به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگاران،تراب محمدی افزود : هنر توخوش یا سوزن دوزی ممقان جزو مهارتهای رودوزی است که از دیر باز در ایران کاربرد داشته و این نوع رودوزی با ویژگیهای خاص آن به جز در آذربایجان شرقی در هیچ منطقه دیگری از کشورمان رایج نیست.
وی تشریح کرد: سوزن دوزی ممقان که از سالیان دور توسط دختران و زنان با ظرافتی خاص در انتخاب رنگها و طرح اندازیها تاثیر پذیرفته از علائق بومی و شرایط زیست است با مواد اولیه در دسترس و عمدتا در اوقات فراغت انجام می شود.
محمدی با اشاره به تاریخچه و قدمت این هنر گفت: با توجه به اینکه این صنعت سنتی جنبه کاربردی داشته و نیز به دلیل استفاده از مواد و مصالح سهل الوصول و در دسترس که غالبا دوام زیادی نیز نداشته اند انتظار وجود نمونه هایی با قدمت بیش از چند صد سال امری دور از واقعیت است.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی افزود: اما ساختار نقوش که ریشه در نوع معیشت و هماهنگ با جغرافیای زندگی هنرمند ممقانی داشته، که حس و حال آن در نقوش و طرحهایی کاملا هماهنگ با کنتراست رنگی بالا قابل مشاهده است شاهدی برای قدمت بالای این هنر به شمار می رود.
محمدی خاطرنشان کرد: همچنین جایگاه فولکلوریک این هنر در اذهان عمومی مانند ارائه این آثار از طرف خانواده عروس به داماد به عنوان تحفه، قدمت این هنر را که همچون اعتقادات، باورها، طرحها و نقشهای الهام گرفته از طبیعت و نوع معیشت و زندگی است، همپای قدمت نسلهای گذشته این هنرمندان قرار می دهد
وی با اشاره به اینکه هنر سوزن دوزی در برخی مناطق دیگر ایران نیز انجام می شود، گفت: تفاوت هنر سوزن دوزی ممقان با سایر مناطق این است که این هنر علاوه بر کاربردی بودن، جنبه تزئینی نیز دارد.رئیس شورای ثبت آثار فرهنگی و تاریخی استان در فهرست آثار ملی افزود: این هنر بر خلاف غالب سوزن دوزیهای مطرح شده، پر حرکت و با طیف رنگهای شاد و متنوع و بهره گرفته از انواع دوختها و طرحها است.
محمدی یادآور شد: نقشهای الهام گرفته از طبیعت و جایگاه فولکلوریک این هنر، تولید خانگی و استفاده از امکانات محدود و حتی دور ریز همچون کاغذ باطله به عنوان لایه کار در خلق آثار هنری چشم نواز، همنشینی رنگ های شاد با کنتراست زیاد، القای حس حرکت در ایجاد نقش ها و تنوع و هماهنگی نقوش در کار از جمله ارزش های شاخص این هنر است.
وی فاصله گرفتن نسل جدید از آداب و رسوم و کمتر شدن علاقه عمومی به سنتها را از آسیبهای احتمالی این هنر دانست و اظهار امیدواری کرد: با ثبت ملی ممقان دوزی، این صنعت به هنری ماندگار و پویا تبدیل می شود که خلاقیت و نوآوری در آن تداوم می یابد.25 اثر تاریخی و فرهنگی آذربایجان شرقی در چهارمین همایش ملی شورای سیاست گذاری ثبت میراث فرهنگی در جزیره قشم در فهرست آثار ملی ثبت شد که شامل 10 پرونده از محوطه های تاریخی، 5 بنای تاریخی، 5 اثر طبیعی و 5 اثر معنوی و ناملموس می شود./س