باشگاه خبرنگاران جوان - مطالعهای جدید از دانشگاه ایالتی اوهایو نشان میدهد که حلقههای رشد درختان میتوانند بخشهای گمشدهای از تاریخ محیط زیست، بهویژه درباره منابع آب را آشکار کنند. پژوهشگران معتقدند بررسی همزمان چند گونه درختی میتواند تصویری دقیقتر از گذشتهی اقلیم و وضعیت آب در حوزههای آبخیز ارائه دهد.
به گفتهی «الساندرا برتوجی»، سرپرست این پژوهش، طول عمر انسان برای مشاهده الگوهای بلندمدت تغییرات اقلیمی کافی نیست. او میگوید: «درختان، گذشتهای را در دل خود ثبت کردهاند که هیچ ابزار انسانی تا امروز قادر به بازسازی آن نبوده است. استفاده از دادههای رشد درخت برای درک روندهای گذشته، راهی کلیدی برای مدیریت منابع آب در آینده است.»
درختان هر سال حلقهای تازه میسازند و ضخامت، چگالی و رنگ آنها نشانهای از شرایط آبوهوایی مانند بارندگی، خشکسالی یا سیلاب است. با این حال، هر گونه درخت به روشی متفاوت به تغییرات محیطی واکنش نشان میدهد. همین امر سبب شد تیم پژوهش برای دقت بیشتر، چند گونهی مختلف از درختان حاشیه رودخانهها را در ایالت اوهایو بررسی کند.
نمونهبرداری از مناطقی انجام شد که اطلاعات تاریخی محدودی درباره وضعیت آب داشتند، از جمله «ذخیرهگاه طبیعی اولد وومن کریک» در نزدیکی دریاچه ایری. محققان دادههای حاصل از مغزهگیری تنهی سه گونه رایج درخت را با سوابق آبوهوایی ثبتشده مقایسه کردند. یافتهها نشان داد درختان مناطق مرطوب توان بالایی در انعکاس تناوب دورههای خشک و مرطوب دارند و میتوانند تصویری دقیق از نوسانات آبی منطقه ارائه دهند.
برتوجی تأکید کرد که کمبود دادههای تاریخی باعث برآوردهای نادرست از سیلابها و خشکسالیهای گذشته میشود و این موضوع مدیریت آب و کشاورزی را دشوار میکند. او افزود: «اگر بتوانیم دادههای تاریخی را با اطلاعات دقیقتر حلقههای درخت تکمیل کنیم، قادر خواهیم بود برای آینده منابع آبی برنامهریزی هوشمندانهتری انجام دهیم.»
این پژوهشگران قصد دارند نمونهگیری را در گونههای بیشتر و حوزههای آبخیز وسیعتری گسترش دهند تا بتوانند مدلی جامع برای پیشبینی تغییرات آب و هوایی بسازند. به اعتقاد آنان، دادههای دقیقتر نهتنها به کشاورزان، بلکه به مدیران منابع آبی و مسئولان زیستمحیطی در تصمیمگیریهای آینده کمک شایانی خواهد کرد.
منبع: عصر ایران