مردم سالاری دینی، چالشی در برابر دموکراسی‌های غربی است

به گزارش خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران، "مصطفی کواکبیان" دبیر کل حزب مردم‌سالاری در همایش ملی "مردم‌سالاری در ایران و بیداری اسلامی" که در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در حال برگزاری است، اظهار داشت:‌ نفس تحولات در کشورهای اسلامی مانند مصر، لیبی، تونس، یمن و ... موضوع مهمی برای بررسی محققانه و عالمانه است،‌ لذا باید ببینیم که آیا الگوی مردم‌سالاری دینی جمهوری اسلامی ایران می‌تواند در سایر کشورهای اسلامی، عامل بیداری و آگاهی‌بخشی باشد و اینکه آیا این مفهوم قادر به نظام‌سازی برای کشورهای مختلف اسلامی است؟

استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به مفهوم مردم‌سالاری دینی ارتباط آن مفهوم با بیداری اسلامی،‌ ظرفیت‌ها و چالش‌های مردم‌سالاری دینی در جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: مردم‌سالاری حقیقتا یک مفهوم واحد و یکپارچه است و نه دو مفهوم؛ همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند این‌طور نیست که این دو واژه را با سنجاق به هم چسبانده باشند.

وی افزود: امام خمینی(ره) در پاسخ به "اوریانا فالاچی" خبرنگار زن ایتالیایی که درباره نبود واژه دموکراتیک در نظام جمهوری اسلامی سوال کرده بود، فرمودند؛ اساسا این واژه (دموکراتیک) زیادی است، زیرا در ذات اسلام دموکراسی وجود دارد و حتی دموکراسی اسلام بالاتر از دموکراسی‌های غربی است.

کواکبیان با اشاره به اینکه ما در این مفهوم، دین‌ مردم‌سالار و مردم دین‌سالار داریم، گفت: اساسا مردم‌سالاری در ذات اسلام نهفته است و شاخص‌هایی مانند آزادی‌های اساسی، آزادی بیان و آزادی مطبوعات، احزاب، اجتماعات، حقوق بشر، صلح‌‌خواهی، مشارکت مردم در تصمیم‌سازی‌ها،‌ مشورت دادن به حاکمان و بیعت با آنان در اسلام وجود دارد و مردم‌سالاری دینی را ترسیم می‌کند، از سوی دیگر وقتی اکثریت مردم پذیرفته‌اند که شریعت اسلام را اجرا کرده و مردمی دین‌سالار باشند در عین اینکه حاکمیت دین وجود دارد، مردم هم حاکمیت خواهند کرد.

دبیر کل حزب مردم‌سالاری افزود: در واقع مردم‌سالاری دینی، یعنی مردم‌سالاری در دین اسلام وجود دارد، نه اینکه بخواهیم رنگ و لعاب دموکراسی به آن بدهیم، لذا مردم‌سالاری دینی مانند لیبرال‌دموکراسی و سوسیال‌دموکراسی نیست، بلکه چالشی در برابر آنها است، زیرا در غرب همه همت مردم‌سالاری‌ها بر این است که تنها مسائل مادی مردم را حل کنند و دولت وظیفه‌ای درباره ارتقای معنوی و کمالات اخلاقی مردم ندارد، اما وجه ممیز انقلاب اسلامی ما بعد معنوی مردم‌سالاری دینی است.

وی اظهار داشت: در مردم‌سالاری دینی، خدا در مقابل انسان قرار نمی‌گیرد، مادیت در مقابل معنویت و علم در مقابل دین نیست و مردم نیز در مقابل رهبران خود قرار نمی‌گیرند.

دبیر کل حزب مردم‌سالاری تصریح کرد:‌ مردم‌سالاری دینی به این مفهوم خود به خود عامل بیداری اسلامی است و نمی ‌گذارد که مردم سرسوزنی تحت ظلم و ستم قرار گیرند و اگر بیداری اسلامی به واقع اتفاق بیافتد حکومت دیگری به غیر از مردم‌سالاری دینی به وجود نخواهد آمد و آگاهی‌بخشی به مردم صورت می‌گیرد، لذا با وجود اینکه ادعا نمی‌کنیم همه تحولات بیداری اسلامی در کشورهای منطقه مانند انقلاب اسلامی ایران بوده، اما تاثیر انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران در پیدایش این تحولات غیرقابل انکار است.

کواکبیان با اشاره به ظرفیت‌های مردم‌سالاری دینی در ایران گفت:‌ ساختار قانون اساسی جمهوری اسلامی، وجود رهبری و بحث ولایت فقیه به عنوان میراث گران‌قدر امام راحل که در صورت نبود آن بسیاری از مشکلات، امروزه گریبان کشورمان را می‌گرفت و همچنین در بحث شریعت اسلام، وجود شورای نگهبان و ... از جمله این ظرفیت‌ها هستند که تداوم آنها حاصل فداکاری ملت و رهبری‌های امام راحل و رهبر معظم انقلاب است، ضمن اینکه در این 34 سال، 34 انتخابات برگزار کرده‌ایم که ظرفیت خوبی برای تداوم نظام بوده اما کافی نیست.

وی با اشاره به چالش‌های مردم‌سالاری دینی در ایران، اظهار داشت: غفلت از مبانی دینی مردم‌سالاری دینی، یکی از چالش‌های مهم بوده و اینکه در  جمهوری اسلامی ایران چقدر به بحث‌های اخلاقی توجه کرده‌ایم جای سوال دارد.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: به تعبیر مقام معظم رهبری، ما دچار بداخلاقی‌های سیاسی شده‌ایم، بنابراین این بداخلاقی‌ها برای رسیدن به میز قدرت و حکومت مشکل‌ساز بوده، زیرا قرار بود که نگاه ما نگاه امانت‌گونه به قدرت باشد نه نگاه طعمه‌آمیز به قدرت.

کواکبیان با اشاره به مباحث انقلابی مردم‌سالاری دینی تصریح کرد: حضرت امام خمینی(ره) فرمودند که منظور ما از صدور انقلاب، لشکرکشی به کشورها نیست، بنابراین باید ببینیم که  تا چه حد توانسته‌ایم گفتمان خود را به طور عملی برای کشورهای دیگر صادر کنیم.

وی افزود: ما نمی‌توانیم با تورم و بیکاری بالا الگوی عملی کشورها باشیم.

دبیر کل حزب مردم‌سالاری با بیان اینکه در بخش مردم‌سالاری نیز دچار چالش هستیم، گفت: مثلا در این 34 سال چقدر توانسته‌ایم تحزب را در کشور نهادینه کنیم، گفتمان مردم‌سالاری بدون تحزب قابل اجرا نیست، متاسفانه امروزه یکه‌سالاری رئیس دولت و تعویض افراد به صورت سلیقه‌ای وجود دارد.

کواکبیان خاطرنشان کرد: شهید آیت‌الله بهشتی فرمودند که اگر حزب نداشته باشیم باندهای قدرت شکل می‌گیرد، لذا وجود عقل جمعی در احزاب اهمیت دارد، همانطور که امام کاظم(ع) فرمودند که اصحاب ما حزب ما هستند، یعنی در دوران ایشان نیز بحث حزب وجود داشته است.

انتهای پیام/ش