مصوبه «سند ملی توسعه علوم و فناوری‌های مواد پیشرفته و فرایند‌های نوین فرآوری مواد» ابلاغ شد

در این ابلاغیه آمده است:

مصوبه «سند ملی توسعه علوم و فناوری‌های مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد» که در جلسه ۹۱۴ مورخ ۱۴/۱۲/۱۴۰۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسات ۵۱۲ و ۵۲۲ شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است؛ به شرح ذیل برای اجراء ابلاغ می‌گردد:

مقدمه

تاریخ زندگی بشر و پیشرفت‌های آن همواره به نوعی با توسعه مواد همراه بوده است. از همین‌رو؛ برای هزاران سال مواد مظهر طبقه‌بندی دوره‌های تاریخی به شمار می‌رفته است که بیانگر تأثیر بالای علم مواد و فنون مربوط به آن در توسعه جوامع بشری می‌باشد. امروزه، مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری آنها یک مؤلفه کلیدی در صنعت نسل چهار و پنج و توسعه سایر فناوری‌های اولویت‌دار از جمله هوا - فضا، اطلاعات و ارتباطات، هسته‌ای، نفت و گاز، زیست‌فناوری، هوش مصنوعی، الکترونیک، فوتونیک، رباتیک، فناوری‌های نانو و میکرو است و نقشی کلیدی در پرداختن به چالش‌های بزرگ جامعه مانند تغییرات آب‌وهوایی، افزایش تقاضای انرژی، محدودیت منابع آبی، افزایش استفاده از منابع طبیعی، سلامت و تغذیه، رشد جمعیت و پیشرفت‌های سریع فناوری دیجیتال دارد. لذا؛ توسعه فناوری‌های مواد پیشرفته یکی از اولویت‌های اصلی سیاست‌گذاری کشورهای مختلف اعم از صنعتی و در حال‌ توسعه است.

در این میان؛ کشور ایران با یک درصد از جمعیت، دارای ۷ درصد از ذخایر معدنی جهان است. با توجه به جایگاه خوب و در حال‌ رشد ایران در تولید علم در حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد، شایسته است با اتخاذ تدابیر مناسب، در تولید ثروت و بهره‌گیری از آن سهم مناسبی از بازار داخلی و جهانی را به خود اختصاص دهد. ازاین‌رو، مطالعه و مدیریت صحیح همراه با یک برنامه‌ریزی سازنده به‌منظور دستیابی کشور به سهم مناسبی از بازار مواد پیشرفته بسیار ضروری است. از سوی دیگر؛ ایران به یک رویکرد نظام‌مند برای توسعه راه‌حل محور نسل بعدی مواد پیشرفته نیاز دارد تا پاسخ‌های سریع‌تر و کارآمدتر در مقابله با چالش‌ها ارائه دهد و در نتیجه، آنها را به فرصت‌هایی برای جامعه، اقتصاد و محیط زیست ایران امروز و آینده تبدیل کند.

نظام مسائل و چالش‌های حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد در ایران را در پنج سرفصل اصلی شامل: آموزش، پژوهش، فناوری، تجاری‌سازی و توسعه بازار و بین‌الملل می‌توان دسته‌بندی نمود. در حوزه آموزش، چالش‌های عمده شامل: عدم تناسب دانش و مهارت‌های دانش‌آموختگان دانشگاهی با نیازهای واقعی این حوزه، فقدان نیروی انسانی توانمند با قابلیت طراحی خطوط تولید، نبود دوره‌های بازآموزی برای شاغلین، کمبود اساتید مجرب و کیفیت نامناسب دوره‌های کارآموزی می‌گردد. چالش‌های اساسی حوزه پژوهش عبارتند از: فقدان اولویت‌های پژوهشی برای جهت‌دهی به تحقیقات، نقص بانک‌های اطلاعاتی مورد نیاز و نبود نظام آمار و اطلاعات مربوط به هزینه‌های پنهان، هزینه‌های محیط زیستی، تلفات، ضایعات، مصرف منابع و مواد اولیه، نبود دانش بومی صنعتی، عدم توجه به لایه‌های عمیق توسعه فناوری، فقدان نقشه راه و راهبرد توسعه صنایع معدنی نیز از مشکلات دیگر این حوزه محسوب می‌شوند. در حوزه فناوری، مشخص نبودن فناوری‌های کلیدی و نقاط گلوگاهی، بهره‌وری پایین، آلاینده بودن صنایع سنگین و نبود فناوری‌های بهبود زیست‌محیطی، خام‌فروشی و نبود حلقه‌های میانی و پایانی زنجیره تولید، فقدان دانش فنی طراحی کلان، ساخت خطوط تولید و فرآوری از چالش‌های اصلی به شمار می‌روند. نقش کمرنگ شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی و علمی کشور، برنامه‌ریزی نامناسب برای مدیریت آب و بازیابی پساب‌های معدنی و عدم استفاده از فناوری‌های روز مانند مکانیزه‌سازی عملیات استخراج و اتوماسیون ماشین‌آلات به عنوان راهکارهای اساسی برای کنترل هزینه‌ها، افزایش راندمان کاری و بهره‌وری نیز از جمله مشکلات دیگر این حوزه هستند. نبود حلقه‌های واسط برای ارتباط صنعت و دانشگاه و عدم ارتباط تولیدات علمی با نیاز بازار نیز از چالش‌های مهم این بخش محسوب می‌شوند. در حوزه تجاری‌سازی و توسعه بازار، وجود رانت در حوزه بهره‌برداری و استخراج و عدم توجه به کیفیت فرآوری، اقتصادی نبودن تولید در داخل به دلیل ناتوانی در رقابت با محصولات وارداتی از نظر کیفیت و قیمت و نیاز به سرمایه‌گذاری قابل توجه در زیرساخت‌ها و ایجاد مشوق‌های سرمایه‌گذاری در حوزه مواد پیشرفته از جمله مسائل اصلی هستند. همچنین، عدم توجه به ایجاد ذخایر راهبردی در مواد گلوگاهی نیز از چالش‌های این حوزه به شمار می‌رود. در حوزه بین‌الملل، مشکل شرکت‌های دانش‌بنیان در برقراری ارتباطات بین‌المللی و دسترسی به بازارهای جهانی و انتقال ارز حاصل از فروش محصولات، نبود برنامه مشخص در مورد شرکای راهبردی کشور در حوزه مواد پیشرفته و عدم وجود طرح تقسیم کار بین کشورهای منطقه از جمله چالش‌های اساسی محسوب می‌شوند.

در این راستا و به‌منظور رفع مسائل و چالش‌های اساسی و ساماندهی و ایجاد زیست‌بوم توسعه‌یافته در حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد، و راهبری اولویت‌های علم و فناوری کشور مندرج در فصل سوم نقشه جامع علمی کشور (شامل: مواد نوترکیب، بسپارها، آلیاژهای فلزی، مواد مغناطیسی، اکتشاف و استخراج مواد معدنی، حسگرهای شیمیایی، نیمه‌رساناها و مواد سیلیکونی، کاتالیست‌ها، آلیاژها و مصالح ساختمانی سبک و مقاوم، فرآوری و استحصال و تلخیص مواد آلی و معدنی) و در ذیل سیاست‌های کلی علم و فناوری و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، «سند ملی توسعه علوم و فناوری‌های مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد» تدوین می‌شود.

ماده ۱- تعاریف

۱-۱- مواد پیشرفته

مواد پیشرفته مواد طراحی‌شده برای خواص هدفمند هستند که دارای ساختار، خواص، کارکرد، فرآیند تولید یا فرآیند استفاده نوین یا ارتقایافته برجسته و متمایز باشند که در طول چرخه عمر خود می‌توانند تأثیرات مستقیم و فزاینده‌ای بر فرآیند رشد اقتصادی، محیط ‌زیست و کیفیت زندگی داشته باشند و یا برای کشور؛ راهبردی و حیاتی و توسعه و بهره‌برداری از آنها نیازمند فعالیت‌های تحقیقاتی و علمی ویژه‌ای باشد.

۱-۲- فرآوری

عملیات فرآوری مواد، عملیاتی است که بر روی مواد خام به‌منظور تغییر عیار، اندازه و غلظت آن و رسیدن به حد مطلوب صنعت انجام می‌شود. نوع عملیات به‌صورت کلی شامل انواع عملیات نمونه‌سازی، آنالیز، خردایش، آب‌گیری، پر عیارسازی و عملیات پایلوت است.

۱-۳- فرایندهای نوین فرآوری مواد

فرایندهای نوین فرآوری مواد به مجموعه تکنیک‌ها، روش‌ها و فناوری‌هایی اطلاق می‌شود که به منظور بهبود کیفیت، کارایی و بهره‌وری در استخراج، تولید و تبدیل مواد اولیه به محصولات نهایی به کار می‌روند. این فرایندها؛ معمولاً شامل استفاده از فناوری‌های پیشرفته و نوآورانه هستند که می‌توانند به کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت تولید، بهبود کیفیت محصولات و کاهش اثرات زیست‌محیطی کمک کنند.

۱-۴- حسابداری جریان مواد

یک ابزار مدیریتی است که مصرف کارآمد و بهره‌وری مواد را با سهیم کردن کاهش ضایعات، انتشار آلودگی‌ها و محصولات غیرمولد؛ کاراتر می‌کند.

۱-۵- بهره‌وری سبز

بهره‌وری سبز رویکرد تلفیقی توسعه صنعتی و حفظ محیط زیست است که هدف اصلی آن حفاظت از محیط زیست در کنار افزایش سودآوری تجاری است.

۱-۶- مواد نوظهور

دسته‌ای از مواد پیشرفته که در مراحل ابتدایی تحقیق ‌و ‌توسعه هستند و به‌تازگی کشف یا ارتقا یافته‌اند و در آینده نیز می‌توانند اثرات تحول‌آفرین روی صنعت داشته باشند.

ماده ۲- اصول و ارزش‌های بنیادین

با عنایت به لزوم بهره‌مندی مناسب از نعمت‌های خداداد و همسو با ارزش‌های ذکرشده در نقشه جامع علمی کشور از قبیل: حاکمیت جهان‌بینی توحیدی اسلام در تمامی ابعاد علم و فناوری و صنعت، اخلاق‌محوری، تکریم علم و عالم و فناوری توانمندساز و ثروت آفرین با تمرکز بر پیاده‌سازی توصیه‌های راهبردی مقام معظم رهبری در «بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» و ثبات سیاست‌گذاری؛ ارزش‌های حاکم بر سند توسعه فناوری مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد عبارتند از:

حفظ استقلال کشور و دستیابی به اقتصاد مقاومتی و دانش‌بنیان با رفع نیازهای اساسی و راهبردی حال و آینده با رویکردی واقع‌نگر و کاهنده نقاط آسیب‌پذیر؛

رعایت عدالت به‌ویژه تأکید بر عدالت بین نسلی و تعهد نسبت به نسل آینده در بهره‌برداری از منابع طبیعی؛

محوریت عقلانیت در تقسیم فرصت‌های مشارکت برای نهادها، شرکت‌ها، افراد و فعالان این حوزه با توجه‌ به توانمندی‌های آنها در توسعه و بهره‌برداری متوازن از مواهب خداداد؛

احترام به محیط ‌زیست و استفاده بهینه از ذخایر و موهبت‌های الهی با بهره‌برداری عادلانه، منطقی و به‌موقع از آنها؛

تقدم مصالح عمومی بر منافع فردی و گروهی و تقویت روحیه همکاری به‌منظور افزایش بهره‌وری فرآوری مواد؛

حمایت از رویکرد مشارکت مردمی و تعاونی و تقویت روحیه همکاری بنا بر سیاست‌های کلی اصل ۴۴ در فرآوری مواد.

ماده ۳- چشم‌انداز و اهداف کلان

۳-۱- چشم‌انداز

توسعه علوم و فناوری‌های مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد در جمهوری اسلامی ایران، در یک افق زمانی ده‌ساله، با برخورداری از نیروی انسانی متعهد، متخصص و کارآمد، موجب ارتقاء کیفیت و کارایی محصولات و کالاهای ساخت ایران توأم با قابلیت اطمینان، ارتقاء تاب‌آوری اقتصادی، حامی محیط زیست و زیست‌سازگاری و با رعایت عدالت بین نسلی می‌گردد.

در آن سال، کشور بر پایه توسعه فناوری‌های مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد، با پیشتازی در مرزهای دانش و دستیابی به قله‌های دانش در حوزه‌های اقتدارآفرین، ضمن برداشتن گام‌های اساسی در زمینه کاهش پنجاه‌درصدی خام‌فروشی مواد اولویت‌دار کشور، خلق ثروت و حضور در بازار جهانی حوزه مواد و کسب اعتبار جهانی، حرکت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان و الهام‌بخش و دارای مرجعیت علمی و فناوری در جهان اسلام در حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد را ادامه می‌دهد و این دستاوردها آثار فراوانی بر قدرت ملی و تحقق اقتصاد مقاومتی خواهند داشت.

۳- ۲- اهداف کلان و شاخص‌های ارزیابی

تبصره - نهاد متولی سند موظف است شناسنامه شاخص‌های ارزیابی کلان سند و همچنین مقادیر موجود و مطلوب شاخص‌های ارزیابی کلان فاقد مقدار را ظرف مدت شش ماه از زمان ابلاغ سند، تدوین و به تصویب شورای ستاد راهبری و نظارت علم، فناوری و نوآوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برساند.

ماده ۴- راهبردها و اقدامات کلان

راهبرد ۱- جهت‌دهی، تنظیم‌گری، فراهم‌سازی و تقویت زیرساخت‌های لازم در حوزه سند

۱- حمایت از توسعه مؤسسات مشاوره‌ای در زمینه مالکیت فکری به‌منظور بررسی فنی و ثبت اختراعات افراد و نهادها و تسهیل‌گری در تجاری‌سازی اختراعات ثبت‌شده؛

۲- تقویت و توسعه شبکه آزمایشگاهی و مراکز توسعه فناوری با بهره‌گیری از ظرفیت‌های ملی موجود؛

۳- حمایت از تجهیز آزمایشگاه‌ها و زیرساخت‌های تحقیقاتی موردنیاز ازجمله ایجاد مراکز توسعه فناوری مشترک در حوزه‌های اولویت‌دار کشور؛

۴- کمک به اعتباربخشی بین‌المللی آزمایشگاه‌های مرجع و نهادهای صدور گواهی کیفیت با رویکرد صادرات محصولات دانش‌بنیان؛

۵- ایجاد سازوکارهای لازم برای به‌کارگیری حسابداری جریان مواد و انرژی در راستای بهره‌وری سبز (کاهش استفاده از منابع طبیعی و کاهش تولید آلاینده‌ها ضمن دستیابی به تولید بالاتر)؛

۶- تدوین شاخص‌های مورد نیاز و ساماندهی نظام آماری و تهیه بانک اطلاعاتی در حوزه فناوری‌های مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد؛

۷- ایجاد نظام استاندارد، کنترل کیفیت ملی و بین‌المللی و توسعه مراکز مرجع آزمون صنعتی؛

۸- ایجاد سازوکار مشارکت و همکاری دستگاه‌های مسئول با هدف پیگیری و تحقق اصول کاهش، استفاده مجدد و بازیافت مواد و تولید محصولات و استحصال محصولات ارزشمند از پسماند.

راهبرد ۲- توانمندسازی نیروی انسانی با دانش روز و توسعه خلاقیت و کارآفرینی در راستای حل چالش‌های صنعتی به شکل فناورانه

۱- اصلاح و به‌روزرسانی سرفصل‌ها و متون دروس دانشگاهی در رشته‌های مرتبط، با رویکرد افزایش سطح دانش فنی، کارآفرینی و کاربردی‌سازی و کمک به اصـلاح و اجرای برنـامه‌های درسـی بـا رویکرد فنـاورانه در آمـوزش و پرورش؛

۲- برگزاری دوره‌های آموزشی، کارآموزی و مهارتی کوتاه‌مدت و میان‌مدت با رویکرد افزایش کارآفرینی و آمادگی برای ورود دانشجویان و دانش‌آموختگان به بازار کار با اولویت دانشگاه‌های برتر؛

۳- حمایت از استقرار نظام‌های آموزش بدو و حین خدمت و بازآموزی ویژه شاغلان؛

۴- ترویج دانش متناسب با این حوزه در میان دانش‌آموزان و دانشجویان کشور؛

۵- تجهیز و تأمین مواد پیشـرفته و فناوری‌های مربوطه در پژوهش‌سـراها، دبیرسـتان‌ها و هنرسـتان‌های منتخب دوره دوم متوسـطه و توانمنـدسازی دبیران و هنرآموزان این دوره.

راهبرد ۳- هدایت و حمایت از پژوهش و فناوری اثربخش و ارزش‌آفرین و تجاری‌سازی دستاوردها

۱- حمایت از طرح‌های تحقیقاتی ملی و کاربردی تقاضامحور و اثربخش و همچنین ارتقاء سطح آمادگی فناورانه یافته‌های تحقیقاتی و نتایج تحقیقات گروه‌های دانشگاهی، مراکز علمی و تحقیقاتی و بنگاه‌های تولیدی صنعتی؛

۲- شناسایی، پایش و رصد نیازهای گلوگاهی صنعت در حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد بر اساس شرایط بومی؛

۳- حمایت از طرح‌های تحقیقاتی لبه‌دانشی و تولید علم، نیازهای آینده، بدیع و نوظهور؛

۴- ایجاد و تقویت شرکت‌های فنی - مهندسی دانش‌بنیان و طراحی و ساخت خطوط تولید؛

۵- ارائه حمایت‌های هدفمند به‌منظور ایجاد واحدهای میانجی برای اتصال و همکاری واحدهای صنعتی، معدنی و خدماتی توانمند با مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی و شرکت‌های کوچک و متوسط دانش‌بنیان و فعال؛

۶- ارائه حمایت‌های هدفمند از تولید بار اول در راستای بومی‌سازی فناوری‌های ارزش‌آفرین؛

۷- حمایت از جایگزینی مواد آزمایشگاهی ساخت داخل در پژوهش‌ها و پایان‌نامه‌ها به جای مواد وارداتی؛

۸- ترویج حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد در میان سیاست‌گذاران، بازیگران حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد اعم از تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان، محققان از طریق ابزارهایی نظیر: برگزاری سمینارها، کنفرانس‌ها و رسانه‌های اجتماعی.

راهبرد ۴- حمایت از توسعه معادن هوشمند و تقویت استانداردهای استخراج و استحصال مواد

۱- استفاده از روش‌های هوشمند، چندمتغیره و مبتنی بر فناوری‌های پیشرفته با رویکرد کاهش ضایعات و تلفات انسانی در توسعه معادن؛

۲- افزایش ایمنی و استانداردسازی معادن جهت کاهش اثرات سوء محیط زیستی معادن و ارتقاء سلامت کارکنان؛

۳- حمایت از توسعه فناوری‌های لازم جهت هوشمندسازی معادن.

راهبرد ۵- حمایت از توسعه بازارهای داخلی و صادراتی

۱- برنامه‌ریزی برای ایجاد الزامات قانونی و تشویقی از قبیل اعتبار مالیاتی، تضمین خرید و واگذاری مطالبات (فاکتورینگ) جهت بهره‌مندی بنگاه‌های اقتصادی از محصولات تولید داخل؛

۲- بازنگری تعرفه‌ها، حقوق ورودی و عوارض صادراتی مواد و تجهیزات مرتبط حوزه ساخت، متناسب با عمق بومی‌سازی و کاهش خام‌فروشی در کشور برای توسعه بازار محصولات داخلی و افزایش زنجیره ارزش؛

۳- حمایت از ایجاد فروشگاه معتبر جهت عرضه مواد دارای تأییدیه با قابلیت اطمینان بالا؛

۴- شناسایی و معرفی فرصت‌های اقتصادی سرمایه‌گذاری کشور در سطوح ملی و بین‌المللی؛

۵- تعیین معیارهای کمی و کیفی خام بودن مواد معدنی با ملاحظه میزان توانمندی فرآوری داخلی و دستیابی به بهره‌وری بالاتر به منظور کاهش صادرات مواد معدنی خام؛

۶- توسعه فناوری‌های هوشمند در راستای کنترل آلاینده‌های محیط زیستی ناشی از استخراج مواد معدنی با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان.

راهبرد ۶- توسعه فعالیت‌های مشترک بین‌المللی با محوریت سرمایه‌گذاری، صادرات، تبادل و دیپلماسی فناوری

۱- شناسایی و اولویت‌بندی توانمندی‌های صادراتی مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان و فعال؛

۲- حمایت هدفمند از صادرات، تبادل، ارتباطات بین‌المللی و دیپلماسی فناوری در مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان و فعال با استفاده از ظرفیت سند جامع روابط علمی بین‌الملل جمهوری اسلامی ایران؛

۳- شبکه‌سازی میان متخصصان و شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی و خارجی در راستای توسعه تبادلات علمی، فناوری و تجاری؛

۴- شناسایی، هدایت و تسهیل سرمایه‌گذاری خارجی و مشترک در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان، با تأکید بر توسعه همکاری‌های بین‌المللی با کشورهای منطقه و کشورهای همسو؛

۵- رصد و پایش تحولات ملی و بین‌المللی و آینده‌نگاری راهبردی.

راهبرد ۷- ایجاد سازوکارهای لازم برای تأمین و ذخیره‌سازی مواد پیشرفته راهبردی و حیاتی در کشور با رویکرد افزایش تاب‌آوری ملی

۱- رصد وضعیت، شناسایی، اولویت‌بندی و تعیین میزان حداقل‌های موردنیاز در قالب بانک اطلاعاتی به‌روز؛

۲- ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تأمین و ذخیره‌سازی حداقل مواد پیشرفته راهبردی و حیاتی؛

۳- انجام ات موردنیاز جهت تصویب ضوابط و مقررات سامان‌دهی و ذخیره‌سازی مواد پیشرفته راهبردی و حیاتی از طریق نهادهای ذی‌ربط.

ماده ۵- اولویت‌ها

با توجه ‌به ظرفیت مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد در تحول صنعت و اقتصاد کشور، اولویت‌ها، حوزه‌های اولویت‌دار و محورهای ویژه برای ارتقای اثرگذاری اقتصادی - اجتماعی، به شرح جدول زیر تعیین می‌گردد:

ماده ۶- سازوکار اجرایی

شورای عالی انقلاب فرهنگی وظیفه سیاست‌گذاری، هماهنگی و نظارت کلان بر اجرای این سند را بر عهده دارد. بدین‌منظور؛ ستاد راهبری و نظارت علم، فناوری و نوآوری ضمن رصد، پایش و نظارت بر اجرای سند، گزارش‌های کلان مربوطه و پیشنهاد بازنگری‌های لازم در سند را در فواصل زمانی مشخص به این شورا ارائه خواهد نمود.

«ستاد توسعه فناوری‌های مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد» وابسته به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور که از این ‌پس به اختصار، «ستاد» نامیده می‌شود، بدون ایجاد بار مالی و تشکیلاتی جدید و در سقف ظرفیت‌ ساختاری و مالی موجود آن معاونت، به‌منظور راهبری اجرای این سند، تشکیل و وظایف آن به شرح ذیل تعیین می‌گردد:

برنامه‌ریزی، هماهنگی، پایش شاخص‌ها و ایجاد کارگروه‌های تخصصی به‌منظور تسهیل اجراء سند؛

تدوین نقشه راه اجرایی‌سازی سند و ارائه آن به ستاد راهبری و نظارت علم، فناوری ونوآوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی حداکثر تا شش ماه پس از ابلاغ سند؛

تدوین برنامه‌های عملیاتی به‌صورت سالانه در چارچوب نقشه راه اجراء سند؛

تقسیم وظایف کلی دستگاه‌ها و تعیین مأموریت‌های بخشی و هماهنگی آن‌ها با شناسایی و بهره‌گیری از زیرساخت‌های نهادی و ساختاری کشور برای پیاده‌سازی این سند؛

حمایت مادی و معنوی از محققان و فناوران دارای طرح‌های فناورانه و کمک به تجاری‌سازی آنها، تسهیل‌گری فرایند توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات تجاری‌سازی، صندوق‌های تأمین مالی و همچنین کمک به ایجاد زیرساخت‌ها و مراکز تولید نیمه‌صنعتی و صنعتی؛

رصد و پایش تحولات ملی و بین‌المللی و آینده‌پژوهی به‌منظور ارائه پیشنهاد اصلاحات لازم برای بازنگری و به‌روزرسانی سند به ستاد راهبری و نظارت علم، فناوری ونوآوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مقاطع حداکثر سه‌ساله؛

حمایت مادی، معنوی، علمی، اطلاعاتی و تسهیل‌گری از مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان و فعال و نیز طرح‌های فناورانه و تجاری‌سازی آن‌ها مبتنی بر آیین‌نامه‌های مصوب؛

تسهیل ارائه خدمات توسعه فناوری و تجاری‌سازی با تأمین منابع، امکانات و زیرساخت‌های موردنیاز مجریان پروژه‌ها و کارگزاران خدمات فناوری بخش خصوصی؛

ارزیابی مستمر اجراء سند و همچنین پایش شاخص‌ها و همکاری با ستاد راهبری و نظارت علم، فناوری و نوآوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در تدوین گزارش‌های سالانه؛

انجام مطالعات و تعیین جایگاه بین‌المللی کشور در علم، فناوری و نوآوری حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد؛

حمایت از اجراء پروژه‌های ملی، منطقه‌ای و ﺑﯿﻦ‌اﻟﻤﻠﻠﯽ و حضور در ﻣﺠﺎﻣﻊ و اتحادیه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در ﭼﺎرﭼﻮب این سند.

تبصره ۱- دبیر ستاد توسط رئیس ستاد به مدت ۴ سال انتخاب می‌شود و انتصاب مجدد وی بلامانع است.
تبصره ۲- گزارش‌های موضوع بند ۹ فوق، شامل؛ ۱- میزان تحقق اهداف و مقادیر شاخص‌های سند و همچنین فرآیند استخراج آنها و ۲- ارزیابی اثرات اقتصادی و اجتماعی حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای نوین فرآوری مواد بر زندگی مردم و پیشرفت کشور، می‌باشد.

ماده ۷- این مصوبه مشتمل بر یک مقدمه، ۷ ماده و ۳ تبصره در جلسه ۹۱۴ مورخ ۱۴/۱۲/۱۴۰۳ شورای عالی انقلاب‌ فرهنگی به تصویب رسید و از تاریخ تصویب؛ لازم‌الاجرا و کلیه مصوبات و سیاست‌های قبلی مغایر، لغو و بلااثر خواهد بود.

منبع: شورای عالی انقلاب فرهنگی