محرومیت ها و رنج های مضاعف کودکان افغانستان

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران،‌ روز گذشته یعنی در آستانه روز جهانی کودک مقام های امنیتی قندهار از کشته و زخمی شدن سه کودک در این ولایت خبر دادند. در اثر انفجار ماین کنار جاده ای در ولسوالی دامان این ولایت، دو کودک کشته و یک تن دیگر زخم برداشته است. این کودکان در حالی که به‌سوی مکتب روان بوده اند که در منطقه "غره" این ولسوالی با ماین کنار جاده برخورد می‌کنند. متاسفانه هراس افکنان در افغانستان تفاوتی میان کودکان و افراد بی گناه با دیگران قائل نیستند و همه را هدف قرار می دهند.

 
زندگی برای کودکان افغانی چه در داخل کشور و چه در مهاجرت تلخ و رنج آور است. کار شاقه و سو استفاده از کودکان پدیده ای شایع است که هر از چندگاهی گزارش های تکان دهنده ای آن روی خروجی خبر گزاری ها قرار می گیرد. این درحالیست که در اسلام به حقوق و جایگاه کودکان توجه بسیار شده و این بدان دلیل است که آینده سرنوشت جوامع بدست کودکان است و آنان در واقع زیربنای اصلی ساختار اجتماعی را تشکیل می دهند از این رو توجه خاص به اطفال، ضامن یک جامعه مترقی و پیش رفته می باشد . اما طبق آمارهای وزارت کار و امور اجتماعی کودکان در افغانستان به کارهای شاقه مصروف هستند و علت اساسی آن فقر خانواده ها می باشد . از طرفی جنگ و خشونت ها در افغانستان آرامش خانواده ها را به هم ریخته و این مسئله روی روح و روان کودکان و تربیت آنان تاثیر سو می گذارد.  طبق آخرین آمارها ۱.۹ میلیون طفل که بین سنین ۶ تا ۱۷ مشغول کار هستند، ۱.۲ میلیون آن مصروف کار های شاقه هستند که از این شمار، ۱۷.۴ در صد آن را پسران و ۹.۴ درصد را دختران تشکیل می‌دهند. بر اساس احصایه اداره یونسف، ۳۷ هزار طفل در شهر کابل روی جاده ها کار می کنند و از هر ۹ طفل کارگر روی سرک سه طفل گدا اند.
 
متاسفانه کودکان نه تنها در افغانستان به کارهای شاقه مشغول اند بلکه خشونت علیه کودکان نیز آمارهای تکان دهنده را بخود اختصاص داده است. طبق گفته معین وزارت کار و امور اجتماعی ۲۸۸۸ قضیه خشونت علیه اطفال در سال ۹۲ به ثبت رسیده که ازاین شمار ۲۳۶۳ قضیه علیه پسران و ۵۲۵ قضیه علیه دختران هستند. به گفته این مقام ۱۰۰ قضیه تجاوز جنسی، ۶۷ قضیه سوء استفاده جنسی، ۱۷ قضیه سوء استفاده جسمی ۵۴ قضیه قاچاق، ۴۶ قضیه اختطاف، ۸۰ قضیه ازدواج های اجباری، ۳۵۴ قضیه استثمار کاری، ۱۷۱ قضیه معتاد به مواد مخدر، و ۴۶۰ قضیه فرار اطفال به ثبت رسیده است . به گفته آقای واصل به تعداد ۲هزار و ۱۵۹ طفل توسط شبکه های عملکرد محافظت اطفال، ۶۹۳ طفل توسط ریاست تنظیم تامینات اجتماعی و ۲۵۹ طفل قربانی قاچاق و اختطاف توسط موسه (IOM ) مورد حمایت قرار گرفته است.
 
این آمارها نشان از سرنوشت تلخ و غم انگیز کودکان افغانی دارد و این یعنی مسئولان باید بیش از پیش به مشکلات کودکان توجه و رسیدگی نمایند. اما به رغم آنکه بهبود وضعیت کودکان کشور اولویت اصلی دولت را تشکیل می دهد و به رغم تمامی هشدار و درخواست های مکرر مجامع مدنی و نهادهای مدافع کودکان، همچنان در این سالهای اخیر قربانیان دم دستی حملات انتحاری، انفجار بمبهای کنار جاده ای و منازعات مسلحانه کودکان بوده اند. تاسف مضاعف از آن است که کودکان در افغانستان در معرض انواع و اقسام مختلف تهدید ها و مشکلات قرار دارند. میلیون ها کودک در این کشور در معرض خطر جرایم جنایی قرار دارند.  شماری از کارشناسان مسائل حقوقی مساله را از بعد دیگری مورد بررسی قرار می دهند و می گویند شماری از مسئولین عدلی و قضایی و پولیس در عدم آگاهی از قانون برداشت مشابهی ندارند. بسیاری از اطفال هنوز هم در توقیف گاهها بدون سرنوشت باقی مانده و اعضای خانواده آن ها به مشکل بزرگی مواجه اند و انتقادهای زیادی از شیوه نگهداری این اطفال در مراکز تربیت اطفال وجود دارد.
 
 با توجه به تعهدات ملی و بین المللی دولت در راستای حمایت از کودکان، دولت باید با طرح برنامه های موثر و عاجل به حمایت از این کودکان بپردازد. دولت افغانستان باید نجات کودکان را اولویت اصلی خویش قرار دهد. به باور نگارنده برای بهبود وضعیت کودکان کشور دولت باید طرح مشخصی برای بهبود وضعیت کودکان داشته باشد و اصل حمایت و دفاع از کودکان کشور باید به صورت قانون مصوب و لازم الاجرا برای همه دستگاه های کشور در آید. به هر حال یا دولت یا پارلمان در این زمینه باید بصورت جدی وارد عمل شود تا زمانیکه قانون مشخص و نهاد مشخصی مبتنی بر قانون وظایف معینی را برای نجات کودکان از وضعیت اسفبار کنونی به عهده نگرفته و به دولت و ملت جوابگو نباشد تغییری در وضعیت کودکان کشور بوجود نخواهد آمد.
 
گاهی ممکن است تصور شود که کمک به کودکان باید مستقیما به این قشر صورت بگیرد در حالیکه نقش اساسی در تربیت و پرورش کودکان را مادران دارند. ولی متاسفانه وضعیت زنان و مادران در افغانستان نیز بهتر از کودکان آنان نیست بخش عمده از زنان کشور از آسب پذیر ترین اقشار جامعه اند و اینکه کودکان آنان قربانی خشونت و جنگ می شوند در حقیقت خود این مادران قربانی شده اند. بررسی تمامی مشکلات و مصائب دامن گیر مادران و زنان در افغانستان از حوصله این نوشتار بیرون است و مطمئنا نهادهای مسئول بی اطلاع از این وضعیت نیستند حداقل ایام و مناسبت های خاص باید باعث شود که مسئولین به بهبود اوضاع آنان توجه نمایند. نام گذاری نمادین برخی روزها بنام مادر یا کودکان هم همین هدف را دنبال می کند بنا بر این اگر مسئولان حتی در این روزها به کمک مادران و کودکان کشور نیایند دیگر چگونه می توان شاهد تغییرات مثبتی در زندگی کودکان و مادران کشور بود.
 
البته دراین زمینه باید تمامی مطبوعات رسانه های کشور نیز باید وارد عمل شوند و با اطلاع رسانی درست و شفاف و مراجعه به کارشناسان راهکارهای عملی را فراروی مسئولان نیز قرار دهند و اگر اقدامی صورت نگرفت باید بصورت شفاف به مردم و نهادها کمک کننده بین المللی اطلاع رسانی صورت بگیرد. این رسالت مهم و خطیر رسانه ها و مطبوعات کشور در قبال کودکان و مادران این سرزمین است.
 
 اصلی ترین و بنیادی ترین دغدغه در خصوص آینده کشور این است که كودكان سرمايه هاي اصلي و صاحبان اصلي اين سرزمين در فردا و فرداهاي كشور است متاسفانه این قشر در جامعه افغانی در معرض آسیب ها و خطرات گوناگون قرار دارد. علاوه بر تعداد زیاد اطفال و کودکانی که در انفجار ها و حملات گوناگون طرف های جنگ در افغانستان کشته و زخمی می شوند باند های قاچاق و مافیایی نیز در پی سود جویی های کلان از تجارت اعضای بدن کودکان در کشور های فقیر از جمله افغانستان اند. از این رو هم پدیده قاچاق اطفال و هم اعتیاد به مواد مخدر در میان کودکان از تهدید های جدی فراروی سلامت نسل جوان کشور دردهه های آینده می باشد. اگر اين بخش از جامعه ما مورد توجه جدي قرار نگيرد تهديد هاي زيادي كشور و ساكنان آنرا در آينده متوجه خواهد بود.
/انتهای پیام

منبع: روزنامه افغانستان