بهره گيري از سامانه پايش توزيع آب در شبکه‌هاي آبياري و زهکشي

مديرکل دفتر بهره‌برداري از تاسيسات انتقال و توزيع آب شرکت مديريت منابع آب ايران از راه‌اندازي سامانه پايش توزيع آب در شبکه‌هاي آبياري و زهکشي خبر داد.

به گزارش گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران،فراز رابعي‌غلامي، با بيان اينکه سامانه پايش توزيع آب در شبکه‌هاي آبياري و زهکشي در ستاد آب كشور راه‌اندازي شده است، گفت: اين سامانه بستري را آماده مي‌کند که داده‌هاي جريان آب با تجهيزات الکترونيکي به سرور مركزي مخابره شود تا بتوان در سطوح مختلف با تعريف نام كاربري از اطلاعات ايستگاه‌ها به‌صورت برخط استفاده کرد.

به‌گفته وي، اين اطلاعات در سراسر کشور به‌صورت آن‌لاين در اختيار کاربر قرار مي‌گيرد و در بحث اندازه‌گيري بسيار کاربردي است.

وي افزود: با استفاده از سامانه پايش در شبكه‌هاي آبياري و زهكشي، امکان دريافت سريع اطلاعات و نيز امكان پايش و ارزيابي عملكرد بهره‌برداري در سطح عالي فراهم مي‌شود و به شفاف‌سازي مصرف آب کمک مي‌کند.

وي اظهار داشت: اين کار به اصلاح الگوي مصرف آب در شبکه‌ها با رعايت حق‌آبه‌ها، تسهيل‌‌ در استقرار نظام حسابداري آب، شفاف‌سازي در دريافت‌آب بها، رعايت عدالت بيشتر در بين مصرف‌کنندگان به‌ويژه در شرايط خشکسالي و کمک به شناسايي تلفات در شبکه منجر مي‌شود.

وي با بيان اينکه تا پايان سال گذشته، 219 نقطه به اين ابزار تجهيز شده است و تا پايان سال 93 نيز حدود 770 نقطه ديگر به‌شرط تحقق اعتبار لازم به اين ابزار تجهيز مي‌شود، تصريح کرد: چنانچه اعتبار لازم تامين شود، تا پايان برنامه ششم توسعه 1900 نقطه از شبکه‌هاي کشور به اين سامانه تجهيز مي‌شود.

مديركل دفتر بهره‌برداري از تاسيسات انتقال و توزيع آب شرکت مديريت منابع آب ايران سطح زمين‌هاي کشاورزي کشور را حدود 18.8 ميليون هکتار ذكر كرد و گفت: از اين ميزان، سطحي در حدود 10 ميليون هکتار شامل زمين‌هاي ديم و آيش و 8.8 ميليون هکتار زمين‌هاي آبي است.

وي افزود: ميزان مصارف آب سطحي در کشور، حجمي در حدود 47 ميليارد مترمکعب است كه حدود 42.8 ميليارد مترمکعب آن در بخش کشاورزي مصرف مي‌شود و مبين اين موضوع است که بيش از 92 درصد از آب استحصال‌شده با توجه به بيلان ارايه‌شده در اين بخش به مصرف مي‌رسد.  
وي در ادامه با بيان اينکه به‌منظور افزايش شاخص بازده انتقال آب اقدام‌هاي مختلفي در سال‌هاي اخير صورت گرفته است تا بتوان پارامترهاي تاثيرگذار در اين شاخص نظير تلفات آب و برداشت‌هاي غيرمجاز را به حداقل رساند، اظهار داشت: با توجه به اينکه موضوع انتقال و توزيع آب در بخش کشاورزي امري فرابخشي است، لذا فقط شاخص بازده انتقال و مولفه‌هاي تشکيل‌دهنده آن يعني ميزان آب ورودي و آب تحويلي در نقاط تحويل در کانال‌هاي درجه دو در حيطه مديريت و وظايف محوله به وزارت نيرو است که در بعضي شبکه‌ها با توجه به ضرورت‌هاي منطقه حتي مديريت آب در کانال‌هاي درجه سه نيز بر عهده مجموعه‌هاي پايين‌دستي وزارت نيرو است. 

غلامي با بيان اينکه متوسط بازده انتقال آب در شبکه‌هاي آبياري و زهکشي حدود 88 درصد است، عنوان کرد: شاخص کنوني بازده انتقال درمقايسه با استانداردهاي بين‌المللي در حد مناسب است. 

وي اضافه کرد: درباره شاخص بازده توزيع و کاربرد در شبکه‌هاي آبياري و زهکشي، مجموعه‌هاي وابسته به وزارت جهادکشاورزي دست‌اندرکار مديريت موضوع هستند که با هدف ارتقاي بهره‌وري بايستي فعاليت‌هاي زيادي در اين بخش صورت گيرد.

به‌گفته وي، با ايجاد فضاي همکاري مناسب درباره زمينه‌سازي جهت انجام فعاليت‌هاي مختلف ازجمله به‌روزرساني سند ملي آب، استقرار الگوي مديريت مشارکتي آبياري (ايجاد تشکل‌هاي آب‌بران)، تغيير الگوي کشت، تحويل حجمي‌ آب و پياده‌سازي الگوي مصرف بهينه آب در جهت افزايش بازده کل آبياري گام‌هاي خوبي برداشته شده و ضروري است که اين برنامه‌ها با توجه به برنامه‌هاي دولت و سند چشم‌انداز شتاب بيشتري به‌خود گيرد.

وي افزود: يکي از اقدام‌هايي که مي‌تواند درباره شناسايي و تحليل عملکردها در شاخص‌هاي مختلف ازجمله شاخص بازده انتقال مفيد باشد، ايجاد سامانه‌هاي مديريت اطلاعات است و به همين منظور، سامانه مديريت يکپارچه تاسيسات آبي (سيمتا) در سطح اين دفتر مستقر شده است و اطلاعات عملکردي به‌صورت روزانه در اين سامانه بارگذاري مي‌شود و در بازه‌هاي ماهانه شاخص بازده انتقال تحليل ‌مي‌شود و اطلاعات عملکرد بهره‌برداري در شبکه‌هاي آبياري و زهکشي در سايت شرکت مديريت منابع آب ايران جهت اطلاع عموم درج مي‌شود. 

وي تصريح كرد: نظر به ضرورت اندازه‌گيري آب ورودي به شبکه‌هاي آبياري و زهکشي، طرح تجهيز نقاط هدف به ابزارهاي مناسب اندازه‌گيري جريان آب در شبکه‌هاي آبياري و زهکشي در حال اجراست.

مديركل دفتر بهره‌برداري از تاسيسات انتقال و توزيع آب شرکت مديريت منابع آب ايران با بيان اينکه اولويت انجام اين طرح نيز در شبکه‌هاي پيشرفته آبياري و زهکشي و مبادي ورودي به اين شبکه‌ها و نيز نقاط کلان تحويل به مصرف‌کنندگان است، گفت: هدف از انجام اين طرح افزايش دقت اندازه‌گيري‌ها با استفاده از فناوري‌هاي نوين است که قابليت ارسال اطلاعات به مراکز مديريت و پايگاه داده را نيز دارا خواهد بود. 

وي با بيان اينکه آمار و اطلاعات پايه اصلي مديريت است و ما بايد در سنجش مصارف كشور از مرحله تخمين به مرحله تعيين و بعد تدقيق حركت كنيم تا بتوانيم تحليل درستي ارايه دهيم، گفت: از سال 88 طرح تجهيز نقاط به ابزار اندازه‌گيري جريان اجرا شده که اين طرح شامل سه بخش "تجهيز نقاط تحويل و درون شبکه به ابزار هيدروليکي جريان"، "تجهيز نقاط ورودي اصلي و کليدي به ابزار الکترونيکي جريان" و "بخش مخابرات يا انتقال داده" است که اين داده‌ها در يک بستر مخابراتي به سرور مرکزي ستاد آب کشور منتقل مي‌شود تا بتوان آن را به‌صورت آن‌لاين نمايش داد. 

غلامي سپس خاطرنشان کرد: شبکه‌هاي آبياري و زهکشي کشور به سه بخش شبکه‌هاي پيشرفته، نيمه پيشرفته و سنتي تقسيم‌بندي مي‌شود که تعداد شبکه‌هاي پيشرفته آبياري و زهکشي در حال بهره‌برداري کشور 130 شبکه و سطح زمين‌هاي زيرپوشش قابل آبياري اين شبکه‌ها وسعتي درحدود يک ميليون و 470 هزار هکتار است.

وي افزود: حجم متوسط آب ورودي به اين شبکه‌ها نيز رقمي درحدود 13.7 ميليارد مترمکعب است که در شبکه‌هاي نيمه پيشرفته آبياري و زهکشي و سنتي به ترتيب حجمي درحدود شش ميليارد مترمکعب و 23 ميليارد مترمکعب آب ورودي برآورد مي‌‌شود. 

مديرکل دفتر بهره‌برداري از تاسيسات انتقال و توزيع آب شرکت مديريت منابع آب ايران با بيان اينکه تعداد 24 شبکه پيشرفته آبياري و زهكشي با سطحي معادل 868 هزار هکتار که معادل 50 درصد کل شبکه‌هاي کشور است، بيش از 30 سال عمر دارند و اين امر موجب فرسودگي آنها شده است، به کمبود اعتبار براي نگهداري و تعمير اين شبکه‌‎ها اشاره کرد و گفت: با توجه به رويکرد وزارت نيرو به حفاظت و نگهداري و از سويي نيز شرايط خاص خشکسالي و کاهش بارندگي و محدوديت منابع آبي، چاره‌اي جز مديريت مصرف در بخش‌هاي کشاورزي و افزايش بازده و بهره‌وري آب نيست و بايد بحث تعمير و نگهداري شبكه‌هاي آبياري جدي گرفته شود.

وي با بيان اينكه ارزش سرمايه‌گذاري ايجادشده در بخش تاسيسات و تجهيزات تامين، انتقال و توزيع آب در كشور افزون‌بر 26 هزار ميليارد تومان است، تاکيد کرد: اعتبار نگهداري و تعمير و بهره‌برداري از اين تاسيسات نيز بايد متناسب با ارزش سرمايه‌گذاري ايجادشده باشد و براي جلوگيري از فرسودگي زودهنگام تاسيسات، بايد به اين مهم توجه ويژه‌اي شود.

غلامي افزود: براي يكپارچه‌سازي اطلاعات و آمار بهره‌برداري از منابع آب سطحي، سامانه‌اي تحت عنوان "سامانه اطلاعاتي حفاظت و بهره‌برداري از منابع آب سطحي، زيرزميني و امور مشتركان" تعريف شده است كه تا پايان امسال با استقرار در شركت‌هاي آب منطقه‌اي و شركت مديريت منابع آب ايران عملياتي مي‌شود.

وي در اين‌باره افزود: هدف از اجراي اين سامانه متمركز کردن اطلاعات مربوط به برداشت از منابع آب (سطحي و زيرزميني) در يك بستر مبتني بر وب، يكسان‌سازي تمام فرآيندها ازجمله شيوه‌هاي محاسبه آب‌بها و ... و خدمات قابل ارايه بهره‌برداران از منابع آبي کشور و در ادامه تحقق اهداف دولت الكترونيكي و نيز اجراي اصول متعالي مشتري‌مداري در قالب طرح تكريم ارباب رجوع است.

وي يکي از کارهاي مهمي را که دفتر بهره‌برداري از تاسيسات انتقال و توزيع آب برنامه‌ريزي کرده است، استقرار الگوي مديريت مشارکتي آب با رويکرد جديد مبني‌بر توانمندسازي کشاورزان براي ايجاد تشکل ذکر کرد و با بيان اينکه با کمک کشاورزان مي‌توان مشکلات موجود را به حداقل رساند و به افزايش بازده کمک کرد، گفت: مشاركت ذي‌نفعان و كشاورزان در امور بهره‌برداري از شبكه‌ها و توانمندسازي آنان موجب مي‌شود كه بتوان بسياري از امور را به كشاورزان سپرد.

مديرکل دفتر بهره‌برداري از تاسيسات انتقال و توزيع آب شرکت مديريت منابع آب ايران ضمن تاکيد بر اين نکته که با اصلاح قانون تثبيت آب‌بهاي زراعي مي‌توان تحويل حجمي آب را براساس قيمت تمام‌شده آب كشاورزي برنامه‌ريزي کرد، افزود: با دريافت آب‌بهاي متناسب با هزينه‌هاي تمام‌شده، مي‌توان بهره‌وري مصرف آب را افزايش داد.

انتهای پیام/
برچسب ها: آّبیاری ، زهکشی ، توزیع
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار