بیت (ع) در حرم امام رضا (ع) شهید یا مجروح شدند و خسارت زیادی به حرم رضوی وارد آمد.
ارتحال علامه «سید سعید اختر رضوی» مبلّغ بزرگ اسلام در قاره آفریقا (1381 ش)
استاد علامه حجت الاسلام و الملسمین سید سعید اختر رضوی، یکی از مبلغین بزرگ اسلام و تشیع در قاره آفریقا، در سال 1305 ش (1345 ق) در یکی از روستاهای منطقه بیهار در شرق هند در بیت علم و فضیلت زاده شد. وی پس از فراگیری تحصیلات مقدماتی نزد پدر دانشمندش، در 15 سالگی سطوح عالی و زبانهای اردو، انگلیسی و فارسی را آموخت و درجه فخرالاَفاضل دریافت کرد. وی توانست با همت فراوان و پس از نامه نگاریهای بسیار با علمای شیعه در مناطق آفریقا، مؤسسه بلال را تأسیس نماید و پس از مدتی در کشورهای آفریقایی، شُعباتی را افتتاح کند.
سید سعید در این راستا توانست پنجاه هزار نفر را به مذهب حقه جعفری رهنمون سازد و حدود 200 کتاب از جمله تفسیر المیزان و الغدیر را به زبانهای گوناگون منتشر ساخته، دهها مسجد، مدرسه، کتابخانه، حوزه علمیه و درمانگاه و... تأسیس نماید. آن مرد بزرگ عمرش را یکسره به تحقیق و تألیف و تبلیغ گذراند و بیش از چهل اثر به زبانهای انگلیسی و سواحیلی از خود بر جای نهاد که الحجاب، یوم القیامه، الاسلام، العدل الالهی و الامامه از آن جملهاند. علامه رضوی سرانجام پس از 43 سال اقامت در تانزانیا در سیام خرداد 1381 ش برابر با هشتم ربیعالثانی 1423 ق، در 76 سالگی در دارالسلام پایتخت این کشور درگذشت و پس از تشییع باشکوه در قبرستان شیعیان این شهر به خاک سپرده شد.
تولد عزت الله انتظامی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون (1303 ش)
عزتالله انتظامی متولد ۱۳۰۳ تهران بازیگر پر سابقهٔ تئاتر و سینمای ایران است. پدر او که از شهر اشتهارد برای خدمت سربازی به تهران آمده بود با مادر وی که یک اشراف زاده بود آشنا میشود و عزت الله حاصل ازدواج این زن و شوهر میشود. داریوش مهرجویی کارگردان گاو (۱۳۴۸) استعداد انتظامی را کشف کرد و پروراند. بازیهای او در دیگر آثار مهرجویی همچون آقای هالو، دایره مینا، پستچی، اجاره نشینها، هامون و بانو باعث بروز تواناییهای بسیار او شد. انتظامی علاوه بر نقش آفرینی در آثار مهرجویی، در فیلمهای کارگردانان دیگری چون علی حاتمی و محسن مخملباف نیز بازی کرده است. او در فیلم مستند عشق پرداز (به کارگردانی: محمد هادی (حمید) کاویانی) در کنار استاد محمود فرشچیان حضور داشته است.
درگذشت عالم زاهد و مجاهد «آقا نجفی اصفهانی» (1331 ق)
آیتاللَّه شیخ محمدتقی اصفهانی معروف به آقانجفیاصفهانی در 22 ربیعالثانی 1262 ق در اصفهان بهدنیا آمد و در آنجا به تحصیل پرداخت تا به مقام اجتهاد رسید. او را به عنوان جامع علومِ معقول و منقول شناخته و به قوَّت حافظه، حضور ذهن، سخاوت و شجاعت ستودهاند. آقانجفی اصفهانی صاحب نفوذ و قدرت معنوی فراوانی بود و از آغازگران مبارزه در جنبش تنباکو به شمار میرود. این فقیه وارسته در دوران مرجعیت خود، در کمک به مردم و رفع ستم از ایشان اهتمام میورزید و در جهت تامین وسایل آسایش آنان کوشش میکرد. بیش از یکصد اثر از آیت اللَّه شیخ محمدتقی رازی باقی است که الاجتهاد و التقلید، اسرارُ الآیات، اسرارُ الاحکام و اسرارُالشَّریعه از آن جملهاند.
ولادت حضرت علی اکبر (ع) فرزند ارشد امام حسین (ع)(33 ق)
درگذشت «سنایی غزنوی»، عارف و شاعر بزرگ مسلمان (545 ق)
ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی، موصوف به حکیم، از بزرگان، حکما و شعرای ایران، در اواسط قرن پنجم هجری در طوس به دنیا آمد. او آن هنگام که به شاعری روی آورد، مداح و شاعر سلطان ابراهیم غزنوی بود و پس از حادثهای از این کار توبه کرد و به عرفان روی آوَرد. اشعار سنایی براخلاق، مواعظ، حقایق توحید، عرفان، حکمت و نکات لطیف بسیاری تکیه دارد و آدمی را به تزکیهٔ درونی و توجه به شناخت خود و بازگشت به اللَّه سوق میدهد. سنایی، کلام خود را به اشاراتِ مختلف از احادیث و آیات و قصص و تمثیلات و استدلالات عقلی و نتیجهگیری از آنها برای اثباتِ مقاصد خود و نیز اصطلاحاتِ فراوانی علمی آراسته است و به همین سبب، بسیاری از ابیات او، دشوار و محتاجِ شرح و تفسیر شدهاند. آثار فراوانی از سنایی به جا مانده است که: حدیقةُ الحقیقه و شریعةُ الطَّریقه، زادُالسالِکین، سیرُالعباد الی المعاد و کارنامهٔ بلخ از آن جملهاند. وفات وی را سال 555 ق نیز گفتهاند.
درگیری منافقین با مردم و نیروهای انقلابی (1360 ش)
با گستردهتر شدن اختلاف نیروهای انقلابی با عناصر ضدانقلاب به رهبری منافقین و بنی صدر، طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر در مجلس عنوان گردید و حضرت امام، طی حکمی در بیستم خرداد 1360، وی را از فرماندهی کل قوا عزل کردند. در این میان نیروهای انقلابی خواستار سرعت عمل در عزل این عنصر غربزده توسط مجلس و تأیید حضرت امام بودند که در روز 30 خرداد 1360 در بیرون مجلس تجمع کردند.
رحلت فقیه گرانقدر شیعه، علامه «ملامحمد تقی مجلسی» در اصفهان (1070 ق)
علامه محمد تقی مجلسی در سال 1003 ق در اصفهان به دنیا آمد. مقدمات علوم را نزد پدرش مولاعلی مجلسی فراگرفت و سپس به حلقهٔ درس علامه عبداللَّه شوشتری راه یافت. وی سالها از محضر این عالم بزرگ، فقه، حدیث، اصول فقه، کلام و تفسیر را آموخت. علاوه بر آن از درس عالم کم نظیری همچون «شیخ بهایی» بهره برد و روح تشنهٔ خودرا از دریای علم استاد، سیراب ساخت. علامه مجلسی همچنین از محضر اساتید دیگر زمان از جمله میر فندرسکی، قاضی ابوالسُّرور و امیر اسحاق استرآبادی نیز استفاده کرد. ایشان پس از سفری به نجف، به حیطهٔ شرح احادیث روی آورد و به تالیف و تدریس پرداخت. علامه محمدباقر مجلسی صاحب بحارالانوار (فرزندش)، محقق خوانساری، سیدنعمت اللَّه جزایری، ملامحمدصالح مازندرانی و ملامحمدصادق کرباسی از جمله شاگردان و رَوضةُ المتقین، اربعین و شرح زیارتهای مختلف از تالیفات اوست. علامه مجلسی در 67 سالگی در اصفهان درگذشت.
وفات حکیم «ملااسماعیل خواجویی» عالم و فقیه بزرگ شیعه (1173 ق)
ملااسماعیلبن محمدحسین (مازندرانی الاصل) در منطقهٔ خواجویی از محلات اصفهان ساکن بود. وی عالمی جامع، حکیم و از بزرگان فقها و متکلمین شیعهٔ عهد افشاریه به شمار میرفت و به دلیل قناعت و عدم توجه به دنیا، مورد توجه نادرشاه قرار گرفت. احیای حوزهٔ علمیهٔ اصفهان پس از جنگهای محمود و اشرف افغان از کارهای او و تحریر کتب بشارةُ الشیعه و الجبر و التفویض از تألیفات ایشان است. این عالم بزرگوار در تخت فولاد اصفهان مدفون است.
وفات علامه محمد تقی مجلسی (1070 ق)
عالم دینی، ملا محمدتقی در اصفهان به دنیا آمد. او نخستین کسی است که بعد از ظهور دولت صفویه به نشر احادیث شیعه پرداخت. در اصفهان درگذشت و در جنب جامع عتیق دفن شد. مقبرهٔ وی به سر قبر آخوند معروف است. از آثار وی: «روضة المتقین»، در شرح «من لا یحضره الفقیه» که آن را به امر شاه عباس به فارسی شرح کرد و «اللوامع القدسیة» یا «لوامع صاحبقرانی» نامید؛ «حدیقة المتقین فی معرفة احکام الدین لارتقاء معارج الیقین»؛ «احیاء الاحادیث فی شرح تهذیب الحدیث» که همان شرح «تهذیب» شیخ طوسی است؛ «تفسیر» فارسی؛ «مناسک الحج»؛ «الاربعون حدیثا» که در آن به ذکر مشایخ خود پرداخته است؛ شرح بر «صحیفهٔ سجادیه»، به عربی و فارسی؛ حاشیه بر «نقد الرجال»؛ «طبقات الرواة»؛ شرح «خطبه همام»؛ حاشیه بر «اصول کافی».
آغاز انقلاب کبیر فرانسه (1789 م)
با فراگیر شدن ظلم و ستم در فرانسه و بی اعتنایی به طبقات عادی جامعه و مردم و نیز با توجه به خالی بودن خزانه لویی شانزدهم، انقلاب فرانسه وارد اولین مرحله خود شد و مردم خشمگین از وضع موجود سر به شورش برداشتند. آنان به مخازن اسلحه دولت حملهور شده و مقداری توپ و تفنگ به دست آوردند و به طرف زندان باستیل که محل زندانیان سیاسی بوده رفته و آن جا را با خاک یکسان کردند.
فتح باستیل که آغاز اصلی انقلاب کبیر فرانسه محسوب میشود، ضربه مستقیمی بود که توسط ملت بر حکومت استبداد وارد آمد. این حوادث، تاثیرات متعددی در فرانسه و حتی دیگر کشورهای مجاور ایجاد کرد به طوری که این انقلاب به عنوان مبداء تاریخ معاصر این کشور به شمار میآید. گرچه انقلاب کبیر فرانسه با شعار فریبنده آزادی، برابری و برادری آغاز شد ولی حاصل آن نه آزادی و نه عدالت بود و نه برادری و برابری. خفقان دوران حکومت رهبران انقلاب کبیر فرانسه از هر دورانی در فرانسه بیشتر و دامنه ظلم و بیعدالتی از هر زمانی گستردهتر بود.
فرار «لویی شانزدهم» پادشاه فرانسه در جریان انقلاب این کشور (1791 م)
یکی از مهمترین وقایعی که در جریان انقلاب فرانسه موجب تزلزل و سقوط رژیم سلطنتی گردید، ماجرای فرار لویی شانزدهم و خانوادهاش از پاریس بود. این تصمیم زمانی اتخاذ شد که لویی شانزدهم پس از ممانعت مردم برای مسافرتش به خارج از پاریس، احساس کرد که با او مانند یک زندانی رفتار میشود. از این رو با خانواده اش اقدام به ترک پاریس کرد اما هنگامی که کالسکه بزرگ سلطنتی در بیستم ژوئن 1791 م در حال خارج کردن اعضای خانواده سلطنتی فرانسه بود، توسط نیروهای انقلابی شناسایی و به پاریس باز گردانده شد.
بازگشت شاه و همسرش به پاریس توأم با تحقیر و اهانت بود و با جنجالی که بر سر آن برخاست، خانواده سلطنتی از آن به بعد تحت مراقبت بیشتری قرار گرفتند تا اینکه با اعدام لویی شانزدهم در 21 ژانویه 1793 م سلطنت برچیده شد.
آغاز سلطنت «ملکه ویکتوریا» بر انگلستان (1837 م)
ملکه ویکتوریا پادشاه معروف بریتانیا در 18 سالگی به پادشاهی انگلستان رسید و با پسر عموی خود ازدواج کرد. با ادامه دوران سلطنت ویکتوریا، امپراتوری بریتانیا به سوی شرق پیش رفت و به اوج عظمت خود نزدیک شد. فتح کامل هندوستان نیز در روزگار او صورت گرفت و پیروزیهای فراوانی نصیب انگلیسیها گردید. ویکتوریا با مرگ شوهرش بسیار پریشان شد؛ زیرا وی مردی کاردان و مشاوری برجسته بود.
تصرف جزیره اوکیناوا در اقیانوس آرام توسط ارتش ژاپن (1875 م)
جزیره اوکیناوا واقع در جنوب ژاپن در 20 ژوئن 1875 م به تصرف نیروهای امپراتوری ژاپن درآمد. این منطقه که 1250 کیلومتر مربع مساحت و 350 مایل تا جزایر ژاپن فاصله دارد از این تاریخ جزئی از کشور ژاپن به حساب آمد. جزیره اوکیناوا تا آخرین سال جنگ جهانی دوم، در دست قوای ژاپنی بود اما در سال 1945 م این جزیره استراتژیک شرق دور با وجود دفاع سرسختانه ارتش ژاپن، توسط نیروهای امریکایی اشغال شد.
آغاز قیام مردم چین معروف به «بوکسورها» علیه استعمار انگلستان (1900 م)
در حالی که چین در اواخر قرن نوزدهم، شبه جزیره کره را در جنگ با ژاپن از دست داده بود و کشورهای قدرتمند آن روز اروپا همچون انگلیس، آلمان و روسیه قسمتهایی از سرزمین چین را اشغال کرده بودند تعدادی از نظامیان چینی یک جنبش ناسیونالیستی ضدغربی موسوم به «بوکسورها» علیه خارجیان پدید آوردند. بوکسورها، سفارتخانههای دولتهای غربی در پکن راتصرف کردند و به مبارزه شدید با مبلّغین اروپایی در چین پرداختند.
این حوادث که میتوانست به قطع کامل نفوذ بیگانگان از خاک چین منتهی گردد به مذاق هیچ یک از کشورهای استعماری آن روز سازگار نبود؛ بنابراین آنان ارتشی از شش کشور ژاپن، انگلیس، روسیه، فرانسه، آلمان وبه بهانه حفظ جان اتباع خویش تشکیل داده و به سرکوب قیام پرداختند. پس از سرکوب جنبش بوکسورها دولت وقت چین مجبور به پرداخت غرامت سنگینی به استعمارگران شد. این رویداد و وقایع بعدی باعث ظهور سونیات سن رهبر انقلاب چین، سقوط خاندان امپراتوری منچو و استقرار نظام جمهوری در سال 1912 گردید.
کشف ویتامین توسط «کازیمیر فونک» دانشمند لهستانی (1912 م)
کازیمیر فونک بیوشیمیدان لهستانی در سال 1884 م به دنیا آمد و تحصیلات خود را در آلمان، انگلستان و فرانسه ادامه داد و به عنوان بیوشیمیست به کار مشغول گردید و به مطالعه و تحقیق پرداخت. دکتر زیمیر فونک بعد از یک سلسله تحقیقات در 20 ژوئن 1912 متوجه شد که در مواد غذایی مصرفی انسان، موادی وجود دارد که برای سلامتی و ادامه حیات ضروری است. او این مواد را ویتامین نامید. ویتامینها موادی هستند که مغذّی نیستند بلکه برای رشد، ترمیم و تولید مثل طبیعی، ضروریاند.
درگذشت «احمد سوکارنو» بانی استقلال اندونزی (1970 م)
احمد سوکارنو قهرمان استقلال اندونزی و اولین رئیس جمهور این کشور در ششم ژوئن 1901 م در جاوه اندونزی به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات متوسطه، در رشته مهندسی ادامه تحصیل داد و به اخذ درجه دکتری نائل آمد. سوکارنو از زمان تحصیل، فعالیتهای سیاسی داشت و وارد گروههای سیاسی شد. وی در سال 1926 احزاب بومی اندونزی را برای جنگ علیه نیروهای استعمارگر هلند سازماندهی کرد و در این بین چند بار توسط هلندیها دستگیر و در سال 1940 به سوماتْرا تبعید شد.
برخی دیگر از رخدادهای امروز
• 1402: لشکریان امیر تیمور و سلطان ایلدرم بایزید برای جنگ، در آنکارا (آنقره) به مقابل هم رسیدند.
• 1674: نیکلاس رو Nicholas Rowe شاعر انگلیسی که در اشعار انتقادی از پادشاه وقت، ویلیام، به جای نام او «تیمور لنگ» را خطاب کرده است به دنیا آمد.
• 1793: الی ویتنی Eli Whitney اختراع خود ماشین پنبه پاک کنی (جین) را به ثبت داد.
• 1837: ویکتوریا در 18 سالگی پادشاه انگلستان شد و 63 سال سلطنت کرد.
• 1895: بانو Caroline Willard Baldwin نخستین زن در تاریخ آمریکا شد که مدرک دکترا در علوم به دست آورد.
• 1895: نیکارگوئه، هندوراس و السالوادور میان خود یک فدراسیون تشکیل دادند که عمری نکرد.
• 1963: سران آمریکا و شوروی در ژنو موافقت کردند که میان دفاتر آنان یک تلفن مستقیم کار گذاری شود تا از وقوع حوادث ناگوار ناشی از اشتباه جلوگیری بعمل آید.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید