باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - با توجه به خشکسالی‌های پی در پی، محدودیت منابع آبی ویکسان نبودن توزیع منابع آب و خاک که می تواند امنیت غذایی و کشاورزی را دچار مخاطره کند، اجرای کشت فراسرزمینی از جمله راهکارهایی است که می تواند به حفظ آب های موجود و امنیت غذایی کمک کند، براین اساس در برنامه هفتم ۲ میلیون هکتار از نیاز‌های کشاورزی کشور از طریق کشت فراسرزمینی در خارج از کشور باید تامین شود.

غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی از ورود اولین محموله محصولات کشاورزی کشت فراسرزمینی به کشور خبر داد و گفت: این محموله در همین روزها وارد کشور می‌شود.همچنین تا ۲ ماه آینده نخستین روغن خوراکی تولیدی کشت فراسرزمینی نیز وارد کشور خواهد شد.

گرچه کشت فراسرزمینی حدود ۱۰ تا ۱۲ سال است که در کشور مطرح شده اما تاکنون آن طور که باید و شاید عملیاتی و جدی و اجرایی نبوده و اغلب به صورت جسته و گریخته کارهایی توسط افراد با توانمندی‌ها و اطلاعات و مدیریت خودشان در برخی کشورها انجام شده است، اما اخیرا دستورالعمل های کشت فراسرزمینی ابلاغ شده که براین اساس همه علاقه مندان اعم از ایرانی های داخل و خارج از کشور می توانند دستورالعمل کشت فراسرزمینی را مطالعه و قرارداد و تفاهم نامه را تکمیل و مدارک لازم را بارگزاری کنند چراکه تمامی مراحل آن الکترونیکی است.

وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه کشاورزی فراسرزمینی به طور جدی در دستور کار داریم، گفت: کشاورزی فراسرزمینی از حوزه کشت فراتر است و حوزه های شیلات و دامپروری شامل می شود. از اینرو با تعدادی از کشورها تفاهم نامه کلی داریم که براین اساس بل کشور روسیه در حدود ۲۰۰ هزارهکتار، کنیا ۵۰۰ هزارهکتارو تانزانیا در حد یک میلیون هکتار توافق اولیه داریم.

بنابر آمار از مجموع مساحت ۱۶۵ میلیون هکتار اراضی کشاورزی ایران تنها ۳۵ میلیون هکتار از اراضی قابلیت کشت دارند که با توجه به تغییر اقلیم و کاهش نزولات آسمانی ۶ میلیون هکتار اراضی آبی و هفت میلیون هکتار اراضی دیم قابل کشت محصولات کشاورزی وجود دارد که با توجه به شرایط و محدودیت منابع آبی و خاکی، اجرای کشت فراسرزمینی راه حل مناسبی برای کاهش فشار به سرزمین است و در این راستا برخی کارشناسان معتقدند که سالانه نزدیک به ۲۵ میلیون تن نهاده و محصولات اساسی به‌ویژه محصولات آب‌بر همچون دانه‌های روغنی، علوفه و برنج از کشورهای هدف وارد می شود که با توسعه کشت فراسرزمینی و بهره گیری از منابع آب و خاک دیگر کشورها به دنبال آن هستیم که محصولات با قیمت مناسب تری وارد شود.

کشاورزی فراسرزمینی مرهمی برای کمبود منابع آبی

پیمان عالمی رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: کشت فراسرزمینی یا کشاورزی فراسرزمینی، تمامی موضوعات مربوط به این حوزه را در کشاورزی فراسرزمینی داریم که این سیاست بیانگر واردات آب مجازی به کشور است.

به گفته وی،کشاورزی فراسرزمینی جزء سیاست های مطلوب دولت است، اما کشاورزان برای اجرای آن با چالش ها و محدودیت هایی روبرو هستند که اتاق اصناف کشاورزی با وزارت امور خارجه در حال رایزنی است تا با توسعه بیشتری کشت فراسرزمینی را در دیگر کشورها داشته باشیم.

عالمی گفت: با توجه به شرایط اقلیمی کشور باید از ظرفیت های بیرونی هم استفاده کرد و با استفاده از توانمندی کشاورزان، امکان تولید در خارج از مرزها وجود دارد.

اجرای کشت فراسرزمینی مشروط بر فراهم شدن الزامات

عطااللّه هاشمی عضو شورای تشکل های بخش کشاورزی گفت:کشت فراسرزمینی در صورت روابط تعریف شده، امنیت سرمایه گذاری در خارج از کشور برای کشاورزان پیشرو فراهم شود، به سبب انتقال استرس آبی به آن سوی مرزها سیاست مناسبی است.

به گفته وی، در حال حاضر با توجه به شرایط تحریم و مراودات سیاسی کشورما، موضوع مناسبی نیست، کمااینکه در سنوات گذشته سابقه کشت فراسرزمینی داشتیم که در زمان واردات محصول به کشور جلوی آن گرفته شده یا امنیت سرمایه گذاری به خطر افتاده است.

هاشمی ادامه داد: کشت فراسرزمینی برای محصولات آب بر مشروط بر فراهم شدن الزامات سیاسی و اقتصادی سیاست مناسبی است.

عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی با بیان اینکه در کشت فراسرزمینی کشاورزان یا شرکت های پیشرو در خارج از مرزها اقدام به تولید می‌کنند، افزود: کشت فراسرزمینی با واردات متفاوت است چراکه با اجرای کشت فراسرزمینی، محصولات تولیدی در آن سوی مرزها با حمایت دولت وارد می شود و خودکفایی داخلی محقق می شود، اما در شرایط فعلی کشت فراسرزمینی نمی تواند به جایگاه خود برسد.

با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک کشور و تاکید برنامه هفتم بر اجرای کشاورزی فراسرزمینی می تواند تا حدی از میزان واردات بکاهد و فشار بر سرزمین را برای دستیابی به امنیت غذایی بکاهد.