باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - سد معشوره که با نام سد گاوشمار نیز شناخته می‌شود، یکی از طرح‌های مهم منابع آب در غرب ایران است. این در استان لرستان و بر روی رودخانه کشکان (از سرشاخه‌های رود کرخه) طراحی شده و هدف اصلی آن کنترل سیلاب‌ها، تنظیم آب‌های سطحی، تأمین آب کشاورزی و کمک به توسعه منطقه‌ای عنوان می‌شود.

از جنبه‌های مثبت طرح، می‌توان به کاهش خسارات سیلاب‌های فصلی در پایین‌دست،  افزایش پایداری کشاورزی و ایجاد فرصت‌های اشتغال و زیرساختی اشاره کرد. با این حال، سد معشوره طی سال‌های مختلف با چالش‌هایی روبه‌رو بوده است؛ از جمله تأمین اعتبار، تغییر اولویت‌های اجرایی و همچنین نگرانی‌های زیست‌محیطی درباره تأثیر بر اکوسیستم رودخانه کشکان و معیشت جوامع محلی است.

سد معشوره؛ پروژه‌ای ۵۵۰ میلیون مترمکعبی که چهار شهرستان را متحول می‌کند

مجیدی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما با اشاره به روند اجرای پروژه‌های کلان آبی استان اظهار کرد: سد معشوره به‌عنوان بزرگ‌ترین سد در حال ساخت کشور، با ظرفیت ذخیره‌سازی ۵۵۰ میلیون مترمکعب آب، نقش مهمی در تأمین منابع آبی لرستان ایفا خواهد کرد و چهار شهرستان استان به‌صورت مستقیم از مزایای این طرح ملی بهره‌مند می‌شوند.

وی با بیان اینکه برای اجرای این پروژه راهبردی یک همت اعتبار پیش‌بینی شده است، افزود: در صورت تأمین کامل منابع مالی، دیواره‌های سد معشوره ظرف مدت سه سال آینده تکمیل خواهد شد و این پروژه می‌تواند تحولی اساسی در مدیریت منابع آب و توسعه کشاورزی و صنعتی منطقه ایجاد کند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان همچنین به اقدامات انجام‌شده در حوزه سازگاری با کم‌آبی اشاره کرد و گفت: استان لرستان در شاخص سازگاری با کم‌آبی رتبه هفتم کشور را به خود اختصاص داده که نشان‌دهنده برنامه‌ریزی و اجرای اقدامات مؤثر در این حوزه است. در همین راستا، در شش شهرستان استان پروژه‌های آب و فاضلاب با اعتباری بالغ بر سه همت اجرا شده است.

مجیدی ادامه داد: طی سال گذشته عملیات آبرسانی به ۱۷۵ روستای استان با موفقیت به انجام رسید و در حال حاضر ۳۰۲ پروژه فعال در حوزه آب و فاضلاب شهری و روستایی در سطح لرستان در دست اجراست که بخشی از آنها در مراحل پایانی قرار دارند.

وی در پایان با اشاره به دیگر برنامه‌های مهم استان خاطرنشان کرد: طرح تأمین آب پایدار برای شهرستان‌های ازنا و الیگودرز آغاز شده و روند اجرای آن با جدیت دنبال می‌شود. همچنین پروژه هوشمندسازی شبکه آب خرم‌آباد تاکنون به ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی رسیده که نقش قابل‌توجهی در کاهش هدررفت آب و افزایش بهره‌وری شبکه خواهد داشت.

در مجموع، سد معشوره نمونه‌ای از پروژه‌های بزرگ آبی است که موفقیت آن منوط به مدیریت یکپارچه منابع آب، شفافیت در تصمیم‌گیری، توجه به ملاحظات محیط‌زیستی و مشارکت ذی‌نفعان محلی خواهد بود. اگر این ملاحظات به‌درستی رعایت شود، می‌تواند نقش مؤثری در توسعه پایدار منطقه ایفا کند.