تپه مَلیان در فارس، محل شهر گمشده ی انشان

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران شیراز؛ انشان یا انزان نام ناحیه مهم عیلامی در غرب فارس و مرکز آن بوده است.

در متون اکدی و سومری در اواخر هزاره سوم پیش از میلاد نام سرزمین انشان برده شده است. در اواسط هزاره پیش از میلاد، انشان سرزمین خانگی پارس های هخامنشی شد.

در کاوش های سال 1970، محل گسترده باستانی کهملیاننامیده می شود و در دشت بیضا در غرب فارس ( واقع در 36 کیلومتری شمال غرب شیراز) واقع شده است، به عنوان شهر گمشده پیشنهاد شده بود.

در سال های بعد، کتیبه ای که به خط میخی عیلامی توسط یک شاه ایلامی اواخر هزاره دوم پیش از میلاد نوشته شده بود، این گمان را تقویت کرد.

علاوه بر این، تعدادی از متون اقتصادی-ادارای حفاری شده در ملیان در 1972 و بعد از آن گواهی داد که انزان یا انشان، ظاهراً همان جایی است که متون حفاری شده، بودند.

در متن بابلی کوروش دوم، کوروش اول را عنوان شاه بزرگ انشان می دهد. از اینرو به نظر می رسد که اولین کوروش، حاکم ایالت عیلامی انشان/انزان در فارس بوده است.

شهر باستاني انشان، يکي از معدود شهرهاي باقي مانده از دوران عيلاميان و يکي از مراکز مهم اين دوره است که آثاري از آغاز دوران عيلامي تا دوره هخامنشي (سه هزارو 300 سال پيش از ميلاد تا قرن پنجم پيش از ميلاد) را در خود جاي داده است .

شناسايي مقدماتي نشان داد که تپه بزرگ و کم ارتفاع در گوشه شمال غرب حوزه که امروزه تل مليان ناميده مي شود ، مرکز عمده استقرار منطقه اي در بيشتر دوران هخامنشي مقدم بوده است .

محوطه باستاني مليان با وسعتي نزديک به 200 هکتار از بزرگترين و مهمترين محوطه هاي پيش از هخامنشي در ايران است . مليان به خط مستقيم در حدود 50 کيلومتري شمال – شمال غربي شيراز و 48 کيلومتري غرب – شمال غربي تخت جمشيد در دشت بيضا قرار دارد . ارتفاع محوطه از سطح آبهاي آزاد حدود 1600 متر است .

در کوه هاي غرب و شمال غربي مليان ، که بلندي آن ها به 3300 متر بالاتر از سطح آب هاي آزاد مي رسد گذر گاه هايي وجود دارد که از طريق آن ها راه مليان به خوزستان باز مي شود .

در کاوش‌هايي که طي سال‌ها در اين محوطه انجام شده کارشناسان توانسته اند آثار معماري، آجر کتيبه دار و اشياي باستاني زيادي را کشف و شناسايي کنند. کارشناسان در جريان کاوش و حفاري‌هاي باستان شناسي در بخش هاي مختلف شهر باستاني انشان توانسته اند بقاياي معماري هاي مختلفي را از دوران آغاز ايلامي (سه هزار تا دو هزار و ۸۰۰ پيش از ميلاد)، ايلامي قديم (دو هزار و ۲۰۰ تا يک هزار و ۶۰۰ پيش از ميلاد) و ايلامي ميانه (يک هزار و پانصد تا يک هزار و ۱۰۰ پيش از ميلاد) را شناسايي کنند.