احیاء دوخت کیسه برکت رسم ماندگار در دیار هگمتانه

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان؛ آغاز ماه بندگی حال هوای دیگری به شهر می دهد ، بوی بهار، بوی عرفان، این روزها آسمان همه رحمت است و همه جا روشنی و زمین پر از نور در این ضیافت عاشقانه است. تاریخ نشان دهنده آن است که قدمت سنت های ویژه ماه رمضان در همدان به تاریخ اسلام بر می گردد و با وجود گذشت سالیان متمادی مردم دیار الوند هنوز هم خود را به اجرای این آیین ها مقید می دانند.

مراسم تهیه و دوخت کیسه برکت در آخرین روزهای رمضان یکی از رسم های به جا مانده از گذشتگان دور در دیار هگمتانه بوده است که همچنان نیز ادامه دارد.
در روزهای پایانی ماه رمضان ،زنان روزه دار با نخ وسوزن وپارچه به مسجد می رفتند و بین نماز ظهر وعصر کیسه ای می دوختند که این کیسه به نیت برکت در زندگی دوخته می شد و در آن پول می گذاشتند تا برکت ماه مبارک را به ماه های دیگرسال انتقال دهند باید گفت که هم اکنون هم برخی اززنان این سنت را اجرا می کنند.

به اعتقاد مردم همدان، هر کس داخل این کیسه پول بریزد، خداوند به او مال و دارایی زیاد می بخشد وبه همین  دلیل  زنان در این روز بیش از یک کیسه می دوزند وآن را برای زیادشدن دارایی بین خانواده  و دیگران توزیع می کند،نا گفته نماند که این رسم بشکلی است که در آن بعد از پایان ماه رمضان، پول هایی که در این کیسه ها جمع شده خرج نیازمندان محله می شود.

به سراغ یکی از روزه داران همدانی رفتم و با او دراین باره هم صحبت شدم.

خانم عباسی یکی ازهمشهریان همدانی درباره این آیین می گوید؛ ماه رمضان بهترین فرصت برای تقویت روحیه، ایستادگی و مقاومت در برابر گناهان است.

وی گفت: همدان  آداب و رسوم های  خاصی در ماه رمضان دارد که یکی از آن ها دوخت کیسه برکت است واین روزها بدلیل زندگی ماشینی وپیشرفته زیاد توجهی به آن نمی شود وتا حدودی فراموش شده است.

این خانم خانه دار ادامه می دهد: آیین دوخت کیسه برکت را از خانم های قدیمی فامیل شنیده ام که در روزهای آخر ماه رمضان زن ها به مسجد می رفتند کیسه ای به نام برکت می دوختند وداخل  آن پول می ریختند وآن پول را در روز عید به مستمندان می دادند.

به سراغ آقای حسینی رفتم او مرد جا افتاده ای بود که از مراسم ها و آیین های همدان بخصوص ماه رمضان برایم  اینگونه گفت: رمضان ماه آمرزش گناهان و اجابت دعا وماه رحمت است.

او می گوید :رمضان در همدان آداب رسوم زیادی دارد که کیسه برکت یکی از آن ها است.

حسینی به دوران جوانی خود اشاره کرد و گفت: مادر بزرگم یکی از زنانی بود که درچند روز پایان ماه رمضان با زنان همسایه به مسجد می رفت وکیسه ای به نام برکت می دوختند و معتقد بودند که دوخت این کیسه برای خانواده برکت و روزی بیشتری می آورد، یادم هست که حتی مادربزرگم به دوخت یک کیسه اکتفا نمی کرد وچند کیسه می دوخت وبین زنان فامیل ومحله پخش می کرد.

 حسینی گفت: رسم دوخت کیسه برکت از آیین هایی است که هنوز در محله های قدیمی همدان پابرجا است واین جای خوشحالی دارد.

با کارشناس میراث فرهنگی وصنایع دستی همدان هم گفتگویی در این باره داشتم .

آیین های ماه رمضان در همدان پابرجا است

فریبا نعمتی  با اشاره به اینکه همدان در ماه رمضان رسم های خاص خود را دارد وهنوز هم آیین ها ورسم های ماه رمضان در همدان اجرا می شود افزود: روز بیست و هفتم رمضان در اکثر شهرهای کشور شکل دیگری دارد.

وی ادامه داد: تفاوت  این روز با روزهای دیگر در این است که به نقلی روز قصاص ابن ملجم است و همین بهانه‌ای می‌شود که مردم شادی کنند و خیروبرکت و مرادشان را در این روزبه شکل‌های دیگری از خدا طلب کنند.

کارشناس میراث فرهنگی اظهار داشت: زن‌ها بین نماز ظهر و عصر در مسجد کیسه‌ای می‌دوزند و درون آن پول و گاهی هم نان می‌گذارند و درش را می‌بندند تا مایه گشایش روزی در سال پیش رو باشد.

وی بابیان اینکه اندازه کیسه مهم نیست و حتی گاهی کج‌وکوله دوخته می‌شود چراکه به اعتقاد زنان باید بین دونماز ظهر و عصر دوخته شود، گفت: این رسم هنوز در بسیاری از مساجد محله‌های قدیمی همدان اجرا می‌شود.

وی به رسم های دیگرهمدان  در این ماه اشاره وبیان کرد: در روزهای پایانی ماه رمضان رسم های همچون دوخت کیسه برکت، بردن افطاری برای نوعروسان درصورتی‌که در روزهای ابتدایی این ماه اجرانشده باشد و پخت آش در روز عید فطر همچنان به قوت خود باقی است.

نعمتی بابیان اینکه بنا بر رسمی قدیمی در روز عید فطر تقریباً از تمام خانه‌های شهر بوی آش رشته‌ترشی به مشام می‌رسد، گفت: به اعتقاد مردم همدان خوردن آش رشته‌ترشی بعد از یک ماه روزه‌داری، دستگاه گوارشی را سامان می‌دهد.

کارشناس مردم‌شناسی میراث فرهنگی همدان اضافه کرد: همدانی‌ها در این آش مواد مغذی مثل گردو، آلو، میوه‌های خشک و خرما می‌ریزند و با سبزی‌های محلی آن را طبخ می‌کنند.

باید گفت: همه این آداب ‌ورسوم بیانگر آن است که هرچند مدرنیته به زندگی اکثر مردم واردشده اما مردم شهر و استان همدان هنوز پایبند برخی رسم و رسوم در زندگی هستند که همین رسوم به زندگی زیبایی خاصی بخشیده است.

انتهای پیام/ج