به گزارش خبرنگار حقوقي‌قضايي باشگاه خبرنگاران، واژه «شبه عمد» در پرونده‌هاي مربوط به قتل به معني آن است كه فرد قصد رفتاري را داشته اما قصد انجام قتل را نداشته است.

بدين معني كه متهم پرونده به هيچ وجه قصد نداشته كسي را به قتل برساند و تنها در شرايطي قرار گرفته كه بر اثر عمل يا رفتار او فردي به قتل رسيده است. نكته ديگر در صدور حكم شبه عمد مربوط به آلتي قتاله در دست متهم است. آلت كه در زمان حادثه متهم آن را به كار برده مي تواند نشان دهد وي چقدر قصد انجام چنين عملي را داشته است.

به عنوان مثال اگر متهم در زمان حادثه اسلحه به همراه داشته و مقتول نيز به وسيله گلوله كشته شده باشد، در آن شرايط متهم نمي‌تواند مدعي شود بدون قصد اين كار را انجام داده اما اگر در زمان حادثه سنگ، چوب يا كلوخ در دستش بوده يا به سمت مقتول پرتاب كرده، شرايط او در لحظه حادثه تفاوت مي‌كند و قاضي مي‌تواند راي به قتل شبه عمد دهد، چراكه متهم قصد كشتن مقتول را نداشته و آلت در دست او نيز براي انجام قتل نبوده است.

 اما احكام مربوط به قتل شبه عمد فقط شامل ديه مي‌شود و اگر محرز شود عمل او شبه عمد بوده، به محض قطعي شدن با حكم قاضي و پرداخت ديه مرد يا زن مسلمان آزاد مي‌شود. اگر در اين پرونده نيز قاضي حكم به شبه عمد بودن قتل داده است، پس بايد متهم با پرداخت ديه يك مرد مسلمان با قرار وثيقه آزاد شده باشد و حكم زندان شامل او نمي‌شود. مگر آنكه در پرونده‌اي قاضي تصميم بگيرد از باب تعزير، به عنوان يك حكم تكميلي، وي را به گذراندن زندان نيز محكوم كند.

چنين حكمي بايد از روي تنبيه و تعزير صورت گرفته باشد و در غير اين حالت، محكوم كردن متهم به سه تا 15 سال حبس تنها شامل متهمان قتل عمد مي‌شود كه براساس ماده 612 قانون مجازات اسلامي، قاضي بنابر نظر و صلاحديد خود و با توجه به نوع انجام جرم، مدتي از زندان را براي متهم در نظر مي‌گيرد.

** زهره ارزني؛ وكيل پايه يك دادگستري

انتهاي پيام/