فارس/
آنچه درباره نگهداری حیوانات باید بدانیم
حیوانات از مهم‌ترین موجودات طبیعت هستند که حقوق و استفاده از آنان توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است، همچنین با توجه به اهمیت آن، تحقیقات بسیاری در خصوص نحوه برخورد و نگرش ادیان الهی به حقوق حیوانات انجام پذیرفته است. از این رو و در جهت حمایت از حقوق حیوانات در سال ۱۹۷۸ میلادی بیانیه رسمی در خصوص رعایت حقوق حیوانات منتشر و در سال‌های بعد لازم‌الاجرا گردید.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران فارس طرفداران حقوق حیوانات معتقدند حیوانات دارای حقوق قانونی و اخلاقی معینی هستند که شامل حق مورد صدمه و آزار قرار داده نشدن آن‌ها و نیز نگهداری و رسیدگی به آنان نیز می‌گردد. در حالی که اسلام قرن‌ها پیش با لطافت و دقت تمام به این مسئله مهم در قرآن کریم و سایر متون دینی توجه و اشاره نموده است.
سفارش اسلام به «حسن رفتار با حیوان»
پیامبر عظیم الشان اسلام در سیره عملی خویش به شکل تقریباً برجسته و مبسوط به
موضوع مورد بحث پرداخته‌اند؛ ایشان می‌فرمایند: «حیوان شش حق به گردن صاحب خود
دارد؛ هرگاه از آن پیاده شد علفش دهد، هرگاه از آبی گذشت آن را آب دهد، بی دلیل آن
را نزند، بیشتر از قدرتش بر او بار نکند، بیشتر از توانش آن را راه نبرد و مدّت
زیادی روی آن درنگ نکند.»
در جای دیگری می‌فرمایند: به صورت حیوانات نزنید؛ زیرا آن‌ها حمد و تسبیح خدا را
می‌گویند. همچنین امام علی(ع) در نامه ای به کارگزاران خویش اشاره می‌کنند؛ «میان
ماده شتر و بچه شیرخوارش جدایی نیفکن، و ماده را چندان ندوشان که شیرش اندک مانَد
و به بچه‌اش زیان رساند»؛ و یا در نامه‌ای به یکی از کارگزاران خود تاکید می‌کنند
که اگر از حیوان به عنوان مرکب استفاده می‌نمایید آن‌ها را بیش از اندازه خسته
نکنید و همچنین به رعایت عدالت و یکسانی فعالیت و خورد و خوراک و آسایش میان
حیوانات توصیه می‌نمایند.
رسول گرامی(ص) در جای دیگری می‌فرمایند: «لعنت بر آن کس باد که حیوانات را داغ می‌کند.»
و در سخنی دیگر فرموده‌اند: «هر حیوانی - پرنده یا جز آن - که به ناحق کشته شود در
روز قیامت از قاتل خود شکایت خواهد کرد.»
نگاه پیامبر به مقوله آسیب رساندن به حیوانات، بیانگر این است که همان‌گونه که
ممکن است انسان در مراودات اجتماعی خویش دچار حق‌الناس گردد، اگر برخوردی دور از
عدالت و انصاف با حیوانات نیز داشته باشد، مورد بازخواست قرار می‌گیرد. چنین
دیدگاهی حیوانات را از دیدگاه صرفاً منفعت طلبانه انسان خارج کرده و نگاه منطقی را
جایگزین آن می‌نماید. به عنوان مثال، ایشان مسلمانان را از کشتن حیوانات به غیر از
مواقع ضروری و آزار رساندن حیوان به شدت منع کرده‌اند.
نگهداری حیوانات در خانه
با توجه به گسترش روز افزون تکنولوژی و ماشینی شدن بسیاری از فعالیت‌ها، استفاده
از حیوانات در امور جاری مانند کشاورزی و یا مسافرت منسوخ گردیده است و تنها قشر
خاصی که فعالیت شغلیشان در این خصوص است با آن‌ها در ارتباطند. ولی در مقابل
بسیاری از افراد، علی‌الخصوص در غرب و اروپا، حیواناتی نظیر گربه، سگ، خرگوش و
برخی پرندگان را در منازل خویش نگهداری می‌نمایند. رغبت و تمایل به نگهداری
حیوانات در منازل در این کشورها به حدی در حال افزایش است که حیوانات به عنوان
عضوی از خانواده آن‌ها شده‌اند و در برخی کشورها خانواده‌ها دیگر تمایلی به داشتن
فرزند نداشته و حیوانات را به عنوان فرزند خود در نظر می‌گیرند.
رایج‌ترین حیواناتی که در منازل از آن‌ها نگهداری می‌شود، سگ‌ها و گربه‌ها هستند.
در برخی منازل نیز پرندگان نگهداری می‌شوند. نکته حائز اهمیت در این خصوص، این است
که اگر چه نگهداری از حیوانات در منزل بعضا با احساس خوشایندی همراه است، ولی
دارای اشکالات فراوانی است. بسیاری از این مشکلات ارتباط مستقیم به بهداشت منزل و
بیماری‌های قابل انتقال به انسان دارد. به عنوان نمونه، در نگهداری گربه‌ها علاوه
بر اینکه ممکن است فرد بر اثر خراش‌ها و گزش‌های گربه دچار بیماری گردد، اگر موی
گربه درون غذای خانم باردار بیفتند ممکن است فرزندش نابینا به دنیا بیاید؛ و یا
انتقال موی گربه به رحم مادر، فرد را دچار نازایی کرده و همچنین انتقال موی گربه
به شش‌ها فرد را دچار بیماری‌های تنفسی و آسم می‌نماید. شرایط حال حاضر موجب بروز
مشکلاتی گردیده است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم؛
سگ یکی از حیواناتی است که همواره در زندگی انسان‌ها حضور داشته است. در دین مبین اسلام سگ و ترشحات و تمامی متعلقات آن نجس هستند. به گونه‌ای که حتی تنفس سگ نیز نجس و دارای اشکال است. امام صادق (ع) می‌فرمایند: «همانا خداوند نیافرید خلقی را که نجس‌تر از سگ باشد.» لذا نگهداری سگ در منزل به هیچ عنوان توجیه پذیر و قابل قبول نیست. زیرا هر لحظه امکان تماس بدن، ریزش مو، و طبق عادت سگ‌ها لیس زدن وسایل منزل وجود دارد. ولی نگهداری از سگ به عنوان نگهبان دارای اشکال نیست، با توجه به نجس بودنش از برخورد و ارتباط نزدیک با آن می‌بایست به شدت پرهیز نمود و از ورود آن به منزل جلوگیری نمود.
پاکیزگی منزل
در صورتی که محل زتدگی یا وسایلتان توسط حیوانی آلوده گردید، فوراً در جهت پاکیزگی
با آب و مواد شوینده و ضدعفونی کننده اقدام کرده و حتماً محل شستشو داده شده را
خشک نمایید. همچنین به صورت مستمر محل زندگی حیوانتان را پاکیزه نمایید و حتی‌الامکان
به آن اجازه تردد در سایر اتاق‌های منزل را ندهید.
رابطه نامشروع با حیوانات
رغبت به برقراری ارتباط جنسی با حیوانات یک نوع نابهنجاری جنسی است که در آن یک
انسان با یک حیوان رابطه و سکس برقرار می‌کند. این ناهنجاری ارتباط مستقیمی با
نگهداری حیوانات در منزل داشته و عموماً افرادی دچار این عارضه روحی می‌شوند که
ارتباطات بسیار زیاد جسمانی و عاطفی با حیوانات برقرار می‌نمایند. برقرار ارتباط
با حیوانات در اسلام حرام بوده و دارای مجازات حد شرعی می‌باشد.
خطر ابتلا به بیماری
در گذشته به دلیل ارتباط زیاد انسان و حیوانات، بسیاری از بیماری‌های حیوانات به انسان منتقل می‌گردید. از این دست بیماری‌ها می‌توان به تب مالت، سالک، مشمشه، سیاه زخم و تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، طاعون، تب مراجعه، آنفولانزای پرندگان، سارس، سالک، کالا آزار و بیماری‌های انگلی اشاره نمود.
گرچه ورود یک حیوان به خانه، برای برخی اتفاقی هیجان انگیز است، اما آماده کردن خانه برای آوردن سگ، کار بسیار حساس و دشواری است. پژوهشگران آمریکایی اعلام کردند: در خانه‌هایی که از حیوانات خانگی نگهداری می‌شود به دلیل این که اغلب پس از تماس با حیوان دست‌های خود را نمی‌شویند و یا ممکن است حیوان به محل خواب صاحب خود نیز راه پیدا کند، میکروب‌های او به افراد خانه منتقل می‌شود. آزمایشات نشان می‌دهند بسیاری از میکروب‌های مدفوع سگ، در اثر انگشتِ صاحبان آن‌ها، وجود دارد./س
