گسترش روابط با جهان؛ استراتژی ایران در برابر بی‌عملی اروپا

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،‌ «سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزارت امور خارجه به منظور برگزاری سومین دور گفت‌وگو‌های سیاسی میان ایران و هلند عصر یکشنبه عازم لاهه شد. او در این سفر با همتای هلندی و استف بلوک وزیر امور خارجه هلند دیدار و گفت‌وگو کرد.

گفت‌وگو‌های سیاسی در چارچوب تبادل نظر سازمان‌یافته‌ای بود که معمولا هر ۶ماه یک بار در پایتخت دو کشور ایران و هلند برگزار می‌شود. در همین راستا آندره هاسپلز معاون سیاسی وزارت امور خارجه هلند آبان ماه سال گذشته برای برگزاری دور دوم گفت‌وگو‌های سیاسی به تهران سفر کرده و با معاون سیاسی وزارت امور خارجه دیدار و پیرامون موضوعات مختلف دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی تبادل نظر کرده بود.

جمهوری اسلامی با سایر کشور‌های اروپایی به غیر از فرانسه، آلمان و انگلیس توافق‌هایی دارد. آنهاهم هرکدام به نوبه خود تلاش می‌کنند به گونه‌ای در موضوعات بین المللی و مورد علاقه دوجانبه نقش آفرین باشند بنابراین ایران هم در این چارچوب به برخی کشور‌های اروپایی که تمایل به گسترش روابط با ما را دارند، سفر کرده و به رایزنی می‌پردازد. در حقیقت رویکرد کشورمان نسبت به اتحادیه اروپا تا حدودی تغییر کرده و از گسترش روابط در سطح چند جانبه با خود اتحادیه اروپا در حال عبور به سمت روابط دو جانبه با کشور‌های تاثیر گذار در داخل اتحادیه اروپا است.

کشور‌های تاثیر گذار در اتحادیه اروپا در وهله اول فرانسه و آلمان هستند که ایران طی ماه‌های اخیر در سطح عالی با آن‌ها مذاکره داشته، مذاکره‌ای که گاهی خبر آن در سطوح ریاست جمهوری در دو کشور اعلام شده و گاهی هم اعلام نشده است، با این اوصاف می‌توان گفت که جمهوری اسلامی ایران تنها به سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه بسنده نمی‌کند، البته پیشتر به دلیل تمرکزی که کشورمان بر موضوع برجام داشته و نقش تعیین کننده‌ای که سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) در مذاکرات داشته‌اند روابطمان با این سه کشور گسترده‌تر بوده و رایزنی‌های دیپلماتیک بیشتری صورت می‌گرفت.

اتحادیه اروپا فراتر از سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان‌

 در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران در چارچوب گسترش روابط و دوری از روابط خاص با یک کشور تلاش می‌کند و سعی دارد که تعاملات خود را حتی در اتحادیه اروپا با همه کشور‌های اروپایی که منافع ما را هم مد نظر قرار می‌دهند، ارتقا دهد و این تصور که اتحادیه اروپا تنها از سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس تشکیل شده یک اشتباه است، به ویژه که اکنون کشوری مانند انگلیس خود دچار بحران برگزیت است که طی دو سال و نیم گذشته دو نخست وزیر را از دست داده و احتمال سقوط بوریس جانسون هم وجود دارد، بنابراین می‌توان گفت این کشور از جهت هویت در اتحادیه اروپا دچار مشکل است. فرانسه هم در مقابل جمهوری اسلامی ایران بسیار بد عهد بوده و به هیچ یک از تعهداتی که طی سالیان دراز با ایران بسته وفادار نبوده است.

بدعهدی فرانسه به سال ۱۳۵۴ برمی گردد، ایران در چارچوب قراردادی که با این کشور داشته ۱۰ درصد مرکز غنی سازی Ordi F آن را خریداری کرده و این بد عهدی از همان زمان آغازشده است و در سال ۱۳۸۲_۱۳۸۴ در چارچوب گفت وگو‌های سه کشور اروپایی و بعدا در چارچوب گفتگو‌های۱ +۵ این بدعهدی‌ها وجود داشته و اکنون هم همینطور است.

سفر معاون سیاسی وزارت امور خارجه هم در چارچوب سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران برای ادامه همکاری با اتحادیه اروپاست، از آن جایی که هلند بار‌ها میزبان گفتگو‌های ایران با اتحادیه اروپا بوده و نقش تاثیرگذاری در نزدیکی دیدگاه‌های ایران با کشور‌های اروپایی داشته، می‌تواند به عنوان عضو اتحادیه اروپا یک حلقه ارتباطی بین ایران و کشور‌های اروپایی ایجاد کند.

گفته می‌شود که هلند در صدد ایجاد طرح جدیدی برای ادامه همکاری سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در چارچوب برجام است. این طرح ناظر بر ادامه همکاری سه کشور اروپایی و اجرایی کردن ۱۱ بند توافقنامه برجام در مقابل بازگشت ایران به تعهدات خودش است که ممکن است گشایشی در مناسبات آینده کشورمان و اتحادیه اروپا ایجاد کند، چراکه هلند همواره تلاش می‌کند تا روابط خود با ایران را حفظ کرده و در این خصوص تلاش بسیاری داشته که برجام هم محفوظ بماند، در نتیجه می‌توان گفت که سفر عراقچی به هلند می‌تواند در مناسبات آینده ایران و اتحادیه اروپا تاثیر به سزایی داشته باشد، البته هلند می‌خواهد روابطی که اکنون بر سر کارشکنی بین ایران و سه کشور اروپایی به وجود آمده است را تعدیل و شرایطی فراهم کند که این سه کشور به تعهدات ۱۱ گانه خود در برجام عمل کنند.

تلاش ایران در راستای برقراری توازن در روابط با جهان

تحلیلگران بر این باورند که جمهوری اسلامی ایران در تلاش است که در روابط منطقه‌ای خود توازن را رعایت کند. به عبارت دیگر ایران توازن را در برقراری ارتباط با آمریکای لاتین، شرق آسیا، کشور‌های آفریقایی و آسیای مرکزی را رعایت کرده، همچنین توازن کشور‌ها در یک منطقه را هم مد نظر قرار می‌دهد و در یک منطقه مثل اتحادیه اروپا که ۲۸ کشور عضو دارد، روابط خود را تنها در آمد و شد با سه کشور خلاصه نمی‌کند بلکه تلاش می‌کند تا با سایر کشور‌ها هم این توازن برقرار باشد.

در همین راستا دیپلمات‌های بلژیکی و سوئدی سه‌شنبه و چهارشنبه هفته گذشته در تهران در دیدار با دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران درباره اوضاع کنونی یمن، سوریه و همچنین تحولات برجام به گفتگو نشستند. در همین خصوص «اکسل کنس» دبیرکل امور چندجانبه وزارت امور خارجه بلژیک که کشورش در حال حاضر عضو غیردائم شورای امنیت است و برای دیداری دو روزه در تهران به سر می‌برد، رایزنی‌هایی را با تعدادی از دیپلمات‌های ایرانی صورت داد.

ایران همواره در تلاش است که روابط خودرادرمنطقه وفرامنطقه گسترش دهد و در این راستا به کشور خاصی وابسته نمی‌شود. کشور‌های همسایه و منطقه آسیای مرکزی ظرفیت بسیار خوبی برای افزایش حجم مبادلات تجاری بین ایران با این کشور‌ها به صورت تهاتر کالا به کالا هستند که باید از این ظرفیت که خود این کشور‌ها نیز اعلام آمادگی کردند، به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.
درصورتی که از ظرفیت کشور‌های همسایه برای افزایش مبادلات تجاری که رهبری انقلاب نیز برآن تاکید دارند، استفاده شود، تحریم‌های آمریکا هیچ اثری بر اقتصاد کشورمان نخواهد داشت و کشور با کمترین مشکل اداره می‌شود.

غلامرضا انصاری معاونت اقتصادی وزارت خارجه هم بیشترین رقم تجارت ما با کشور‌های همسایه دانست و گفت که هم اکنون این رقم بیش از ۵۵ درصد است که با توجه به تحریم‌ها این موضع نقطه قوت ما محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید:حرکت ایران به سمت بر قراری ارتباط با کشور‌های تاثیرگذار در اتحادیه اروپا 

گزارش از فاطمه زهرا نصرالهی

انتهای پیام/