پس از جنگ جهانی دوم، دلار آمریکا به عنوان مهم‌ترین ارز جهانی شناخته شد و از آن زمان تقریباً ۸۸ درصد تجارت جهانی با دلار انجام می‌شود. دلار در سیستم مالی بین‌المللی نقش رهبری را ایفا می‌کند و طبق گزارش‌های صندوق بین‌المللی پول، ۵۸ درصد ذخایر ارزی کشورهای جهان به دلار اختصاص دارد. در نشست برتون وودز در سال ۱۹۴۴، کشورها تصمیم گرفتند که دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی معرفی شود چرا که ایالات متحده تنها کشوری بود که پس از جنگ جهانی دوم از آسیب‌های جدی اقتصادی نجات یافته بود.

سیستم برتون وودز تا سال ۱۹۷۱ ادامه داشت تا اینکه رئیس‌جمهور ریچارد نیکسون تصمیم به توقف تبدیل دلار به طلا گرفت. این تصمیم به دلایل عمده‌ای چون هزینه‌های زیاد جنگ ویتنام و عدم کفایت ذخایر طلا اتخاذ شد. باوجود این تغییرات، دلار همچنان به عنوان ارز غالب در تجارت جهانی باقی ماند و بسیاری از کالاهای اصلی مانند نفت و گاز به دلار معامله می‌شوند.

استفاده از دلار به عنوان ابزار تحریم از دوران جنگ سرد شروع شد و ایالات متحده برای تحت فشار قرار دادن کشورهای غیرمتحد با خود، از دلار و سیستم پرداخت آن استفاده کرده است. با این حال، استفاده مفرط از تحریم‌ها باعث کاهش کارایی آن‌ها در برابر کشورهای نظیر ایران و روسیه شده است. به دنبال جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲، ایالات متحده دسترسی روسیه به ۳۰۰ میلیارد دلار ذخایر ارزی خود را مسدود کرد که این موضوع نگرانی‌هایی را در کشورهای دیگر ایجاد کرد.

در پاسخ به این نگرانی‌ها، کشورهایی مانند چین و روسیه به دنبال ایجاد ارزهایی جایگزین برای کاهش وابستگی به دلار هستند. کشورهای عضو گروه بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) در حال بررسی ایجاد ارزی جدید به نام "R5" هستند. این اقدامات به کشورهای مختلف مانند پاکستان که به دلار وابسته‌اند، فرصت‌هایی برای کاهش وابستگی به دلار و تنوع در ارزهای تجاری می‌دهد. پاکستان در حال حرکت به سمت استفاده از یوان چین و روبل روسیه است تا وابستگی خود به دلار را کاهش دهد، اگرچه باید مراقب روابط اقتصادی خود با ایالات متحده نیز باشد.

منبع: مدرن دیپلماسی